Abstract

Praktykowanie teorii. Koncepty wczesnych prac Daniela Libeskinda jako wzorce realnej architektury Treści wczesnych prac Libeskinda, w tym zwłaszcza idee zawarte w cyklach rysunków pod nazwą Micromegas: The Architecture of End Space (1979) i Chamber Works: Architectural Meditations on the Themes from Heraclitus (1983) oraz trzy maszyny określone jako Three Lessons in Architecture (1985) w decydujący sposób wpłynęły na wszystkie późniejsze realizacje architekta. Prace te w dużym zakresie zmieniły zasady oddzielania teorii od praktyki budowlanej, w tym tak- że odgraniczania architektury od literatury czy filozofii. Już Micromegas były polemiką z traktowaniem rysunku architektonicznego wyłącznie jako utylitarnego narzędzia w procesie stwarzania budowli i postawiły na uczynienie z tej techniki pełnoprawnej postaci realnej architektury. Chamber Works w jeszcze większym stopniu niż prace z serii Micromegas akcentowały samodzielność rysunku i jego odrębność od wszelkiej rzeczywistości czy zewnętrznych źródeł treści. Maszyny połączone w Three Lessons in Architecture streszczały dokonania dawnych epok historii sztuki budowania. Reading Machine opowiadała o rzemieślniczych początkach, Memory Machine o intelektualizmie okresu nowożytnego, Writing Machine zaś o współczesnym okresie mechanizacji pamięci i kreacji. Zadaniem maszyn była metafizyczna refleksja nad głównymi założeniami i mitami architektury, a zarazem przeniesienie tej refleksji na poziom doświadczenia zmysłowego. W berlińskim Jüdisches Museum wymyślone liternictwo architektoniczne połączyło się z narracją na temat zagłady żydowskich mieszkańców miasta. Libeskind wykreował nie tyle budowlę,ile literacką relację o zbrodni przełamującej historię ludzkość.