Trong một nghiên cứu gần đây được công bố trên Tạp chí Scientific Reports, các nhà nghiên cứu đã lần đầu tiên ghi lại việc động vật hoang dã sử dụng một loại cây có dược tính để chữa lành vết thương.

Theo báo cáo của các quan chức động vật hoang dã Hoa Kỳ, vụ phóng tàu Starship đã để lại sự tàn phá nặng nề đối với môi trường địa phương. (Tạp chí Kinh tế và Dự báo; ngày 28-9-2023).

In a recent opinion paper, it was argued that individuals with multiple retractions or a record of academic misconduct should not serve as editors, including as editors-in-chief, on the editorial boards of scholarly or academic journals. As a first step towards appreciating how such a policy could be applied in practice, the presence of 30 individuals listed on the Retraction Watch Leaderboard on editorial boards was screened. Six cases are highlighted to gain an appreciation of the potential reputational risks that (...) journals and publishers might incur by including individuals with a tainted academic record on editorial boards. Given the reputational, legal and other risks associated with this type of assessment and decision, more formal positioning and guidance are needed by global ethics policy-related bodies such as COPE, the ICMJE, and the CSE, even more so in journals that claim to follow these organizations’ ethical guidelines. (shrink)

The global water crisis is being exacerbated by climate change, even in the United States. Recycled water is a feasible alternative to alleviate the water shortage, but it is constrained by humans’ perceptions. The current study examines how residents’ water scarcity awareness and climate change belief influence their willingness to use recycled water directly and indirectly. Bayesian Mindsponge Framework (BMF) analytics was employed on a dataset of 1831 residents in Albuquerque, New Mexico, an arid inland region in the US. We (...) discovered that residents’ willingness to use direct recycled potable water is positively affected by their awareness of water scarcity, but the effect is conditional on their belief in the impacts of climate change on the water cycle. Meanwhile, the willingness to use indirect recycled potable water is influenced by water scarcity awareness, and the belief in climate change further enhances this effect. These findings implicate that fighting climate change denialism and informing the public of the water scarcity situation in the region can contribute to the effectiveness and sustainability of long-term water conservation and climate change alleviation efforts. (shrink)

Vào ngày 19/4/2024 vừa qua, Tuyên bố New York về Ý thức của Động vật đã được công bố tại một hội nghị "Khoa học Mới nổi về Ý thức của Động vật" được tổ chức tại Đại học New York. Tuyên bố New York là một nỗ lực để thể hiện sự đồng thuận của giới khoa học về sự tồn tại trải nghiệm ý thức ở tất cả các loài có xương sống (bao gồm tất cả (...) các loài bò sát, lưỡng cư và cá) và nhiều loài không xương sống (bao gồm, ít nhất là, các loài mực ống, giáp xác mười chân và côn trùng). Về mặt khoa học, Tuyên bố New York là một bước tiến bộ lớn cho nhân loại, nhưng nó cũng sẽ khiến cho nhiều người có ý thức hơn về các thách thức đạo đức liên quan đến động vật có trải nghiệm ý thức. Bài viết này sẽ bàn về các cách tiếp cận triết học đối với vấn đề đạo đức của việc giết các sinh vật có tri giác để từ đó chỉ ra nan đề đạo đức đang hiện hữu trong xã hội loài người: Để duy trì sự tồn tại của con người, loài được xem là có đạo đức, thì chúng ta lại vi phạm đạo đức của chính chúng ta, là sát sinh các loài có giá trị nội tại, ý thức, hay tri giác khác. Nan đề đạo đức này đã tồn tại trong xã hội loài người từ rất lâu trước đây. Nhiều giải pháp đã được đề xuất và ứng dụng vào thực tế nhầm giải quyết nan đề này, như cách tiếp cận bất bạo lực và ăn chay của Phật giáo, việc áp dụng luật Hồi giáo và các nghi lễ thiêng liêng đối với động vật trong Hồi giáo, các phòng trào đòi quyền cho động vật và thực hiện tuyệt chủng tự nguyện ở các nước phương Tây, hay chế biến thịt sử dụng tế bào động vật. Tuy nhiên, dù cách nào đi nữa thì hiện nay chúng ta vẫn chưa thể hoàn toàn giải quyết được nan đề đạo đức, đó là các sinh vật có tri giác vẫn tiếp tục bị giết vì sự sinh tồn của con người. Chúng tôi cho rằng giải pháp khả thi nhất hiện nay đó là thay đổi văn hóa tiêu dùng thực phẩm ở hiện tại, xây dựng các giá trị văn hóa thặng dư sinh thái, và thúc đẩy các giải pháp hòa bình. (shrink)

Ngày 19/4/2024 vừa qua, Tuyên bố New York về Ý thức của Động vật đã được công bố tại một hội nghị "Khoa học Mới nổi về Ý thức của Động vật" được tổ chức tại Đại học New York.

Hiện tại, hệ thống JSTOR đã có một giao diện web rất thân thiện. Họ cũng đã tăng cường các mục thông tin bài vở phổ thông, có tính cách phổ biến cập nhật thông tin khoa học. Nhiều thông tin khai thác từ lịch sử dữ liệu hàn lâm cũng rất lý thú, nhờ vào hệ thống lớn tích lũy lâu ngày của 2600 tạp chí hàn lâm hàng đầu, từ 1200 nhà xuất bản của 57 quốc gia.

Trong một thế giới đang phải vật lộn với nhu cầu cấp thiết chống lại biến đổi khí hậu, các quốc gia đã đưa ra những cam kết quan trọng nhằm giảm khí thải và tác động đến môi trường. Những cam kết này rất cần thiết để đạt được các mục tiêu do Thỏa thuận Paris đặt ra, nhằm hạn chế sự nóng lên toàn cầu ở mức dưới 2°C. Mặc dù các cam kết được đưa ra, nhưng (...) tình hình vẫn không mấy khả quan khi tổng lượng phát thải liên tục đạt đỉnh mới từ 1990. Năm 2023 đã ghi nhận mức băng biển ở Nam Cực thấp nhất từ trước đến nay, trong khi đó Cơ Quan Năng lượng Quốc tế dự đoán rằng lượng khí thải CO2 sẽ lại tiếp tục đạt mức cao kỷ lục trong năm 2023 và vẫn chưa thể xác định được mức đỉnh rõ ràng. Cùng với đó là sự xuất hiện của hàng loạt các rủi ro và thách thức có thể khiến các quốc gia lùi bước, thậm chí thất bại, trong việc thực hiện các cam kết khí hậu. Bài viết này sẽ xem xét một số rủi ro và thách thức chính có khả năng làm cản trở các mục tiêu giảm phát thải như đã cam kết. Những thông tin này sẽ có giá trị cảnh báo các khó khăn mà các quốc gia đã, đang, và sẽ phải đối mặt để thực hiện các cam kết khí hậu của mình. (shrink)

Loài người có một nỗi niềm rung động rất khó tả khi khai quật được những đồ tạo tác từ thuở xa xưa. Những ngành khoa học như cổ sinh vật học, hay khảo cổ học phản ánh chính sự tò mò và niềm khao khát hiểu biết quá khứ, lịch sử tiến hóa của thế giới tự nhiên. Ngành vật lý cũng dành rất nhiều công sức để tìm hiểu sự ra đời và tiến hóa của vũ trụ. (...) Trong đời sống xã hội, các ngành nhân văn còn có cả những ấn phẩm về lịch sử nghệ thuật, như Art History hay Journal of Art History. Với cùng suy tư và nỗ lực phục hồi giá trị nhân văn cho sự nghiệp bảo tồn đa dạng sinh học và tự nhiên, chúng tôi tìm được một bức ảnh về chim bói cá, được chụp cách đây gần một thế kỷ, của tác giả A. F. Skutch trên The Condor. Thật sự không dễ dàng để có được một bức ảnh sinh động, chân thực và gợi lên nhiều cảm xúc. Bức ảnh này có khả năng lay động tâm tư suy nghĩ của người xem và đánh thức lương tri vì một môi trường sống đáng sống. (shrink)

Ngày xuân, đi du xuân trên Internet. Có thời gian lang thang tìm đọc, cũng là niềm vui với người làm nghề nghĩ-viết. Thế rồi, tình cờ ghé thăm cửa “đền” ETH Zürich, bỗng lại có một niềm vui khác: gặp lại “người quen”. Ấy chính là cuốn sách A New Theory of Serendipity, trong đó, tôi tham gia một số chương [1]. Nay đã có sự hiện diện trong ETH Library. -/- Gọi ETH Zürich là một ngôi đền khoa (...) học nhân loại chẳng có gì quá. Nơi đây, 32 giáo sư giải thưởng Nobel đã được trao gửi. Nhà bác học vật lý vĩ đại nhất thế kỷ XX, và cũng của mọi thời đại, Albert Einstein là sinh viên, sau đó là giáo sư tại chính nơi này. Đây là nơi Einstein đặt nền móng cho rất nhiều tư tưởng lớn suốt cuộc đời. (shrink)

Các nhà khoa học trong lĩnh vực nhân học, địa lý và các lĩnh vực khác trong khoa học xã hội và nhân văn từ lâu đã cho rằng môi trường sống của con người ảnh hưởng sâu sắc đến hệ thống giá trị và thực tiễn văn hóa của họ. Shota Shibasaki, Ryosuke Nakadai và Yo Nakawake đã phát triển dựa trên ý tưởng này, chứng minh rằng các đặc điểm sinh thái địa phương định hình sự xuất hiện (...) của các loài động vật ranh mãnh trong truyền thuyết dân gian. Dựa trên phát hiện của họ và khung quản trị tri thức SM3D (Serendipity-Mindsponge-3D), chúng tôi thảo luận về việc khả năng sáng tạo các sản phẩm văn hóa của cá nhân hoặc nhóm phụ thuộc vào tính sẵn có và khả năng tiếp cận thông tin từ môi trường xung quanh. Do mất đa dạng sinh học và biến đổi khí hậu, những nguồn tài nguyên quý giá cho sáng tạo văn hóa đã bị suy giảm. Do đó, việc bảo tồn đa dạng sinh học và hành động vì khí hậu cần được xem như những giá trị nền tảng của một nền văn hóa tiến bộ và nhân văn. Chỉ khi đó, chúng ta mới có thể tiếp tục duy trì và nâng cao năng lực sáng tạo văn hóa của xã hội. (shrink)

Báo Khoa học & Phát triển ngày 23-2 đăng một bài ngắn nhưng thú vị và rất giá trị của TS Phạm Hiệp, viết về trải nghiệm và suy ngẫm qua nhận biết những phát kiến mới, nhỏ (nhưng “hạt tiêu”) trong công việc nghiên cứu khoa học.Bài viết rõ ràng phản ánh một dáng điệu tăng trưởng tư duy trong tổng thể tiếp cận nhận thức luận, một trong ba trụ cột quan trọng của triết học khoa học. Trong (...) bài viết ngắn để tiếp dòng suy nghĩ của TS Phạm Hiệp, bàn tiếp về tính “động” của thể trạng nhỏ (từ quan sát “tĩnh”) là việc đáng làm, tôn tạo tiếp giá trị bài vừa nói trên Khoa học và Phát triển. Qua đó, chân dung của thực tế tương lai có thể sẽ rất khác, mặc dù chỉ bắt đầu nho nhỏ mà thôi. (shrink)

Loài người có một nỗi niềm rung động rất khó tả khi khai quật được những đồ tạo tác từ thuở xa xưa. Những ngành khoa học như cổ sinh vật học, hay khảo cổ học phản ánh chính sự tò mò và niềm khao khát hiểu biết quá khứ, lịch sử tiến hóa của thế giới tự nhiên. Ngành vật lý cũng dành rất nhiều công sức để tìm hiểu sự ra đời và tiến hóa của vũ trụ. (...) Trong đời sống xã hội, các ngành nhân văn còn có cả những ấn phẩm về lịch sử nghệ thuật, như Art History hay Journal of Art History. Với cùng suy tư và nỗ lực phục hồi giá trị nhân văn cho sự nghiệp bảo tồn đa dạng sinh học và tự nhiên, chúng tôi tìm được một bức ảnh về chim bói cá, được chụp cách đây gần một thế kỷ, của tác giả A. F. Skutch trên The Condor [1]. Thật sự không dễ dàng để có được một bức ảnh sinh động, chân thực và gợi lên nhiều cảm xúc. Bức ảnh này có khả năng lay động tâm tư suy nghĩ của người xem và đánh thức lương tri vì một môi trường tràn đầy sự sống. (shrink)

The Kingfisher story collections (Truyện ngụ ngôn Bói Cá) của tác giả Vương Quân Hoàng thể hiện các quan sát và suy tư của ông đối với các khía cạnh văn hóa, xã hội, và con người thông qua góc nhìn và trải nghiệm của ngài Bói Cá, nhân vật chính của cả tập truyện, đối với cuộc sống nhộn nhịp ở xóm chim. Có thể nói, cuốn sách cung cấp cho độc giả nhỏ tuổi những bài học về cách (...) làm người thông qua sự vui nhộn, sinh động, và muôn màu của những chú chim. Đối với những người lớn tuổi, đã có một số hay nhiều kinh nghiệm, cuốn sách có thể mang lại những giây phút giải trí và cơ hội đúc rút, suy ngẫm có giá trị. Nếu đọc cuốn sách nhiều lần và đọc dưới nhiều góc độ khác nhau, người đọc thậm chí càng khám phá được thêm nhiều điều ý vị lẩn khuất trong thế giới xóm chim. (shrink)

Trong 30 năm qua, đặc biệt là những năm gần đây, Việt Nam đã tận dụng thời cơ, thuận lợi, vượt qua nhiều khó khăn; thách thức, thực hiện phát triển bền vững đất nước và đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử. Đất nước đã ra khỏi tình trạng kém phát triển, kinh tế tăng trưởng khá nhanh, đời sống vật chất và tinh thần của người dân được cải thiện. Vị thế của (...) Việt Nam trên trường quốc tế được nâng cao, tạo ra những tiền đề quan trọng để phát triển nhanh, bền vững, nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân. Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay, phát triển bền vững Việt Nam đang đứng trước nhiều khó khăn, thách thức lớn có tính chất toàn cầu (khủng hoảng tài chính, năng lượng, vấn đề an ninh lương thực, biến đổi khí hậu,...) cũng như những khó khăn, thách thức chủ quan khác của đất nước (thành tựu đạt được chưa tương xứng với tiềm năng; chất lượng, năng suất, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế còn thấp; tăng trưởng kinh tế còn dựa nhiều vào các yếu tố phát triển theo chiều rộng, chậm chuyển sang phát triển theo chiều sâu; việc khai thác và sử dụng tài nguyên chưa thật hợp lý và tiết kiệm; các cân đối kinh tế vĩ mô chưa thật vững chắc, bội chi ngân sách, thâm hụt cán cân thương mại còn lớn, lạm phát còn cao; môi trường sinh thái ở nhiều nơi bị ô nhiễm nặng,...). Nhằm cung cấp thêm tài liệu nghiên cứu về vấn đề nêu trên, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật xuất bản cuốn sách Bằng chứng cuộc sống - Suy ngẫm về phát triển bền vững Việt Nam của đồng tác giả Bạch Ngọc Chiến và Vương Quân Hoàng. -/- Ngoài phần mở đầu, phụ lục kỹ thuật, tài liệu tham khảo, cuốn sách gồm 5 chương chính: -/- Chương 1. Mạch nguồn; Chương 2. Con người, xã hội và nhà nước; Chương 3. Sức vóc kinh tế; Chương 4. Trí lực quốc dân; Chương 5. Tiến hóa. -/- Với tư duy và phương pháp tiếp cận khoa học, các tác giả dẫn dắt bạn đọc đi từ các quan sát về lịch sử hình thành dân tộc, sự phát triển và hoàn thiện của con người, xã hội, nhà nước trong tiến trình lịch sử đến sự phát triển kinh tế của đất nước ta. Mục tiêu cuối cùng mà các tác giả muốn đề cập là phương pháp và năng lực tổ chức, thiết kế và thực thi những kế hoạch phát triển phù hợp trong điều kiện hạn chế về nguồn lực và đối mặt với những thay đổi của cục diện trong nước và quốc tế. Nội dung cuốn sách cũng giúp làm sáng tỏ nhiều câu hỏi, gợi mở cách nhìn nhận về tương lai phát triển của đất nước. Cuốn sách thể hiện quá trình nghiên cứu công phu, nghiêm túc, nhiều nhận xét có giá trị tham khảo tốt; tuy nhiên có những ý kiến, nhận xét cần tiếp tục được thảo luận. Xin giới thiệu cuốn sách với bạn đọc và mong nhận được ý kiến đóng góp để nội dung cuốn sách được hoàn thiện hơn trong những lần xuất bản sau. -/- Tháng 11 năm 2015 NHÀ XUẤT BẢN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA - SỰ THẬT. (shrink)

Đến một ngày, ta chợt nhận ra đã có những việc đã gần như ngủ yên trong quá khứ, chẳng mấy khi còn nhớ đến.

Rừng là một phần cực kỳ quan trọng của hệ sinh thái Trái đất và con người. Rừng chiếm 75% tổng sản lượng sơ cấp của sinh quyển Trái đất và chứa 80% sinh khối thực vật của Trái đất. Sản lượng sơ cấp ròng rừng cung cấp ước tính là 21,9 gigaton (GT) sinh khối mỗi năm đối với rừng nhiệt đới, 8,1 GT đối với rừng ôn đới và 2,6 GT đối với rừng phương Bắc (1). Đất và (...) rừng luôn có mối liên hệ nội tại. Trong hàng triệu năm, đất đã cung cấp nền tảng cần thiết cho toàn bộ hệ sinh thái rừng phát triển. Ở chiều ngược lại, rừng giúp đảm bảo sự màu mỡ của đất cho thực vật tiếp tục sinh trưởng và phát triển, tạo điều kiện cho sản xuất nông nghiệp. (shrink)

Trong lab nghiên cứu thường gọi cuốn này cho gọn là BC, chữ viết tắt của “Bói Cá”.

Đất và rừng luôn có mối liên hệ nội tại. Trong hàng triệu năm, đất đã cung cấp nền tảng cần thiết cho toàn bộ hệ sinh thái rừng phát triển. Ở chiều ngược lại, rừng giúp đảm bảo sự màu mỡ của đất cho thực vật tiếp tục sinh trưởng và phát triển, tạo điều kiện cho sản xuất nông nghiệp.

Quá trình chuyển đổi từ phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch (xăng, dầu) sang phương tiện chạy bằng điện (EV) đại diện cho một thời kỳ mới, rất quan trọng trong lịch sử vận tải. Vào lúc này, khi thế giới vật lộn với những thách thức về biến đổi khí hậu, ô nhiễm không khí và trữ lượng nhiên liệu hóa thạch ngày càng cạn kiệt, việc chuyển đổi sang xe điện được coi là một bước quan (...) trọng hướng tới một tương lai bền vững hơn. (shrink)

Đánh thức lương tri khi đối diện với cái đói quả thật nan giải.

Từ hồi đại phu Chèo Bẻo cuối xóm già ngẫn, nhớ nhớ quên quên, mất khả năng khám chữa bệnh, cơ bản tình hình sức khỏe xóm chim xuống dốc. Nhiều chuyện kỳ quái xảy ra chỉ vì cái sự đi xuống của sức khỏe vật lý lẫn tinh thần của chúng chim trong xóm.

Cá voi là loài động vật được Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF) liệt vào danh sách có nguy cơ tuyệt chủng, và được những nhà hoạt động môi trường đấu tranh qua hàng thập kỷ qua để bảo vệ khỏi bị săn bắt do mức độ tàn bạo và lợi ích kinh tế không đáng kể.

The Kingfisher story collections (Truyện ngụ ngôn Bói Cá) của tác giả Vương Quân Hoàng thể hiện các quan sát và suy tư của ông đối với các khía cạnh văn hóa, xã hội, và con người thôngqua góc nhìn và trải nghiệm của ngài Bói Cá, nhân vật chính của cả tập truyện, đối với cuộc sống nhộn nhịp ở xóm chim. (Báo Khoa học & Phát triển; Số 1260, ngày 5-11/10/2023).

Background: The COVID-19 pandemic, alongside the restrictive measures implemented for its control, may considerably affect people’s lives particularly vulnerable persons such as children, elderly and people with underlying diseases. This study aimed to assess the well-being of Vietnamese people after COVID-19 lockdown measures were lifted and life gradually returned to normal in Vietnam. Methods: An online survey was organized from 21 st to 25 th April 2020 among Vietnamese residents aged 18 and over. Data were collected concerning the participants’ health (...) status, COVID-19 preventive behaviour, and consequences of the preventive measures. The WHO-5 Well-Being Index was used to score participants’ well-being. Results: A total of 1922 responses were analyzed (mean age was 31 years; range: 18-76). Factors associated with a high well-being score included older age, eating healthy food, practising physical exercise, working from home, and adherence to the COVID-19 preventive measures. Female participants, persons worried about their relatives’ health, and smokers were more likely to have a low well-being score. Conclusions: The Vietnamese people continued to follow COVID-19 preventive measures even after the lockdown was lifted. Most respondents scored high on the well-being scale. However, the emergence of a new COVID-19 outbreak with an epicenter in Da Nang city is expected to increase public anxiety and mental health problems. It is clear that together with preventive measures, developing strategies to guarantee the well-being of the Vietnamese people’s is equally important. (shrink)

Quá trình chuyển đổi từ phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch (xăng, dầu) sang phương tiện chạy bằng điện (EV) đại diện cho một thời kỳ mới, rất quan trọng trong lịch sử vận tải. Vào lúc này, khi thế giới vật lộn với những thách thức về biến đổi khí hậu, ô nhiễm không khí và trữ lượng nhiên liệu hóa thạch ngày càng cạn kiệt, việc chuyển đổi sang xe điện được coi là một bước quan (...) trọng hướng tới một tương lai bền vững hơn. Bài viết này khám phá những lý do đằng sau quá trình chuyển đổi này, những lợi ích mà nó mang lại, cùng với những thách thức mà quá trình chuyển đổi đó buộc phải đối diện. Bên cạnh đó, còn có những tác động phức tạp quá trình chuyển đổi có thể tạo nên đối với xã hội và cả môi trường. (shrink)

Nếu nhìn qua lăng kính lý thuyết mindsponge, thông tin trong thế giới vật lý là khách quan, nhưng cách mà con người hiểu và tận dụng thông tin đó sẽ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố chủ quan. Trong thực tế, mức độ mà con người có thể hiểu và tận dụng một vật hoặc sự kiện phụ thuộc vào khả năng tư duy của họ để tưởng tượng các khả năng có thể xảy ra. Khả năng tư (...) duy này bị hạn chế bởi tập hợp thông tin tồn tại trong tâm trí, tạo ra một ranh giới chủ quan (subjective boundary) cho sự tưởng tượng. (shrink)

Rất mong ngày nào đó lại được đọc bài về những đáp án trả lời đôi câu hỏi vừa mới nêu trên.

Săn bắt tê tê là câu chuyện đã kéo dài nhiều thập niên. Tê tê bị săn bắt và kinh doanh lậu nhiều tới mức đã có không biết bao nhiêu phim ảnh, phóng sự điều tra và cả sách bàn về việc này. Một cuốn đáng đọc nói về săn bắt động vật hoang dã để tiêu thụ học theo kiểu cách xa hoa là Poached. Nhưng điều tra khảo sát 1017 cư dân tại 105 ngôi làng (...) ở nông thôn và vùng rừng của Nepal, được xuất bản cuối tháng 8-2023 trên ấn phẩm Conservation Science and Practice (Wiley), mới thực sự ở quy mô bộc lộ được quan niệm và nhận thức đại diên cho cư dân Nepal đối với loài động vật hiền lành này. (shrink)

Mặc dù từ lâu nhiều nhà nghiên cứu cho rằng, thái độ của con người sẽ ảnh hưởng đến nhận thức và hành vi của họ, nghiên cứu này chỉ ra một số điểm mâu thuẫn và bất nhất trong thái độ của cư dân với tê tê như sau.

In this note, we consider a Merton model for default risk, where the firm’s value is driven by a Brownian motion and a compound Poisson process.

[English abstract] In his last metaethical statement, Parfit revisits his earlier arguments for non-metaphysical normative non-naturalism , and points to the possibility of convergence between his view and Railton's non-analytical normative naturalism. I examine the basis of this convergence claim and find it unpersuasive, mainly because if their views converge on the same position, Parfit's non-natural norms exist only as predicates. In order to avoid this consequence, he needs to present a reason for believing in the existence of normative properties (...) . There is an indispensability argument implicit in his text, with concepts of sui generis normative ground and necessity at its centre. I discuss their main features and present problems besetting these concepts. (shrink)

We conducted an experiment to determine the impact of short-term pressure on 1,228 Grade 8 students’ outcomes when performing simple math exercises. We required all students to complete 100 simple math questions for 90 seconds. We analysed students’ results and then divided them into three groups: (i) a control group who did nothing; (ii) a group who performed an easy task; and (iii) a group who performed a difficult task. Finally, we required all students to solve another 100 simple math (...) questions in 90 seconds and used a Bayesian model to compare the results of the three groups. We discovered that students who successfully solved complex tasks received higher outcomes within short periods than those who succeeded in the easy task. However, students who failed to solve either the easy or the problematic tasks received lower results than those who did nothing between the two attempts. Also, we found no differences between the results of male and female students. The findings shed further light on the Yerkes-Dodson law about the influence of stress and distress on students’ performances. (shrink)

Chim bói cá thường được nhắc đến qua những đoạn hội thoại đùa, mang tính sảng khoái sau các công việc nghiên cứu nghiêm túc, tức là tốn sức làm và nghĩ. Đùa vừa làm giãn tinh thần, cũng lại có thể mang đến năng lượng suy nghĩ tiếp. Cứ căng thẳng mãi sẽ rất chóng cạn kiệt sức. Vậy nên năm ngoái, mới có bài trên báo Khoa học & Phát triển.

TTCT - Những đứa trẻ thuộc thế hệ Alpha (sinh từ năm 2011-2025) khi vừa chào đời đã được bủa vây bởi công nghệ. Chính vì thế, nhu cầu về ứng dụng công nghệ trong học tập không chỉ dừng lại ở công cụ lưu trữ, giao tiếp thông thường, mà trở nên bao trùm và ranh giới giữa học tập, giải trí và việc thể hiện lối sống bị xóa nhòa.

Products made from animal fur and skin have been a major part of human civilization. However, in modern society, the unsustainable consumption of these products – often considered luxury goods – has many negative environmental impacts. This study explores how people’s perceptions of biodiversity affect their attitudes and behaviors toward consumption. To investigate the information process deeper, we add the moderation of beliefs about biodiversity loss. Following the Bayesian Mindsponge Framework (BMF) analytics, we use mindsponge-based reasoning for constructing conceptual models (...) and employ Bayesian analysis aided by Markov Chain Monte Carlo (MCMC) algorithms on a dataset of 535 Vietnamese urban residents. The results show that people’s preference for using products made from animal skin/fur is negatively associated with perceived consequences of biodiversity loss when they believe biodiversity loss is real and a major problem. In contrast, if urban residents believe biodiversity loss is unreal or not a significant issue, the association between perceived consequences of biodiversity loss and personal preference happens in the opposite direction. The same effects of biodiversity loss perception on people’s possession of skin/fur products was not found, indicating a more complex information process on behaviors compared to attitudes. Nevertheless, in the scenario that people believe biodiversity loss is not a significant issue, the higher the perceived consequences of biodiversity loss are, the greater number of animal-based products they likely own. Our results suggest that policymakers should not neglect the factor of personal belief besides knowledge and awareness in environmental campaigns. (shrink)

With the threats from Fintech firms and regulators, would banks ever be dethroned from the crown? The answer to this question yet remains to be examined.

This series of short essays aims to describe several conspicuous and well-known examples of such networks, ranging from the Japanese financial keiretsu to the bamboo network in Southeast Asia, from the four big families of Hongkong to more than 5.2 million household-based businesses in Vietnam.

Akhir-akhir ini, memperhatikan bahwa Pekakak sangat pendiam dan sering tersesat dalam pikirannya, Cuckoo memutuskan untuk mengunjunginya. Cuckoo berkata: – Cuacanya bagus hari ini, Tuan, sebaiknya ikut saya ke ladang. Musim panen sudah dekat; ladang ramai dengan kegembiraan dan kawanan burung. Pak, jika Anda pergi, Anda mungkin melihat sesuatu yang menarik.

Akhir-akhir ini, komunitas burung dilanda kegelisahan akibat kedatangan beberapa Pelikan yang aneh. Orang-orang ini di sini untuk mencari nafkah. Hanya tiga orang, tapi ini adalah kelompok pekerja keras, memangsa ikan dari pagi hingga tengah malam. Melihat ini, Tuan Pekakak merasa kesemutan dan memutuskan untuk mengadakan suatu pertemuan komunitas saat malam. Untuk menghormatinya, burung-burung, kecuali Nona Bangau, menghilangkan rasa kantuk mereka dan hadir. Pada pertemuan itu, Pekakak meminta semua orang untuk mencela Pelikan dan menyimpulkan bahwa mereka sulit diatur sehingga para penyusup (...) ini harus diusir. (shrink)

Patients with serious illnesses or injuries may decide to quit their medical treatment if they think paying the fees will put their families into destitution. Without treatment, it is likely that fatal outcomes will soon follow. We call this phenomenon “near-suicide”. This study attempted to explore this phenomenon by examining how the seriousness of the patient’s illness or injury and the subjective evaluation of the patient’s and family’s financial situation after paying treatment fees affect the final decision on the treatment (...) process. Bayesian Mindsponge Framework (BMF) analytics were employed to analyze a dataset of 1042 Vietnamese patients. We found that the more serious the illnesses or injuries of patients were, the more likely they were to choose to quit treatment if they perceived that paying the treatment fees heavily affected their families’ financial status. Particularly, only one in four patients with the most serious health issues who thought that continuing the treatment would push themselves and their families into destitution would decide to continue the treatment. Considering the information-filtering mechanism using subjective cost–benefit judgments, these patients likely chose the financial well-being and future of their family members over their individual suffering and inevitable death. Our study also demonstrates that mindsponge-based reasoning and BMF analytics can be effective in designing and processing health data for studying extreme psychosocial phenomena. Moreover, we suggest that policymakers implement and adjust their policies (e.g., health insurance) following scientific evidence to mitigate patients’ likelihood of making “near-suicide” decisions and improve social equality in the healthcare system. (shrink)

This conceptual paper represents my first attempt to tackle a difficult research problem (at least for me), employing the mindsponge concept facilitated by the BMF analytical approach. These ‘weapons’–as we at AISDL usually call them–have shown usefulness and capabilities to shed light on numerous challenging research problems in social sciences and humanities.

Pekakak adalah salah satu tokoh yang memiliki pengetahuan mendalam dan perencanaan yang cermat. Saat fajar menyingsing, ia terlihat bertengger di atas pohon. Dengan kemampuan sempurna untuk mengontrol kecepatan penerbangan miliknya, seperti kapan harus memperlambat atau mempercepat, dia dapat dengan mudah menghitung cara optimal untuk menangkap ikan.

Patients with serious illnesses or injuries may decide to quit their medical treatment if they think paying the fees will put their families into destitution. Without treatment, it is likely that fatal outcomes will soon follow. We call this phenomenon “near-suicide”. This study attempted to explore this phenomenon by examining how the seriousness of the patient’s illness or injury and the subjective evaluation of the patient’s and family’s financial situation after paying treatment fees affect the final decision on the treatment (...) process. Bayesian Mindsponge Framework (BMF) analytics were employed to analyze a dataset of 1042 Vietnamese patients. We found that the more serious the illnesses or injuries of patients were, the more likely they were to choose to quit treatment if they perceived that paying the treatment fees heavily affected their families’ financial status. Particularly, only one in four patients with the most serious health issues who thought that continuing the treatment would push themselves and their families into destitution would decide to continue the treatment. Considering the information-filtering mechanism using subjective cost–benefit judgments, these patients likely chose the financial well-being and future of their family members over their individual suffering and inevitable death. Our study also demonstrates that mindsponge-based reasoning and BMF analytics can be effective in designing and processing health data for studying extreme psychosocial phenomena. Moreover, we suggest that policymakers implement and adjust their policies (e.g., health insurance) following scientific evidence to mitigate patients’ likelihood of making “near-suicide” decisions and improve social equality in the healthcare system. (shrink)

Once known as the city of silk, Suzhou 苏州 has become the centre of wedding dress production, selling paradise on earth for one day, including copies of the last royal wedding dress, out of shops at the foot of mythic Tiger Hill. Suzhou is also the host of what is known as the Silicon Valley of the East. It has attracted millions of migrants searching for a better future; millions of tourists visit every year to experience the past, strolling through (...) the gardens and courtyards of its Old Town. The contrasts could hardly be more apparent. Slow time, and fast time, and the time of the in-between, are woven into the city’s complex spatial fabric. This is a conversation by eight authors in eight frames on a city that connects them. (shrink)

On April 19, 2024, the New York Declaration on Animal Consciousness was announced at the “Emerging Science of Animal Consciousness” conference held at New York University. The New York Declaration is an effort to showcase a scientific consensus on the presence of conscious experiences across all vertebrates (including reptiles, amphibians, and fish) and many invertebrates (at least including cephalopods, decapod crustaceans, and insects). Scientifically, the New York Declaration marks a significant advancement for humanity. However, it also brings heightened awareness to (...) the moral challenges associated with animals that have conscious experiences (or phenomenal consciousness). This article will discuss philosophical approaches to the moral issue of killing sentient beings, thereby highlighting an existing moral dilemma in human society: In sustaining human survival, a species considered to have morality, we have to violate our own moral standards by killing other species with intrinsic value, consciousness, or sentience. This moral dilemma has long been present in human society. Various solutions have been proposed and implemented in practice to address this issue, such as the non-violence and vegetarian approach of Buddhism, the application of Islamic law and sacred rituals to animals in Islam, animal rights movements and voluntary extinction in Western countries, and the technology producing meat using animal cells. However, despite these approaches, we have not yet been able to fully resolve the dilemma, as sentient beings continue to be killed for our survival. We believe the most feasible solution is to change the current food consumption culture, build an eco-surplus culture to mitigate climate change, prevent deforestation, and promote peace. (shrink)

Working in academia is challenging, even more so for those with limited resources and opportunities. Researchers around the world do not have equal working conditions. The paper presents the structure, operation method, and conceptual framework of the SM3D Portal's community coaching method, which is built to help Early Career Researchers (ECRs) and researchers in low-resource settings overcome the obstacle of inequality and start their career progress. The community coaching method is envisioned by three science philosophies (cost-effectiveness, transparency spirit, and proactive (...) attitude) and established and operated based on the Serendipity-Mindsponge-3D knowledge (SM3D) management framework (i.e., mindsponge thinking and Bayesian Mindsponge Framework analytics serve as the coaching program's foundational theory and analytical tools). The coaching method also embraces Open Science's values for lowering the cost of doing science and encouraging the trainees to be transparent, which is expected to facilitate the self-correcting mechanism of science through open data, open review, and open dialogue. Throughout the training process, members are central beneficiaries by gaining research knowledge and skills, acquiring publication as the training's product, and shifting their mindsets from “I can't do it” to “I can do it,” and at the same time transforming a mentee to be ready for a future mentor's role. The coaching method is thus one of the members, for the member, by the members. -/- • The paper provides the structure, operation method, and conceptual framework of the SM3D Portal's community coaching method, which is built to help Early Career Researchers (ECRs) and researchers in low-resource settings overcome the obstacle of inequality and start their career progress. • The paper presents three major science philosophies envisioning the establishment and operation of scholarly community coaching. • The paper employs the mindsponge theory and BMF analytics to construct a conceptual framework explaining how an environment is created to help shift members’ mindsets from “I can't do it” to “I can do it.”. (shrink)

This is a collection of the abstracts of lectures given at the International Conference on Differential Equations, Approximations and Applications, which will be held at the old campus of the Vietnam National University at Hanoi December 10-15, 2001.