A evidência textual primária confirma que Schopenhauer estava ciente da adoção generalizada do confinamento solitário no sistema penitenciário americano e alguns de seus efeitos prejudiciais. Ele entende sua perniciosidade no que diz respeito ao tédio, fenômeno pelo qual é conhecido por ter nele pensado e analisado extensivamente. Neste artigo, eu interpreto o relato de Schopenhauer sobre o tédio e sua relação com o confinamento solitário. Defendo Schopenhauer contra a objeção de que os casos de confinamento servem apenas para ilustrar a (...) inadequação geral de sua explicação do tédio como a falta de coisas para se querer. Esta defesa chega à conclusão de que, ao contrário, alguém pode muito bem sofrer da falta de coisas para querer como resultado direto de estar confinado; e que o tédio, entendido como a privação de vontade — fenômeno que sugiro poder ser chamado de privação conativa — faz uma contribuição esclarecedora para a nossa compreensão teórica da nocividade do confinamento solitário. (shrink)
Este artigo propõe pensar o método arqueológico de Michel Foucault, exposto em “As Palavras e as Coisas” e em “Arqueologia do Saber”, e como este se catalisa a partir da obra de Borges, relacionando-se intimamente com a Literatura. Para tal, analisar-se-á, primeiramente, algumas marcas epistemológicas e metodológicas de Foucault, tais com o estruturalismo e a hermenêutica, para, então, se retomar as passagens de Borges na obra do filósofo e se estabelecer as possíveis reverberações e impactos do autor argentino no método (...) arqueológico –marcando-se, assim, a importância dos operadores estético-literários no pensamento de Michel Foucault. (shrink)
This article intends to navigate through three distinctive paths. The first of them being Ancient Greece, through Artemidorus, especially from his absorption by Foucault; The second being Ancient Rome, as worked by Paul Veyne in the Constantine’s analyses; and the third path is constituted from a series of ethnographic reports about the South American Amerindian communities. This theoretical trail will be taken to show other analytical possibilities for what is understoodas oneiromancy, that is, the analysis of dreams, that was not (...) framed by the occidental modernity. (shrink)
This article aims, starting from a contemporary problem (the destruction of indigenous lives and cultures in Brazil), to think about ethical questions – especially in what concerns other ways of constituting subjectivity and (dis)obedience. Thus, the indigenous obedience issue will be based on Pierre Clastres’ societies against the State, giving an extent to Viveiros de Castros and possible relationships with our western reality. The subjectivity issue, then, will be approached based on what was pointed out to us by Michel Foucault. (...) Facing these Amerindian realities as heterotopias, how could we produce resistances and dissonant possibilities in our present reality? (shrink)
Este ensaio parte de um movimento de transmutação das noções ocidentais-modernas de Natureza e Cultura. Utilizando-se de uma base nietzscheana como fio condutor, primeiramente, introduzir-se-á a transformação da noção de Natureza dentro do estruturalismo de Lévi-Strauss, assim como suas variações. Após isto, será mostrado dois exemplos contemporâneos que completarão a crítica ao pensamento moderno europeu ao mostrar: as teorias de Philippe Descola, especialmente suas ideias sobre as diversas ontologias, e Viveiros de Castro, no concerne à questão do perspectivismo ameríndio.
The article intends to demonstrate that, when building his science, Claude Lévi- Strauss abandons the categories used by the traditional studies of the myth and creates singular epistemological tools, suggested by the music, by the natural science and by the plastic arts. These tools, which we can denominate aesthetic operators, light up, in an exemplary way, the dissolution process that suffers the mythical matter when transforming in the time and in the space. When establishing that new form of thinking, the (...) myth, that reconciles the sensitive experience with the intelligible, Lévi-Strauss proposes to overcome the permanent dichotomy between knowing archaic and modern, between magical and scientific thought, between magic and Science. (shrink)
Este artigo afirma que as interpretações de Deleuze acerca de Nietzsche e Espinosa são influenciadas cada uma por sua leitura do outro filósofo. Essa afirmação é explorada por meio das principais questões do corpo e da vontade de potência. Embora a respeito do corpo, a leitura de Espinosa de Deleuze seja matizada por Nietzsche em sua leitura da vontade de potência, é antes Espinosa que filtra sua leitura de Nietzsche. Em última análise, pode-se dizer que a maneira de Deleuze de (...) ler Nietzsche em diálogo com Espinosa obedece a uma ontologia da potência. (shrink)
Este artigo visa mapear como Marcel Mauss (no que concerne às questões da Dádiva e da Teoria da Reciprocidade) foi absorvido por Paul Veyne no que circunda dois estudos de casos: o primeiro deles sendo a noção de “Evergetismo”, trabalhada em “Le pain et le cirque: sociologie historique d'un pluralisme politique”; e o segundo deles a noção de “Imagem de si”, construída por Veyne para fazer uma “crítica”(conceito agora reformulado de modo positivo e não vingativo) à leitura do “cuidado de (...) si” na antiguidade trabalhada por Michel Foucault. O texto base para esse movimento de dádiva entre Veyne e Foucault é a conferência proferida alguns anos após sua morte do arqueólogo:" L'individu atteint au coeur par la puissance publique”. (shrink)
Este artigo pretende fazer uma leitura possível do filme Call me by your name (2017), dirigido por Luca Guadagnino. O que se levanta como hipótese é que as relações entre Elio consigo mesmo, com seu ambiente e aqueles a sua volta não expressam o tempo lá representado, mas são um mascaramento de um momento em que as possibilidades eram outras. Para tal, apresentar-se-á uma breve introdução ao roteiro do filme, a fim de se entender quais são as problemáticas que o (...) envolvem. Depois disso, será apresentado como eram as práticas sexuais (em especial as homoeróticas) na antiguidade clássica. Por fim, relacionar-se-á os signos dispostos no filme no intuito de se suplantar a hipótese supracitada: a de que que a história, apesar se se passar nos anos 80, reproduz um conjunto de relações inter e intrapessoais aos moldes da formação sócio-histórica da Grécia antiga. (shrink)
O presente artigo investiga a filosofia de Butler no que concerne os problemas da performance e abandono das noções essencialistas e cientificizantes de gênero e sexualidade, especialmente a partir de dois referenciais teóricos lá presentes: Nietzsche e Lévi-Strauss. Partir-se-á, então, das contribuições nietzschianas para se pensar a crise da metafísica (mais pontualmente com a noção de Verdade) e da discussão estruturalista lévi-straussiana, situando os mecanismos de análise do mito para a dissolução da essência do sujeito. Para a mediação de ambos (...) os autores, Foucault aparecerá como o fio condutor do texto e dobradiça de articulação que abrirá caminho para uma leitura mais aprofundada de Gender Trouble (1996). Buscar-se-á, então, o deslocamento da inscrição da identidade como essência para a sexualidade enquanto tecnologia de poder e narrativa, marcando as aproximações e estranhamentos metodológicos e epistemológicos entre os autores supracitados. (shrink)
O presente artigo tratará, no pensamento de Nietzsche, do cotejo entre a concepção de expressão musical e a noção de esquecimento de si. O filósofo, assim, a elabora a partir de uma interpretação peculiar da tragédia grega, da qual absorve as alegorias de Apolo e Dionísio, e finda por relacionar a música com sua concepção mais ampla de arte. Além disso, o artigo tece relações entre a mencionada formulação de Nietzsche, as concepções de Gênio Criador em Schopenhauer e de Obra (...) de Arte Total em Wagner. (shrink)
Este ensaio pretende tatear uma hipótese relacional entre dois elementos heterogêneos: a obra de Christopher Isherwood e o poema elegíaco. Para tal, tomar-se-ão duas obras de Isherwood –“Christopher and His Kind” (1976) e “The Berlin Stories” (1945) –e a peculiar interpretação de Paul Veyne acerca do modo de escrita elegíaca. O que se defenderá, então, é que ao se construir a personagem de Sally Bowles, Isherwood descola o ente extra-textual (Jean Ross), assim como faz consigo mesmo quando escreve sobre si. (...) Como percurso para tal interpretação, este texto se divide em três partes: a primeira fará uma retomada biográfica de Christopher Isherwood, a segunda uma apresentação das duas personificações supracitadas, e a terceira uma explicação a partir do caráter elegíaco, tal como visto por Paul Veyne. (shrink)
This article aims to grope how Paul Veyne's thought operates from his interlocutors. For this, seeking to clarify the “methodological” issues of his historiographic making and his aesthetic bases, a series of relations will be introduced between the mentioned author and Nietzsche, Deleuze, Foucault, and Borges. Starting from Nietzsche, in the first part, entitled “Veyne and the relational methodology”, it will be justified how it is possible to make a historiographical theory that merges philosophy and anthropology in its constitution. In (...) the second half, called “Mental categories of relational mediation in Veyne”, the possible aesthetic bases that operate within Veynian thought will be presented –for this purpose, mainly studies on the Baroque will be used. (shrink)
Este artigo considera a contribuição de Baruch Espinosa a uma teoria do poder constituinte. Teorias modernas do poder constituinte geralmente concordam em sua essência paradoxal: um poder que vem antes da lei e funda a lei é ao mesmo tempo um poder que, uma vez que a esfera jurídica é estabelecida, tem de ser obliterado pela lei. A ontologia de Espinosa tem sido reconhecida como uma das primeiras fontes modernas do poder constituinte, no entanto, ele argumenta por uma equivalência estrita (...) entre poder e lei. Este artigo defende que ao ler a teoria política de Espinosa através das lentes de uma imanência radical entre ontologia e história, podemos entendê-lo como uma fonte para a teoria do poder constituinte. Também defende que, através dessa imanência, o pensamento de Espinosa oferece uma solução para o paradoxo do poder constituinte e enriquece as discussões contemporâneas sobre a origem da esfera jurídica e a relação entre política e lei. (shrink)
This article aims to contribute to the economic science’s discourse analysis, bringing the concepts of Foucault’s post-structuralism to this debate. We seek to understand the epistemological change in the economy, started in the 80s, without having to resort to a split in social interpretation in abstract cultural spheres (postmodernism) and other material-economic spheres (neoliberalism). The field of rhetoric in economics has sparked an intense debate in the social sciences. The abandonment of Keynesian theses, empirically tested throughout the 20th century, due (...) to the absorption of neoliberal theses was interpreted as an expression of “postmodernity” in economic science. Arida and Paulani’s analysis trace the methodological criticism to the intense mathematization of the economy, to the resumption of premises based on ontologically questionable abstractions without, however, understanding the role of language in structuring the discourse of economic science. It is the search for an adequate ontology that guides the methodological critique of marginalist-neoclassical economic science. Based on Foucault’s concepts, we propose a new ontology for the understanding of the rhetoric field in economics. (shrink)
Este artigo relaciona Foucault, Veyne, Clastres e seus possíveis interlocutores, estabelecendo possibilidades de um mundo outro a partir de suas perspectivas acerca das diferentes subjetividades e suas formações. Primeiramente, analisa-se o entendimento moderno de Estado e suas relações de comando-obediência; depois, introduz-se possíveis potencialidades transformadoras de nosso mundo; e, por fim, um breve comentário sobre a filosofia ameríndia.
This article discusses the precariousness of labor relations in Brazil, focusing on the concept of “Uberization”. To this end, an analysis is made of the Brazilian sociological reality concern-ing formal and informal work relationships, seeking to understand the said problem and its implications for the social subjects directly involved with this new form of work. Thus, a map-ping of specialized theoretical production is used to account for the discussion of recent transformations in capitalism and modes of production in a critical (...) and current way. (shrink)
Este artigo visa fazer uma possível defesa ao abolicionismo penal com base nas análises durkheimianas acerca do Crime, expostas na obra As Regras do Método Sociológico, e nas confessas leituras que Nietzsche fez das escrituras cristãs, estabelecendo um paralelo entre si e Cristo. Desta maneira, a arguição se estruturará baseada no ponto relacional Nietzsche-Jesus sobre as análises sociológicas de Émile Durkheim. Para tal, apresentar-se-á quatro perspectivas, três do Novo Testamentos e uma do Velho Testamento, à fim de se expor pontos (...) que sustentariam, com esta metodologia, o abolicionismo. Conclui-se, então, que através de Nietzsche pode-se defender uma outra estrutura argumentativa possível neste embate contra a criminologia moderna. (shrink)
Este artigo pretende abordar a importância histórica e filosófica de se debater gênero, em especial na situação feminina. Para isso, percorrer-se-á, nesta ordem, a fim de marcar aproximações e afastamentos no âmbito epistêmico e metodológico de suas obras, o proposto por Scott, Beauvoir, Butler, Benhabib e Fraser. Concluindo que a teoria desta última pode ser utilizada como um caminho entre os universalismos, operando nas resoluções do cotidiano, e as análises pós-modernas, mediando o debate sobre redistribuição e reconhecimento. Um recorte da (...) situação brasileira também é levado em conta, a fim de se contextualizar geo-culturalmente a problemática em questão, mesmo que de modo inicial. (shrink)
Esta entrevista feita com Renato Sztutman, professor-doutor do Departamento de Antropologia Social da Universidade de São Paulo, circunda essencialmente a reflexão de Pierre Clastres, etnólogo francês que desenvolveu pesquisas acerca do pensamento político dos povos ameríndios da América do Sul. Passar-se-á por outros autores a isto relacionados, como a esposa, também antropóloga, do escritor supracitado e filósofos europeus que ajudaram a edificar a análise das sociedades contra-o-Estado.
Create an account to enable off-campus access through your institution's proxy server.
Monitor this page
Be alerted of all new items appearing on this page. Choose how you want to monitor it:
Email
RSS feed
About us
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipisicing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur. Excepteur sint occaecat cupidatat non proident, sunt in culpa qui officia deserunt mollit anim id est laborum.