Zagadnienie przyczynowania mentalnego pozostaje niezwykle istotnym i ciekawym problemem w ramach współczesnej filozofii umysłu. Wśród rozmaitych ujęć i teorii znaczącą rolę pełnią rozważania koreańskiego filozofa Jaegwona Kima. Zyskujący na popularności nurt fizykalizmu nieredukcyjnego musi się zmierzyć z nakreślonymi przez Kima trudnościami. Ograniczeni zasadą przyczynowego domknięcia sfery fizycznej i groźbą przyczynowego wykluczenia sfery mentalnej, antyredukcjoniści poszukują wyjścia z tych arcytrudnych opresji.

The paper begins with a characterization of thought experiments, followed by a general outline of contemporary debates in the field. The discussion reveals that the most significant controversy involved is the dispute over the epistemic status of thought experiments between empiricists, Platonists, and the proponents of mental models. After a critical analysis of these approaches, a new theoretical framework proposed by Paul Bartha is introduced. It is suggested that Bartha’s approach, which appeals to a theory of analogy, offers new insights (...) into the structure of thought experiments. The paper concludes with general remarks on the state of the art in the field. (shrink)