Zgodnie z klasycznym podejściem kultura jest przeciwieństwem natury, a człowiek jako istota przekształcająca świat jest motorem rozwoju cywilizacji. Pisma C. G. Junga zawierają nieklasyczną koncepcję kultury, zgodnie z którą nieświadomość zbiorowa determinuje sposób interpretacji i rozumienia rzeczywistości, a tym samym rozwój kultury. Psychiatra uważał człowieka za istotę tworzącą symbole. Pisał o „popędzie symbolu”, który sprawia, że powstają one spontanicznie. Istnieje związek między działaniem instynktów, które mają podłoże biologiczne, a archetypowym źródłem symboli. W nieświadomości tkwią siły natury – w szczególności popęd (...) libido i instynkty. Kultura powstaje pomiędzy nieświadomością a świadomością, a przy tym proces jej rozwoju ma aspekt gatunkowy. (shrink)

This paper draws from resources in the work of Deleuze to critically examine the notion of organicism and holistic relations that appear in historical forerunners that Jung identifies in his work on synchronicity. I interpret evidence in Jung's comments on synchronicity that resonate with Deleuze's interpretation of repetition and time and which challenge any straightforward foundationalist critique of Jung's thought. A contention of the paper is that Jung and Deleuze envisage enchanted openings onto relations which are not constrained by the (...) presupposition of a bounded whole, whether at the level of the macrocosm or the microcosm. Openings to these relations entail the potential for experimental transformation beyond sedentary habits of thought which are blocked by a disenchanting ‘image of thought’ that stands in need of critique. Other examples of enchanted openings in Jung's work are signposted in an effort to counter their marginalisation in some post-Jungian critiques and to signal their potential value from a Deleuzian perspective. (shrink)