Near the end of the long and often convoluted discussion of freedom in the chapter ‘Of Power’ in An Essay concerning Human Understanding, Locke states that in ‘The care of ourselves, that we mistake not imaginary for real happiness, is the necessary foundation of our liberty’. He goes on to explain that ‘we are by the necessity of preferring and pursuing true happiness as our greatest good, obliged to suspend the satisfaction of our desire in particular cases’. Locke then adds (...) that the ability to suspend our desires in particular cases is ‘the hinge on which turns the liberty of intellectual Beings’. Unfortunately, this hinge has proved a serious stumbling block for commentators. After three hundred years, serious scholarly disagreement remains about even the central orientation of Locke’s views on freedom. Locke was aware of the opacity surrounding portions of his discussion of liberty. In letters to several correspondents, he confesses to almost leaving it out of the first edition, fearing that ‘the novelty and subtlety of the matter itself... [would be taken] as the paradoxes of an innovator or the stumblings of an ill-advised wanderer’. As evidence that his worries were not far wrong, Locke adds that amongst his friends, ‘more have entered into discussion with... [me] about this one subject than about all the remaining chapters of the book’. My entry into this controversy will be by way of Leibniz, one of Locke’s earliest and most astute commentators. (shrink)

این مقاله در پی آن است تا یکی از مباحث مهم مورد بحث و گفتگو میان تفکر فلسفی معاصر ایران با فلسفۀ کانت را مطرح سازد و مورد تحقیق قرار دهد. طیفی از نقادان کانت در ایران بر اساس تقریر ویژه‏ای از نظریۀ فطرت یا فطری‏گرایی به نقد آن پرداخته‏اند. این تفسیر و تقریر ویژه، خود را در نخستین مواجهۀ جدی فلسفۀ اسلامی‏معاصر ایران با فلسفۀ کانت، یعنی در اثر مهم اصول فلسفه و روش رئالیسم، نشان داده است. این تقریر (...) هنوز در ایران به حیات خود ادامه می‏دهد و مبنای نقد معرفت‏شناسی کانت قرارمی‏گیرد. بر این اساس، این نوشتاربه دنبال آن است تا نخست به گسترۀ زیادِ باور به فطری‏گرایی کانت در نزد محققان بپردازد، سپس به یکی از تقریرهای مطرح در عرصۀ تفکر فلسفی معاصر از فطری‏گرایی کانت و عناصر اساسی این تفسیر می‏پردازد ـ این تقریر را می‏توان نزد مرتضی مطهری یافت ـ و در نهایت، به طرح دیدگاه خود کانت در مورد فطری‏گرایی اشاره می‏شود تا نقاط اشتراک و اختلاف دو دیدگاه روشن‏تر گردد. (shrink)