ABSTRACT Objective: In the bulk of literature on critical thinking, the influence of interest on cognitive and affective processes of individuals has always been a source of debate and disagreement; a reciprocal relationship to be detrimental or facilitative in the development and enhancement of critical thinking as a skill. The present paper aims at explaining and resolving the observed discrepancy, with the combination of a comparative (agreement method) and a (descriptive-analytical). Method: method, on the additive and regressive effect of “interest” (...) on critical thinking-product from the viewpoint of Islamic Traditions. Finding: The finding shows that although interest, as a human tendency, generally has a positive effect on critical thinking, in some cases, the same component prevents seeing the shortcomings and defects as well. Therefore, in critical thinking, which requires more judgment and evaluation in order to promote it, one must control the interest in the subject in order to form a critical view of the issue properly. Based on the results, it is suggested that more attention should be paid to the regressive role of interest in critical thinking, especially in the cognitive and metacognitive understanding of the mental structure of thinking. Accordingly, an updated and systematic rereading of religious doctrines is one of the necessities of the conscious life in the third millennium, especially when the effective and productive approach to psychological components is more and more needed for today's life. Conclusion: Also, it is strongly suggested that the insights driven by Islamic traditions especially those that tap upon the issues on psychology are diverse and rich, providing a cultivated and rich ground for an understanding of human cognition and mind. (shrink)

One of the challenges faced by philosophers throughout history of philosophical thoughts, has always been and is to find an adequate answer to the question of quiddity and existence of time and space. Thus, the present study aims to elaborate on the question of space and time in Mulla Sadra’s philosophy and its relationship with outcomes of modern physics. The study also intends to conduct an analytical comparison between these two views and clarify newer aspects of this complicated and vague (...) question. According to principles of his thought system in his ontology and particularly his theory of substantial motion, Mulla Sadra’s view toward time has a closer concordance with findings of modern physicists like Albert Einstein. One of the most noticeable achievements of the present paper, considering ontological view of Mulla Sadra toward time, is to reach a comprehensive and vast view of the question of space and time covering space-time approach of theory of relativity and having the common issue of time in mind, develops an image of unity and connectivity of the world of nature with the four dimensions. The present study uses a documentary analysis research and uses library resources. The prominent works of Mulla Sadra and Einstein’ works on the Theory of Relativity were the main sources for this study. It is hoped that this view not only reveals further philosophical aspects of the issue of time but also help uncover newer approaches for physicists. (shrink)

The Role of Negation in the Description of the World According to Aristote’s Metaphysics. The notions of ‘being’ and ‘non-being’ have entered philosophical language, forming the basis of ontology and meontology, as the counterparts of the Greek expressions to on and to me on (nominalised forms, affirmative and negative, of the participle of the verb einai). Originally, however, these expressions did not have any objectifying meaning, but played the role of meta-language names, representing the copula einai in all its forms, (...) most generally in its affirmative and negative forms. The copula itself, which in later philosophy took on the existential meaning, had functioned only as a semantically empty connective of predicates. Over time the participle on has been used as a universal name of all predicates. The above-mentioned expressions became central in Greek philosophical terminology thanks to the debates, initiated by Parmenides, on the role of negation in the description of the world. Parmenides himself proposed a complete excision of negative sentences as describing by elimination, and created a positive-monistic system which abandoned multiplicity, divisibility, and variability. Later philosophers defended negation, fighting back against the paradoxes formulated by the Eleatics and later by the Sophists. Plato observed that without negation it is impossible to describe the multiplicity of things. He also distinguished a relative negation which does not eliminate anything but makes it possible to confront some things with others. According to the atomists, the divisibility of physical things forces us to accept that they consist of a positive element in the form of an impenetrable body, and of another element lacking any characteristics, i.e. the void. Finally, Aristotle, when analysing the process of change, justified the consistency of the statement that something comes out of “not being” and “being”, under the assumption that the former is understood as being actual, and the latter as being potential. In all these conceptions there is nothing non-existent, there are only proposals of how to identify the aspects of reality whose explanation justifies the use of negation. The affirmative and negative forms of the above expressions have also provoked reflection on the problem of truth and falsity. It has been observed that they are used in everyday language not only to state an agreement or disagreement with the actual facts of the matter, but also to affirm or deny something. (shrink)

Badania przy użyciu rezonansu magnetycznego sugerują, że przynajmniej niektórzy pacjenci w tzw. stanie wegetatywnym mogą być bardziej „świadomi”, niż to się do tej pory wydawało. W artykule zamierzam omówić te badania; następnie rozważę, o jakie rozumienie pojęcia świadomości może w nich chodzić; a wreszcie zastanowię się nad etycznymi implikacjami tych odkryć. Zamierzam też rozważyć, czy posiadanie wyższych form świadomości zawsze ma być dodatkową racją przemawiającą przeciwko zaprzestaniu podtrzymywaniu funkcji życiowych. Tym samym, w artykule chciałbym wskazać istotność badań z zakresu kognitywistyki (...) dotyczących pojęcia świadomości dla etycznej oceny pewnych praktyk medycznych. (shrink)

The purpose of this paper is to demonstrate how Bertrand Russell depicts the relation of mysticism to three other areas of human activity: philosophy, science, and religion, and thus: its special role. In his essay Mysticism and Logic (1914), Russell defines mystical thinking as beliefs in (1) the existence of special insight, (2) the unity of all things, (3) the unreality of time, and (4) the effacement of the boundaries between good and evil. Although he considers full mysticism – as (...) a belief about the ontic structure of the world – to be erroneous – as a life attitude he attributes to it an element of wisdom that is lacking in other areas of human intellectual activity. Mysticism proves wrong also at the epistemological level, i.e. as a certain test of truth. But in its spirit of inquiry, it contains something that science also benefits from, and from which, therefore, scientific philosophy should take its cue. What additionally gives mysticism its value is the claim of impartial contemplation which gives rise to an attitude of love towards the whole world. Significantly, it was the combination of the best features of mystical thinking with scientific thinking and method which gave rise to Russell’s advocacy of scientific philosophy. In light of this, I argue that according to Russell mysticism is not an exclusively religious phenomenon, which is demonstrated, among other things, by the fact that he attributes two aspects of mysticism to the field of mathematics. (shrink)

Radical Enlightenment – Spinoza’s Demiurgic Role in the Formation of the Idea of Enlightenment? In his monograph devoted to the history of enlightenment, Radical Enlightenment. Philosophy and the Making of Modernity (1650-1750) British historian Jonathan Irvine Israel formulated a new theory of dating, sources, and the nature of this period of history. Israel attributed a major role in the formation of the concepts of enlightenment to the philosophy of Spinoza (1632-1677). The work has caused a series of controversies and criticisms (...) concerning the assessment of facts related to the history of ideas. In this article I refer to interpretations of the role of Spinoza’s philosophy and its early reception between 1663-1678 when it had a direct influence. The political situation in the Netherlands in the period of 1648-1677 (i.e. from the gaining of independence to the death of Spinoza) and the fate of the philosophy of Descartes (since 1650) are two significant factors that played an important role in shaping the initial reception of Spinozism and determined the fate of that philosophy for a long time. (shrink)

Definicja patriotyzmu najczęściej ogranicza się do stwierdzenia, że jest to tylko pielęgnowanie pamięci o historii. Jednak patriotyzm może mieć dwojakie oblicze: jedno – najczęściej podkreślane – skierowane ku przeszłości i drugie ukierunkowane na teraźniejszość, a nawet przyszłość. Co więcej, zdaniem wielu badaczy patriotyzm nie musi być ściśle związany z jednym narodem czy kulturą. Wartą zainteresowania koncepcję patriotyzmu konstytucyjnego podczas dyskusji o tożsamości narodowej toczonych po II wojnie światowej wypracowali historycy i filozofowie niemieccy. Jednym z popularyzatorów tego projektu był i cały (...) czas jest Jürgen Habermas. Według niemieckiego filozofa patriotyzm konstytucyjny to nie pozytywistyczne zasady konstytucyjne, ale pewne abstrakcyjne formy, sposoby interpretacji spajające określoną zbiorowość. Takimi uniwersalnymi zasadami mogą być procedury suwerenności oraz liberalne prawa jednostki. Patriotyzm konstytucyjny wydaje się odchodzić od tradycyjnego powoływania się na pamięć historyczną. Zamiast niej proponuje nie tyle czystą naukę, ale próbę uzyskania samoświadomości poprzez jej znajomość. W artykule przedstawiono argumenty wskazujące na to, że w koncepcji patriotyzmu konstytucyjnego proponowanej przez J. Habermasa refleksyjnie opracowana historia odgrywa bardzo istotną, a nawet kluczową rolę. (shrink)

Poniższa dyskusja odbyła siȩ we wrześniu 2018 w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. Skupiła zarówno badaczy problematyki polityki senioralnej, ekspertów, analityków. Dyskusjȩ moderował i zaplanował Andrzej Klimczuk, zwi¸a}zany z SGH, natomiast zaproszenie do dyskusji przyjȩli: Barbara Szatur-Jaworska, polityk społeczny i gerontolog z Uniwersytetu Warszawskiego, Paweł Kubicki, ekonomista, SGH, Marek Niezabitowski, socjolog z Politechniki Śl¸a}skiej, Ryszard Majer, polityk społeczny, Agnieszka Cieśla, architektka i urbanistka, Politechnika Warszawska, Marzena Rudnicka, fundatorka oraz prezeska Krajowego Instytutu Gospodarki Senioralnej. Paneliści podczas dyskusji analizowali nastȩpuj¸a}ce zagadnienia: I. (...) pocz¸a}tki polityki senioralnej, jej definiowanie, dokumenty strategiczne państwa, II. rola samorz¸a}dów w animowaniu działań w obrȩbie polityki senioralnej oraz organizacji pozarz¸a}dowych, III. powstanie i rola ustawy o seniorach, IV. zróżnicowanie środowiska osób w wieku senioralnym, V. działania w innych krajach w obrȩbie polityki senioralnej, VI. zmiany w świadomości społecznej, ewolucja postaw wobec osób starszych, starości, starzenia siȩ, VII. rynek produktów i usług dla seniorów, VIII. aktywność seniorów, formalna i nieformalna, infrastruktura aktywności, IX. mieszkalnictwo dla osób starszych i starzej¸a}cej siȩ ludności X. rola państwa i samorz¸adu w polityce senioralnej, dialog z władz¸a, partnerstwo publiczno-prywatne, XI. wyzwania i kierunki rozwoju polityki senioralnej, XII. deficyt usług opiekuńczych XIII. polityka senioralna i emerytalna, XIV. konwergencja i dywergencja w polityce senioralnej. ** The following discussion took place in September 2018 at the Warsaw School of Economics. It focused on both senior politics, experts, and analysts. The discussion was moderated and planned by Andrzej Klimczuk, associated with the Warsaw School of Economics, and invited to the discussion: Barbara Szatur-Jaworska, social politician and gerontologist from the University of Warsaw, Paweł Kubicki, economist, Warsaw School of Economics, Marek Niezabitowski, sociologist from the Silesian University of Technology, Ryszard Majer, social politician, Agnieszka Cieśla, architect and urban planner, Warsaw University of Technology, Marzena Rudnicka, founder and president of the National Institute of Senior Management. Panelists during the discussion analyzed the following issues: I. Beginnings of the senior policy, its definition, strategic documents of the state, II. The role of local governments in animating activities within the framework of senior policy and non-governmental organizations, III. Creation and role of the law on seniors, IV. Diversification of the environment of seniors, V. Activities in other countries within the framework of the senior policy, VI. Changes in social awareness, the evolution of attitudes towards older people, old age, ageing, VII. The market for products and services for seniors, VIII. Seniors’ activity, formal and informal, activity infrastructure, IX. Housing for older people and ageing population X. The role of the state and self-government in the senior policy, dialogue with the authorities, public-private partnership, XI. Challenges and directions of development of the senior policy, XII. The deficit of care services, XIII. Senior and pension policy, XIV. Convergence and divergence in the senior policy. (shrink)

SPIS TREŚCI Ryszard Moń Wstęp -/- Rozdział 1: Lękam się świata bez filozofii. O nieodzowności humanistyki w dobie techniki i globalizacji -/- 1.1 Konieczność filozofii 1.2 Narodziny sztuk wyzwolonych 1.3 Uniwersytet domem humanistyki 1.4 Upadek humanistyki 1.5 Uniwersytet – biznes i korporacyjna logika 1.6 Kognitywny kapitalizm 1.7 Złowroga moc etatyzmu 1.8 Pragmatyzm a ideały kształcenia 1.9 Demokracja – dialog, kultura, światopogląd 1.10 Humanistyka na straży demokracji 1.11 Edukacja filozoficzna w szkole 1.12 Podsumowanie – filozofia jako fundament -/- Rozdział 2: Czy (...) starożytna paideia może być alternatywą dla współczesnej pedagogiki? Antyczne metody wychowawcze i ich obecna rola -/- 2.1 Filozofia jako sposób życia 2.2 Rola ćwiczeń duchowych w paidei starożytnej Grecji oraz starożytnego Rzymu 2.3 Antyczna paideia a aktualne wzorce kształcenia -/- Rozdział 3: Problem ujawniania przez nauczyciela własnej tożsamości moralnej w nauczaniu etyki i filozofii -/- 3.1 Nauczyciel na lekcjach filozofii i etyki 3.2 Etyka, moralność i tożsamość 3.3 Matthew Lipmana filozofowanie z dziećmi i młodzieżą 3.4 Filozofia! Ale jaka? 3.5 Nauczyciel-filozof 3.6 Tożsamość moralna nauczyciela -/- Rozdział 4: Język i filozofia. O Naturalnym Metajęzyku Semantycznym i jego związkach z filozofią -/- 4.1 Naturalny Metajęzyk Semantyczny – rozważania wstępne 4.2 Inspiracje filozoficzne koncepcji NMS 4.3 Naturalny Metajęzyk Semantyczny – cel i założenia koncepcji 4.4 Kierunki rozwoju NMS 4.5 Jak wykorzystać NMS w dydaktyce filozofii? -/- Rozdział 5: Metody problemowe na lekcji etyki i filozofii jako możliwe działanie prewencyjne -/- 5.1 Metody rozwiązywania problemów – informacje ogólne 5.2 Rozwiązywanie problemów poznawczych 5.3 Rozwiązywanie problemów decyzyjnych 5.4 Rozwiązywanie problemów praktycznych 5.5 Nauczanie i uczenie się metodą „układanki” 5.6 Metoda wychowania bez porażek 5.7 Rola nauczyciela 5.8 Kształcenie umiejętności rozwiązywania problemów 5.9 Oceny i wartościowania 5.10 Podsumowanie Rozdział 6: Trudności w uczeniu się – profilaktyka i terapia -/- 6.1 Trudności w uczeniu się 6.2 Specyficzne trudności w uczeniu się 6.3 Niepowodzenia szkolne 6.4 Profilaktyka i terapia -/- Aneks – konspekty lekcji o tematyce filozoficznej i etycznej. (shrink)

Modelowanie komputerowe odgrywa istotną rolę we współczesnej nauce. Epistemologiczna rola, jaką odgrywają takie modele oraz prowadzone na ich bazie symulacje skłaniają do postawienia pytań o możliwe użycie podobnych metod w filozofii. Pomysły wykorzystania narzędzi matematycznych do sformułowania koncepcji filozoficznych sięgają czasów Barucha Spinozy i Isaaca Newtona. Newtonowska filozofia przyrody stała się przykładem udanego zastosowania matematycznych rozważań do opisu przyrody na poziomie fundamentalnym. Oczywiście podejście Newtona otworzyło zarówno nowe obszary badań w fizyce, jak i stało się źródłem dla nowych rozważań (...) o rzeczywistości fizycznej. Według Michała Hellera niektóre teorie fizyczne można traktować jako specyficzne formalizacje koncepcji filozoficznych. Modelowanie komputerowe w filozofii może być traktowane jako rozszerzenie tej idei, co będę starał się ukazać w niniejszym artykule. Będę również rozważał rolę modelowania komputerowego jako źródła nowych metafor filozoficznych zgodnie z koncepcją technologii definiującej D. J. Boltera. Rozważania te wiodą do konkluzji mówiącej, że w metodologii filozofii zachodzą istotne zmiany. Nowe podejście nie sugeruje odrzucenia bądź zanegowania dotychczasowych metod, a wskazuje raczej nowe narzędzie analityczne filozofii i źródło inspirujących metafor. (shrink)

Przedmiotem rozważań tego artykułu jest rola zjawisk wieloznaczności oraz homofonii jako środków wyrazu, stosowanych w tekstach humorystycznych. Również kwestia zastosowania konkretnej leksyki obcego pochodzenia, brak znajomości jej znaczenia, wskazanie na brakującą wiedzę z zakresu danego słownictwa fachowego, w tym przypadku z dziedziny informatyki, staje się punktem wyjścia do stworzenia krótkich zabawnych form scenicznych. Znalezione i określone w trakcie przeprowadzonej analizy źródła komizmu, ewidentnie związane z życiem codziennym i słownictwem z różnych zakresów, odzwierciedlają zarówno językowe, jak i pozajęzykowe możliwości tworzenia (...) zabawnych tekstów, jakimi niewątpliwie są omówione w tym artykule skecze. (shrink)

W ostatnich latach obserwujemy intensywną debatę publiczną dotyczącą implementacji koncepcji miast i gmin przyjaznych starzeniu się (age-friendly cities and communities) oraz jej nowszej i szerszej odsłony związanej z inteligentnymi i zdrowymi przestrzeniami przyjaznymi starzeniu się (smart healthy age-friendly environments, SHAFE). Rozdział koncentruje się na zwięzłym przeglądzie obejmującym te zagadnienia. W pierwszej części artykuł przybliża podstawowe pojęcia i wybrane działania Komisji Europejskiej w obszarze upowszechniania dialogu międzypokoleniowego oraz programowania polityk relacji międzypokoleniowych. Następnie zaprezentowano krótkie omówienia studiów przypadku dotyczące wybranych projektów innowacji (...) społecznych i metodyk mających na celu: (1) wzmocnienie pozycji facylitatorów koncepcji miast i gmin przyjaznych starzeniu się oraz inteligentnych, zdrowych i inkluzywnych przestrzeni; (2) ułatwienie obywatelom, szczególnie osobom starszym, radzenia sobie z sytuacjami kryzysowymi w obszarze zdrowia publicznego; oraz (3) wspieranie głosu seniorów i seniorek w podejmowaniu decyzji co do celów i zadań polityk publicznych (współprojektowanie), ich wdrażania (współzarządzanie, współrealizowanie/koprodukcja usług publicznych) oraz ich monitorowania i ewaluacji (współocena). Ostatnia część zawiera rekomendacje dla wybranych podmiotów odpowiedzialnych za politykę publiczną wobec starzenia się ludności oraz propozycje kierunków dalszych badań. (shrink)