The paper focuses on the issue of truth-telling in non-fictional narratives of (in)justice. Based on examples of rape narratives, domestic abuse narratives, human trafficking narratives and asylum seeker narratives, I examine the various difficulties in telling the truth in such stories, particularly those related to various culturally conditioned ideas of how the world works, which at the same time form the basis of, among other things, legal discourse and officials’ decision-making processes. I will also demonstrate that such culturally conditioned ideas, (...) which are the basis of official discourse, can be considered within the category of both the social imaginary of the just world in the Taylorian sense of the term, and the social master narrative, which in the case of stories of (in)justice is often based on the just world hypothesis. (shrink)

Współczesny świat, zdominowany przez elektroniczne środki przekazu, to już zupełnie inne pojmowanie komunikacji językowej, zarówno tej w formie pisanej, jak i mówionej. Dominują w nim skrótowe i kompaktowe wypowiedzi; język z jednej strony traci na znaczeniu, z drugiej zaś - chłonie nowinki z innych systemów językowych, z którymi wchodzi w interakcje na różnych płaszczyznach. Niewątpliwe ogromną rolę odgrywają w tym procesie różnice kulturowe i związane z tym nie tylko kwestie mentalności, stereotypy, lecz także odmienne pojmowanie zjawisk dnia codziennego, w tym (...) również sposób definiowania poczucia humoru. Ciekawą rzeczą jest więc próba wskazania na podobieństwa oraz różnice między tzw. „typowo niemieckim” poczuciem humoru a niemieckim programem komediowym Was guckst du?, produkowanym i prowadzonym przez obcokrajowca. Kaya Yanar, autor i gospodarz tego programu, jest niewątpliwie najlepszym przykładem na to, że wymienione wcześniej „typowo niemieckie” poczucie humoru odbiega w znacznym stopniu od rodzaju żartu, proponowanego właśnie przez Yanara. Was guckst du? daje możliwość zanalizowania języka audycji komediowej, odwołującej się głównie do kultury świata arabskiego i wszelkich zjawisk z nią związanych, kwestii opanowania i posługiwania się językiem niemieckim właśnie przez obcokrajowców z tego kręgu kulturowego. W przełożeniu na leksykę i jej użycie w praktyce oznacza to wykorzystanie w programie zjawiska wieloznaczności, wynikających z braku znajomości języka, jako źródła sytuacji komediowych, które w połączeniu z niezwykle barwną osobą prowadzącego, odpowiednim obrazem, charakterem postaci oraz motywami muzycznymi, jest punktem wyjścia do całościowej analizy tegoż programu. (shrink)

Capitalism: The Birth of an Idea. Amongst the Enlightenment’s emancipatory slogans was a call for the liberation of economic energy, a call that was most fully expressed by Adam Smith in Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations. Smith provided a final analysis of the mercantilist system that had been prevailing from the beginning of the sixteenth century. By justifying the superiority of the free market economy models, Smith created the intellectual foundations for the capitalist order. (...) He proposed a model for the production and distribution of goods that was based on two pillars: the right to private property and free market institutions. The vision of capitalism created by Smith was a system of power and freedom: a system of individual sovereignty over the world of objects and a system of the free circulation of goods. The combination of these two principles resulted in a coherent system which, when used in practice, has shown remarkable efficiency. Smith’s work proved to be a reliable way to achieve worldly success, one that has worked wherever it was tried out. Capitalism, and the accompanying moral philosophy, was the most commonly pursued idea of the eighteenth century. (shrink)

The paper contains a general characteristics of the relation between Lev Shestov’s philosophy of existence and transcendental phenomenology of Edmund Husserl. The analysis was largely inspired by Cezary Wodziński’s research on Shestov’s writings, including his book published in Polish Wiedza a zbawienie. Studium myśli Lwa Szestowa (1991). In 1931, inspired by Descartes’ Meditationes de prima philosophiae, Husserl began a total transformation of philosophy into a science absolutely founded, assumptionless and developed in the spirit of absolute self-responsibility. Thus, the idea of (...) philosophy as an exact science and Descartes’ idea of a science absolutely founded became the aim. It resulted in a project of universal science which — according to Husserl — has been the aim of European philosophy from the beginning. Ultimately, this philosophy was to rebuild the whole model of European culture. Less than two years after the first edition of Die Krisis der europäischen Wissenchaften und die transzendentale Phänomenologie, Lev Shestov published his Athens and Jerusalem (1938) where he agrees with Husserl’s diagnosis that the whole European culture is in a stage of a deep crisis which goes to its very foundations. However, Shestov points at the radically different sources of that crisis. Paradoxically, a remarkable friendship connecting these two thinkers did not affect the similarity of their views. In fact, they are located at the opposite poles of the contemporary philosophical scene. The friendship of Shestov and Husserl was born in the atmosphere of an intense and uncompromising intellectual debate. Both thinkers are strongly convinced that the fate of European culture and European understanding what it is to be man are decided in the realm of philosophy. So, the philosophical projects they offer are two extremely critical visions of culture. At the same time they suggest a way the European culture should be thoroughly reformed at its very basis Słowa kluczowe: ; ; ; ;. (shrink)

This study aims to bring out the explanatory potential of embodied predictionism versus passive feed-forward model of sensory stimulation in the pursuit of a parsimonious naturalist account of sensation as a salient feature and an end point of conscious experience. Theoretical approaches towards sensory experience are tested against specific scenarios of the absence of observable or palpable qualities including but not limited to the thought-experimental phenomenon of negative synesthesia at the conclusion of the argument. . Predictionism is first explored in (...) its own right only to be found insufficient to do justice to the actual mechanism behind full-blown immediate perception. A case is made for the soundness of predictionism reconciled with the doctrine of embodiment. (shrink)

Zmiany dokonujące się w języku na przestrzeni dziejów są wynikiem zmian w rzeczywistości pozajęzykowej. Nowe elementy leksyki są m. in. efektem procesu zapożyczenia z innych języków. Słowa te w momencie przejmowania ich przez inny język tracą swe wszelkie pierwotne powiązania z innymi leksemami, które miały w języku, z jakiego zostały przejęte, i wchodzą w nowe relacje semantyczne z istniejącymi już w danym poiu wyrazowym słowami, stając się jego nieodłącznym elementem. W procesie asymilacji na płaszczyźnie semantycznej wchodzą one w nowe dla (...) siebie relacje paradygmatyczne i syntagmatyczne, wpływając znacząco na strukturę danego pola wyrazowego i przyczyniając się do zmian w jego obrębie. Zapożyczone z innego języka wyrazy mogą ze względu na swe znaczenie stać się w danych polach elementami dominującymi lub też pojawić się w nowym otoczeniu leksykalnym obok rodzimych synonimów. Jedynie użytkownik języka, przy uwzględnieniu kontekstu językowego i sytuacyjnego, decyduje o ich użyciu. (shrink)

W wyniku kontaktów polsko-niemieckich na płaszczyźnie kultury, polityki i gospodarki na przestrzeni dziejów pojawiły się w języku polskim liczne wyrazy pochodzenia niemieckiego. We współczesnej polszczyźnie występuje bardzo wiele zapożyczeń niemieckich, z czego większość stanowią rzeczowniki. Najczęściej jednak ich obce pochodzenie nie jest znane przeciętnemu użytkownikowi języka polskiego, gdyż wyrazy te zasymilowały się w polszczyźnie zarówno na płaszczyźnie fonologicznej, graficznej, jak i morfologicznej. Największą grupę rzeczowników pochodzenia niemieckiego stanowią te, w których przypadku zachowane zostało ich pierwotne znaczenie, co wiąże się z (...) faktem, że jako pojęcia i terminy fachowe nie miały w języku polskim swoich odpowiedników, pod wpływem których mogłoby ulec zmianie ich znaczenie. Wśród zapożyczeń znajdują się również takie, których znaczenie całkowicie różni się od pierwotnego znaczenia słowa niemieckiego. Znaczenie zapożyczeń ulegało zawężeniu, gdy dany wyraz pojawiał się w języku polskim nie we wszystkich swych znaczeniach pierwotnych lub też rozszerzeniu, gdy został on zapożyczony zс wszystkimi pierwotnymi znaczeniami i dodatkowo obok nich pojawiło się zupełnie nowe znaczenie. Częstym zjawiskiem jest występowanie równocześnie różnych typów zmian znaczenia wyrazu zapożyczonego, np. zawężenia i przesunięcia lub/i rozszerzenia znaczenia. (shrink)

Popyt na zawody i kompetencje na podlaskim rynku pracy a potrzeby pracodawców w zakresie kształcenia ustawicznego pracowników w wieku 45 lat i więcej Katarzyna Baczyńska-Koc, Magdalena Borys, Andrzej Klimczuk, Iwona Pietrzak, Bogusław Plawgo, Katarzyna Radziewicz, Ewa Rollnik-Sadowska, Cecylia Sadowska-Snarska & Justyna Żynel-Etel .

Diagnoza postaw mieszkańców Białegostoku w zakresie tolerancji Jan Poleszczuk, Katarzyna Sztop-Rutkowska, Łukasz Kiszkiel, Andrzej Klimczuk & Rafał Julian Mejsak (2013) .

Background: Biomedical research nowadays is increasingly carried out in multinational and multicenter settings. Due to disparate national regulations on various ethical aspects, such as informed consent, there is the risk of ethical compromises when involving human subjects in research. Although the Declaration of Helsinki is the point of reference for ethical conduct of research on humans, national normative requirements may diverge from its provisions. The aim of this research is to examine requirements on informed consent in biomedical research in Germany, (...) Poland, and Russia to determine how each national regulatory framework relates to the provisions of the Declaration of Helsinki. Methods: For this analysis, we conducted a search of the legal databases “Gesetze im Internet” for Germany, “Internetowy System Aktow Prawnych” for Poland, and “ГAPAHT – Garant” for Russia. The search was complemented by a review of secondary literature contained in the databases Google Scholar, PubMed, Polish National Library, and eLibrary ru. We have identified 21 normative regulations containing provisions on informed consent in clinical research in all three countries. The content of these documents was systematically categorized and analyzed. Results: The normative framework in all three countries shows a strong commitment towards the core ethical principles of research envisaged in the Declaration of Helsinki. Nevertheless, provisions on informed consent vary between these three countries. The differences range from the method and language in which information should be provided, through the amount of information required to be disclosed, to the form of documenting consent or withdrawal. In the case of research on vulnerable groups, these differences are particularly visible. Conclusions: The identified differences can negatively impact the ethical conduct of international clinical studies. Attention needs to be paid that flexibilities within national regulations are not misused to undermine the protection of research subjects. Achieving global or regional legislative harmonization might prove impossible. Such lack of legal consensus reinforces the significance of the international ethical agreements. (shrink)

MacKay and Robinson (2016) claim that some legal procedures that regulate organ donations (VAC, opt-in, opt-out) bypass people's rational capacities and thus are “potentially morally worse than MAC”, which only employs a very mild form of coercion. We provide a critique of their argumentation and defend the opposite thesis: MAC is potentially morally worse than the three other options.

Na pocz¸a}tku XXI wieku zachodz¸a} istotne przemiany w relacjach pracy i czasu wolnego. Dostrzega siȩ też rozwój gospodarki kreatywnej wraz z wyłanianiem siȩ nowej stratyfikacji społecznej i zmian¸a} czynników rozwojowych. Coraz wiȩksze znaczenie w przemianach społeczno-gospodarczych ma sektor kultury oraz działania na rzecz kształtowania przemysłów kultury i kreatywnych, wraz z ich powi¸a}zaniami z sektorami zależnymi jak np. turystyka, architektura i wzornictwo przemysłowe. Celem artykułu jest odniesienie tych procesów i zjawisk do warunków województwa podlaskiego oraz przybliżenie głównych przesłanek powołania Regionalnego Obserwatorium (...) Kultury. Artykuł wskazuje na potrzebȩ i potencjalne korzyści z zarz¸a}dzania wiedz¸a na temat kultury na poziomie regionalnym poprzez prowadzenie prac teoretycznych i metodologicznych w ramach obserwatorium. Opracowanie na podstawie analizy danych zastanych i wyników badań własnych zwraca uwagȩ na główne cechy regionu, potrzeby informacyjne instytucji kulturalnych i artystycznych, możliwe modele obserwatorium kultury, potencjalne obszary działalności obserwatorium i korzyści z niej wynikaj¸ace. ** At the beginning of the XXI century, there are significant changes in relations of work and leisure time. The development of creative economy is also recognized along with emergence of a new social stratification and changes in developmental factors. Increasingly im- portant in the socio-economic transformation is cultural sector as well as promotion of culture and creative industries development including their linkages with dependent sectors such as tourism, architecture and industrial design. The aim of this article is to refer these processes and phenomena to the conditions of Podlaskie Voivodship and to discuss the main reasons of Regional Observatory of Culture establishment. Article indicates the need for and potential benefits of knowledge management on culture at the regional level by conducting theoretical and methodological work within the observatory. Essay based on an analysis of existing data and own research results highlights the main features of the region, information needs of cultural and art institutions, culture observatory possible models, potential activity areas of the regional observatory and the arising benefits from its activities. (shrink)

Badania prezentowane w niniejszej publikacji miały na celu dostarczenie danych koniecznych do prowadzenia polskiej polityki zagranicznej rozszerzonej o wymiar samorządowy i obywatelski w województwie podlaskim. Głównym celem diagnozy było zbadanie, jak jednostki samorządu terytorialnego, organizacje pozarządowe, przedsiębiorstwa oraz uczelnie wyższe nawiązywały współpracę transgraniczną z partnerami na Litwie, Białorusi, Ukrainie i w Rosji (Obwód Kaliningradzki). W publikacji wskazano miejsca największego potencjału, jak również barier na drodze do takiej współpracy w regionie. Zwrócono szczególną uwagę na kooperację tych podmiotów, łączenie swoich potencjałów i (...) tworzenie wspólnych projektów. * Studies presented in this publication were aimed at provide data necessary for the conducting of local government and citizenship dimension of the enlarged Polish foreign policy in Podlaskie region. The main objective was to investigate the diagnosis, as the local government units, non-governmental organizations, businesses and universities alluded cross-border cooperation with partners in Lithuania, Belarus, Ukraine and Russia (Kaliningrad). The publication indicated areas of the greatest potential, as well as barriers to such cooperation in the region. Particular attention was paid to the cooperation of these entities, combining their potentials and create joint projects. (shrink)

Celem diagnozy było: - przeprowadzenie badań dostarczających pełnej i rzetelnej wiedzy z zakresu potrzeb kulturalnych mieszkańców woj. podlaskiego; - wskazanie głównych barier uczestnictwa w kulturze wysokiej; - ilościowo-jakościowe określenie wizerunku instytucji kulturalnych, w tym Teatru Dramatycznego, i ocena ich działalności artystycznej; - zmierzenie poziomu kapitał kulturowego regionu na podstawie wskaźnika korzystania przez mieszkańców woj. podlaskiego z instytucji kulturalnych. -/- .

Outplacement dla pracowników organizacji - wyniki badań Andrzej Klimczuk & Katarzyna Alicja Łagoda In Magdalena Klimczuk-Kochańska (ed.), Bariery I Potencjały Rozwoju Outplacementu Dla Firm I Pracowników. Narodowe Forum Doradztwa Kariery. pp. 169--209 (2013) .

Outplacement dla przedsiȩbiorstw - wyniki badań .

Przedmiotem rozważań tego artykułu jest rola zjawisk wieloznaczności oraz homofonii jako środków wyrazu, stosowanych w tekstach humorystycznych. Również kwestia zastosowania konkretnej leksyki obcego pochodzenia, brak znajomości jej znaczenia, wskazanie na brakującą wiedzę z zakresu danego słownictwa fachowego, w tym przypadku z dziedziny informatyki, staje się punktem wyjścia do stworzenia krótkich zabawnych form scenicznych. Znalezione i określone w trakcie przeprowadzonej analizy źródła komizmu, ewidentnie związane z życiem codziennym i słownictwem z różnych zakresów, odzwierciedlają zarówno językowe, jak i pozajęzykowe możliwości tworzenia zabawnych (...) tekstów, jakimi niewątpliwie są omówione w tym artykule skecze. (shrink)

The matter under consideration in this article is the ethnic joke as a primary element of the German TV comedy “Was guckst du?”. The starting point is a short overview of the ethnic joke and the extralingual phenomena that are associated with such jokes, and – above all – pointing at the function of stereotypes as causes for jokes about individual nations. Texts of jokes concerning individual nations were used to illustrate the reviewed problems. The main part of the article (...) is the analysis of the lingual and extralingual aspects in selected texts of scenes from the program “Was guckst du?”. (shrink)

The development of new methods in the field of prenatal testing leads to an expansion of information that needs to be provided to expectant mothers. The aim of this research is to explore opinions and attitudes of gynecologists in Germany, Poland and Russia towards access to prenatal testing and diagnostics in these countries. Semi-structured interviews were conducted with n = 18 gynecologists in Germany, Poland and Russia. The interviews were analyzed using the methods of content analysis and thematic analysis. Visible (...) in all three countries is a connection of prenatal medicine with the politically and socially contentious issue of pregnancy termination. Respondents in Poland and Russia concentrated on the topic of inadequate resources. Quality of information for expectant mothers is an important point in all three countries. Only in Germany was the issue of language barriers in communication raised. With regard to non-invasive prenatal testing (NIPT) respondents in Germany focused on the ethical issues of routinization of testing; in Poland and Russia they concentrated on fair access to NIPT. Challenges in all three countries arise from structural factors such as imprecise and prohibitive regulations, lack of resources or organization of healthcare services. These should be addressed on a political and medico-ethical level. (shrink)

Background: The internationalization of clinical studies requires a shared understanding of the fundamental ethical values guiding clinical studies. It is important that these values are not only embraced at the legal level but also adopted by clinicians themselves during clinical studies. Objective: Our goal is to provide an insight on how clinicians in Germany and Poland perceive and identify the different ethical issues regarding informed consent in clinical studies. Methods: To gain an understanding of how clinicians view clinical studies in (...) the countries they work in, we carried out semi-structured problem-centered interviews per telephone in Poland (n = 6) and Germany (n = 6). Our interviewees concentrated on three main topics: an appraisal of the normative framework, challenges in the information process and the protection of all participants in clinical studies. Results: Clinicians generally supported the normative framework, even though they considered it quite complex. In the two study countries, a widely noted dilemma in the information process was whether to overburden participants with extensive information or risking leaving out important facts. Clinicians were ready to exclude larger population groups from participating in clinical studies when the information process could not be carried out with standard procedures or when their inclusion was ethically sensitive. Conclusion: Clinicians need to gain a better understanding of the consequences of excluding larger population groups form participating in clinical studies. They should seek assistance in improving the information process for the inclusion of underrepresented groups in clinical studies. (shrink)

Katarzyna de Lazari-Radek and Peter Singer have recently provided an evolutionary argument for utilitarianism. They argue that most of our deontological beliefs were shaped by evolution, from which they conclude that these beliefs are unjustified. By contrast, they maintain that the utilitarian belief that everyone’s well-being matters equally is immune to such debunking arguments because it wasn’t similarly influenced. However, Guy Kahane remarks that this belief lacks substantial content unless it is paired with an account of well-being, and he (...) adds that utilitarian beliefs about wellbeing—e.g. the belief that pleasure is good and pain is bad—were probably shaped by evolution. Logically, de Lazari-Radek and Singer should therefore reject these beliefs along with the deontological beliefs that evolved. The present paper is a defense of their argument. After considering a number of unsuccessful replies to Kahane’s objection, I put forward a more promising solution: de Lazari-Radek and Singer should combine their objectivist view in metaethics with a subjectivist account of well-being, such as the desire theory. Such a hybrid account would tackle Kahane’s challenge because subjective accounts of value are immune from evolutionary debunking arguments. And it would be compatible with utilitarianism, which doesn’t fit very well with metaethical subjectivism. Before concluding, I deal with two concerns that this solution might raise: I argue that the desire theory is actually subjective enough to escape Kahane’s objection, and I deny that retreating to the combination of ethical objectivism and prudential subjectivism is ad hoc. (shrink)

This article responds to an argument from Katarzyna de Ladari-Radek and Peter Singer in their article, "The Objectivity of Ethics and the Unity of Practical Reason.".

Polityka społeczna wobec starości i osób starszych w mieście Białystok w świetle dokumentów strategicznych Andrzej Klimczuk In Katarzyna Sztop-Rutkowska (ed.), Seniorzy Partycypuj¸A. Fundacja Soclab. pp. 27--29 (2014) .

Tractatus Politico-Philosophicus (Political-Philosophical Treatise) of W. Julian Korab-Karpowicz proposes a new idea-system. Ideas concerning different topics related to politics are introduced. The work aims to establish the principles of good governance and of a happy society, and to open up new directions for the future development of humankind. It is also in part a critique of the epistemology of early Wittgenstein as presented in his Tractatus Logico-Philosophicus. It argues that one can speak about politics and ethics with sense, and that (...) political philosophy is still a viable enterprise for us. This explanation is provided in response to the review of Tractatus Politico-Philosophicus by Katarzyna Heremska and a critical note of Pawel Kloczowski that were both published in Argument 6(1), 2016. (shrink)

The thesis investigates the implications for moral philosophy of research in psychology. In addition to an introduction and concluding remarks, the thesis consists of four chapters, each exploring various more specific challenges or inputs to moral philosophy from cognitive, social, personality, developmental, and evolutionary psychology. Chapter 1 explores and clarifies the issue of whether or not morality is innate. The chapter’s general conclusion is that evolution has equipped us with a basic suite of emotions that shape our moral judgments in (...) important ways. Chapter 2 presents and investigates the challenge presented to deontological ethics by Joshua Greene’s so-called dual process theory. The chapter partly agrees with his conclusion that the dual process view neutralizes some common criticisms against utilitarianism founded on deontological intuitions, but also points to avenues left to explore for deontologists. Chapter 3 focuses on Katarzyna de Lazari-Radek and Peter Singer’s suggestion that utilitarianism is less vulnerable to so-called evolutionary debunking than other moral theories. The chapter is by and large critical of their attempt. In the final chapter 4, attention is directed at the issue of whether or not social psychology has shown that people lack stable character traits, and hence that the virtue ethical view is premised on false or tenuous assumptions. Though this so-called situationist challenge at one time seemed like a serious threat to virtue ethics, the chapter argues for a moderate position, pointing to the fragility of much of the empirical research invoked to substantiate this challenge while also suggesting revisions to the virtue-ethical view as such. (shrink)

This paper discusses two novels by contemporary writer Inga Iwasiów (b. 1963), Bambino (2008) and Ku słońcu [Towards the Sun] (2010), in the context of geopolitical, ideological, social and psycho-cultural transformations as they specifically affect different generations of inhabitants of the Polish city of Szczecin (pre-1945 German Stettin) from 1945 until the first decade of the 21st century. Bambino covers the years 1945–1981, but also contains flashbacks to pre-war memory of Stettin and to the suppressed experiences of the new post-war (...) inhabitants, as well as ‘flash-forwards’ to post-1989, post-communist reality; Ku słońcu covers 1981 to the first decade of 2000s. It shows how the novels portray these transformations through the experience primarily of women (but not only) — in Bambino, through the main protagonists: Ula (formerly Ulrike), Anna and Marysia, and through that of the hidden narrator Magda (Marysia’s daughter born in the same year as the author, Iwasiów, 1963); and in Ku słońcu, primarily through the experience of Magda herself, as well as through that of two generations of ‘feminist’ academics: Małgorzata and Sylwia (in which it is hard not to perceive the personal experience of the author, though she is at pains to emphasize elsewhere that her work is a collective biography of the city, not so much of herself). The analysis follows Katarzyna Chmielewska’s supposition that contemporary Polish fiction dealing with the past ‘constantly oscillates between memory and genealogy’, and that it raises raw issues not yet addressed by historians; it also derives inspiration from the new ‘postdependency’ studies proposed by Hanna Gosk and Ryszard Nycz. It also attempts to capture the specific nature of Iwasiów’s use of language, her style of feminism, her method of portraying place, and the connections in her prose between place and memory. (shrink)

Etyka jako obszar i kontekst standaryzacji działalności organizacji pozarz¸adowych Andrzej Klimczuk In Katarzyna Sztop-Rutkowska (ed.), Poradnik Standardów Normatywnych Dla Organizacji Pozarz¸Adowych Z Powiatu Oleckiego. Fundacja Rozwoju Ziemi Oleckiej. pp. 74--92 (2012) .