In this paper, I critically examine Kurt Gödel’s argument against the syntactic interpretation of mathematics. While the main aim is to analyze the argument, I also wish to underscore the relevance of the original elements of Gödel’s philosophical thought. The paper consists of four parts. In the first part, I introduce the reader to Gödel’s philosophy. In the second part, I reconstruct the formalist stance in the philosophy of mathematics, which is the object of Gödel’s criticism. In the third part, (...) I sketch his argument against the syntactic interpretation of mathematics. Finally, I discuss some controversies regarding the argument. (shrink)

W językoznawstwie wiele miejsca poświęca się w ostatnim czasie językom fachowym. Językoznawcy najczęściej podejmują badania dotyczące języka medycyny, ekonomii czy w ostatnim czasie Unii Europejskiej. Rzadziej, choć wymaga tego rzeczywistość, analizuje się język prawny czy też prawniczy. Trzeba zaznaczyć, że język prawny nie jest językiem fachowym w ogólnie przyjętym tego słowa znaczeniu. Opisuje on sytuacje, które są ważne dla opinii publicznej, które muszą być, dla dobra obywateli, uregulowane poprzez przepisy. Przepisy są wprawdzie tworzone przez prawników, powinny być jednak rozumiane przez (...) ogół społeczeństwa. Prawnicy posługują się najczęściej językiem, którego cechy nie są proste do uszeregowania. Język prawny i prawniczy charakteryzuje się skomplikowaną składnią, stylem, który unika wszelkich ozdobników. Problem wiąże się jednak przede wszystkim z prawidłowym odczytaniem znaczeń używanych pojęć. Można tu mówić o dwóch rodzajach pojęć, gdyż język prawny używa terminów tjpowych dla tej dziedziny, takich jak np. prawo majątkowe, prawo autorskie czy ustawa, jednak obok nich pojawiają się często pojęcia zaczerpnięte z języka ogólnego, które w pewnych kolokacjach nabierają innego z punktu widzenia prawa znaczenia, np. orzeczenie, wyrok czy własność. Autorka niniejszego tekstu próbuje odpowiedzieć na pytanie, jak dalece pojęcia języka ogólnego wnikają w język prawny i czy ma miejsce odwrotny proces oraz w jakim stopniu może mieć to wpływ na rozumienie tekstu. Odpowiedź nie jest z pewnością prosta, ale należy wierzyć, że dalsze badania prowadzone nad językiem prawnym przybliżą semantyczne aspekty różnic pomiędzy językiem prawnym a ogólnym i tym samym ułatwią rozumienie tekstów ustaw czy wyroków sądowych. (shrink)

Artykuł poświęcony został relewantnym cechom języka reklamy. Już we wstępie autorka stwierdza, że obszerne przedstawienie języka reklamy jest utrudnione poprzez splot cech werbalnych i pozajęzykowych badanych tekstów. W celu przedstawienia najistotniejszych elementów definicji sloganu powołano się na wybrane wyniki badań Ruth Romer, Volkera Klotza, Nigela Forstera czy też Yahya Hassana Bajwy. Omawiając funkcje języka w sloganie jako ważnej formy werbalnej tekstów reklamowych, podkreśla autorka, że stosowane środki to m. in. uproszczona składnia, pytania retoryczne, struktury repetytywne i takie figury stylistyczne, (...) jak np. antyteza, parodia lub porównanie. Następnie przedstawiony został slogan na tie innych form językowych. Autorka koncentruje się tu przede wszystkim na przysłowiach, cytatach i często używanych, utartych zwrotach. Obszernie scharakteryzowane zostały aspekty semantyczne sloganów reklamowych. Omówiono także polifunkcyjność stosowanych elementów językowych i ich metaforyczną symbolikę. (shrink)

Główną część artykułu stanowi przykładowa analiza ilustrowanego ogłoszenia reklamowego, której celem jest zaprezentowanie sposobów perswazji, jakimi posługują się twórcy takich komunikatów. Na poziomie słowa przedstawiona została przede wszystkim strategia wykorzystywania faktu, że poszczególne wyrazy posiadają określone konotacje. W następnym etapie, analizie składni jednej z części tekstu reklamy, wyjaśniono, jak poprzez odpowiednie konstruowanie zdań udaje się stworzyć wrażenie rzeczowej argumentacji. Kolejny krok stanowi - podobnie jak na poziomie słowa - semantyczna analiza dłuższego fragmentu tekstu, jak również części wizualnej reklamy. Analiza ta (...) ma na celu pokazanie, jak m. in. poprzez budowę tzw. płaszczyzn izotopii semantycznej można przedstawić nic tylko obraz reklamowanego produktu, lecz także obraz adresata komunikatu. Ostatnia część analizy zawiera szczegółową prezentację werbalno-wizualnych figur retorycznych występujących w całym ogłoszeniu. Część właściwą artykułu poprzedzają rozdziały zawierające podstawy' teoretyczne do analizy o naszkicowanych ramach. I tak w pierwszej części publikacji przedstawione zostało rozszerzone pojęcie języka reklamy, cechy odróżniające go od języka standardowego, jak również jego aspekty semiotyczne. Następny rozdział poświęcony jest charakterystyce takich lingwistycznych aspektów reklamy jak leksyka (na przykładzie przymiotników), składnia (na przykładzie zdań eliptycznych) i stylistyka (na przykładzie wartościowania semantycznego) W kolejnym rozdziale omówione zostały problemy semiotycznej analizy komunikatów wizualnych, ze szczególnym uwzględnieniem analizy tych treści obrazu, które nie są wyrażone bezpośrednio, lecz tworzą tzw. implikaty. Ostatnia z części teoretycznych dotyczy werbalno-wizualnych figur retorycznych, których istota została tu krótko wyjaśniona na przykładach wybranych z analizowanego w artykule ogłoszenia reklamowego. (shrink)

Rozprawa podkreśla związek między językową argumentacją a logiką. Argumentacja językowa jest systemem językowym, który stosuje znaczenie wyrażeń ujętych w zdania do zarysowania pełnego znaczenia zdań, w nich bowiem konstytuują się zależności między wyrażeniami. Rzeczywiście, to powiązanie między wyrażeniami wzmacnia całościowe znaczenie począwszy od samych podstaw struktury zdania w logicznym powiązaniu idei. W nim znajduje się relacja między słowami a umysłem, zależna od logiki powiązanych ze sobą wypowiedzi. Aby podkreślić znaczenie przedstawionego wyżej sposobu myślenia, autorka zwraca się ku teorii wczesnej gramatyki (...) arabskiej, ogniskującej się raczej wokół analogii niż anomalii. Nastawienie w systemie na analogię opiera się na podstawowej teorii, która implikuje wspomnianą wyżej relację, choć niektóre współczesne ujęcia odrzucają tę interpretację. W podsumowaniu swojej analizy, autorka uwzględnia podobne teorie gramatyki łacińskiej, które wykazują nastawienie logiczne, będące następstwem powiązania językowej argumentacji z logiką. Konkludując, autorka stwierdza, iż powiązanie słów i logiki okazuje się pojęciem uniwersalnym. (shrink)