This paper is mainly about situating the French language within (its) history. It analyzes the nostalgia for a linguistic and cultural imaginary global dimension of French. Although there are different globalities for different purposes, the one most widespread global language is English. English works internationally as an international language, even where it was once the colonial language, now left in heritage to once colonised countries. But the situation of the French language is quite different, its "globality" being much more discrete (...) and more locally circumscribed. (Yet the French often refer to French as a once diplomatic language, which it is not anymore, except for the French and for the "Francophonie"). This is not to deny the different global outreach (and different publics) of such languages as Mandarin, Arabic, or Spanish. In this paper, i compare French as a mainly local, and English as a global/international language in their different and divergent postcolonial configurations. Having access to a global language does not preclude the local dimension, which has several tracks. Contrary to the monolinguistic dream, languages actually inhabit each other. Since languages inhabit one another, plurilinguism is an asset, but it is also quite accessible to anyone. The French often have an inbuilt difficulty and complex (which comes with the way the first language is taught and transmitted) about not being able to speak another language, which inhibits them right from childhood. Crying over the fate of small languages or of languages "divested" of their universal claim seems useless. Language is a living organism subject to transformations and to decay. (shrink)

When posing the political as first, we imply an order. Such civilisational choice distinguishes the political and installs the subject within a sovereignist hierarchy. It forbids the political to those who are constructed as "others" in time, in space or in culture etc. The production of knowledges and (cognitive) inequality are constructed together. Translation is a politics and a technique of resolving that inequality (though it can produce some too). We attribute "ourselves" the political and concede the "pre-political" or the (...) "non-political" to others. Translation, together with some other instruments should allow to target cognitive justice necessary to a future epistemological revolution. It has its politics. The author's idea is, then, to start from intersecting etymologies as well as from the "untranslatables" which, thanks to the context, never make the whole "un-expressible". She gives some examples from "Asian" and "European" philosophies. The difference between the latter is striking when it comes to the fact that "European" philosophies value the subject/agency, while the "Asian" ones do not value it and do not even construct it. (shrink)

Rad pripremno ocrtava etično načelo saturiranosti u svrhe boljeg razumijevanja zdravog radnog okruženja. Načelo se oprimjeruje razmatranjem zajedničke biti ljudskih problema vezanih za uzrok, razvoj, učinke i posljedice COVID–19 virusne pandemije koja je potvrdila dugo znane, sustavne probleme opterećenja u ljudskom društvu, naročito u području poslovanja. Posebno treba istaknuti područje kadrovski i financijski potkapacitiranih nacionalnih sustava, poput znanstvenog sustava u Republici Hrvatskoj, u kojem vlada i problem višestrukog radnog identiteta. Izabrana optika motrenja služi približavanju moralne i organizacijske važnosti i korisnosti (...) kriterija saturiranosti za, s jedne strane, optimalnu organizaciju rada, ali i, s druge strane, očuvanje dostojanstva čovjeka u radnom okruženju. (shrink)

Tema rada su dva tipa emergencije unutar razumevanja bioloških entiteta: a) epistemološka i b) ontološka emergencija. Iako postoji obimna literatura posvećena ovom pojmu (njegovim tipovima, čak i vrstama), tvrdimo da se pojam ontološke emergencije najčešće pogrešno primenjuje u naučnim i filozofskim objašnjenjima kompleksnih sistema, stoga ga formulišemo na drugačiji način. Da bismo istakli u čemu je distinktivno svojstvo jednog tipa u odnosu na drugi, i time dali doprinos boljem razumevanju kompleksnosti biosfere, za tip a) koristimo konvencionalno prihvaćen model za (...) reprezentovanje genetičkih regulatornih mreža, dok za tip b) obrazlažemo zašto treba da bude predstavljen egzaptacijama. Cilj naše analize je da ukaže, polazeći od osnovnih pretpostavki sistemske biologije, na koji način pojam emergencije ima značajno mesto u današnjoj filozofiji nauke i teorijskoj biologiji. (shrink)

Predmet ovog rada je istraživanje i kritika nekih aspekata teorije Dejvida Luisa o tvrđenjima kojima se pripisuje znanje subjektu. U prvom odeljku izlažem skeptički paradoks i osnovne postavke epistemičkog kontekstualizma. U drugom odeljku objašnjavam na koji način Luis kombinuje teoriju relevantnih alternativa i epistemički kontekstualizam prlikom formulisanja svoje teorije o tvrđenjima kojima se pripisuje znanje subjektu. U trećem odeljku pokazujem da ova teorija dopušta postojanje znanja koje je zasnovano samo na ignorisanju i argumentujem da ova nepovoljna posledica proističe iz (...) načina na koji Luis formuliše pravilo verovanja u okviru svoje teorije. U zaključnom odeljku ukazujem na problematične aspekte i ad hoc karakter Luisovog pravila pažnje i tvrdim da je ono tako formulisano da bi omogućilo rešavanje skeptičkog paradoksa. Zaključujem da je Luisova teorija o tvrđenjima kojima se pripisuje znanje subjektu neodrživa u svom originalnom obliku. (shrink)

Cilj ovog rada je da razmotrimo zašto, i na koji način se Kvajn pozicionira između logičkih pozitivista i epistemoloških nihilista u pogledu shvatanja empirijskog svedočanstva. Naime, on će na nov način formulisati kriterijume opservacionalnosti s namerom da prevaziđe probleme koji su za logički pozitivizam bili nepremostivi, a da time ne žrtvuje objektivnost nauke poljuljanu krahom tradicionalnog pristupa epistemološkim pitanjima. Privučeni provokativnošću Kvajnovog istovremenog ispoljavanja radikalnih, ali i konzervativnih tendencija, odnosno namere da održi balans između stanovišta tradicionalne filozofije i epistemološkog (...) nihilizma, nastojaćemo da ispitamo koliko je Kvajn uspešan u svojoj zamisli. U zavisnosti od odgovora na to pitanje ocenićemo značaj i relevantnost kvajnovskog naturalističkog pristupa za empirističku epistemologiju. (shrink)

Cilj ovog rada je razmatranje onih aspekata Bolcanove teorije utemeljivanja koji su značajno anticipirali savremene rasprave o utemeljivanju, i koji su dodatno dali podsticaja da se Bolcanov rad ponovo „otkrije“. Stoga ćemo svaki izneti segment njegovog učenja dovesti u vezu s paralelnim idejama u savremenim teorijama utemeljivanja. Na kraju ćemo razmotriti pitanja o značaju i mestu Bolcanovih uvida u kontekstu recentnih rasprava o istoriji pojma utemeljivanja.

Cílem studie je zodpovědět otázku, co znamená v interpretujících humanitních či sociálních vědách zkoumat narativně. Interpretace je pojata jako explikace utváření významu. V návaznosti na toto pojetí je identifikována řada interpretačních dilemat. V tomto kontextu je uveden narativní přístup jako řešení těchto dilemat. Je pojednáno o povaze narativní perspektivy, o vztahu narativity a zkušenosti a o povaze narativních dat. Narativní výzkum je chápán jako rekonstrukce způsobů, jakými je utvářen význam narativními prostředky. Narativní interpretace umožňuje pohybovat se pružně a efektivně: 1) (...) mezi explicitními daty a exemplifikačními schématy, 2) mezi jedincem a kulturou, 3) mezi hermeneutikou podezření a hermeneutikou důvěry, 4) mezi částmi a celkem, 5) mezi obsahem a formou, 6) mezi strukturou a funkcí. (shrink)

Ovaj rad istražuje relevantnost filozofije Frane Petrića za suvremene debate unutar filozofije uma i metafizike, s posebnim naglaskom na panpsihizam i kozmopsihizam. Ove teorije svijesti, koje ponovno privlače pažnju u akademskim krugovima, smatraju svijest sveprisutnim svojstvom temeljne razine stvarnosti. U skladu s time, rad proučava Petrićevo shvaćanje kozmosa kao temelja stvarnosti, koji posjeduje dušu ili svijest te kako pojedinačna bića nasljeđuju svijest od kozmosa. Uspoređuju se Petrićeve ideje sa suvremenim argumentima za panpsihizam, a posebice se analizira kako njegovo razumijevanje duše (...) odgovara recentnim teorijama o intrinzičnoj prirodi i emergenciji svijesti. Istražuje se također kako se Petrićeva filozofija odnosi na suvremene rasprave kroz prizmu njegove kritike Aristotelove koncepcije znanosti o biću kao biću. Izlažu se argumenti u prilog originalnom tumačenju Petrićeve filozofije. Glavna teza rada jest da je Petrića točnije okarakterizirati kao kozmopsihista, unatoč tome što je uveo pojam panpsihizam. Rad koristi spekulativnu interpretaciju Petrićeve misli, koja apstrahira od nekih (neo)platoničkih elemenata i modernizira jezik, s ciljem pokazivanja kako može dovesti do novih uvida u filozofiji uma i metafizici te potaknuti daljnje istraživanje. (shrink)

Veliko interesovanje za metafizički pojam utemeljivanja poslednjih desetak godina na savremenoj metafizičkoj sceni dovelo je do pojave onih autora koji ne dele isti entuzijazam kao i njegovi zagovornici. U ovom radu osvrnućemo se na skeptičku poziciju koju zastupa Kris Dejli. Osnovni prigovori njegove kritike zasnovani su na ideji da sam koncept utemeljivanja nije razumljiv, odnosno da zagovornici te koncepcije nisu uspeli da to pokažu. U prvom delu rada iznećemo opšti pregled temeljnih karakteristika pojma utemeljivanja i njegove teorijske funkcije, dok (...) ćemo u drugom delu sagledati glavne Dejlijeve prigovore i pokušati da na njih odgovorimo. Na kraju, u zaključnim razmatranjima sumiraćemo glavne poente do kojih smo prethodnim uvidima došli. Pokazaće se da Dejlijevi prigovori nisu dovoljno jaki da dovedu u pitanje razumljivost govora o utemeljivanju. (shrink)

Cosmopolis A Review of Cosmopolitics -/- 2015/3-4 -/- Editorial Dominique de Courcelles & Paul Ghils -/- This issue addresses the general concept of “spirituality” as it appears in various cultural contexts and timeframes, through contrasting ideological views. Without necessarily going back to artistic and religious remains of primitive men, which unquestionably show pursuits beyond the biophysical dimension and illustrate practices seeking to unveil the hidden significance of life and death, the following papers deal with a number of interpretations covering a (...) wide field extending from belief to theory, from emotions to concepts, from the wisdom of personal experience to the most sophisticated doctrines. Spirit and spirituality are indeed many-faceted notions. They may refer to the intricate world of the interacting spirits which inhabit living beings in animistic traditions, without excluding a “grand force” linking human beings within a dynamic whole on which their very existence rely . They also bear upon more atomistic and either/or approaches of Western philosophy, which have become embodied in Cartesian dualism against a monotheist background, to the point of freezing the essence of individuals and culminating in the extreme individualism that characterizes our contemporaries. However, this equally refers to the opposite conception of materialism, across times and cultures, from ancient India and Greece (Cārvāka, originally known as Lokāyata, or some Buddhist doctrines for the former, Democritus or Lucretius for the latter) to more contemporary materialistic schools, whether modern or postmodern. -/- The following papers look at the contrasting forms of the philosophy and spirit of the human factor set into a whole, with no artificial disjoint between the psychical and the physical levels, as Wittgenstein put it: “And how can a body have a soul?”. This approach is not unrelated to the notion of anthropocene examined in a recent issue of Cosmopolis, with provides another comprehensive framework open to a spiritual life emerging from the very environment that generated it. -/- *** The first section of this issue was edited by Dominique de Courcelles, director at the National French Research Centre (CNRS), whom we wish to thank for collecting relevant studies relating to the religious and political questions, with a view to focusing on the war of ideas inevitably waged behind images, concepts and perceptions, taking an asymmetrical approach. To the extent that they are mindful of global/local interactions and include representations, opinions and beliefs, such disciplines as philosophy, philology, history and social sciences can provide useful studies accounting for new practices in geopolitics and a fair diplomacy. -/- In her introduction, Dominique de Courcelles first poses the question of how the religious and political spheres interrelate, with their corresponding religious demands and humanistic values. She then suggests that the right question today may be breaking with the philosophy of human rights concerned with the defense of human beings against the hazards of arbitrary politics or the instrumental use of religion, in favour of a fair philosophy of humankind, a new humanism. This would consist in recognizing a common loyalty of all towards one interhuman, not only interstate community, to protect it from both the autonomy demanded by individuals and the instrumental use of minorities. -/- Considering the fact of diversity, so important today in terms of both politics and religion, Abdelhai Azarkan looks at the conditions under which tolerance could obtain the double status of right and duty. He revisits to two philosophers, John Locke and Voltaire, who thought about it from the historical reality of religious wars. The former made tolerance into a right, basing his analysis on the political-legal level, while the latter saw tolerance as a duty, from an analysis based on ethical-political criteria. -/- Mathieu Guidère examines what he calls semantic denominationalism, a term which implies religious attributes and identities, whichever national loyalties or personal belonging they may have at the same time. Since the early 2000s, thie phenomenon has expanded tremendously, compounded by the “war on terror” and the over media-oriented terrorist actions. Denominational expressions act as formal names for ordinary and high-profile players in domestic and foreign policies of democratic states. These systems reveal a receding secularization, while the powerful comeback of religious identities signals the failure of nation-states and the weakening of the humanist spirit. -/- Barbara De Poli retraces the history of a contemporary jihadism claiming its Islamic essence and asserting the truth of genuine coranic principles via the war on infidels, with a view to restoring the Caliphate. After defining the term jihad, she shows that even if this contemporary jiadism is spreading in the Muslim world, it radically departs from Islamic law and the received use of the term jihad, in so far as it is rooted in the early radical thinking of Islamic ideologues in the 20th century, starting with with Hassan al-Banna, the founder of the Muslim Brotherhood. This current has been fueled by by international conflicts since the outbreak of the war in Afghanistan, in which the so-called Western countries bear a major responsibility. -/- Abderrazak Sayadi starts from the Tunisian experience to ask the question of humanist values and democracy within the relationships between the religious and political spheres. As a historian of religion, he is brought to demystify certain islamic principles and to paying attention to the reform of law, seeing the separation of religion and politics as a precondition to a successful democratic gamble and the establishment of a renewed humanism. -/- Dominique de Courcelles reminds us that getting a better knowledge of narrations and words makes it possible to better understand how logical and rhetorical thinking works for those who wage an asymetriccal war, re-enchanting and mystifying the world to better take control. As soon as 1932, an exchange of letters between Einstein and Freud made it clear that, in order to free man from fatality and war, education understood as culture was fundamental. Such illustrations as the exécution of Oussama ben Laden and the Caliph’s speech in Mossoul show that a premiminary analysis of images and words is essential to a fair diplomacy conducted by people from civil society, whose culture and wisdom allow justice and force to speak together and better resist war. -/- Marcel Boisard thinks that on the day the guns fall silent, exhausted by war, we will not return to the state borders that have prevailed for a century as an outcome of the Sykes-Picot agreement of 1916. It is time to prepare the “day after”, which will be a huge challenge. To this end, a summit of Middle-East nations is urgently needed to globally decide the fate of those peoples. On the condition that we know who the enemy is and accept to name it, to understand the history of the countries, groups and alliances, and to question any false or self-interested sense of certainty. -/- *** In the second section, Paul Schafer provides the author’s experiences to explain how culture, from the artistic to the biological, has the power to to open the doors to spirituality, from the inner self to the global environment. He asks himself whether a relative permanence of spirituality can arise from the specific moments that characterize it. Laurent Ledoux synthesizes the conclusion of a symposium held on 22 January 2015 on the links between philosophy and management, on the basis of the spiritual dimension conceived as “natural” and the answers it may suggest to the issues that face the organizations in a “contemporaniversal” world. Jacques Rifflet makes that question in a secular perspective, based on the wellsprings of personal commitment before it can be caught by any religious creed or scientific theory. In this sense spirituality, in alliance with reason, both inspires human consciousness and illuminates its destiny. Sami Aldeeb asks himself whether Islam can be reconciled with human rights. Caught between the belief in an absolute and final Word descended from the sky, and evidence showing that any religion is the creation of a given culture and a society situated in time and space, the Makkan and … contexts et médinois call for differentiated, if not opposite answers and exegeses. Bernard Carmona provides the outline of a dialogical framework, which is known to be a feature of debates between the various philosophical schools of classical India, exemplified here by the transdisciplinary perspective of debates within a Buddhist context. *** The articles not focused on the previous topic include a study by Landry Signé on China’s strategy, competing with the United States to control African resources. The author deals with the specific case of China’s rapprochement with Southern Sudan since Sudan was broken up. In the last paper, Goran Fejić and Rada Iveković, return to the essential role that women should play, and comments upon the role of some international legal instruments related in particular to the elimination of all forms of discrimination. The perspective is transnational and transethnic and is based on secular criteria, as regards nation-building and more generally society-building. Considering the persistence of widespread violence, whether in times of armed conflict or in times of peace, the question remains whether it is possible to fully implement rights and justice instruments. (shrink)

Kako u svakodnevnom životu, tako i u pravu većinu ljudi smatramo odgovornim za postupke pretpostavljajući da su to njihovi postupci u smislu da nad njima imaju kontrolu. Pretpostavka koja dominira tradicionalnim filozofskim raspravama o moralnoj odgovornosti i teorijama kazne jeste da se osoba smatra moralno (pravno) odgovornom za počinjeni postupak ako taj postupak zavisi od nje na takav način da bi zaslužila osudu (kaznu) odnosno pohvalu (nagradu). Izazov koji prirodne nauke postavljaju pred ovakvo razumevanje moralne odgovornosti ne zaustavlja se na (...) klasičnoj mehanici već svoj novi, kompleksniji oblik zadobija pojavom kvantne mehanike, ali i razvojem neuronauke i psihologije. Relevantnost istraživanja prirodnih nauka za filozofske probleme objašnjavamo činjenicom da su drugu polovinu XX veka obeležila naturalistička metafizička i epistemološka nastojanja. Na ovaj način je otvoreno novo poglavlje odnosa filozofije i prirodnih nauka, a mi ga u ovom radu ispitujemo kroz razmatranje problema kompatibilnosti determinizma i moralne odgovornosti. Cilj rada je da ispitivanjem kako empirijskih argumenata kojima se u pitanje dovodi moralna odgovornost, tako i filozofskih argumenata koji figuriraju u ovim diskusijama ukažemo da rezultati naučnih istraživanja mogu biti plodonosni u kontekstu rasprava o slobodi volje, moralne odgovornosti i teorija kazne, isključivo ako na adekvatan način komuniciraju sa rezultatima filozofskih istraživanja zasnovanim na primeni filozofskih metoda poput metoda pojmovne analize. (shrink)

Ovaj rad se bavi metodološkim aspektima obnovljenih pravno-filozofskih nastojanja da se preispita pojam međunarodnog prava. Posle kratkog osvrta na istoriju pravne filozofije i ključne tačke Hartovog i Kelzenovog pozitivističkog stanovišta, u radu se dalje ispituje na koji način se savremene pravne teorije, kako u pozitivističkoj, tako i u ne-pozitivističkoj tradiciji, bave međunarodnim pravom. Poslednji deo rada predstavlja pokušaj da se skiciraju određene smernice za novi početak u filozofskoj obradi međunarodnog prava. Prvo, istorija rasprava u ovoj oblasti svedoči o tome (...) da su metodološki pravni teoretičari u pravu kada tvrde da nam utvrđivanje odgovarajućeg metoda pomaže u odgovoru na pitanje šta je pravo. Drugo, imajući na umu stalno promenjivu prirodu međunarodnog prava, odgovarajući metodološki pristup zahteva „evolucionarnu epistemologiju“ (D’Amato), koja teško da se može nazvati obeležjem analitičke jurisprudencije. Najzad, takva epistemologija je na kompleksan način povezana sa našim istraživanjem šta međunarodna pravda ili, bar, šta međunarodna „unutrašnja moralnost“ zahteva. (shrink)

Tzv. portmannismus je specifický, v biologii kořenící myšlenkový směr, jehož dosah je v současné době omezen převážně na české země. Řada knižních, časopiseckých a popularizačních prací dokazuje, že na platformě Portmannových myšlenek vznikla v Čechách specifická a originální myšlenková škola. Portmann uznával Darwinovu teorii, upozorňoval však na množství jevů, které si žádají interpretaci sahající za rámec známých darwinistických mechanismů. Mezi zastánci Portmannovy nauky a hlavním proudem darwinistů existuje napětí, které koření v různých pojetích vědy. Portmannismus je často považován za nauku (...) mířící mimo rámec vědy: snažíme se analyzovat oprávněnost takových poukazů a zasadit je do kontextu teorie vědy. Ukazuje se, že přes důležité rozdíly v cílech a užití metodologických prostředků není hranice mezi oběma přístupy ostře dána. Je připomenuta skutečnost, že od okamžiku přenesení Portmannových myšlenek do českých zemí došlo ke generační výměně jejich nositelů. Vychází najevo, že portmannismus lze do jisté míry smířit s hlavním proudem vědy, a to jak z hlediska teoretického a faktického, tak z hlediska sociálního. (shrink)

Dezinformacije, propagandni sadržaji, teorije zavere, pseudo-naučna tumačenja i slični obmanjujući narativi do kojih dolazimo putem svojih internet pretraživača predstavljaju ozbiljnu pretnju sticanju istinitih verovanja i očuvanju demokratskih vrednosti. Imajući to u vidu, njihova široka prisutnost u našim internet pretragama postavlja relevantna pitanja, uključujući ona koja su predmet istraživanja ovog rada: (a) kako i do koje mere se može razumeti epistemičko okruženje koje podržava njihovo širenje; (b) kome pripisati odgovornost za njihovo usvajanje i distribuciju; i (c) koje mere i strategije (...) mogu biti preduzete kako bi se njihov uticaj na javno mnjenje ublažio u zadovoljavajućoj meri? U nameri da donekle odgovorimo na ova tri usko povezana pitanja, bavićemo se socijalno-saznajnim karakteristikama Gugl pretraživača, načinima na koji on utiče na kvalitet naših epistemičkih praksi i strategijama za poboljšanje korisnikovog saznajnog položaja. Posebna pažnja biće posvećena pitanju podele odgovornosti između internet pretraživača (pružaoca usluge pretraživanja) i korisnika interneta (saznajnog subjekta). Unutar stanovišta koje mi zastupamo, teret odgovornosti se ravnomerno raspoređuje na korisnika i pretraživača. (shrink)

Filozofski vodič je stručna monografija namijenjena prvenstveno učenicima srednjih škola i studentima, koji se trebaju upustiti u pripremu ili maturskog rada ili pisanja seminarskog rada iz filozofije. Knjigu je recenzirao dr Predrag Krstić, istraživač saradnik na Institutu za filozofiju i društvenu teoriju Univerziteta u Beogradu i redovni profesor na Fakultetu za medije i komunikaciju Univerziteta Singidunum u Beogradu, sa iskustvom od trinaest godina u radu kao gimnazijski profesor filozofije, kao i prof. dr Miodrag Živanović redovni profesor u penziji (...) Filozofskog fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci. Galić je tim povodom poklonila pet primjeraka vodiča Gimnaziji Banja Luka odmah po objavljivanju same knjige. (shrink)

Studie poukazuje na tři základní slabiny současného českého diskurzu o kolapsech komplexních společností, jehož předním mluvčím se stal egyptolog Miroslav Bárta. Zaprvé nedošlo k vyrovnání s absencí vědeckého konsenzu ohledně determinantů historického vývoje a teorii, která by poskytla jednotící rámec pro zařazení a interpretaci konkrétních prediktorů kolapsu, byla věnována jen minimální pozornost. Zadruhé nebyla podána jasná odpověď na otázku, která společenská struktura je při studiu kolapsu vlastně předmětem zkoumání, přestože se volné přechody mezi rovinami kultur, států a civilizací nejeví z (...) analytického hlediska možné. Zatřetí se řada navržených prediktorů kolapsu ukazuje už při zběžném ohledání jako zásadně problematická. Studie dochází k závěru, že současný stav poznání problematiky kolapsů komplexních společností neospravedlňuje vyslovování žádných vědecky podložených predikcí, které by mohly být zdrojem pragmatické legitimizace pro společenské a humanitní vědy. (shrink)

Mogućnost samouništenja čovečanstva čini stalnu prateću temu u svim knjigama Svetozara Stojanovića napisanim posle njegovog doktorata o metaetici. Kakve god da su teme inače obrađivane, našlo bi se ponešto i o ovome, isprva kao usputno zapažanje i mogući ugao gledanja na glavnu temu, a kasnije, sve više kao posebna oblast razmatranja ili čak kao vodeća perspektiva. U ovom radu rekonstruišem Stojanovićevo tretiranje ove teme. Pošto je kod Stojanovića reč o apokalipsi u sekularnom smislu, ja za nju predlažem, u otvorenoj protivrečnosti (...) sa izvornim značenjem reči, izraz apokalipsa bez otkrivenja. Reč je o apokalipsi u kojoj je preostao samo još kataklizmički aspekt, i utoliko ovaj izraz dobro sledi Stojanovićeve izvorne intencije. U radu izlažem i komentarišem sve faze Stojanovićevog rada na ovoj temi tvrdeći da ona čini jedinu konstantu u filozofskim i političkim menama njegovog mišljenja. (shrink)

Eseji su nastali u 2003. i 2004. godini kao dio realizacije mojih istraživanja holizma identiteta i socijalne triangulacije (identitet - znanje - društvena ontologija) tokom rada na istraživačkim projektima Znanstveno-raziskovalneg središča Republike Slovenije, Koper. Istovremeno je rad na projektima u Sarajevu, u sklopu međunarodnih i domaćih aktivnosti koje je organiziralo Filozofsko društvo "Theoria ", bio poticajan za promišljanje nekih značajnih pitanja koja se odnose na rearanžiranje ambijenta životnog svijeta modernog čovjeka.

Tokom dvadesetog veka na engleskom govornom području uspostavljen je standardni narativ rane moderne filozofije prema kome se svi autori ovog perioda dele u dve škole mišljenja: racionalističku i empirističku. Glavni cilj postavljen u ovom tekstu jeste da se ispitivanjem centralnih odlika ovog narativa pokaže njegova nepot- punost i neadekvatnost u prikazivanju filozofskih odnosa koji su postojali među figu- rama sedamnaestog i osamnaestog veka. Videćemo da su u poslednjih nekoliko dece- nija iznete ubedljive kritike ove teorije, kojima se predočavaju njeni glavni (...) nedostaci. Drugi cilj ovog rada jeste da se, analizom tekstova Imanuela Kanta, pokaže da on nije odgovoran za stvaranje i širenje ovog narativa, iako se u sekundarnoj literaturi često ističe suprotno. (shrink)