The aim of this paper is to analyze the basis for the moral obligation to remember. As the moral relation to the past is primarily a matter of shared identity, the kind of obligation in question splits into two related issues, namely, that of political, state-oriented and state-organized memory on which the political identity rests and that of memory labour grounded in social identities based in shared, time-extended projects. Drawing upon tensions between these two, I discuss time control and the (...) accumulation of identity as central to memory labour and, referring to John Zerzan’s critique of symbolical roots of power, pinpoint the moral basis of such an accumulation. On the basis of this, I argue for nesting the duty to remember in acknowledging the agent’s recognition of the relatedness and dependency of their agency and possibilities of flourishing which can be obtained thanks to adjusting the field of the virtue of practical wisdom so that it includes members of the time-extended community. (shrink)

The paper addresses some of the aspects of the neo-Aristotelian concept of good on the basis of Martha Nussbaum’s capabilities approach. The author’s general thesis is that the idea of good organizes its normativity along two vectors pointed towards nature and emancipation, which are interlinked, that is — the normativity of the good is always organized by both of them and it is inappropriate to refer to one of them only. This fault is made, the author believes, by Nussbaum who (...) does not offer enough resources to establish a sound naturalistic evaluative standard in her theory. To address this issue the author starts by discussing the capabilities approach as a form of the concept of good and proceeds by analysing Nussbaum’s view on family as an exemplar of the inadequacies of the approach. (shrink)

Public opinion has it that ethics should be concerned with studying and providing precise and reliable rules of conduct. This view is based in a long philosophical tradition which begins with the Stoics and continues at least to Kant; it is, however, a false view. There are good reasons to turn our attention to these aspects of moral thinking which refer to and emphasize the element of risk and uncertainty. In the article I briefly discuss two of such reasons: the (...) problem of moral luck and the problem of action based on ignorance. Consideration of these two problems leads to the conclusion that the most tricky element in moral thinking is the firm belief of the subject in the truth of the premises on which they base their actions and in the irrelevance of external factors to the assessment of their deeds. In this light I argue that the basic requirement for a moral justification of a particular action is not its conformity to a certain set of rules but the subject’s critical reflection on their course of action. Indeed, what turns an attitude into a moral attitude is an amoral, epistemological factor: criticism and openness to uncertainty. (shrink)

The aim of the paper is to investigate the relations between the basic moral categories, namely those of norms, ideals and supererogation. The subject of discussion is, firstly, the ways that these categories are understood; secondly, the possible approaches towards moral acting that appear due to their use; and thirdly, their relationship within the moral system. However, what is of a special importance here is the relationship between the categories of norms and ideals (or in a wider aspect — laudable (...) acts) and a thesis about their complementary character. For it seems that the omission of one of the elements that are analysed within a moral system must result in an essential limitation of both the possibilities of finding an adequate approach to a given moral problem (on a descriptive level), as well as defining the full set of normative guidelines. Therefore, as I shall argue, resigning from a two-level method of moral analysis may lead to the atrophy of the very idea of ethics itself. (shrink)

Przedmiotem artykułu jest rozważenie znaczenia zmian, jakie dla form działania podmiotowego (duchowości) mają zmiany technologicznie. Przyjmując, że pewne punkty zaczepienia takiej refleksji dostępne są w popkulturowych formach oswajania postępu, jako osiowe wybieram pojęcie „dżihadu buteriańskiego” z powieści Diuna Franka Herberta, scalające kilka istotnych aspektów tak rozwoju technicznego, jak i refleksji nad nim. W części pierwszej, koncentrując się na drugim składniku tego wyrażenia, omawiam pogląd Samuela Butlera oraz wskazuję na znaczenie wystąpienie luddystów w początkach XIX w. W części drugiej rozwijam ten (...) wątek, omawiając krytykę społeczeństwa technologicznego formułowaną przez współczesnych anarchoprymitywistów. W części trzeciej zwracam uwagę na pierwszy element wyrażenia Herberta by wskazać na podmiotowe aspekty zmian technologicznych. W konsekwencji wskazuję kierunki analizy, dzięki którym etyka cnót może wypracować adekwatną odpowiedź na zagrożenia płynące ze strony technologii przy akceptacji korzyści zeń płynących. (shrink)

Praca poświęcona jest naturze dobrego życia. Zastosowanie odnowionej w połowie XX wieku myśli Arystotelesa pozwala tu uchwycić i przezwyciężyć zarówno miałkość propozycji „przemysłu szczęścia”, jak i akademickiej filozofii. Autor interpretuje koncepcję starożytnego filozofa przy użyciu współczesnych narzędzi filozoficznych wskazując jak ich zastosowanie pozwala uchwycić węzłowe problemy życia (jak pytanie o szczęście i sens) oraz wskazać te metody myślenia, które umożliwiają krytyczny namysł nad rzeczywistością społeczną. Pytanie o dobro jest zatem zarówno o to, jak kształtować własne życie, ale też jak myśleć (...) o relacjach z ludźmi, z innymi istotami oraz jak współdziałać w dążeniu do dóbr wspólnych. Te ostatnie okazują się przy tym nie tylko dobrami publicznymi, infrastrukturalnymi, ale przede wszystkim formami kooperacji i współżycia. (shrink)