This is a preliminary essay on the rhetoric of ‘obosen’ of President Rodrigo Duterte. The essay discusses how the President employed the term ‘obosen’ to show his leadership quality characterized by strenght, firmness, patriotism and courage. He used ‘obosen’ as a way to persuade his target audience. The essay explicates how he was able to excellently manipulate and control the Philippine social consciousness. To soften the effects of Duterte’s ‘obosen’, his political rivals offered couinter-rhetorics which the essay also presented. To (...) cap it all, a simple summary at the end was provided. (shrink)

Ang pag-aaral na ito ay naglalahad ng isang komprehensibong istruktura ng gramatika na nakatuon sa katangian ng Nawn Preys (NP). Ito ang kauna-unahang pag-aaral na nakapokus sa katangian ng NP ng isang varayti ng wikang Waray na wala pang anumang naisagawang pag-aaral. Ang balidasyon, muling pagsusuri, at pag-aanalisa sa mga datos ay ginawa mismo ng mananaliksik bilang taal na mananalita ng Biri-Waray at sa gabay ng tagapayo. Ang mga kinapanayam ay mga nasa edad 47- 67 at mga taal na mananalita (...) ng Biri-Waray. Sila ang siyam (9) na piniling kapanayamin sapagkat bukod sa sila ay taal na mananalita ng Biri-Waray, nakapagtapos din sila ng pag-aaral at may ganap na pag-unawa sa gramatika. Ang listahan ng mga pangungusap na may kabuuang 384 ay nakasulat sa wikang Tagalog na isinasalin nang mga informant nang pasalita. Mula sa pag-aaral, sinuri ang mga katangian ng Nawn sa Biri-Waray, mga konstityuwent na bumubuo sa iba’t ibang anyo ng NP sa Biri-Waray, at iba’t ibang gamit ng NP sa istrukturang gramatikal sa Biri-Waray. Ang implikasyon sa mga teyorya sa pagkakapare-pareho ng mga wika sa istrukturang gramatikal ay nakabatay pa rin sa katangian ng isang wika. Isa na rito ang proseso paglilipat ng posisyon sa sabjek sa unahang bahagi ng gramatikal istraktyur na hindi nangyayari sa Biri-Waray sa mga nan-verbal na pangungusap kapag ang predikeyt at sabjek ay parehong may nominal marker an ‘ang’. Dulot ito ng walang direktang katumbas o zero (ø) ‘ay’ order marker ng wikang Tagalog ang Biri-Waray. Isa ito sa nakitang kahalagahan ng pagsusuri na magagabayan higit lalo na ang mga hindi taal na mananalita ng Biri-Waray sa pag-unawa sa gramatikal na istukrtura ng naturang wika. (shrink)

Ito ay pag-aaral sa ibat-ibang form ng nawn preys sa isla ng Biri, Northern Samar. Ang balidasyon, muling pagsusuri, at pag-aanalisa sa mga datos ay ginawa mismo ng mananaliksik bilang taal na mananalita ng Biri-Waray. Inilimita lamang ang pagsusuring ito sa mga fityur at istraktyur ng nawn at mga konstityuwent na bumubuo sa nawn preys sa Biri-Waray. Ang analisis sa pag-aaral na ito ay ibinatay lamang mula sa nakalap na datos mula sa siyam na informant na nagmula sa walong (8) (...) barangay (Poblacion, Sto. Nino, Progress, Pio Del Pilar, Causwagan, MacArthur, San Pedro, at San Antonio) ng munisipalidad ng Biri. Batay sa ginawang pagsusuri, ang NP sa Biri-Waray ay isang preys na maaaring: (1) binubuo ng marker, pronawn, kwantifayer at adjektiv na kumakatawan bilang hed ng nawn, at (2) binubuo ng nawn bilang hed at sinusundan ng mga konstityuwent na nagsisilbing modefayer. May mga form ang NP sa Biri-Waray na binubuo ng mga marker at nawn na kung saan ang marker ang nagpapakilala sa gamit at relasyon sa iba pang mga konstityuwent sa loob ng sentens. May kaibahan ang mga form ng NP ng Biri-Waray sa wikang Tagalog at iba pang mga Bisayan na mga dayalekto kapag binubuo ang NP ng posesiv pronawn + nawn (possessed) dahil hindi nagyayari ang pagkakabit ng ligatyur bilang pang-ugnay. May mga NP rin sa Biri-Waray na nabubuo sa pamamagitan ng relatibisasyon. Sa pamamagitan nito, nangyayari ang pagkatanggal sa nawn na minomodify ng predikeyt na hindi nawn at relativizer na at ang predikeyt na hindi nawn ang sumusunod sa nominativ marker an ‘ang’. Ang pag aaral na ito ay nakitang kahalagahan ng pagsusuri na magagabayan higit lalo na ang mga hindi taal na mananalita ng Biri-Waray sa pag-unawa sa gramatikal na istukrtura ng naturang wika. (shrink)

Taong 2019 nang magsimula ang paglaganap ng COVID-19 sa Pilipinas, kaya samu’t saring mga impormasyon ang ipinakalat sa bansa upang maiwasan ang pagkalat ng virus lalo na sa mga lugar na matataas ang bilang ng nag positibo, gaya na lamang sa Lungsod ng Quezon. Hinggil rito, ang saliksik na ito na naglalayong malaman at maitala ang Gampanin ng Wikang Filipino sa pag papalaganap ng impormasyon patungkol sa COVID-19. Upang matugunan ang mga hinihingi sa pananaliksik, ito ay gagwin sa deskriptibong paraan, (...) mag o-obserba ang mga mananaliksik sa mga post mula sa mga social media sites ng Lokal na Pamahalaan ng Lungsod ng Quezon, upang malaman ang ginampanan ng Wikang Filipino sa pagpapalaganap ng impormasyon patungkol sa COVID-19. Bilang proseso sa pagkalap ng mga datos, naghanap ang mga mananaliksik ng mga pages o sites na minamanipula ng Lokal na Pamahalaan ng Lungsod ng Quezon na pinagkunan ng mga post na pumapatungkol sa COVID-19. Mula rito makakagawa ang mga mananaliksik ng content analysis mula sa mga post sa iba’t ibang sites kung paano nagamit ang Wikang Filipino at kung paano ito nakatulong upang mas maiwasan pa ang paglaganap ng virus sa Lungsod ng Quezon. Sa saliksik na ito natuklasan na hindi lamang ang Filipino ang ginamit, marami sa mga post na nakalap ay nasa Tag-lish o pinaghalong Filipino at English, dahil sa bago ito sa mga tao, nilayon ng pamahalaan at maging ang Komisyon ng Wikang Filipino na gamitin ang Wikang Filipino dahil hindi lahat ay may kakayahang umintindi ng wikang banyaga. Gayunpama’y nagkaroon din ng ambag ang wikang Ingles dahil maraming pagkakataong gumamit ng mga teknikal na termino na kadalasang maririnig natin sa agham. Nakatutulong ang saliksik na ito upang mas mabigyang linaw ang ginampanan ng wika at sa kung paano nagiging epektibo ang mga pabatid upang maiwasan ang COVID-19. (shrink)

Layunin ng pag-aaral na ito na tuklasin ang kontribusyon ng wikang Filipino sa live selling upang mapabuti ang estratehiya ng negosyo. Sa gitna ng paglago ng live selling bilang e-commerce na estratehiya, may kakulangan ng pananaliksik sa paggamit ng lokal na wika. Nilalayon ng pag-aaral na tuklasin kung paano nakatutulong ang wikang Filipino sa pagpapalakas ng koneksyon sa mga mamimili at pagpapataas ng customer engagement—mga susi sa tagumpay ng live selling. Ginamit ang narrative research approach at semi-structured interviews sa (...) 15 informants mula sa isang lungsod sa Bulacan gamit ang snowball sampling. Ang thematic analysis ang ginamit sa pagsusuri ng datos, kung saan ang open, axial, at selective coding ay nagbigay-daan upang matukoy ang mga temang may kaugnayan sa papel ng wikang Filipino sa live selling. Lumabas sa pag-aaral na ang paggamit ng wikang Filipino ay nagdudulot ng mas malalim na koneksyon sa mga mamimili. Ang lokal na wika ay nagpapataas ng tiwala, pamilyaridad, at kasiyahan ng mga mamimili, na nagreresulta sa mas mataas na customer engagement, loyalty, at conversion rates. Natukoy din na mas nauunawaan ng mga mamimili ang impormasyon tungkol sa produkto dahil sa paggamit ng Filipino, habang ang real-time na komunikasyon ay nagiging mas epektibo. Ang mga negosyong gumagamit ng wikang Filipino ay mas nagiging malapit sa komunidad, na nakatutulong sa pagpapataas ng benta. Gayunpaman, may ilang hamon tulad ng limitadong kaalaman ng ilang sellers sa teknikal na aspeto ng live selling at ang matinding kompetisyon sa merkado. Pinatutunayan ng pag-aaral na ang paggamit ng wikang Filipino ay isang epektibong estratehiya sa live selling na hindi lamang nagpapataas ng benta, kundi nagpapalalim din ng koneksyon sa mga mamimili. Bagaman may mga hamon, ang estratehiyang nakatuon sa lokal na wika at kultura ay nagdudulot ng malawak na oportunidad para sa mga negosyanteng nais magtagumpay sa e-commerce. (shrink)

Isang patuloy na hamon sa wikang Filipino at sa mga gumagamit nito sa panahon ng pandemya ang pagpapayabong ng kultura ng saliksik. Sa kabila ng iba’t ibang modalidad ng pagkatuto ng mag-aaral, tinukoy ng pag-aaral na ito ang mga paraan ng guro sa pagtuturo ng Pananaliksik gayundin naitala ang kanilang karanasan at natukoy ang hamon at suliranin na kanilang kinaharap. Penomenolohikal na pagsusuri ang disenyong ginamit sa pag-aaral na tumuon sa pagsukat at pag-aanalisang tematiko ng mga tugon. Inilahad ng pag-aaral (...) na ito na malaking suliranin ng guro at mag-aaral ang mahinang koneksyon ng internet, subalit nagampanan pa rin ng bawat isa ang kani-kanilang tungkulin; ang maghatid ng impormasyon sa bahagi ng guro at unawain ang mga ito sa panig naman ng mag-aaral nang sa ganoon ay makabuo ng papel-pampananaliksik sa wikang Filipino. At bilang tugon sa pangangailangan ng mag-aaral gayundin ang maisulong ang intelektwalisasyon ng Wika, may mungkahing programa na inilaan sa patuloy na pagpapalakas ng wikang Filipino. (shrink)

Sa pagtuturo ng asignaturang Filipino, na tumutuon ng pansin sa wika at panitikan. Bahagi ng usaping pampanitikan ang iba’t ibang halimbawa nito, magmula sa maikling kuwento, kuwentong-bayan, tula, epiko at marami pang iba. Layunin ng pag-aaral na: (1) matuklasan ang nararapat na halimbawang kuwentong-bayan na maaaring maging karagdagang kagamitang pampagtuturo at pagkatuto para sa mga guro at mag-aaral sa sekondarya sa Silangang Distrito sa bayan ng Labo, (2) malaman ang uri ng kagamitang pampagtuturo na paglalapatan ng nasabing kuwentong-bayan batay (...) sa panlasa ng mga gagamit nito, (3) malaman ang antas ng katanggapan batay sa ginagawang karagdagang kagamitang pampagtuturo. Mula sa ginawang pangangalap ng datos mula sa inisyal na sarbey na sinagutan ng mga mag-aaral mula sa ikapitong baytang at mga guro na nagtuturo ng asignaturang Filipino sa antas sekondarya, lumabas na ang alamat ang pinakabasahin at ninanais na makalap at mabuo bilang isang modyul na karagdagang kagamitang pampagtuturo at pagkatuto. Samantala sa kagamitang panturo ay nanguna ang modyul dito upang paglagyan ng napiling uri ng kuwentong-bayan para sa pag-aaral na ito. Sa pangangalap ng mga alamat, napag-alaman na may mga alamat o kasaysayan ang bawat barangay. Malaki ang tyansa na ang kagamitang nabuo sa pag-aaral na ito ang magsilbing daan upang mapreserba at manatiling buhay ang ganitong uri ng akda na sasalamin pamumuhay ng lugar na pinagmulan nito kahit lumipas man ang mahabang panahon. Ang natapos na modyul ng mga alamat ay sinuri at pinagtibay ng mga Filipinong guro mula sa Silangang Distrito sa bayan ng Labo sa pamamagitan ng pagsagot sa sarbey ng antas ng katanggapan. (shrink)

Ang kakayahan ng mga mag-aaral sa paggamit ng wikang Filipino ay nararapat lamang na malinang nang lubusan ng mga tagapagturong may sapat na kasanayan. Ang pag-aaral na ito ay gumamit ng pagsusuring palarawan, upang malinaw na makita ang saloobin ng mga mag-aaral sa paggamit ng Filipino sa paraan na pagpapahayag ng kanilang saloobin. Nilayon ng pag-aaral na ito na malaman ang saloobin ng mga mag-aaral hinggil sa paggamit ng Filipino sa mga piling asignatura ng GEC (General Education Subject) kabilang dito (...) ang GEC 5 (Purposive Communication), GEC 2 (Readings in Philippine History), GEC 1 (Understanding The Self) at GEM 14 (The Life and Works of Rizal). Sinusuri rin dito ang mga uri ng pag-uulat, mga sulatin at proyekto sa naging negatibong saloobin ng mga mag-aaral sa paggamit ng wikang Filipino. At bilang midyum sa mga piling asignatura, 33 o 27.50% ng mga mag-aaral ay may negatibong tugon samantalang (87 o 72.50%) karamihan ay nagsabi na kailangan, mahalaga, nakatutulong, madaling gamitin, at gamitin pa sa ibang asignatura. Ang mga respondent ay napatunayan na batid nila na ang paggamit ng Filipino ay isa sa mga wikang panturo sa mga piling asignatura sa antas tersarya at ang walang pagkakaibang saloobin ng mga mag-aaral sa paggamit ng Filipino ay nagpapakita ng kanilang positibong pagtanggap sa Filipino ay kinakailangan sa kanilang pagkatuto. Batay sa kinalabasan ng pag-aaral, ang mga mag-aaral ay kailangang mabigyan ng mga kaukulang gawain kaugnay sa wika upang mapahalagahan ang kanilang saloobin at lalong magamit ang wikang Filipino bilang unang wika sa paraang pasulat at pasalita. (shrink)