Przedmowa Problematyka związana z zależnościami przyczynowymi, ich modelowaniem i odkrywa¬niem, po długiej nieobecności w filozofii i metodologii nauk, budzi współcześnie duże zainteresowanie. Wiąże się to przede wszystkim z dynamicznym rozwojem, zwłaszcza od lat 1990., technik obli¬czeniowych. Wypracowane w tym czasie sieci bayesowskie uznaje się za matematyczny język przyczynowości. Pozwalają one na daleko idącą auto¬matyzację wnioskowań, co jest także zachętą do podjęcia prób algorytmiza¬cji odkrywania przyczyn. Na potrzeby badań naukowych, które pozwalają na przeprowadzenie eksperymentu z randomizacją, standardowe metody ustalania zależności przyczynowych (...) opracowano na początku XX wieku. Zupełnie inaczej sprawa przedstawia się w przypadku badań nieeksperymentalnych, gdzie podobne rozwiązania pozostają kwestią przyszłości. Zadaniem tej książki jest podanie warunków, które powinny być spełnione przez te rozwiązania, oraz sformułowanie proceduralnego kryterium zależności przy¬czynowych jako szczegółowej realizacji tych warunków. Pociąga ono waż¬kie konsekwencje dla filozofii i metodologii nauk, które ujawnia – podany w Części II – zarys me-todolo¬gii proceduralnej. W literaturze przedmiotu brakuje w miarę wszechstronnego i systema¬tycznego omówie¬nia najnowszych filozoficznych i metodologicznych dys¬kusji na temat przy¬czynowości, co niech będzie wytłumaczeniem, dlaczego w niektórych punktach obecnej książki szczegółowo referuję trudno dos¬tępne teksty źró¬dłowe. Przymiotnik „proceduralny” używam tu w znaczeniu węższym niż Huw Price (w którego pracach właściwszy byłby termin „kryterialny”) dla podkre¬ślenia – zgodnie z łacińskim źródłosłowem procedo – że dla ustalenia przy¬czyny niezbędne jest podjęcie przez uczonych określonych interakcji z ba¬daną rzeczywistością. Zalążki zamysłu prezentowanego w tej książce przedstawiłem podczas warsztatów filozoficznych „Philosophy and Probability” w roku 2002, zor¬ganizowanych przez Instytut Filozofii Uniwersytetu w Konstancji. Wdzięczny jestem uczestnikom tych warsztatów za uwagi, a przede wszyst¬kim następującym osobom: Luc Bovens, Brandon Fitelson, Alan Hájek, Stephan Hartmann oraz Jon Williamson. Podczas międzynarodowej konferencji „Analytical Pragmatism”, zorgani¬zowanej w Lublinie w roku 2003 przez Wydział Filo¬zofii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, odniosłem swoją koncepcję do prac Nancy Cartwright. Szczególnie inspirujący okazał się komentarz Huw Price’a do mojego referatu i przeprowadzona z nim dysku¬sja. Ujęcie koncepcji metodologii proceduralnej na szerszym tle współ-czes¬nego nurtu empirystycznego w filozofii nauki przedstawiłem w roku 2004 podczas konferencji „5th Quadrennial Fellows Conference”, zorgani¬zowanej przez Instytut Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Centrum Filozofii Nauki w Pittsburghu. Szczególnie pomocne w dalszych moich pra¬cach były uwagi Jamesa Bogena, Janet Kourany, Jamesa Lennoxa, Johna Nortona, Thomasa Bonka, Jana Woleńskiego i Johna Worralla, za które wyra¬żam swoją wdzięczność. Korpus książki powstał podczas mojego stażu w Centrum Filozofii Nauki w Pittsburghu, który odbyłem jako stypendysta Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej w roku akademickim 2004-2005. Uczestniczyłem w tym czasie w życiu naukowym Centrum i w pracach badawczych zespołu z Instytutu Filozofii Uniwersytetu Carnegie-Mellon w Pittsburghu kierowanego przez Clarka Glymoura. Na jego ręce składam podziękowanie za wiele po¬mocnych uwag do moich wy¬stąpień oraz tekstów i za dyskusje przede wszystkim z nim samym i z jego najbliższymi współpracownikami: Peterem Spirtesem oraz Richardem Scheinesem, a także pozostałymi członkami tego zes¬połu, doktorantami i uczestnikami seminarium badawczego „Causality in the Social Sciences”. Za wieloletnie wsparcie, wielopłaszczyznowe inspiracje towarzyszące pi¬saniu tej książki, a także liczne pomocne uwagi do jej wcześniejszych wersji dziękuję przede wszystkim Księdzu Profesorowi Andrzejowi Bronkowi oraz Księdzu Profesorowi Józefowi Herbutowi, współprowadzącemu seminarium doktorskie w Katedrze Metodologii Nauk Katolickiego Uniwersytetu Lubel¬skiego im. Jana Pawła II, jak również pozostałym uczestnikom tego semina¬rium. Dziękuję mojej Żonie, dr Annie Kawalec za wiele wysiłku włożonego w ulepszenie redakcji – językowej i merytorycznej – obecnej książki. Książkę tę można czytać na kilka sposobów. Czytelnikom zainteresowa¬nym przede wszystkim prowadzeniem badań empirycznych polecałbym rozpoczęcie od Rozdziału 2. i kontynuację pozostałych rozdziałów Części I, a następnie Dodatków. Czytelnikom zainteresowanym problemami filozo¬fii i metodologii nauk polecałbym rozpoczęcie lektury książki od Części II i uzupełniającą lekturę Rozdziału 2., a następnie Wprowadzenia i Zakończenia. Czytelnikom mniej zainteresowanym zagadnieniami teoretycznymi pole¬całbym zapoznanie się z fascynującymi dziejami odkrycia przyczyn cholery przez Johna Snowa, które rekonstruuję w Rozdziale 1. W dalszej części nato¬miast polecałbym przejście do Wprowadzenia i Zakończenia, które w mniej specjalistyczny sposób przybliżają proponowane tu rozstrzygnięcia. Tekst książki nie był dotąd publikowany. Wyjątkiem są pewne fragmenty Rozdziału 8. oraz 9., które w zmienionej postaci ukazały się w Rocznikach Filozoficznych (Kawalec 2004). -/- Lublin, luty 2006 r. (shrink)

ABSTRACT Certain features of our conceptual scheme seem necessary for subjects with our basic nature: we cannot imagine humans accomplishing their basic projects without having a conceptual scheme with these features. Other aspects of our conceptual scheme seem more contingent: we can imagine communities effectively using a somewhat different conceptual scheme. Conceptual cartography is the project of investigating the necessity and contingency of the various features of conceptual schemes. The project of conceptual cartography has not received much explicit methodological attention. (...) But in this paper, I argue that conceptual cartography has important implications for the study of conceptual engineering. I also provide a general framework for thinking about conceptual cartography. (shrink)

Humean reductionism about laws of nature is the view that the laws reduce to the total distribution of non-modal or categorical properties in spacetime. A worry about Humean reductionism is that it cannot motivate the characteristic modal resilience of laws under counterfactual suppositions and that it thus generates wrong verdicts about certain nested counterfactuals. In this paper, we defend Humean reductionism by motivating an account of the modal resilience of Humean laws that gets nested counterfactuals right.

This chapter contains sections titled: Highlights of Past Literature Current Work Future Work.

It is often said that the best system account of laws needs supplementing with a theory of perfectly natural properties. The ‘strength’ and ‘simplicity’ of a system is language-relative and without a fixed vocabulary it is impossible to compare rival systems. Recently a number of philosophers have attempted to reformulate the BSA in an effort to avoid commitment to natural properties. I assess these proposals and argue that they are problematic as they stand. Nonetheless, I agree with their aim, and (...) show that if simplicity is interpreted as ‘compression’, algorithmic information theory provides a framework for system comparison without the need for natural properties. (shrink)

Several variants of Lewis's Best System Account of Lawhood have been proposed that avoid its commitment to perfectly natural properties. There has been little discussion of the relative merits of these proposals, and little discussion of how one might extend this strategy to provide natural property-free variants of Lewis's other accounts, such as his accounts of duplication, intrinsicality, causation, counterfactuals, and reference. We undertake these projects in this paper. We begin by providing a framework for classifying and assessing the variants (...) of the Best System Account. We then evaluate these proposals, and identify the most promising candidates. We go on to develop a proposal for systematically modifying Lewis's other accounts so that they, too, avoid commitment to perfectly natural properties. We conclude by briefly considering a different route one might take to developing natural property-free versions of Lewis's other accounts, drawing on recent work by Williams. (shrink)

Lange issues a novel challenge to philosophical accounts of laws of nature. He notes that the laws of nature seem to be themselves governed by laws analogous to the way that the laws govern particular facts. These higher order laws are the meta-laws of nature. He claims that if a philosophical account of laws aims to accurately characterize the laws, it should be able to account for these meta-laws. To generalize this challenge, I introduce the notion of roles played by (...) laws of nature according to a philosophical account, and identify a number of salient roles. I then apply Lange’s challenge to two views: the regularity view and the universals view. I argue that the regularity view may be able to meet the generalized version of Lange’s challenge, and that the universals view is able to meet the challenge. 1 Meta-laws2 Lange’s Challenge3 The Roles Played by Laws and Meta-laws4 Meta-laws and the Regularity View5 Meta-laws and the Universals View6 Summary and Conclusion. (shrink)

Symmetry principles are a central part of contemporary physics, yet there has been surprisingly little metaphysical work done on them. This article develops the Wignerian treatment of symmetries as higher-order laws—metalaws—within a Humean framework of lawhood. Lange has raised two obstacles to Humean metalaws, and the article shows that the account has the resources available to respond to both. It is argued that this framework for Humean metalaws stands as an example of naturalistic metaphysics, able to bring Humeanism into contact (...) with the practice of actual science without giving up on the central denial of necessary connections. (shrink)

This paper combines two ideas: (1) That the Lewisian best system analysis of lawhood (BSA) can cope with laws that have exceptions (cf. Braddon-Mitchell in Noûs 35(2):260–277, 2001; Schrenk in The metaphysics of ceteris paribus laws. Ontos, Frankfurt, 2007). (2) That a BSA can be executed not only on the mosaic of perfectly natural properties but also on any set of special science properties (cf., inter alia, Schrenk 2007, Selected papers contributed to the sections of GAP.6, 6th international congress of (...) the society for analytical philosophy. Mentis, Paderborn/Münster, 2008; Cohen and Callender in Philos Stud 145:1–34, 2009, Erkenntnis 73:427–447, 2010). Bringing together (1) and (2) results in an analysis of special science ceteris paribus laws. (shrink)

I propose a realist theory of laws formulated in terms of tropes that avoids both the problems of the "best-systems-analysis" and the "inference problem" of realism of universals. I analyze the concept of an exceptional situation, characterized as a situation in which a particular object satisfies the antecedent but not the consequent of the regularity associated with a law, without thereby falsifying that law. To take this possibility into account, the properties linked by a law must be conceived as dispositional (...) and not necessarily manifest. (shrink)

The better best system account, short BBSA, is a variation on Lewis’s theory of laws. The difference to the latter is that the BBSA suggests that best system analyses can be executed for any fixed set of properties. This affords the possibility to launch system analyses separately for the set of biological properties yielding the set of biological laws, chemical properties yielding chemical laws, and so on for the other special sciences. As such, the BBSA remains silent about possible interrelations (...) between these freestanding sets of laws. In this paper, I explicate an emergence relation between them which preserves the autonomy or novelty of each special science’s laws but also shows their dependence: the autonomy of each level’s generalisations is given because nomicity is conferred to them system intrinsic, their dependence is established via their supervenience on lower level laws. As will be shown, the autonomy of special science laws is further strengthened by their ceteris paribus character. (shrink)