Der Rezension versucht den Versuch des Autors zu bewerten, die Möglichkeiten und Grenzen gegenwärtigen philosophischen Systemdenkens aufzuzeigen. Dabei wird einerseits der Ansatz sowie die Auswahl der Schwerpunkte in die Kritik genommen, während andererseits eine Einordnung dessen erfolgt, was der Autor hätte untersuchen können, um seine vorgeschlagene Idee in die richtige Richtung zu lenken.

Αναμφίβολα, όσοι γνώρισαν προσωπικά και όχι μόνο μέσα από τα κείμενά του τον Ευθύμη Παπαδημητρίου, θα θυμούνται ότι ο ίδιος κατέφευγε συχνά σε αυτήν την έκφραση, όταν αναφερόταν σε κάτι αυτονόητο ή σε κάτι δύσκολο στην πραγμάτωση του και άρα δεν σχετίζεται άμεσα με τη συνήθη χρήση της ως έκφραση στην αγγλική γλώσσα. Επιπλέον, οι ίδιοι μάλλον θα συμφωνήσουν μαζί μου, ότι οι παρελθοντικοί χρόνοι που θα ακουστούν/θα χρησιμοποιηθούν σήμερα εδώ και θα τον αφορούν, θα δημιουργήσουν, μάλλον, αμηχανία, αφού, αν (...) θέλουμε να είμαστε ακριβείς στην περιγραφή μας οφείλουμε να προκρίνουμε στις αναφορές μας για εκείνον, ως πιο ενδεδειγμένο χρόνο έναν Εξακολουθητικό Ενεστώτα, ο οποίος στην περίπτωση του Παπαδημητρίου μπορεί αβίαστα να συμπαρουσιάζεται με έναν Οραματικό Μέλλοντα…. (shrink)

Everybody knows that Superman is Clark Kent. Nobody knows that Superman is Clark Kent. Located between these two absolute statements is the epistemological limit that separates the superhero fictitious universe from our universe of causal reality. The superheroic double identity is a secret shared by the superhero and the reader of the comic or the viewer of the movie, and quite often the superhero winks at the outside world, thus breaking the 4th wall and establishing this collusive relationship. However, in (...) our hypothesis, we are interested in Superman not as a fictitious archetype, but rather as a fictitious metaphor. We are not interested in his double identity as the matrix of superheroic attributes and narratives, but rather as the differential limit between superhuman and human within the fictional universe. Because, the reader or the viewer may share the secret identity with Superman and also with Spiderman or Batman or any other superhuman, but the secret equivalence of Superman and Clark Kent contains another hidden antithesis. (shrink)

The ontic conception of explanation is predicated on the proposition that “explanation is a relation between real objects in the world” and hence, according to this approach, scientific explanation cannot take place absent such a premise. Despite the fact that critics have emphasized several drawbacks of the ontic conception, as for example its inability to address the so-called “abstract explanations”, the debate is not settled and the ontic view can claim to capture cases of explanation that are non-abstract, such as (...) causal relations between events. However, by eliminating the distinction between abstract and non-abstract explanations, it follows that ontic and epistemic proposals can no longer contend to capture different cases of explanation and either all are captured by the ontic view or all are captured by the epistemic view. On closer inspection, it turns out that the ontic view deals with events that fall outside the scientists’ scope of observation and that it does not accommodate common instances of explanation such as explanations from false propositions and hence it cannot establish itself as the dominant philosophical stance with respect to explanation. On the contrary, the epistemic conception does account for almost all episodes of explanation and can be described as a relation between representations, whereby the explanans transmit information to the explanandum and that this information can come, dependent on context, in the form of any of the available theories of explanation (law-like, unificatory, causal and non-causal). The range of application of the ontic view thus is severely restricted to trivial cases of explanation that come through direct observation of the events involved in an explanation and explanation is to be mostly conceived epistemically. (shrink)

The political actions of Martin Heidegger raise a compelling question to those concerned with philosophy: How was one of the most important philosophers of the 20th century willing to ally himself with Nazism and what does this mean for philosophy? This question has been raised and brushed aside from the end of the Second World War, when Heidegger was formally accused for his involvement with Hitler's regime and forbidden to attain any official teaching position henceforth. Important thinkers, like his colleague (...) and friend in the pre-war years, Karl Jaspers. testified then against him. But Heidegger's fame rose again above his indignity in the 1950s, when Hannah Arendt in the USA and Jean-Paul Sartre in France, among others, began once again to spread the word of his philosophy and translate his works. These problems have recently intensified after the posthumous publication of Heidegger's Black Notebooks (Schwarze Hefte) in 2014, containing his notes from 1931-1941. Their publication caused seismic tremors in the field of philosophy, with Heidegger's opponents considering themselves finally vindicated by his own pen, and his supporters trying to separate thinking from actual life. However, the influence of Heidegger's thought - as well as that of other representatives of German anti-humanist nationalistic conservatism, such as Oswald Spengler - continues to spread, not only in academic but also in broader social and political circles. In the face of this spreading influence, which is combined with the influence of some disciples such as Nick Land or Giorgio Agamben, a biographical-type confrontation is not enough. We should confront Heidegger directly at the core of his philosophy. We cannot afford to ignore him or bury him under superficial gossip. Instead, we should confront him philosophically. We might be able to clear the ground for such a confrontation, if we resort to the philosophical concepts of autonomy, temporality, and human freedom. In my opinion, the most important philosophical challenge to Heideggerian thought, in this context, has been expressed by Cornelius Castoriadis. In the following chapters, I will argue in favor of this position, outlining the Castoriadian philosophy of time in contrast to the Heideggerian and highlighting the main points of their opposition. The book is divided into two parts. Part one, "Castoriadis against Heidegger" deals with the basic concepts and arguments of both philosophers around human existence, the individual, society, and temporality. We start by presenting Heidegger's scandal in the social-historical context but also with the help of Hannah Arendt's last assessment of the thinker. We move on to outline the basic concepts and structures of Heidegger's philosophical thinking in parallel with Castoriadis' criticism as regards politics, ontology and technoscience. Part two, "Time and existence" first examines the relevant approaches of Lukacs and Ricoeur in comparison to Heidegger and Castoriadis, to elucidate the basic concept of temporality and then presents an outline of Castoriadis' insights on time and existence, before finally applying these concepts to contemporary social-historical phenomena that redefine and transform human existence and social temporalities, like space exploration, digital cyberspaces and online communications. //////// -/- "This book is a tour de force that excites those who agree or disagree with the philosophy of Heidegger. With clarity and sophistication, Schismenos revives the public debate to reveal the rich possibilities for another world. A must-read for everyone interested in a philosophy that matters." - VASILIS KOSTAKIS - Professor of P2P Governance at Tallinn University of Technology and Faculty Associate at Harvard University -/- . (shrink)

Το πολιτικό περιοδικό Βαβυλωνία ανακήρυξε το 2017 "Έτος Καστοριάδη", με μια σειρά εκδηλώσεων για τα 20 χρόνια από τον θάνατο του σπουδαίου φιλοσόφου. Στην παρούσα έκδοση περιλαμβάνονται 7 από τις ομιλίες που εκφωνήθηκαν σε αυτές τις εκδηλώσεις. Στο επίμετρο δημοσιεύεται η συνέντευξη του Καστοριάδη στην εφημερίδα Εκτός Νόμου το 1990. -/- Συγγράφουν: Γρηγόρης Τσιλιμαντός, Νίκος Ιωάννου, Γιάννης Κτενάς, Αλέξανδρος Σχισμένος, Yavor Tarinski, Γιώργος Ν. Οικονόμου, Κορνήλιος Καστοριάδης. -/- Ο Καστοριάδης διαμόρφωσε μια καινούργια, ανοιχτή πρόταση για τον ριζικό μετασχηματισμό της κοινωνίας (...) - όχι με κάποιο μανιφέστο, αλλά μαθαίνοντάς μας να απελευθερωνόμαστε εμείς οι ίδιοι, κάθε φορά που εγκλωβιζόμαστε στον εαυτό μας. (shrink)

National University of «Kyiv-Mohyla academy» MEETING THE OTHER AS A CHALLENGE 15th International Conference “Philosophy: the New Generation” Summaries of Reports Kyiv, NaUKMA, April 21–22, 2023 .

Τι είναι τα Κίτρινα Γιλέκα; Δεν μπορούμε εμείς, ως συντακτική της Βαβυλωνίας να μιλήσουμε εκ μέρους κάποιου κινήματος ενόσω ακόμη κινείται. Ούτε, βέβαια, μπορούμε να το αγνοήσουμε και να μην μιλήσουμε γι' αυτό. Χρειάζεται να αναστοχαστούμε αυτά τα κινήματα, να δούμε ποια είναι η σύνδεσή τους και η σημασία τους για εμάς. Σκοπός του παρόντος τόμου είναι να θέσει τη βάση αυτού του αναστοχασμού σε έναν διάλογο με τα κείμενα των ανθρώπων που ζουν αυτό το κίνημα, που μετέχουν σε αυτό, (...) που βιώνουν τη συλλογική πράξη που το αναδημιουργεί σε κάθε βήμα. Οι εξεγέρσεις του 21ου αιώνα δεν δίνουν απαντήσεις, αντίθετα φέρνουν στο φως τα πραγματικά ερωτήματα. Παρακολουθούμε τα Κίτρινα Γιλέκα όχι σαν θεατές ενός αγώνα από την κερκίδα, αλλά ως ενεργοί συνένοχοι στην προσπάθεια της κοινωνίας να απεγκλωβιστεί από το κράτος και το κεφάλαιο, να σπάσει τα δεσμά της. Συζητώντας για τα Κίτρινα Γιλέκα συζητάμε για το παρόν και το μέλλον μας. Και πριν μιλήσουμε, αυτή τη φορά, είναι σωστό πρώτα να ακούσουμε. (shrink)

The mind is our most intimate and familiar element of reality, yet also the most mysterious. Various schools of thought propose interpretations of the mind that are consistent with their worldview, all of which face some problems. Some of these problems can be characterised as ``hard'', not in the sense of being difficult to solve (most problems concerning the mind are difficult), but in the sense of being most likely insurmountable: they bring to the surface logical inconsistencies between the reality (...) of the mind as we perceive it and the fundamental metaphysical tenets of that particular worldview, thus putting the latter in danger of being disproven. This essay focuses mainly on the hard problems that the author considers to be of greatest importance for physicalism, the currently prevalent worldview. Nevertheless, some of these hard problems pertain also to otherviews such as panpsychism. In the author's opinion, the hardest and most profound of these, pertaining equally to physicalism and to panpsychism, is the one discussed in Section 4: the particular subjective first-person viewpoint that defines a particular person can be found nowhere in the universe except in that person itself; all outside entities (physical or mental) are equally neutral towards the ``particularity'' of that person, which therefore cannot be explained as arising from any combination of such outside elements. Therefore, a person is a simple substance. Other hard problems discussed concern the physical explanation of conscious experiences and the physical explanation of meaning, while their repercussions with respect to free will and ethics are also examined. Although these latter hard problems have already been discussed elsewhere, a somewhat fresh perspective is given here by someone who is not a professional philosopher but a physical scientist. (shrink)

Neuroplasticity, the capacity of the brain to induce changes in response to environmental stimuli, entails a continuous rearrangement of the neural network through a complex interaction between genetics and environment. Within this process, the plastic brain uses its internal representations to predict future conditions and proactively proceed to actions. It can be said that plasticity demands a rethinking of the concept of determinism as the process of coming-to-be is directly related to modifications produced by experience. Pure determinism and complete randomness (...) are the two ends of a spectrum of positions relevant to the debate of the existence of free will. However, none conceptually supports free decision-making. How brain activity and the conscious experience of volition are related to one another has been a matter of significant research, with a plethora of findings indicating that early brain signals precede the self-reported time of the decision to act. The meaning of these findings, however, has been debated at both a theoretical and empirical level and the controversy is still ongoing. Consciousness is intertwined with free will along the dimension of time as it would otherwise be purposeless, taking place right at the next moment. Electrical activity of the brain is a measure of neurophysiological function and contributes to the understanding of processes that underlie high-order cognitive functions. A multidisciplinary approach in the study of free will could be designed in a way that philosophical concepts are connected to neural correlates by psychologically functionalizing them in terms of cognitive abilities. Such abilities are at the margins of conscious and nonconscious sensory information and are closely linked to brain processes of executive functions like attentional control and working memory. (shrink)

East Asians and Westerners differ in various aspects of perception and cognition. For example, visual memory for East Asians is believed to be more influenced by the contextual aspects of a scene than is the case for Westerners (Masuda & Nisbett, 2001). There are also differences in visual search: for Westerners, search for a long line among short is faster than for short among long, whereas this difference does not appear to hold for East Asians (Ueda et al., submitted). However, (...) it is unclear how these group-level differences originate. To investigate the extent to which they depend upon environment, we tested visual search and visual memory in East Asian immigrants who had lived in Canada for different amounts of time. Recent immigrants were found to exhibit no search asymmetry, unlike Westerners who had spent their lives in Canada. However, immigrants who had lived in Canada for more than two years showed performance comparable to that of Westerners. These differences could not be explained by the general analytic/holistic processing distinction believed to differentiate Westerners and East Asians, since all observers showed a strong holistic tendency for visual recognition. Results instead support the suggestion that exposure to a new environment can significantly affect the particular processes used to perceive a given stimulus. (shrink)

Among the mysterious and wondrous characteristics of minds, the deepest and most mysterious one, yet also the most overlooked, is their particularity. It is a special and most fundamental kind of particularity: each of us experiences life through their own, private, unique, and non-duplicable perspective, which is what fundamentally differentiates him/her from the rest of the universe and gives him/her their unique identity. There is an infinity of possible first-person perspectives, and each mind has a unique one. The particular perspective (...) of each mind is accessible only from within that mind itself while from the outside it is indistinguishable from the infinity of other existing or possible perspectives. For the rest of the universe, what is particular about a certain mind is completely hidden. The paper begins with a consideration of the "pairing problem", i.e. of how minds are paired to bodies, which serves to elucidate this concept of particularity of minds. If the mind is reducible to fundamental phenomena associated with a body’s physics or material constitution, then the pairing rule should be traceable there. Which particular mind will emerge from a particular body (i.e. whether it will be me, you, or someone else) should depend/supervene on either the particular structure of that body, or on the particular matter that constitutes it. But it can depend/supervene on neither: on one hand, bodily structure is duplicable but particular minds are not (if exact copies of my body were made, I would not also be paired to those other bodies; other persons would be. All those bodies would be structurally identical, so the structure of the body cannot determine the particularity of the person paired to it), and on the other hand the particular matter that constitutes our bodies changes every day but we remain the same persons. The paper then proceeds to deeper arguments: The uniqueness of a mind's particularity, its complete hiddenness from the rest of the universe, and its complete external similarity with the particularities of all other minds makes it impossible that it is dependent on anything external to it, making the mind an independent substance. (shrink)

Nel 1956, in piena guerra fredda, una conferenza di scienziati al Dartmouth College negli Stati Uniti annunciò il lancio di un audace progetto scientifico, l’Intelligenza Artificiale (I.A.). Dopo l’iniziale fallimento degli sforzi della “Hard AI” di produrre un’intelligenza simile a quella umana, alla fine del XX secolo è emerso il movimento della “Soft AI”. Invece di essere orientato a imitare il comportamento umano in relazione a compiti specifici, ha preferito cercare modi alternativi di eseguire i compiti basati sulle particolari funzioni (...) e strutture della macchina. Il fattore decisivo è stata la combinazione della tecnologia di apprendimento automatico con le comunicazioni digitali online, l’incontro tra l’IA e Internet. Le applicazioni dell’IA “soft” sono quelle che vediamo nel mondo dei dispositivi automatici “intelligenti” che informano la nostra vita sociale digitale. Nel seguente articolo mi concentrerò su una particolare applicazione dell’IA per le discussioni online con utenti umani, ChatGPT, per mostrare le implicazioni della tecnologia digitale online nelle modalità storico-sociali dell’esistenza umana. ChatGPT è un’applicazione che combina l’IA con Internet, le possibilità della corrispondenza tra macchine e le potenzialità della tele-comunicazione umana. Il mio approccio si concentra sulle implicazioni fenomenologiche e storico-sociali della proliferazione della tecnologia AI per quanto riguarda la coscienza e la socialità umana. -/- Abstract (english) -/- In 1956, amidst the Cold War, a conference of scientists at Dartmouth College in the United States announced the launch of a bold, scientific project, Artificial Intelligence (A.I.). After the initial failure of “Hard AI” efforts to produce a human-like intelligence, the “Soft AI” movement emerged in the late 20th century. Instead of being oriented towards imitating human behaviour concerning specific tasks, it preferred to seek alternative ways of performing tasks based on the particular functions and structures of the machine. The decisive factor was the combination of Machine Learning technology with Digital Online Communications, the meeting between AI and the Internet. The applications of “Soft” AI are those we see in the world of “smart”, “intelligent” automatic devices that inform our digital social life. In the following article, I will focus on a particular application of AI for online discussions with human users, ChatGPT, in order to show the implications of online digital technology in the social-historical modalities of human existence. ChatGPT is an application that combines AI with the Internet, the possibilities of Machine correspondence with the potentialities of human telecommunications. My approach focuses on the phenomenological and social-historical implications of the proliferation of AI technology as regards human consciousness and sociality. (shrink)

During the Covid-19 pandemic, public policy was not driven by findings from public health research, but by politicians’ desire to pursue their own interests. The media and politicians inflamed mass hysteria and then imposed ill-considered lockdowns to “solve” the problem. Lockdowns not only failed to protect those at risk from the virus, but also caused enormous collateral damage. Public choice theory helps explaining this decision-making. -/- .

Interaction between drivers and pedestrians is often facilitated by informal communicative cues, like hand gestures, facial expressions, and eye contact. In the near future, however, when semi- and fully autonomous vehicles are introduced into the traffic system, drivers will gradually assume the role of mere passengers, who are casually engaged in non-driving-related activities and, therefore, unavailable to participate in traffic interaction. In this novel traffic environment, advanced communication interfaces will need to be developed that inform pedestrians of the current state (...) and future behavior of an autonomous vehicle, in order to maximize safety and efficiency for all road users. The aim of the present review is to provide a comprehensive account of empirical work in the field of external human–machine interfaces for autonomous vehicle-to- pedestrian communication. In the great majority of covered studies, participants clearly benefited from the presence of a communication interface when interacting with an autonomous vehicle. Nevertheless, standardized interface evaluation procedures and optimal interface specifications are still lacking. (shrink)

The COVID-19 pandemic might be regarded as an example of a risky situation that demands proper action and decision-making in the absence of full information. It is noticeable, however, that scientists have divided into two camps concerning the best way of dealing with the very situation. Some of them have relied on mathematical models and typically proposed restrictive measures, while the others opted for the evidence-based approach and typically recommended more relaxed measures. I argue in this paper that practical possibilities (...) (or impossibilities) have been considerably neglected in those debates and current decisionmaking, especially by the proponents of mathematical epidemiology. (shrink)

Over the last decades, the proliferation of ICTs and capitalist markets has created a new social-historical reality for communication, production and societal organisation, while social inequality has deepened. In this context, alternative forms of organisation based on the commons have emerged, challenging the core values of capitalism. Within this new form of egalitarian and transnational collaborative networks, a new concept of social coexistence has been proposed: cosmolocalism. This article presents the genealogy of cosmolocalism and compares it to previous conceptual universalist (...) reconfigurations, namely cosmopolitanism and internationalism. While the current discourse on cosmolocalism focuses on production and distribution, its political dynamics and limitations remain unexplored. Our ultimate goal is to open a path of inquiry for further reflection and deliberation. (shrink)

Platonism and Christian Thought in Late Antiquity examines the various ways in which Christian intellectuals engaged with Platonism both as a pagan competitor and as a source of philosophical material useful to the Christian faith. The chapters are united in their goal to explore transformations that took place in the reception and interaction process between Platonism and Christianity in this period. -/- The contributions in this volume explore the reception of Platonic material in Christian thought, showing that the transmission of (...) cultural content is always mediated, and ought to be studied as a transformative process by way of selection and interpretation. Some chapters also deal with various aspects of the wider discussion on how Platonic, and Hellenic, philosophy and early Christian thought related to each other, examining the differences and common ground between these traditions. -/- Platonism and Christian Thought in Late Antiquity offers an insightful and broad ranging study on the subject, which will be of interest to students of both philosophy and theology in the Late Antique period, as well as anyone working on the reception and history of Platonic thought, and the development of Christian thought. (shrink)

Η πολιτική διάσταση της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας στη σκέψη του Κώστα Παπαϊωάννου περί "Θεατροκρατίας" και την αντίληψη του Κορνήλιου Καστοριάδη για την αθηναϊκή δημοκρατία.

Abstract. An early perception of pacifism was known even in Latium, a small area in Ancient Rome. Its meaning, in the language then spoken, arose from the word (ficus) that personifies the very coming into being of harmonious relations between nations (pax). In other words, the term portrays creation of peace on a continuum from complete to moderate resistance to armed conflict while different arguments of abstract, spiritual and scriptural nature defend its core. Pacifism maxim that war is wrong as (...) killing is wrong belongs to the primary theory virtues that the paper will attempt to visualize in sections of absolute, deontological, and consequentialist conviction as well as that of contingent belief and civil rights movements. Another hallmark refers to pacifists’ belief in nonviolence as what only defends the innocent or prevents breaking out the conflict. The theory disapproves armed dispute; it simultaneously means moderate opposition and denial of cruelty in building peace. It is concentrated on overruling war and represents, at the core, a moral attitude calling upon political philosophy to uphold the principled negation of war. Violence nowadays is an inevitable part of life, but insisting that taking up arms is not a part of the solution is what permeates discourses too. -/- Key words: pacifism, absolutist, deontological, consequentialist, contingent. (shrink)

Abstract: The study observes the core of both trafficking in persons and security offering a preliminary understanding the interconnection between the two concepts which is indeed a precondition of the more thorough contemplation of this security problem. Noteworthy is also the further elaboration of the risk that link between violence and modern-day slavery represents having in mind society and the individual. This informal economy violates the principle of morality and is understood to be one of the most offensive crimes. Its (...) elementary features are psychological and/ or physical torture, coercing into engaging in the violation of the law and established social norms as well as transporting and harboring. The consequence of all of this is the material gain, whereas the victim appears as Machiavellian means the gain will justify. Trafficking emerges in different forms, the most discernible of which are forced labor and sexual exploitation that is among the hardest forms of desecrating human soul. Unfortunately, it is a common phenomenon that many people (some independent estimates mention a figure of several million) around the world, women and children, in particular, every year become victims of this violence. Tough living conditions, as well as uncertain economic future, are among fundamental causes infecting healthy society. If a well-organised criminal network or a ‘hidden economy’ succeeds to impose the rule of conduct, then human trafficking finds fertile soil in which to grow. Having been lured the victims later realize where they are, but many never return to their families, and that terrible fate should make society do what can be done and help them. -/- Key words: Human, state, trafficking, security, smuggling. (shrink)

Abstract: Justice is one of the core humanistic values and behavioral model in societal life. In the mythology of the ancient Roman civilization, Veritas refers to an ultimate moral ideal, whereas in Greek tradition fairness and equity essentially define Aequitas. Hence, political theory determining the inner interpretation of Veritas et Aequitas finds justice in truth as truth is just. While people are naturally inclined to justness, different cultures differently understand its internal norm of correctness and power of apprehending justice appears (...) as either human-created or what came into being itself. However, what is potentially ambiguous is whether it belongs to all or only to some. The often conflicting interpretations of justice made the study unfold the notion through the basic features of its transitional, retributive and distributive inner, show what the Original Position evolved into, reveal (in)conformity between fundaments of liberty, individual and general, and point to exaggerating complexity in defining the core of the notion. (shrink)

Την 9η Μαρτίου του 1985 ο Paul Ricoeur (1913-2005) και ο Κορνήλιος Καστοριάδης (1922-1997) συναντήθηκαν στο στούντιο της ραδιοφωνικής εκπομπής «Le bon plaisir» της France Culture, την οποία παρουσίαζε ο πρώτος. Ο Ρικέρ βλέπει τον ανθρώπινο κόσμο, αν όχι ως πλήρως καθορισμένο, τουλάχιστον ως ετερο-καθορίσιμο, ερμηνευτή ενός νοήματος που προσφέρεται μεν από τη δομή του κόσμου, είναι δε ανοιχτό σε άπειρες διαφορετικές επανερμηνείες. Η ανθρώπινη χρονικότητα για τον Ρικέρ είναι αφηγηματική, γιατί και το φαντασιακό είναι, τελικά, ερμηνευτικό. Ο Καστοριάδης, από (...) την άλλη, αμφισβήτησε την ερμηνευτική μέθοδο, υπογραμμίζοντας τα προτερήματά της μόνον όσον αφορά «μεμονωμένα έργα στο πλαίσιο μίας παράδοσης.» (Καστοριάδης, 2007: 86). Δεν θεωρεί, ωστόσο, ότι επαρκεί για να διαυγάσουμε το φαινόμενο της δημιουργίας, ούτε στην ευρύτερη οντολογία του Είναι-ως-Χρόνος, ούτε στην ανθρωπολογία του κοινωνικο-ιστορικού κόσμου. Αυτή η δημιουργία είναι δημιουργία απερίσταλτων, αυθαίρετων κοινωνικών φαντασιακών σημασιών, κοινωνιογένεση και ανθρωπογένεση. Ο Ρικέρ δεν ήθελε να δεχτεί μία τόσο ριζική άποψη ούτε του ανθρώπινου φαντασιακού, ούτε του περιβάλλοντος κόσμου. Ωστόσο, ο διάλογος μεταξύ Καστοριάδη και Ρικέρ κατά μία έννοια συνεχίζεται στις φιλοσοφικές αναζητήσεις του καιρού μας. Παρ’ όλες τις διαφωνίες τους, οι θεωρητικές συγκλίσεις των δύο στοχαστών στα θέματα του φαντασιακού και της χρονικότητας υπήρξαν σημαντικές και η προσωπική τους σχέση, μια σχέση, θα λέγαμε, αμοιβαίας αναγνώρισης. (shrink)

IT CAN BE ARGUED that there is no objective measurement of the influence of an individual’s thought upon collective social movements, especially in the case of direct democratic social movements for human emancipation from authority. This is certainly the case with Murray Bookchin, a revolutionary thinker who renounced Marxism to re-imagine anarchism and renounced anarchism to form his own political proposition of communalism and democratic confederalism. While it is impossible to measure the influence of Bookchin’s thought and action on the (...) current social-historical global timescape, it is also impossible to ignore it, visible as it is in the revolutionary democratic institution of Kurdish Rojava, and within contemporary ecological and social movements. When I embarked on an inquiry into the importance of Bookchin for Greek social movements, I understood that it was a task never to be completed. Τhe libertarian, anarchist editor Michalis Protopsaltis used to say, “It’s not the naked truth coming out of the well, it is just my opinion.”. (shrink)

We can locate the problematic of time within three philosophical questions, which respectively designate three central areas of philosophical reflection and contemplation. These are: 1) The ontological question, i.e. 'what is being?' 2) The epistemological question, i.e. 'what can we know with certainty?' 3) The existential question, i.e. 'what is the meaning of existence?' These three questions, which are philosophical, but also scientific and political, as they underline the political and moral question of truth and justice, arise from the phenomenon (...) of time, the irreversible constant flow of phenomena that undermines every claim to absolute knowledge. The purpose of this essay is to illuminate the importance of time for philosophical thought and, more generally, for human social and psychical life, in the context of the ontology of Cornelius Castoriadis. Castoriadis, who asserted that " being is time – and not in the horizon of time " , correlated history to society and being to temporality within the social-historical stratum, the ontological plane created by human existence, where " existence is signification ". Time is interpreted as the creation and destruction of forms in a magmatic, layered with a non-regular stratification, reality, where the social-historical manifests as the creation of collective human activity, in the manner of social imaginary significations. This notion of temporality is accompanied by a profound criticism of traditional rationalistic philosophy, to which Castoriadis assigns the name 'ensemblistic/identitary', that highlights the necessity of a new, magmatic ontology, based on the primacy of time. (shrink)

«Τι να κάνουμε;» [Что делать?], ήταν ο τίτλος ενός πολιτικού φυλλαδίου που έγραψε ο Β. Ι. Λένιν το 1901 και κυκλοφόρησε το 1902 στη Ρωσία. Παρόλο τον ερωτηματικό χαρακτήρα του τίτλου, η απάντηση του Λένιν που αναπτυσσόταν στις σελίδες του κειμένου, έμελλε να τεθεί προστακτικά στο επαναστατικό κίνημα.

Modern scholarship on Late Antique philosophy seems to be more interested than ever before in examining in depth convergences and divergences between Platonism and Early Christian thought. Plotinus is a key gure in such an examination. is paper proposes a pre- liminary study of the Plotinian concept of aptitude, as it emerges throughout the Enneads and aims at shedding light to certain aspects of Plotinian metaphysics that bring Plotinus into dia- logue with the thought of Church fathers by means either (...) of similarities or di erences between Neoplatonist and Christian thought. It will be argued that the concept of aptitude is crucial as it involves the relation between the One and the many, the reality of participation, the relation of the cosmos with, and its dependence on, the superior spheres of being, the bestowal of divine gi s upon beings, and the possibility of the dei cation of the human being. (shrink)

Τι συμβαίνει άραγε όταν ένας ψυχικά διαταραγμένος βασιλιάς διαβάσει Σαίξπηρ; Το 1788, o Sir Lucas Pepys, ιατρός του Βρετανού βασιλιά Γεωργίου του 3ου (κατά τη διάρκεια της βασιλείας του οποίου ξέσπασε η Αμερικάνικη Επανάσταση) έγραψε: «Η Αυτού Μεγαλειότητα ήταν χθες το απόγευμα σε μια καλή αν και λίγο ανισόρροπη κατάσταση, μιλώντας διαρκώς, καθώς συνηθίζει [...] Όμως σήμερα το πρωί […] είναι πολύ πιο διαταραγμένος και συγχυσμένος, διότι του επιτράπηκε να διαβάσει τον Βασιλιά Ληρ.» Δύο μέρες αργότερα, ο Γεώργιος βρέθηκε σε (...) τέτοια κατάσταση παροξυσμού που αναγκάστηκαν να του φορέσουν ζουρλομανδύα. Μέχρι τον θάνατό του, το 1820, οι παραστάσεις του Βασιλιά Ληρ απαγορεύτηκαν στα βρετανικά θέατρα. Ποιο είναι το νόημα αυτού του επεισοδίου; Τι έχει να μας πει για τον Σαίξπηρ αλλά και για τον ρόλο του συγγραφέα εντός της Ιστορίας; Κάθε ερώτημα με επίκεντρο τον συγγραφέα φαίνεται να οδηγεί τη σκέψη μας σε ένα ανοιχτό πεδίο, το πεδίο της λογοτεχνικής κριτικής. Βέβαια, όπως παρατηρεί ο George Steiner, σε εποχές που απειλούμαστε από τη βαρβαρότητα, δημιουργείται η εντύπωση ότι η λογοτεχνική κριτική είναι περιθωριακή ενασχόληση, ενδεχομένως υπερφίαλη. Τα βαριά σύννεφα που σκεπάζουν τον κοινωνικο-ιστορικό ορίζοντα σκοτεινιάζουν το πεδίο. Είναι ορθή αυτή η εντύπωση. (shrink)

The concept of time-travel is a modern idea which combines the imaginary signification of rational domination, the imaginary signification of technological omnipotence, the imaginary concept of eternity and the imaginary desire for immortality. It is a synthesis of central conceptual schemata of techno-science, such as the linearity and homogeneity of time, the radical separation of subjectivity from the world, the radical separation of the individual from his/her social-historical environment. The emergence of this idea, its spread during the 20th century as (...) a major theme of science fiction literature alongside its dissemination as a scientific hypothesis, its popularity with both the public and the scientific community, are indications of the religious role of techno-science. It is my opinion, finally, that, as a chimera, time-travel is non-feasible and impossible. In order to support my claims, I will briefly outline the origins of the time-travel concept and its epistemological and metaphysical/ontological conditions. If these conditions prove to be absurd, the logical impossibility of time-travel will have been demonstrated. (shrink)

That a certain principle pervades the whole of the Dionysian corpus has been commonly acknowledged by readers of the works of this intriguing author. The principle is that of participation, which frames the structure of Dionysian thinking in all its aspects, the Christological, the liturgical and ecclesiological as well as the ontological. Most schol- arly studies of this Christian, nonetheless Neoplatonic, figure mostly recognize the participatory character of his thinking. In his participatory metaphysical system there is a feature that seems (...) to be crucial. Except for some sporadic remarks – few in relation to the huge number of relevant studies – and in spite of the influence exercised on the thought of Maximus the Confessor and Thomas Aquinas, this feature has not received the attention that its centrality merits. I refer to the concept of aptitude (ἐπιτηδειότης). In the present study I explore aptitude as a critical component of the Dionysian devel- opment of participation, with a view to the Neoplatonic background of the concept, especially as established by Plotinus and Proclus. My aim is to argue for a novelty consisting in the fact that the Areopagite regards aptitude as a fundamental element that sets forth the receptive capacity of beings as the regulatory principle for participation in the life of the divinity. -/- +++ -/- This paper expands over certain ideas presented in a short communication, during the Seventeenth International Conference on Patristic Studies held in Oxford 2015. It explores the concept of aptitude (ἐπιτηδειότης) as a critical component of the Dionysian development of participation, with a view to the Neoplatonic background of the concept, especially as established by Plotinus and Proclus. The aim of the study is to argue for a novelty consisting in the fact that the Areopagite regards aptitude as a fundamental element that sets forth the respective capacity of beings as the regulatory principle for participation in the life of divinity. (shrink)

Cogitation described as calculation, the living being described as a machine, cognitive functions considered as algorithmic sequences and the ‘mechanization’ of the subjective were the theoretical elements that late heideggerian anti–humanism, especially in France was able to utilize[1], even more so, after the second cybernetics or post-cybernetics movement of the late ‘60s introduced the concepts of the autopoietic and the allopoietic automata[2]. Recently, neurologists pose claims on the traditional epistemological field of philosophy, proceeding from this ontological decision, the equation of (...) human cognition to cybernetic systems. -/- The emergence of the world-wide-web in the 1990s and the global expansion of the internet during the first decades of the 21st century indicate the fallacies of the cybernetics programme to mechanize the mind. We stand witnesses to a semantic colonization of the cybernetic system, a social imaginary creation and expansion within the digital ensemblistic – identitarian organization that cannot be described by mechanical or cybernetic terms. Paradoxically, cyberspace, as a new being, a form of alterity, seems to both exacerbate and capsize the polarization between the operational and the symbolic. The creation of the internet might be more than an epistemological revolution, to use the terminology of Thomas Kuhn. It might be an ontological revolution. -/- I will try to demonstrate that the emergence of the Internet refutes any such claims, since its context and utility can only be described by means of a social epistemology based on the understanding of social significances as continuous creations of an anonymous social imaginary proposed by Cornelius Castoriadis (1922-1997). I will try to explore some social-semantic aspects of the cyberspace as a nexus of social representations of the individual identity that forms a new sphere of being, where the subjective and the objective merge in a virtual subjective objectivity with unique epistemological attributes and possibilities. (shrink)

Is there any relation between Plato’s political thinking and his cosmology – physical theory? If there is, how can it be outlined? Does the natural world constitute for Plato a leader thread, so that he can give shape to his ideal Republic (Politeia)? Which are the ratios that are shown? In which way does Plato derive ideas to form his political theory, through nature? Is the platonic state too much of an ideal to be considered utopian not only from philosophy (...) scholars, but also from the majority of people? Or is it, instead, absolutely consistent to the platonic cosmological prototype that the Athenian philosopher creates in Timaeus to explain creation and being? Why does Plato in his mainly cosmological work decide to dedicate a noteworthy part to speak, primarily, about the achievements of the city where he himself and all those who converse with him live? The above questions outline the framework of the present work, which aims to locate and underline the principal –in our opinion- developments in Plato’s political thinking, in Timaeus and the Laws. Timaeus is widely known because it is primarilt a complete – although tough in understanding- expression of Plato’s cosmological and cosmogenic perceptions. Laws, and in particular the 10th book we are concerned in the current study, offers –after Plato’s Republic- a new perspective of his concern about the citizen, the city, and politics. The parallel approach of these two platonic works aims to point out the close relation of Plato’s political thinking with the greater knowledge of the construction and function of the world, and to highlight the holisticity of platonic thought. --- Υπάρχει κάποια σχέση μεταξύ της πολιτικής θεωρίας του Πλάτωνα και της κοσμολογίας του – φυσικής θεωρίας; Αν ναι, πώς αυτή σκιαγραφείται; Συνιστά ο φυσικός κόσμος ένα οδηγητικό νήμα για τον Πλάτωνα, ώστε να διαμορφώσει την ιδανική πολιτεία; Ποιες είναι οι αναλογίες που προκύπτουν; Με ποιο τρόπο ο Πλάτωνας αντλεί μέσω της φύσης ιδέες για την διαμόρφωση της πολιτικής του θεωρίας; Πώς αντιστοιχούν οι ιδέες αυτές στον πολιτικό δέον γενέσθαι; Είναι η πλατωνική πολιτεία τόσο ιδανική ώστε πολλοί μελετητές της φιλοσοφίας αλλά και μεγάλη πλειοψηφία ανθρώπων να τη θεωρούν ουτοπική, ή, αντίθετα, είναι απόλυτα συνεπής προς το κοσμολογικό πρότυπο που διαμορφώνει ο Αθηναίος φιλόσοφος στον Τίμαιο, για να εξηγήσει τη δημιουργία και την ύπαρξη; Γιατί στο κατεξοχήν κοσμολογικό αυτό έργο του, ο Πλάτων επιλέγει να αφιερώσει υπολογίσιμο τμήμα του για να μιλήσει καταρχήν για τα κατορθώματα της πόλης στην οποία ζει ο ίδιος και όσοι συνδιαλέγονται μαζί του; Τα ανωτέρω ερωτήματα προσδιορίζουν το πλαίσιο στο οποίο κινείται η παρούσα εργασία, η οποία έχει σκοπό να εντοπίσει και να επισημάνει τα κυριότερα –κατά τη γνώμη μας- σημεία του Τιμαίου και των Νόμων, στα οποία αναπτύσσεται η πολιτική σκέψη του Πλάτωνα. Ο Τίμαιος είναι έργο ευρύτατα γνωστό κυρίως διότι συνιστά την πλήρη -αν και δυσνόητη- έκφραση των κοσμολογικών και κοσμογονικών αντιλήψεων του Πλάτωνα. Οι Νόμοι, και ιδιαίτερα το 10ο βιβλίο που μας απασχολεί στην παρούσα μελέτη, συνιστούν μια εκ νέου –μετά την Πολιτεία- έκφραση της έγνοιας του Πλάτωνα για τον πολίτη, την πόλη και την πολιτική. Η παράλληλη θεώρηση των δύο αυτών πλατωνικών έργων στοχεύει στο να επισημάνει την στενή σχέση της πλατωνικής πολιτικής σκέψης με την ευρύτερη γνώση της κατασκευής και λειτουργίας του κόσμου, και να αναδείξει την ολιστικότητα της πλατωνικής σκέψης. (shrink)

Time was perceived by ancient philosophy as a cosmological enigma. The search for truth beyond time determined Greek thought. A true definition, says Aristotle (384-322 BC), expresses “the what-it-is-to-be” (τὸ τί ἦν εἶναι) of a thing, it is an account of the essence, and essence is identity. The principle of non-contradiction was considered by Aristotle as the first principle of the inquiry into Being. As such, it cannot be demonstrated, since this would lead to an infinite regress. Instead, the noncontradiction (...) principle is the first axiom of ontology. But time seems to question this tautology. Aristotle discusses time in the Physics. He begins with the questions about time’s existence which stem from his contemporaries’ conceptions. (shrink)

My main point is that the creation of a free public time implies the creation of a democratic collective inspired by the project of social ecology. The first and second parts of this article focus on the modern social phenomena correlated to the general crisis and the emergence of the Internet Age (Castells, 2012). The third and fourth parts focus on new significations that seem to inspire modern social movements and the challenges that modern democratic ecological collectivities face. I use (...) the term “social ecology” as defined by Murray Bookchin: “Social ecology is based on the conviction that nearly all of our present ecological problems originate in deep-seated social problems” (Bookchin, 2006, p. 19). And I use the term “democracy” exclusively in the original, true meaning, of direct democracy where society is self-governed by the equal participation of every individual to political decisions and functions, as opposed to a modern representative democracy or republic, where political decisions rest in the hands of an oligarchy. In this sense, a truly democratic political collectivity is a truly ecological collectivity and vice versa. (shrink)

Ο Marcel Proust στον Ξανακερδισμένο Χρόνο μας δίνει μια έξοχη εικόνα του νεωτερικού ανεκπλήρωτου έρωτα: «Από αυτή τη στιγμή εκείνη έχει καταλάβει ότι, αν του προσφέρει μόνο τη συντροφιά ή τη φιλία της, αυτή η εύνοια θα φανεί τόσο σημαντική σε εκείνον που έχει πιστέψει ότι την έχει χάσει, ώστε αυτή μπορεί να αποφύγει να του παραχωρήσει κάτι περισσότερο και να επωφεληθεί από τη στιγμή που αυτός, μην μπορώντας πια να μην τη βλέπει, θα είναι πρόθυμος να τελειώσει με κάθε (...) θυσία τον πόλεμο...» Ο εραστής εδώ παρουσιάζεται παγιδευμένος και όμηρος στον ιδιωτικό χρόνο της ερωμένης. Η ερωτική σχέση περιγράφεται σαν Πόλεμος και η απειλή της Στέρησης ισοδυναμεί με την περιφρόνηση της Θυσίας, αποτέλεσμα της οποίας δεν είναι η σωτηρία, αλλά η υποτέλεια. Η ερωμένη του νεωτερικού ανεκπλήρωτου έρωτα δεν είναι το απρόσιτο αντικείμενο του πνευματικού πόθου όπως η Δέσποινα του ιπποτικού μυθιστορήματος, ούτε το παιγνιώδες υποκείμενο του σωματικού πόθου. Είναι το ενεργό υποκείμενο της ψυχικής άρνησης. Ο εραστής δεν έχει να αντιμετωπίσει την ετερονομία των ψυχών, ούτε την ετερότητα των σωμάτων, αλλά την ανυπέρβλητη άρνηση μιας εχθρικής αυτονομίας. Ο δρόμος εκπλήρωσης του Έρωτα μπλοκάρεται από το ίδιο το αντικείμενο του πόθου, την ερωμένη, η οποία, ως αυτόνομη υποκειμενικότητα, είναι επίσης το υποκείμενο της άρνησης. Μετά την θανάτωση του Θεού και την εσωτερίκευση του Θανάτου, ο νεωτερικός ανεκπλήρωτος έρωτας εμφανίζεται ως η ετερονομία της σχέσης, η ετερονομία του Εγώ που προκύπτει ως αρνητικότητα της αυτονομίας του Άλλου. (shrink)

Στο πλαίσιο των κοινωνικών φαντασιακών σημασιών που συμβαδίζουν με την εκβιομηχάνιση των Δυτικών κοινωνιών, ο τουρισμός εξαρχής συνδέεται με την διαίρεση/διαστρέβλωση του κοινωνικού χρόνου σε χρόνο εργασίας και ελεύθερο ή προς διάθεση χρόνο. Αυτή η βιομηχανική διαίρεση του κοινωνικού χρόνου συνεπάγεται και μία ριζική αντιστροφή των πόλων, αφού πλέον ο δημόσιος χρόνος ταυτίζεται με την εργασία, καθώς οι τόποι εργασίας καταλαμβάνουν το επίκεντρο του δημόσιου χώρου, ενώ ο ιδιωτικός χρόνος ταυτίζεται με την αναψυχή, καθώς οι κοινωνικές τελετουργίες συρρικνώνονται στη φαντασμαγορία (...) του εσωτερικού, ιδιωτικού χώρου. Ο τουριστικός χρόνος αποτελεί μία ιδιαίτερη μορφή του προς διάθεση χρόνου, καθώς συνιστά την μεταφορά της φαντασμαγορίας του ιδιωτικού χώρου σε άλλους τόπους, την ταύτιση της αναψυχής με την απόδραση, και την ταύτιση του ελεύθερου χρόνου με την κατανάλωση. Διαπιστώνουμε λοιπόν μία κοινή μήτρα του βιομηχανικού, του αποικιοκρατικού και του τουριστικού φαινομένου, που είναι η μήτρα των καπιταλιστικών φαντασιακών σημασιών, δηλαδή της απεριόριστης επέκτασης της ψευδοορθολογικής κυριαρχίας επί της φύσης και της κοινωνίας. Στο πεδίο του κοινωνικού χρόνου αυτό εκφράζεται με την καθιέρωση της χρονικότητας των οικονομικών διεργασιών ως κυρίαρχο μέτρο του δημόσιου χρόνου και την συνεπακόλουθη αντιστροφή των πόλων, του δημόσιου χρόνου σε χρόνο εργασίας και του ιδιωτικού χρόνου σε χρόνο προς διάθεση. Ο τουριστικός χρόνος αποτελεί μία ιδιαίτερη περίπτωση της επανενσωμάτωσης του ‘ελεύθερου’ ή προς διάθεση χρόνου στον ευρύτερο παραγωγικό κοινωνικό χρόνο, στον οποίο ήδη ανήκει ο χρόνος της εργασίας. Ο τουριστικός χρόνος, που παράγεται ως χρόνος προς μαζική κατανάλωση, περιοδικός και καθορισμένος αποτελεί μία σχεδόν καθαρή μορφή του καταναλωτικού χρόνου. (shrink)

On March 9th, 1985, Paul Ricoeur and Cornelius Castoriadis met at the studio of the France Culture “Le Bon Plaisir” radio broadcaster. In 2016, the transcript of their dialogue, their only public debate, was published. This publication is significant not only because it highlights the points of convergence and divergence between the two prominent thinkers, but also because the issues they discuss: the relation between society and history, tradition and creativity, imagination and collective action, are relevant to the philosophical and (...) political discourse of our time. (shrink)

What does the future hold? Is the desertification of the planet, driven by state and corporate authority, the final horizon of history? Is the dystopian future implied by the systemic degradation of nature and society inescapable? From marginal activist groups to governments and interstate organizations, all appear to be concerned with what the future of our shared world will look like. Yet even amid the ongoing global crisis caused by capitalism, the potential of a different, radically rooted future has also (...) appeared. Common Futures explores the global emergence of twenty-first-century social movements, opposed to capitalism and state authority. These movements, Yavor Tarinski and Alexandros Schismenos show, transcend traditional political forms of organization and try to form autonomous networks premised on direct democracy and solidarity. The authors identify the importance of grassroots movements, which can bring radical change and create a more democratic and ecological future. Common Futures examines the social and political roots of the environmental crisis and the relationship between ecology and direct democracy. But Tarinski and Schismenos go beyond the analysis of crises, contemporary struggles, and social movements: Common Futures also clarifies the conditions for the re-creation of free public time and space and point to practical steps that we can take to alleviate the problems of our future. (shrink)

Paper draft on the concept of participation in the Late Antique thought of Plotinus and Dionysius the Areopagite.

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ «ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗ»; Μα ακριβώς αυτό που καταλαβαίνουμε εξαρχής. Τα χρόνια που ακολούθησαν τον θάνατο του μεγάλου φιλοσόφου ανέδειξαν τη σημασία της φιλοσοφικής και πολιτικής του σκέψης, έφεραν τα ερωτήματα που ο ίδιος είχε διατυπώσει στο επίκεντρο των κοινωνικών αγώνων, επιβεβαίωσαν την κριτική του στην καπιταλιστική (αν)ορθολογικότητα, έθεσαν το ζήτημα της Άμεσης Δημοκρατίας στην καρδιά της κοινωνίας. Ταυτόχρονα, νέες μορφές επικοινωνίας και συνταύτισης αναδύθηκαν, δριμύτατες κοινωνικές συγκρούσεις γκρέμισαν το κάτοπτρο της ασημαντότητας και καινούργιες πολιτικές αγωνίες προσπαθούν να βρουν (...) λέξεις για να αρθρωθούν. Ο λόγος του Καστοριάδη μοιάζει πιο επίκαιρος από ποτέ, ενώ η γλαύκα της Ακαδημίας αρχίζει να λοξοκοιτά μυωπικά το έργο του με στόχο να το απολιθώσει. Όμως το έργο του Καστοριάδη δεν προσφέρεται για απολίθωση. Δεν είναι μία κλειστή θεωρία, είναι μια πρόσκληση σε πράξη, μια προτροπή σε αναστοχασμό, μία αξίωση αυτονομίας. (shrink)

Ο σύγχρονος φιλοσοφικός στοχασμός δεν μπορεί να αποφύγει την αναμέτρηση με τη σκέψη του Μάρτιν Χάιντεγκερ και το πρόβλημα της στράτευσής του στον εθνικοσοσιαλισμό. Η στροφή του Κορνήλιου Καστοριάδη προς την ανθρώπινη ψυχή και την οντολογία του φαντασιακού, η κριτική του στην τεχνοεπιστήμη, η ενασχόλησή του με τη χρονικότητα και η ρήξη του με την παραδοσιακή λογική, τον φέρνουν σε πεδία όπου πέφτει βαριά η σκιά του Χάιντεγκερ. Εκεί, αλλά και στο βασικό ερώτημα του τι σημαίνει φιλοσοφείν, ο Καστοριάδης αντικρίζει (...) τη χαϊντεγκεριανή άβυσσο εντοπίζοντας μια τυφλότητα μπροστά στην κοινωνική και πολιτική δραστηριότητα των ανθρώπων και στα θέματα της ψυχής, του έρωτα και της πόλεως. Αντιθέτως, αυτά τα σημεία, η ψυχή, ο έρωτας και η πόλις, είναι κεντρικά στον καστοριαδικό στοχασμό της ανθρώπινης χρονικότητας. Έτσι, ο Καστοριάδης αναδεικνύεται σε κύριο φιλοσοφικό αντίπαλο του Χάιντεγκερ και του αντι-διαφωτισμού. (shrink)

Περιεχόμενα -/- Αντί προλόγου. Γιατί ο κόσμος του Matrix είναι απλοϊκός ..........11 1. Γενικό σχεδίασμα ......................................................................13 1.1. Κοινωνικο-ιστορικές προϋποθέσεις του Internet .....................18 1.2. Η οντολογική επανάσταση ......................................................31 1.3. Οι πολλαπλές πτυχές του λόγου .............................................36 1.4. Η οντολογία των αντικειμένων ...............................................43 1.5. Οντολογίες της πληροφορικής ................................................49 1.6. Τέχνη και ψηφιακότητα ..........................................................54 1.7. Βασικές υποθέσεις .................................................................58 2. Η μηχανή που αποκρίνεται .......................................................61 2.1. Η ψηφιακή μηχανή .................................................................63 2.2. Η αλγοριθμική μηχανή ..........................................................66 2.3. Σχήματα της διαφοράς και της ταυτότητας .............................74 2.4. Η πληροφορία (...) ως δημιουργία του δι’ εαυτό όντος ....................77 2.5. Το δι’ εαυτό ον ως χρονικότητα ............................................81 2.6. Νόημα και χρονικότητα .........................................................85 2.7. Ψηφιακότητα και χρονικότητα .............................................100 3. Η μηχανή δίαυλος ...................................................................105 3.1. Ο κυβερνοχώρος, ευρεία έννοια της ψηφιακής εικονικής πραγματικότητας ........................................................114 3.2. Η λογική του υπερκειμένου .................................................119 3.3. Οι χρονικότητες της αφήγησης .............................................129 3.4. Τι είναι τηλεπαρουσία; ........................................................137 3.5. Θέσεις για τον κυβερνοχώρο ................................................146 3.6. Η εικονική πραγματικότητα ως ψηφιακή εφαρμογή ...............152 3.7. Η εικονικότητα ως οντολογική κατηγορία της ψηφιακότητας .......................................................................162 4. Η μηχανή και το σώμα ............................................................175 5. Ο ποιητής και το ρομπότ. Τα όρια της Τεχνητής Νοημοσύνης ..............................................185 5.1. Η μηχανή και ο εγκέφαλος ...................................................191 -/- 5.2. Η ψυχή και η συνείδηση .......................................................198 6. Ο από μηχανής Άλλος. Ο ερωτικός χρόνος του ψηφιακού ...............................................215 6.1. Απουσία και ερωτικός χρόνος .............................................219 6.2. Η ερωτική ψηφιακή επικοινωνία .........................................242 7. Η θεωρία της κινηματογραφικής νοσταλγίας ............................253 7.1. Η φιλοσοφία του τεχνοφασισμού .........................................264 7.2. Η κοινωνικο-ιστορική βαρύτητα των ψηφιακών δικτύων .......274 8. Ψηφιακά κοινωνικά κινήματα ................................................293 8.1. Θέσεις ..................................................................................304 Βιβλιογραφία ...................................................................307. (shrink)

Είναι ο έρωτας μία απόπειρα υπέρβασης της πρωταρχικής ρήξης ή μία απόπειρα υπέρβασης του Εγώ; Δηλαδή είναι μία ορμή επανασύνδεσης ή μία ορμή διάλυσης; Κεντρομόλος ή φυγόκεντρος; Κάθε προσπάθεια ορισμού μας παραπέμπει στο πρόβλημα ενός ερωτικού καθολικού, το οποίο δεν μπορεί να αναχθεί στην βιολογική γενετήσια ορμή, ούτε όμως μπορεί να διαχωριστεί από τις επιμέρους και συγκεκριμένες εξατομικεύεις του ερωτικού φαινομένου. -/- Θέλουμε να αναζητήσουμε το νόημα του έρωτα στην σημασία του άλλου εντός της διυποκειμενικότητας και να κατανοήσουμε την αποβλεπτικότητα (...) που στρέφεται προς το άλλο. Να αναψηλαφήσουμε τις κοινωνικο-ιστορικές και φιλοσοφικές μεταμορφώσεις του έρωτα και το συσχετισμό του με την αυτονομία. Να διαυγάσουμε το νόημα του χρόνου του Άλλου εντός και διά του υποκειμένου, που υπερβαίνει τον ατομικό χρόνο, μα δεν είναι δημόσιος, και θα ονομάσουμε ερωτικό χρόνο. (shrink)

Αν υπάρχει κάτι ιδιαίτερο στη σχέση μεταξύ της Χάνα Άρεντ και του Μάρτιν Χάιντεγκερ, κάτι το σκανδαλώδες, είναι ακριβώς η σύζευξη, συμπλοκή και σύγκρουση δύο διαφορετικών χρονικών πεδίων: του δημόσιου χρόνου των δύο στοχαστών και του ερωτικού χρόνου των δύο εραστών. Μια σχέση που καθορίζεται από την απόφαση του Χάιντεγκερ να υποστηρίξει το ναζιστικό κόμμα. Μια απόφαση που τους χωρίζει και συνάμα τους ενώνει σε διαφορετικές όχθες της ίδιας τραγωδίας. Hannah Arendt: Ο ΜΑΡΤΙΝ ΧΑΙΝΤΕΓΚΕΡ ΕΙΝΑΙ ΟΓΔΟΝΤΑ ΧΡΟΝΩΝ Εκδότης: ΕΡΜΑ Χρονολογία (...) Έκδοσης Ιούνιος 2019 Αριθμός σελίδων 64 Διαστάσεις 18x13 Μετάφραση ΡΟΖΑΝΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ. (shrink)

Οι θέσεις του Καστοριάδη αναφορικά με το ζήτημα της αυτονομίας, μέσα από τη πραγμάτευση των εννοιών της ψυχής και του ατόμου, αναδεικνύουν την άρρηκτη σύνδεση της οντολογίας και της φιλοσοφικής ανθρωπολογίας της δημιουργίας με το πολιτικό πρόταγμα της κοινωνικής απελευθέρωσης. Το μάγμα της ανθρώπινης ψυχής, όπου τα ορθολογικά στοιχεία διατηρούνται μόνο "σαν επιπλέοντα συντρίμμια ναυαγίου σε τρικυμιώδη θάλασσα", επιλέγεται ως αφετηρία, καθώς η ατομικότητα αποτελεί το πραγματικό πολιτικό διακύβευμα της εποχής του θρυμματισμού των ταυτοτήτων και του άγριου ατομικισμού. Ο Καστοριάδης (...) υπενθυμίζει διαρκώς πως το πρόταγμα μιας αυτόνομης κοινωνίας προϋποθέτει αυτόνομα άτομα, κι αυτά με τη σειρά τους ένα νόημα της αυτονομίας, όπου η ελευθερία μπορεί να βρει την κοινωνική της πραγμάτωση, πέραν της μεταφυσικής και της θεολογίας. (shrink)

Ποιο είναι το νόημα της απουσίας; Τι σημαίνει «αλλού και άλλοτε»; Ποιος είναι ο τρόπος ύπαρξης της απουσίας, του αλλού και άλλοτε, για εμάς τους παρόντες; Τι σημαίνει απουσία; Πώς μπορούμε να σκεφτούμε την απουσία; Πώς καθοδηγεί τους πόθους μας η απουσία; Η απουσία τυλίγει κάθε παρουσία όπως η σκοτεινή ύλη την ορατή ύλη. Οι σελίδες που ακολουθούν δεν περιέχουν κάποιες τελικές απαντήσεις αλλά μάλλον μία πορεία προσέγγισης τους ερωτήματος, μία πορεία πλάγια, μία απόπειρα πλαγιοκόπησης ενός θέματος που, κατά μέτωπον, (...) διαφεύγει την προσοχή μας, μία απόπειρα συνάντησης του μη-όντος στις παρυφές του όντος. (shrink)

Τι σημαίνει ψηφιακό; Τι είναι ο κυβερνοχώρος; Η παρούσα μελέτη αποτελεί ένα εγχειρίδιο για μια ευρύτερη έρευνα, υπόθεση της οποίας είναι ότι ο ψηφιακός κόσμος συγκροτεί μία εικονική πραγματικότητα όχι ως μιμητική αντανάκλαση, αλλά ως επέκταση και αναδημιουργία του κοινωνικο-ιστορικού κόσμου, ένα νέο πεδίο πολιτικού, κοινωνικού και οικονομικού ανταγωνισμού με τις δικές του ιδιαιτερότητες. Θεωρώ ότι η εμφάνιση του Internet συνιστά μια ιστορική τομή σε κοινωνικό και οντολογικό επίπεδο. Από τη μία, το Internet διανοίγει τη δυνατότητα ενός νέου ψηφιακού δημοκρατικού (...) ανθρωπισμού, με χαρακτηριστικά την οριζοντιότητα, την ελεύθερη ανταλλαγή, την ελεύθερη κυκλοφορία της πληροφορίας και της έρευνας, την ελεύθερη επικοινωνία, τα ψηφιακά κοινά. Από την άλλη, προσφέρει εξίσου την δυνατότητα ενός νέου ψηφιακού ημιολοκληρωτικού αντι-ανθρωπισμού, μέσω της επέκτασης των συστημικών δομών, του εμπορίου των δεδομένων και της πληροφορίας, της καταγραφής, της αποσωματοποίησης, της ιδιωτικής απομόνωσης και του άνωθεν ελέγχου. Η διαφορά μεταξύ των δύο προοπτικών είναι πολιτική και έγκειται στο νόημα της ψηφιακής επικοινωνίας ως δημόσιας πράξης. Προκειμένου να πράξουμε πρέπει να κρίνουμε, προκειμένου να κρίνουμε πρέπει να κατανοήσουμε και προκειμένου να κατανοήσουμε πρέπει να διαφωτίσουμε τις πολλαπλές πτυχές του νέου ψηφιακού λόγου. (shrink)

We met Jacques Rancière on Saturday, May 27, 2017, at the School of Fine Arts shortly before his speech at the B-Fest 6 International Anti-Authoritarian Festival, organized by Babylonia Journal, with a central slogan “We are ungovernable”. Rancière is among the most important European philosophers alive and his work does not need further introductions. In the cloudy morning of Sunday 28 May, we sat beneath the Acropolis to have a coffee with the philosopher. The transcript of our conversation reflects the (...) vigor of thought and the passion of a truly democratic thinker. (shrink)

The present chapter aims at offering insights into Dionysius the Areopagite’s notion of theurgy, both with respect to the metaphysical principles that connect with “θεουργία” and the particular sacramental reality that emerges from it. Pavlos argues that despite the linguistic affinities and terminological appropriations - whether Iamblichean or Proclean - Dionysius’ premises on the matter remain radically different from that of Neoplatonism, both in terms of the sacramental tradition he recapitulates and the wider Christian metaphysical contours he adheres to. Of (...) central importance in the argument is the striking fact that, throughout the Corpus Dionysiacum, “theurgy” is a term exclusively used by the author to refer to the works of Christ in His earthly historical presence, and to the whole divine providential, creative, sustaining, and divinising activity and work of God. Consequently, if for Dionysius a “theurgist” (θεουργός) could not be any human being, but only Christ Himself, the God-Man, Dionysian theurgy aims at the deification of man, which is nothing other than Christ-likeness. (shrink)