Background: Critically ill patients often require complex clinical care by highly trained staff within a specialized intensive care unit (ICU) with advanced equipment. There are currently limited data on the costs of critical care in low-and middle-income countries (LMICs). This study aims to investigate the direct-medical costs of key infectious disease (tetanus, sepsis, and dengue) patients admitted to ICU in a hospital in Ho Chi Minh City (HCMC), Vietnam, and explores how the costs and cost drivers can vary between (...) the different diseases. -/- Methods: We calculated the direct medical costs for patients requiring critical care for tetanus, dengue and sepsis. Costing data (stratified into different cost categories) were extracted from the bills of patients hospitalized to the adult ICU with a dengue, sepsis and tetanus diagnosis that were enrolled in three studies conducted at the Hospital for Tropical Diseases in HCMC from January 2017 to December 2019. The costs were considered from the health sector perspective. The total sample size in this study was 342 patients. -/- Results: ICU care was associated with significant direct medical costs. For patients that did not require mechanical ventilation, the median total ICU cost per patient varied between US$64.40 and US$675 for the different diseases. The costs were higher for patients that required mechanical ventilation, with the median total ICU cost per patient for the different diseases varying between US$2,590 and US$4,250. The main cost drivers varied according to disease and associated severity. -/- Conclusion: This study demonstrates the notable cost of ICU care in Vietnam and in similar LMIC settings. Future studies are needed to further evaluate the costs and economic burden incurred by ICU patients. The data also highlight the importance of evaluating novel critical care interventions that could reduce the costs of ICU care. (shrink)

Bây giờ, cuộc chiến với tổn thất đa dạng sinh học đang lan rộng sang ngành công nghiệp làm đẹp. Công nghiệp thời trang đã từng chịu áp lực trước các ảnh hưởng môi trường tiêu cực, và đang phải điều chỉnh lớn, nhất là với thời trang nhanh. Nhưng món chăm sóc thẩm mỹ dường như đang chịu áp lực gia tăng dần. Ngành hàng thẩm mỹ và chăm sóc cá nhân có doanh số rất lớn và lợi nhuận (...) cao, đặc biệt đối với phân khúc thu nhập cao. Tuy nhiên, lợi thế này cũng tiềm ẩn rủi ro phải đối diện với những quan sát, nghiên cứu, điều tra và cả chỉ trích của các tổ chức xã hội dân sự, các phong trào hoạt động môi trường, và cả người tiêu dùng. Hơn ai hết, ngành công nghiệp này có độ nhạy rất cao với rủi ro của các ý kiến đánh giá tiêu cực xã hội, nhất là hậu quả nặng nề của các phong trào tẩy chay tiêu dùng. Sắc thái mới nhất và sẽ chỉ có thể gia tăng khi mà sức khỏe hệ sinh thái toàn cầu đang suy giảm chính là các sản phẩm có liên quan tới phát thải và tổn thất môi sinh, cụ thể hơn là tổn thất đa dạng sinh học do chặt phá rừng và canh tác nông nghiệp gây tác hại lâu dài. (shrink)

Cá voi là loài động vật được Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF) liệt vào danh sách có nguy cơ tuyệt chủng, và được những nhà hoạt động môi trường đấu tranh qua hàng thập kỷ qua để bảo vệ khỏi bị săn bắt do mức độ tàn bạo và lợi ích kinh tế không đáng kể.

Many people now recognize that the challenges of climate change and biodiversity loss are rooted in how and to what extent humans consume goods in the Anthropocene era. Consumerism has driven natural resource exploitation to its peak, and resource depletion is becoming more common. The beauty and personal care industry has an enormous market and substantial profitability, particularly in the high-income category. However, this benefit comes with the risk of being scrutinized, investigated, and criticized by civil society groups, environmental activists, (...) and consumers. More than anyone else, the industry is aware of the risks of negative society appraisals, notably the consequences of consumer-led boycott activities. In this paper, we suggest that, given the current situation, global beauty firms need to play a proactive role in directing resources toward the development of sustainable uses of biodiversity and agriculture methods. This includes advocating for the wider use of environmentally conscious sourcing of raw materials, avoiding excessive and wasteful packaging, and devoting resources to research and innovation in environmentally friendly manufacturing procedures. The proactiveness would allow them to demonstrate their environmental commitment and actively give customers persuasive evidence of their social responsibility through emission reduction and biodiversity protection actions, gradually building an environmental-healing culture in the beauty industry. (shrink)

Today, many people have realized that the climate change and biodiversity loss issues lie in how and to what extent humans consume products for their lives in the Anthropocene era. Consumerism has pushed natural resource exploitation to its peak, and the depletion of resources is becoming increasingly prevalent. The beauty and personal care industry has a large market and high profits, especially in the high-income segment. However, this advantage also carries the risk of facing scrutiny, investigations, and criticism from civil (...) society organizations, environmental activists, and consumers. More than anyone else, the industry is vulnerable to the perils of unfavourable societal assessments, particularly the repercussions of consumer-led boycott actions. In this discourse, we suggest that, given the current circumstances, it is imperative for multinational beauty corporations to take a proactive role in allocating resources towards the development of sustainable agriculture practices. This entails not only advocating for the widespread adoption of environmentally conscious production methods but also dedicating efforts towards conducting research and innovation in the area of nature-friendly manufacturing techniques. Doing so will help demonstrate their commitment to the environment and actively provide convincing evidence to consumers of their social responsibility through emission reduction and biodiversity conservation activities. (shrink)

Effective stakeholder engagement and inclusive governance are essential for effective and equitable ocean management. However, few cross-national studies have been conducted to examine how stakeholders’ economic and cultural benefit perceptions influence their support level for policies focused on ocean preservation. The current study aims to fill this gap by employing the Bayesian Mindsponge Framework (BMF) analytics on a dataset of 709 stakeholders from 42 countries, a part of the MaCoBioS project funded by the European Commission H2020. We found that economic (...) and cultural benefit perceptions are generally negatively associated with the policy support level. Regarding economic aspects, stakeholders considering transportation and shipping, renewable energy generation, and oil and gas provision as the most crucial benefits their countries’ oceans provide tend to obtain less support for policies focusing on ocean preservation. Meanwhile, for cultural aspects, perceiving recreation and tourism, aesthetic pleasure, mental health and well-being support, and sense of identity provision as the most important benefits provided by the country’s ocean are negatively associated with the policy support level. The perceived economic, cultural, and environmental tradeoffs when supporting policies focused on ocean preservation were discussed. Recommendations for improving the effective management of multi-use marine space are also provided to reduce the perceived competing interests among stakeholders. (shrink)

The global water crisis is being exacerbated by climate change, even in the United States. Recycled water is a feasible alternative to alleviate the water shortage, but it is constrained by humans’ perceptions. The current study examines how residents’ water scarcity awareness and climate change belief influence their willingness to use recycled water directly and indirectly. Bayesian Mindsponge Framework (BMF) analytics was employed on a dataset of 1831 residents in Albuquerque, New Mexico, an arid inland region in the US. We (...) discovered that residents’ willingness to use direct recycled potable water is positively affected by their awareness of water scarcity, but the effect is conditional on their belief in the impacts of climate change on the water cycle. Meanwhile, the willingness to use indirect recycled potable water is influenced by water scarcity awareness, and the belief in climate change further enhances this effect. These findings implicate that fighting climate change denialism and informing the public of the water scarcity situation in the region can contribute to the effectiveness and sustainability of long-term water conservation and climate change alleviation efforts. (shrink)

Với mục đích tìm ra các nhân tố tác động tới quyết định mua sắm qua nền tảng mạng xã hội Tiktok của sinh viên trên địa bàn TP. Hà Nội, nghiên cứu xây dựng mô hình dựa trên thuyết hành động hợp lý (TRA), thuyết hành vi dự định (TPB) và một số lý thuyết khác, đồng thời, sử dụng phương pháp định lượng và sử dụng phần mềm SPSS nhằm phân tích và kiểm định mô hình các nhân (...) tố tác động. Kích cỡ mẫu dự kiến là 320 sinh viên mua sắm trực tuyến thông qua mạng xã hội Tiktok tại Hà Nội. Thời gian khảo sát từ tháng 4/2024 đến tháng 5/2024. Kết quả nghiên cứu cho thấy, Quyết định mua hàng qua mạng xã hội Tiktok của sinh viên tại TP. Hà Nội chịu tác động của 6 nhân tố bao gồm: (1) Nhận thức về tính hữu dụng; (2) Lòng tin; (3) Cảm nhận rủi ro; (4) Thương hiệu; (5) Ảnh hưởng xã hội và (6) Khuyến mãi. Từ đó, nghiên cứu đề xuất một số giải pháp nhằm cải thiện, tối ưu các hoạt động kinh doanh và mua bán trực tuyến trong thời đại số hiện nay. -/- [The purpose of the research is to find out the factors that affect students’ shopping decisions via the social networking platform Tiktok in Hanoi city, researching and building a model based on the theory of reasoned action (TRA), theory of planned behaviour (TPB) and several other theories, at the same time, using quantitative methods and SPSS software to analyze and test the model of influencing factors. The expected sample size is 320 students shopping online through the social network Tiktok in Hanoi. The survey time is from April 2024 to May 2024. The results of the study show that students’ purchasing decisions via the social network Tiktok in Hanoi city are influenced by six factors including (1) Perception of usefulness, (2) Trust, (3) Perceived risk, (4) Brand, (5) Social influence, and (6) Promotion. From the research results, the author proposes several solutions to improve and optimize online business and purchasing activities in today’s digital age.]. (shrink)

Ông Loftsson – người đứng đầu doanh nghiệp săn bắt cá voi thương mại cuối cùng tại Iceland lại không hề lo lắng về phán quyết này, dù nhiều người cho rằng nó có thể khiến doanh nghiệp của ông lao đao. Ông tin tưởng vào việc mình vẫn có thể tiếp tục đánh bắt vào năm sau và đưa ra những lập luận của riêng mình khi bị cáo buộc phá hoại môi trường.

Với khối lượng kiến thức khoa học chuyên sâu gia tăng và thông tin đại chúng phổ biến về vấn đề biến đổi khí hậu, nhận thức về tình trạng nguy ngập của sức khỏe hệ sinh thái toàn cầu đã trở nên đầy đủ hơn rất nhiều.

Tăng tính minh bạch trong các thông báo rút bài sẽ giúp cộng đồng khoa học và công chúng hiểu rõ hơn về bối cảnh của quyết định, từ đó không chỉ ngăn ngừa những hiểu lầm không công bằng và giảm thiểu sự kỳ thị không cần thiết đối với uy tín của tác giả chính trực.

Bài viết nhằm tìm kiếm sự ảnh hưởng của trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp (CRS) đến động lực làm việc của người lao động trong ngành bất động sản ở tỉnh Bình Dương. Kết quả nghiên cứu cho thấy, có 3 nhân tố, gồm: CSR hướng đến cộng đồng địa phương và khách hàng; CSR hướng đến người lao động; CSR hướng đến đối tác kinh doanh và nhà đầu tư, có sự ảnh hưởng và tác động đến (...) Động lực làm việc của người lao động trong ngành bất động sản tại Bình Dương. Từ đó, nghiên cứu đề xuất một số hàm ý chính sách qua đó góp phần giúp cho các doanh nghiệp thể hiện tốt vai trò và trách nhiệm của mình để ngày càng nâng cao động lực làm việc cho người lao động và ngày giúp họ càng gắn bó với doanh nghiệp nhiều hơn. (shrink)

Hôm nay, ông Bói Cá cùng xóm ghé nhà tôi chơi. Trông mặt mày ông ấy rạng rỡ, vui tươi lắm. Ông hào hứng khoe rằng dạo gần đây lại được mời tham dự Hội nghị Triết học Nhân văn ở tận ao Amazon bên Mỹ, nơi ông được mọi người khen ngợi nức nở.

Những năm qua, tỉnh Quảng Bình phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức như ảnh hưởng của thiên tai, dịch bệnh, sự cố môi trường biển, lạm phát kinh tế, đầu tư công thắt chặt. Tuy nhiên, tỉnh Quảng Bình đã có những chiến lược phát triển kinh tế hiệu hiệu quả, cơ cấu kinh tế có sự chuyển dịch đúng hướng. Với đặc thù là một tỉnh nông nghiệp, việc chuyển dịch cơ cấu nông, lâm, thủy sản (...) theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, phát triển bền vững là một nhiệm vụ quan trọng nhằm thúc đẩy ngành nông, lâm, thủy sản phát triển. Bài viết này tập trung phân tích quá trình chuyển dịch cơ cấu nông, lâm, thủy sản theo ngành ở tỉnh Quảng Bình từ đó đưa ra một số giải pháp thúc đẩy ngành nông nghiệp phát triển theo hướng bền vững trong tương lai. (shrink)

Trước đây, trong hoàn cảnh chiến tranh, thiếu thốn vật chất, đói nghèo, sự mất mát luôn thường trực, chúng ta đã phải dựa vào ý chí và trí tuệ để sáng tạo, thích nghi, tìm kiếm giải pháp, và vượt qua nghịch cảnh, từ đó xây dựng nên cuộc sống như ngày hôm nay. Mặc dù hiện tại cuộc sống vẫn còn không ít thiếu sót, nhưng nó vẫn tốt đẹp và đầy đủ hơn rất nhiều so với trước (...) đây. Vậy thì những thiếu sót và áp lực nhỏ hiện tại đâu phải là lý do để chúng ta tự tạo ra những ảo giác về sự dễ tổn thương hay các vết rách tinh thần, để rồi cần trốn tránh thực tại và tìm kiếm sự chữa lành? Giải pháp, đôi khi, lại đơn giản hơn chúng ta nghĩ: bỏ từ “chữa lành” ra khỏi vốn từ, khỏi cách nghĩ, và tập trung vào việc xây dựng một văn hóa sống có kỷ luật và trật tự. Quan trọng hơn cả, là hành trình tự thân tìm kiếm ý nghĩa sống đích thực. Ý nghĩa cuộc sống được hình thành từ sự tương tác giữa bản thân với con người, sự vật, và sự việc xung quanh. Đứng trước những áp lực và thử thách hàng ngày của cuộc sống, nếu biết tu kham nhẫn, chúng sẽ trở thành cơ hội để rèn giũa bản thân, tạo điều kiện để con người sáng tạo, vượt qua giới hạn, từ đó hoàn thành được những mục tiêu lớn lao. Cho nên, điều cần chữa lành không phải là những bất mãn vì bị sếp nhắc nhở vì uống cà phê trong giờ làm, mà là môi sinh đang bị hủy hoại, là trái đất đang đứng trước bờ vực của biến đổi khí hậu, là những cuộc chiến tiêu diệt nền văn minh và những giá trị nhân bản của con người. Sự chữa lành đích thực bắt đầu từ ý thức trách nhiệm với cộng đồng và hành tinh này. Đó cũng là nơi khoa học về lòng biết ơn đóng vai trò quan trọng, giúp chúng ta trân trọng những điều nhỏ bé, nuôi dưỡng sự bền bỉ để vượt qua khó khăn, và tìm thấy sự cân bằng. Chữa lành không phải là trốn tránh thực tại, mà là đối mặt với nó bằng tâm thế biết ơn và khao khát đóng góp cho một thế giới tốt đẹp hơn. (shrink)

Loài người có một nỗi niềm rung động rất khó tả khi khai quật được những đồ tạo tác từ thuở xa xưa. Những ngành khoa học như cổ sinh vật học, hay khảo cổ học phản ánh chính sự tò mò và niềm khao khát hiểu biết quá khứ, lịch sử tiến hóa của thế giới tự nhiên. Ngành vật lý cũng dành rất nhiều công sức để tìm hiểu sự ra đời và tiến hóa của vũ trụ. Trong (...) đời sống xã hội, các ngành nhân văn còn có cả những ấn phẩm về lịch sử nghệ thuật, như Art History hay Journal of Art History. Với cùng suy tư và nỗ lực phục hồi giá trị nhân văn cho sự nghiệp bảo tồn đa dạng sinh học và tự nhiên, chúng tôi tìm được một bức ảnh về chim bói cá, được chụp cách đây gần một thế kỷ, của tác giả A. F. Skutch trên The Condor [1]. Thật sự không dễ dàng để có được một bức ảnh sinh động, chân thực và gợi lên nhiều cảm xúc. Bức ảnh này có khả năng lay động tâm tư suy nghĩ của người xem và đánh thức lương tri vì một môi trường tràn đầy sự sống. (shrink)

Để hiện thực hóa các mục tiêu của phát triển kinh tế bền vững, TP. Hà Nội đã từng bước có những bước tiến chuyển đổi từ ngành nông nghiệp thâm dụng nhiều tài nguyên, thiên nhiên làm đầu vào cho quá trình sản xuất hàng hóa sang tích cực ứng dụng công nghệ cao vào quá trình sản xuất nông nghiệp để hình thành các mô hình sản xuất nông nghiệp theo hướng xanh hóa, bền vững, hữu cơ, tuần (...) hoàn và sinh thái thích ứng với biến đổi khí hậu toàn cầu. Bài viết phân tích thực trạng phát triển nông nghiệp xanh trên địa bàn Hà Nội, từ đó đề xuất giải pháp đẩy mạnh mô hình này trong thời gian tới. (shrink)

Môi trường tự nhiên của trái đất đang phải đối mặt với nhiều thách thức và nguy cơ do hành động con người gây ra. Trong một số trường hợp, các nỗ lực bảo vệ môi trường có thể không chỉ không đem lại lợi ích cho môi trường mà còn gây ra những thảm hoạ nghiêm trọng. Bài luận này sẽ điểm qua một số ví dụ cụ thể về thảm họa môi trường đã xảy ra trong quá khứ (...) do hành động bảo vệ môi trường của con người nhưng lại sai lầm. (shrink)

Vietnam’s forests are at risk - carbon offset schemes could be the best chance of saving them, say Dr. Quan-Hoang Vuong and Minh-Hoang Nguyen. The value of forests is deeply ingrained in Vietnamese culture. Rừng vàng, biển bạc” [“forests of gold and seas of silver”] is both a metaphor for Vietnam, and a description of its natural wealth. The phrase is everywhere, from political speeches to daily conversation, as is Nhất phá sơn lâm, nhì đâm hà bá [“the worst (...) crime is to destroy the mountains and forests, the second worst is to kill the river”]. Deforestation is a Vietnamese taboo. (shrink)

Sự ủng hộ và hỗ trợ của cộng đồng dân cư đối với các chính sách bảo tồn hệ sinh thái biển và ven biển là quan trọng và cần thiết. Tuy nhiên, các nghiên cứu đa quốc gia hiện nay về các yếu tố tác động đến vấn đề này vẫn còn nhiều thiếu sót. Hơn nữa, các nghiên cứu liên quan đến biến đổi khí hậu có khả năng làm suy giảm sự ủng hộ hành vi bảo tồn (...) biển và ven biển vẫn còn nhiều hạn chế. Cho nên, nghiên cứu này được thực hiện nhằm tìm hiểu các tác động của nhận thức liên quan đến biến đổi khí hậu của các bên liên quan đối với sự sẵn sàng hỗ trợ bảo vệ biển. Nghiên cứu áp dụng phương pháp Bayesian Mindsponge Framework (BMF) cho tập dữ liệu gồm 709 cá nhân liên quan tới hệ sinh thái biển và ven biển ở 42 quốc gia, thuộc dự án MaCoBioS, được tài trợ bởi Ủy ban Châu Âu. Kết quả phân tích chỉ ra rằng cá nhân có suy nghĩ rằng xã hội đang làm nhiều việc để giải quyết tác động của biến đổi khí hậu, phát triển công nghệ có thể giúp giải quyết các vấn đề môi trường, và việc ứng phó với biến đổi khí hậu sẽ gây thiệt hại cho kinh tế đất nước sẽ có xu hướng không sẵn sàng hỗ trợ bảo vệ biển hơn. Dựa trên kết quả này, chúng tôi gợi ý rằng việc nâng cao nhận thức và kiến thức của các cộng đồng dân cư gắn liền với biển có thể giúp tăng cường hành động và cải thiện sự đồng hành, hỗ trợ của chính họ đối với các chương trình bảo tồn đại dương và ven biển. Xa hơn nữa, những nhận thức này sẽ là nền tảng cho việc xây dựng văn hóa thặng dư sinh thái. (shrink)

Cuốn sách do TS. Vương Quân Hoàng biên tập làm rõ hơn bản chất, quá trình khởi sinh, và cơ chế của hiện tượng serendipity hay khả năng dẫn đến những đổi mới mang lại cho các cá nhân hoặc tập thể những lợi thế cạnh tranh.

Có thể thấy, với việc mượn dùng hình ảnh tự nhiên để diễn đạt quan sát và suy ngẫm, Truyện Ngụ Ngôn Bói Cá của tác giả Vương Quân Hoàng có giá trị với nhiều đối tượng. Quyển sách có thể cung cấp cho độc giả nhỏ tuổi những bài học về cách làm người thông qua sự vui nhộn, sinh động, và muôn màu của những chú chim. Đối với những người lớn tuổi, đã có một số hay nhiều (...) kinh nghiệm, quyển sách có thể mang lại những giây phút giải trí và cơ hội đúc rút và suy ngẫm có giá trị. Ngoài ra, quyển sách còn giúp tạo dựng kết nối với thiên nhiên và xây dựng tình yêu thiên nhiên cho độc giả, đặc biệt là người dân thành thị, vốn ít có cơ hội tiếp xúc với thiên nhiên. Tuy nhiên, để thật sự nắm được tinh túy từ quyển sách, một hoặc hai lần đọc có lẽ là không đủ. Vì thế, việc đọc nhiều lần và đọc dưới nhiều góc độ suy nghĩ khác sau sẽ giúp cho độc giả khám phá được những “hạt ngọc” hay “kim cương” ẩn mình trong thế giới xóm chim. (shrink)

Nghiên cứu này tập trung vào việc xác định và đo lường các yếu tố hạn chế sự tham gia của sinh viên vào thương mại điện tử (TMĐT) tại TP. Hồ Chí Minh. Sử dụng lý thuyết hành vi dự định, lý thuyết rủi ro nhận thức và lý thuyết năng lực cá nhân, nghiên cứu đã xây dựng mô hình bao gồm các biến: Năng lực cá nhân, Nhận thức sự sở hữu từ TMĐT, Giao hàng chặng (...) cuối, Rủi ro về kỹ thuật và công nghệ, Rủi ro về sản phẩm và Bảo mật thông tin. Kết quả cho thấy, các yếu tố này có tác động đáng kể đến quyết định tham gia TMĐT của sinh viên, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm thúc đẩy sự phát triển TMĐT trong nhóm đối tượng này. (shrink)

Trong một số trường hợp, các nỗ lực bảo vệ môi trường có thể không chỉ không đem lại lợi ích cho môi trường, mà còn gây ra những thảm họa nghiêm trọng.

Năm 2023 là năm cực kỳ thách thức cho hầu hết mọi người, bao gồm đội ngũ chúng tôi. Sự khó khăn của năm 2023 tạo ra một bầu không khí đầy hỗn loạn, bế tắc, và bất ổn. Trong bầu không khí này, hoàn thành được việc thôi đã là một niềm vui to lớn. Chính vì thế, đội ngũ chúng tôi đã nhất quán với tôn chỉ: định tâm tạo ra các sản phẩm suy nghĩ hay, có giá (...) trị, không phân tán và sao nhãn vào các việc khác. Cũng nhờ vào tôn chỉ này mà chúng tôi đã hoàn thành được một số sản phẩm sắc nét và mang đậm dấu ấn của hệ sinh thái tư duy “nhà trồng” với tinh thần sảng khoái và phóng khoáng của ông Bói cá. (shrink)

Trong bài cuối cùng của cuốn sách Meandering Sobriety, có tiêu đề “Starving nature for gluttonous nature-loving humans” (“Bỏ đói thiên nhiên cho con người háu ăn yêu thiên nhiên”), tác giả liệt kê 3 trường hợp thương vong của cua tuyết, cá kình và cỏ biển. Những cái chết này đều đại diện cho tổn thất môi trường sống cũng như sự mất mát về đa dạng sinh học. Cuối cùng, thì thông điệp quan trọng nhất về môi sinh (...) cũng phải được nêu ra: S.O.S. Bây giờ, chúng ta chỉ còn việc chờ đợi những con người thông thái, uyên bác tiêu hóa thông tin và đưa ra các giải pháp xuất chúng. Trong khi đó, thì theo cùng cách mà tác giả đã làm, tiếp tục tìm hiểu thông tin ta sẽ được cập nhật vài vụ việc chết chóc chẳng kém phần đáng sợ và đều ở quy mô lớn. (shrink)

Thức ăn đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong cuộc sống. Nó không chỉ cung cấp năng lượng và chất dinh dưỡng cho sự sống và phát triển của con người, mà đôi khi nó còn là hình thức để con người đạt thỏa mãn các nhu cầu văn hóa và xã hội. Việc dân số toàn cầu đang gia tăng nhanh chóng qua từng năm, thức ăn lại ngày càng trở nên quan trọng để đảm bảo an ninh (...) lương thực. Tuy nhiên, các hoạt động nông nghiệp và sử dụng đất đai cho sản xuất thực phẩm là một trong những nguồn phát thải nhà kính chính, góp phần làm biến đổi khí hậu. (shrink)

Nhân đọc bài bình sách mặc dù rất gọn, nhưng không hề kém lý thú trên tờ Kinh tế và Dự báo [1], vài suy nghĩ liên hệ chợt đến. Đoạn trích của bài bình sau là ví dụ: “Đối với trẻ em, chú chim Bói Cá trên cho thấy hậu quả không tốt của những người hay trì hoãn làm việc. Đối với người trưởng thành, câu chuyện phê phán những người ôm lấy lý thuyết mà không chịu hành (...) động, thiếu thực tiễn trong cuộc sống”. Quả nhiên những chuyện tương tự như trên ngẫm ra thấy rất phổ biến. Ngay trong công việc, chúng tôi cũng vẫn cứ phải nhắc nhau, vì có biết thì vẫn cứ thỉnh thoảng xảy ra. (shrink)

The Kingfisher story collections (Truyện ngụ ngôn Bói Cá) của tác giả Vương Quân Hoàng thể hiện các quan sát và suy tư của ông đối với các khía cạnh văn hóa, xã hội, và con người thông qua góc nhìn và trải nghiệm của ngài Bói Cá, nhân vật chính của cả tập truyện, đối với cuộc sống nhộn nhịp ở xóm chim. Có thể nói, cuốn sách cung cấp cho độc giả nhỏ tuổi những bài học về cách (...) làm người thông qua sự vui nhộn, sinh động, và muôn màu của những chú chim. Đối với những người lớn tuổi, đã có một số hay nhiều kinh nghiệm, cuốn sách có thể mang lại những giây phút giải trí và cơ hội đúc rút, suy ngẫm có giá trị. Nếu đọc cuốn sách nhiều lần và đọc dưới nhiều góc độ khác nhau, người đọc thậm chí càng khám phá được thêm nhiều điều ý vị lẩn khuất trong thế giới xóm chim. (shrink)

Chim bói cá thường được nhắc đến qua những đoạn hội thoại đùa, mang tính sảng khoái sau các công việc nghiên cứu nghiêm túc, tức là tốn sức làm và nghĩ. Đùa vừa làm giãn tinh thần, cũng lại có thể mang đến năng lượng suy nghĩ tiếp. Cứ căng thẳng mãi sẽ rất chóng cạn kiệt sức. Vậy nên năm ngoái, mới có bài trên báo Khoa học & Phát triển.

Ngày xuân, đi du xuân trên Internet. Có thời gian lang thang tìm đọc, cũng là niềm vui với người làm nghề nghĩ-viết. Thế rồi, tình cờ ghé thăm cửa “đền” ETH Zürich, bỗng lại có một niềm vui khác: gặp lại “người quen”. Ấy chính là cuốn sách A New Theory of Serendipity, trong đó, tôi tham gia một số chương [1]. Nay đã có sự hiện diện trong ETH Library. -/- Gọi ETH Zürich là một ngôi đền khoa (...) học nhân loại chẳng có gì quá. Nơi đây, 32 giáo sư giải thưởng Nobel đã được trao gửi. Nhà bác học vật lý vĩ đại nhất thế kỷ XX, và cũng của mọi thời đại, Albert Einstein là sinh viên, sau đó là giáo sư tại chính nơi này. Đây là nơi Einstein đặt nền móng cho rất nhiều tư tưởng lớn suốt cuộc đời. (shrink)

Vào thời kỳ khai sáng, để trao đổi ý tưởng khoa học, các nhà triết học và sử học tự nhiên thường xuất bản chung một quyển sách và viết thư cho nhau. Điều này tạo tiền đề cho việc thành lập các hội và các tạp chí khoa học đầu tiên trên thế giới. Các hội học thuật bao gồm Viện Hàn lâm Khoa học Leopoldina (năm 1652), Hội Hoàng gia Luân Đôn (1660), và Học viện Khoa học Pháp (...) (1666). Tạp chí khoa học đầu tiên là Journal des sçavans (tháng 01/1665) và ngay sau đấy là Philosophical Transactions of The Royal Society (tháng 03/1665). Việc xuất hiện các tạp chí học thuật có thể xem như là kết quả của một quá trình “tiến hóa”, trong đó giới khoa học cố gắng tìm cách cải thiện hiệu suất và hiệu quả của việc lưu thông và trao đổi các thông tin khoa học. Tuy nhiên, khi số lượng thông tin tăng nhanh chóng, việc đảm bảo chất lượng là một trong những ưu tiên hàng đầu của giới khoa học. Nhu cầu này dẫn đến sự xuất hiện của hệ thống bình duyệt và gần đây là cơ chế rút bài báo khoa học. (shrink)

Thức ăn đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong cuộc sống. Nó không chỉ cung cấp năng lượng và chất dinh dưỡng cho sự sống và phát triển của con người, mà đôi khi nó còn là hình thức để con người đạt thỏa mãn các nhu cầu văn hóa và xã hội [1]. Việc dân số toàn cầu đang gia tăng nhanh chóng qua từng năm, thức ăn lại ngày càng trở nên quan trọng để đảm bảo an (...) ninh lương thực. Tuy nhiên, các hoạt động nông nghiệp và sử dụng đất đai cho sản xuất thực phẩm là một trong những nguồn phát thải nhà kính chính, góp phần làm biến đổi khí hậu. (shrink)

Trong cuộc sống hằng ngày của chúng ta, khoa học và công nghệ dường như có thể thấy được ở bất cứ đâu. Vì thế, chúng ta đều có nhu cầu tích hợp và sử dụng các thông tin khoa học cho các cân nhắc quan trọng, ví dụ như những quyết định về chăm sóc y tế, an toàn thực phẩm, đầu tư, sáng tạo, và biến đổi khí hậu. Truyền thông khoa học là việc cực kỳ quan trọng (...) vì nó giúp chuyển hóa các kết quả nghiên cứu khoa học (thông tin đã được phần nào kiểm chứng thông qua quá trình đánh giá nghiêm ngặt) thành một phần của kiến thức tập thể được ứng dụng trong cuộc sống hàng ngày. Các kiến thức này sẽ giúp làm tăng sự hiệu quả và phù hợp của quá trình đưa ra quyết định và hành động các cá nhân trong tập thể đấy. (shrink)

Báo Khoa học & Phát triển ngày 23-2 đăng một bài ngắn nhưng thú vị và rất giá trị của TS Phạm Hiệp, viết về trải nghiệm và suy ngẫm qua nhận biết những phát kiến mới, nhỏ (nhưng “hạt tiêu”) trong công việc nghiên cứu khoa học.Bài viết rõ ràng phản ánh một dáng điệu tăng trưởng tư duy trong tổng thể tiếp cận nhận thức luận, một trong ba trụ cột quan trọng của triết học khoa học. Trong (...) bài viết ngắn để tiếp dòng suy nghĩ của TS Phạm Hiệp, bàn tiếp về tính “động” của thể trạng nhỏ (từ quan sát “tĩnh”) là việc đáng làm, tôn tạo tiếp giá trị bài vừa nói trên Khoa học và Phát triển. Qua đó, chân dung của thực tế tương lai có thể sẽ rất khác, mặc dù chỉ bắt đầu nho nhỏ mà thôi. (shrink)

Du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng (CBE) là một mô hình quan trọng thúc đẩy phát triển bền vững thông qua nâng cao nhận thức và bảo tồn tài nguyên thiên nhiên. Sử dụng lý thuyết Mindsponge làm khung phân tích, bài báo giải thích cách cộng đồng tiếp nhận hoặc từ chối thông tin mới dựa trên hệ giá trị và niềm tin cốt lõi, từ đó ảnh hưởng đến sự tham gia của họ trong các sáng (...) kiến CBE. Thành công của CBE phụ thuộc vào 3 yếu tố: khả năng tiếp cận thông tin minh bạch, động lực tham gia dựa trên lợi ích kinh tế và bảo tồn lâu dài, cùng năng lực địa phương trong quản lý nguồn lực. Cuối cùng, bài báo đề xuất các chiến lược quan trọng để thúc đẩy sự phát triển bền vững của CBE, bao gồm: nâng cao nhận thức thông qua truyền thông và giáo dục, xây dựng quỹ cộng đồng với cơ chế phân phối lợi ích minh bạch, tổ chức các khóa đào tạo kỹ năng, và khuyến khích sự tham gia công bằng của các nhóm yếu thế. Việc hợp tác giữa chính quyền, tổ chức phi chính phủ và cộng đồng địa phương được xác định là chìa khóa để xây dựng một mô hình CBE hiệu quả, vừa bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, vừa duy trì giá trị văn hóa truyền thống. Những chiến lược này không chỉ thúc đẩy phát triển bền vững, mà còn góp phần tăng cường sự gắn kết xã hội và tạo ra giá trị lâu dài cho cộng đồng. (shrink)

Nếu nền kinh tế quốc gia là một cơ thể sống, thì hệ thống tài chính là cơ chế tạo, cung cấp và lưu thông máu tới từng tế bào, bộ phận. Thiếu hay thừa đều phát sinh các vấn đề cần giải quyết. Với quá trình chuyển đổi kinh tế và hội nhập quốc tế mạnh mẽ, liên tục giám sát, kịp thời dự đoán sát thực các dấu hiệu và biến động của thị trường để từ đó xây (...) dựng chính sách điều tiết thị trường tài chính và toàn bộ nền kinh tế một cách hợp lý là việc làm cần thiết bảo đảm tăng trưởng kinh tế bền vững, đúng định hướng. Đối với nền tài chính của Việt Nam, hiện đang tồn tại bảy dấu hiệu cảnh báo cần được các nhà nghiên cứu và hoạch định chính sách quan tâm. (shrink)

Đi ngược lại với xu hướng thời trang nhanh này chính là Canada Goose - một thương hiệu thời trang cao cấp của Canada, vốn nổi tiếng với những hoạt động bảo vệ môi trường của mình từ những ngày đầu thành lập.

Trong một thế giới đang phải vật lộn với nhu cầu cấp thiết chống lại biến đổi khí hậu, các quốc gia đã đưa ra những cam kết quan trọng nhằm giảm khí thải và tác động đến môi trường. Những cam kết này rất cần thiết để đạt được các mục tiêu do Thỏa thuận Paris đặt ra, nhằm hạn chế sự nóng lên toàn cầu ở mức dưới 2°C. Mặc dù các cam kết được đưa ra, nhưng tình (...) hình vẫn không mấy khả quan khi tổng lượng phát thải liên tục đạt đỉnh mới từ 1990. Năm 2023 đã ghi nhận mức băng biển ở Nam Cực thấp nhất từ trước đến nay, trong khi đó Cơ Quan Năng lượng Quốc tế dự đoán rằng lượng khí thải CO2 sẽ lại tiếp tục đạt mức cao kỷ lục trong năm 2023 và vẫn chưa thể xác định được mức đỉnh rõ ràng. Cùng với đó là sự xuất hiện của hàng loạt các rủi ro và thách thức có thể khiến các quốc gia lùi bước, thậm chí thất bại, trong việc thực hiện các cam kết khí hậu. Bài viết này sẽ xem xét một số rủi ro và thách thức chính có khả năng làm cản trở các mục tiêu giảm phát thải như đã cam kết. Những thông tin này sẽ có giá trị cảnh báo các khó khăn mà các quốc gia đã, đang, và sẽ phải đối mặt để thực hiện các cam kết khí hậu của mình. (shrink)

Việc một quốc gia đang phát triển như Việt Nam có thể vươn lên trở thành quốc gia dẫn đầu về khoa học công nghệ trong khu vực và cạnh tranh quốc tế là hoàn toàn khả thi. Thúc đẩy phát triển nghiên cứu liên ngành và khai thác sức manh của các “kiến thức vô dụng” có thể trở thành một chiến lược đột phá. Đặc biệt, văn hóa Việt Nam vốn đã có sẵn khả năng cộng tính cao, (...) nên các nhà khoa học có thể dễ dàng vượt qua các ranh giới và định kiến giữa các ngành và lĩnh vực chuyên môn hơn. Để làm được điều này, việc xây dựng các đội ngũ và trung tâm nghiên cứu liên ngành mạnh mẽ, phát triển hệ thống phương pháp luận liên ngành, và hỗ trợ nguồn lực cũng như cơ sở vật chất theo hướng liên ngành sẽ đóng vai trò quan trọng và là những điều kiện tiên quyết để thúc đẩy sự phát triển bền vững và có tính cách mạng trong khoa học. (shrink)

Trong bài phiếm luận của mình trên trang The Westwood Enabler, ông Al Gore viết: “The collective foot pollution, caused mostly by Olympic athletes, is killing us slowly, but something else is killing us at an even faster rate. Our assprints. [...] Our feet are big but not as big as our asses.” Ông ấy ám chỉ đến “assprint” thật, ý là ăn nhiều, mông to, rồi đi tập gym cho tăng trưởng cơ mông. Ý ông ấy nói tới sự (...) thực người ta tham gia phát thải oách, do những hoạt động và mong muốn thỏa mãn bản thân. Quá trình ấy có tác động tiêu cực đến môi sinh, chẳng qua là còn thiếu đo đếm chi tiết mà thôi. (shrink)

Đứng trước cơ hội vươn mình của đất nước, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có nhiều ý kiến chỉ đạo và nhiều quyết sách, chủ trương quan trọng có tính cốt lõi với phát triển đất nước trong tương lai. Trong các ý kiến chỉ đạo, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhiều lần nhấn mạnh một tư tưởng điều hành và nghị sự thực thi hiệu quả cho chống lãng phí—bên cạnh chống tham nhũng, tiêu cực—nhằm xây dựng (...) một bộ máy nhà nước vừa đầy đủ năng lực, phẩm chất thực thi. Bài viết đóng góp phân tích căn nguyên kinh tế, đặc biệt mối quan hệ biện chứng giữa tiết kiệm-phát triển từ quan điểm chỉ đạo xuyên suốt của Tổng Bí thư Tô Lâm nhằm chỉ ra tính khả thi, các điều kiện cần và đủ, vai trò của xác định chiến lược và đoàn kết triển khai, cũng như tính cấp thiết của một ý chí đoàn kết kiên định xung quanh mục tiêu chiến lược. (shrink)

Bán sách vốn đã là một việc khó khăn, đòi hỏi tư duy sâu sắc, trí tưởng tượng phong phú và bút lực vững vàng của tác giả. Nhưng dùng sách làm phương tiện giới thiệu văn hóa dân tộc còn khó hơn gấp bội, vì ngoài sự gắn kết và thấu hiểu các giá trị văn hóa, nhân bản, tác giả còn phải tinh lọc và truyền tải được cái hay, cái đẹp của những giá trị cốt lõi ấy. (...) Thách thức càng lớn hơn khi cần thuyết phục độc giả đến từ những nền văn hóa với hệ chuẩn mực đạo đức, truyền thống, phong tục, và niềm tin hoàn toàn khác biệt, rằng đây là một tác phẩm đáng đọc và suy ngẫm. (shrink)

Trong quá trình phát triển của phong trào bảo vệ môi trường, đã xuất hiện nhiều học thuyết và trường phái khác nhau. Một trong số này thuộc về các học thuyết bảo vệ môi trường lạ đời (đôi khi mang sắc thái cực đoan), thể hiện sự tận tụy và độc đáo trong việc bảo vệ môi trường với mọi biện pháp. Vì họ đặt môi trường lên hàng đầu, nên những quan điểm này thường phản ánh quan điểm (...) cấp tiến và đôi khi khá khác biệt về quan hệ giữa con người và môi trường. Vì vậy, chúng thường không được chấp nhận rộng rãi hoặc không thực tế. Tuy nhiên, dưới góc nhìn tập trung vào bảo vệ môi trường, những học thuyết này cũng đem đến cho chúng ta nhận thức về những xung đột lợi ích mà nhiều nhà hoạt động môi trường thường bỏ qua. Chúng cũng làm nổi bật mục tiêu quan trọng của việc hài hòa lợi ích của con người và thiên nhiên. Bài viết này sẽ tập trung phân tích một số học thuyết bảo vệ môi trường lạ đời phổ biến nhất, để mang đến một cái nhìn đa chiều về vấn đề môi trường. (shrink)

Thị trường carbon toàn cầu đã trở thành một yếu tố quan trọng trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, cung cấp cơ hội cho các chính phủ, doanh nghiệp và tổ chức giảm lượng khí thải khí nhà kính. Tuy nhiên, với sự gia tăng về tầm quan trọng của thị trường carbon, sự phức tạp trong quản lý nó cũng tăng lên. Một trong những thách thức lớn mà thị trường carbon phải đối mặt là sự tồn (...) tại của nhiều tiêu chuẩn đa dạng và đôi khi xung đột với nhau. Mặc dù các tiêu chuẩn này được phát triển để phục vụ các bên liên quan cho mục tiêu khác nhau, nhưng chúng cũng tạo ra sự hỗn loạn, làm giảm hiệu suất và gây ra các vấn đề tiềm ẩn. Bài viết này sẽ xem xét các vấn đề xung quanh sự tồn tại quá nhiều tiêu chuẩn trên thị trường carbon và thảo luận về sự cần thiết của việc hài hòa hóa chúng một cách hợp lý hơn. (shrink)

Hoạt động môi trường đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường nhận thức về biến đổi khí hậu và các vấn đề môi trường, đặc biệt là trong thời gian gần đây khi biến đổi khí hậu và khủng hoảng sinh thái ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn. Sự đam mê và cam kết của các nhà hoạt động môi trường là rất đáng ghi nhận, tuy nhiên, đôi khi trong một số trường hợp, sự nhiệt thành (...) của họ có thể dẫn đến những hành động không chỉ làm giảm đi giá trị của mục tiêu lớn hơn mà còn tạo cảm giác xa lánh đối với những người họ muốn thuyết phục. Trong bài viết này, chúng ta sẽ xem xét một số tình huống gần đây trong đó các nhà hoạt động môi trường đã vượt quá giới hạn, thực hiện những hành động không thích hợp, phản cảm, thậm chí vi phạm luật để thu hút sự chú ý. Những hành động này có thể gây ra tác động ngược và có thể làm thay đổi quan điểm của những người ủng hộ môi trường. Các ví dụ về những hành động gần đây có thể bao gồm việc tấn công các tác phẩm nghệ thuật, gây ách tắc giao thông và cản trở các sự kiện công cộng hoặc gián đoạn các sự kiện thể thao lớn. (shrink)

Các bể chứa carbon tự nhiên như rừng, đất và đại dương có vai trò quan trọng vì chúng hấp thụ khoảng một nửa lượng khí thải carbon do con người tạo ra. Tuy nhiên, khả năng lưu trữ carbon của những bể chứa này đang giảm sút nghiêm trọng, đặc biệt là ở các hệ sinh thái quan trọng như: rừng phương bắc, rừng mưa nhiệt đới, đất rừng ở Phần Lan và trên khắp châu Âu, cũng như đại (...) dương. Nguyên nhân chính dẫn đến sự suy giảm này là do biến đổi khí hậu, khai thác tài nguyên quá mức và sự thay đổi trong quản lý đất đai. Ngoài ra, các hiện tượng cực đoan như: cháy rừng, hạn hán và lũ lụt cũng làm giảm khả năng hấp thụ carbon của những hệ sinh thái này. (shrink)

Một đại gia hàng đầu thế giới trong ngành kinh doanh giết mổ gia súc, chế biến thịt có xuất xứ Brazil là JBS SA đang chịu áp lực lớn từ các nhóm hoạt động môi trường toàn cầu. JBS đang làm hồ sơ niêm yết cổ phiếu tại Sở giao dịch chứng khoán New York (NYSE), với hy vọng sẽ có thể bắt đầu niêm yết vào cuối năm 2023. Tuy vậy, họ bị tố cáo đã gây tác động (...) tiêu cực qua việc phá rừng, thúc đẩy tiêu cực biến đổi khí hậu và hàng loạt các vấn đề liên quan. (shrink)

Hoạt động môi trường đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường nhận thức về biến đổi khí hậu và các vấn đề môi trường, đặc biệt là trong thời gian gần đây khi biến đổi khí hậu và khủng hoảng sinh thái ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn. Sự đam mê và cam kết của các nhà hoạt động môi trường là rất đáng ghi nhận. Tuy nhiên, đôi khi trong một số trường hợp, sự nhiệt thành (...) của họ có thể dẫn đến những hành động không chỉ làm giảm đi giá trị của mục tiêu lớn hơn, mà còn tạo cảm giác xa lánh đối với những người họ muốn thuyết phục. (shrink)

Trong buổi gặp gỡ các đại biểu trí thức và nhà khoa học sáng 30/12 tại Hà Nội, Tổng Bí thư Tô Lâm đã chia sẻ định hướng phát triển tầm vóc khoa học Việt Nam. Tổng Bí thư nhấn mạnh trách nhiệm và sứ mệnh của đội ngũ trí thức, nhà khoa học trong việc giúp đất nước bắt kịp, tiến cùng và bứt phá, vượt qua chính mình, hướng tới mục tiêu đứng đầu khu vực và thuộc nhóm (...) dẫn đầu thế giới. Đây được xem là một quyết sách hợp với quy luật phát triển và nguyện vọng của nhân dân, tạo động lực đưa Việt Nam vươn lên mạnh mẽ trong kỷ nguyên mới. Để đi vào thực tiễn, quyết sách trên cần được thực thi và vượt qua nhiều thách thức. Quan trọng là phải từng bước đạt được những kết quả cụ thể, làm cơ sở để tiếp tục điều chỉnh, đầu tư và phát huy sức mạnh. Đối với nhóm nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu Xã hội Liên ngành (ISR), Trường Đại học Phenikaa, thực tiễn này được thể hiện rõ qua việc phát triển và hoàn thiện chương trình bayesvl cùng Khung Phân tích Bayesian Mindsponge Framework (BMF). (shrink)