The purpose of this article is to discuss Kant’s concept of juridical state as the foundation of the contemporary rule of law. Therefore, the article tries to answer two questions: (1) what character can be attributed to Kant’s concept of juridical state taking into account the obligations arising from it; (2) can the analysis of the Kantian juridical state have any impact on the contemporary understanding of the rule of law and if so, what can this impact be. In order (...) to accomplish this task, moral presuppositions of Kant’s juridical state are discussed, according to the commonly accepted view that Kant’s political philosophy is closely linked with his moral and ethical reflection. Then, two interpretations of Kant’s juridical state – the liberal one and the authoritarian one – are analysed. The crucial difference between these interpretations lies in establishing the circumstances in which the duty of obedience to state power should be carried out. Then, Kantian juridical state is compared with two ways of understanding the rule of law – the material one and the formal one – in order to evaluate whether the rule of law should be considered as continuity of or rupture with the Kantian concept. (shrink)

Książka ta jest zbiorem dwudziestu studiów przygotowanych przez badaczy polskich, którzy reprezentują różne dziedziny nauki: ekonomię, geografię, historię, politologię i stosunki międzynarodowe, prawo, socjologię. Badacze ci podjęli się analizy i opisu problemów, zjawisk oraz procesów, które nie zawsze są sobie bliskie. Autorów studiów łączy jednak wspólne zainteresowanie tym, czym jest i jak w dzisiejszym świecie funkcjonuje maszyna zwana państwem. Odmienność płaszczyzn i podejść badawczych jest o tyle cenna, iż pozwala na postrzeganie współczesnych problemów państwa z różnych perspektyw. Do kluczowych zagadnień (...) poruszanych w tym zbiorze należą: idea państwa; fenomen państwa narodowego; istota władzy i jej prawomocność; państwo we współczesnej myśli politycznej; wpływ charakteru władzy państwowej na rozwój społeczny; wolność jednostki w państwie; suwerenność państwa; wielopłaszczyznowa transformacja państwa; różne aspekty funkcjonowania instytucji państwa; fenomen państwa w stanie upadku. Autorzy studiów korzystają z dorobku filozofów różnych epok, teoretyków państwa, badaczy dziejów najnowszych, uznanych autorytetów naukowych. Część tekstów powstała w oparciu o analizę dokumentów krajowych porządków prawnych oraz prawa międzynarodowego. W zbiorze tym poruszane są problemy Europy, obu Ameryk, Afryki, różnych regionów Azji i Pacyfiku. Takie podejście pozwala zapomnieć o istniejących odmiennościach kulturowych i dostrzec podobieństwa między społeczeństwami i państwami często – wydawałoby się – bardzo od siebie odległymi. Pomocna jest w tym również bogata literatura, do której kierują swych Czytelników autorzy. Zbiór ten nie pretenduje do roli całościowego opracowania traktującego o głównych problemach współczesnego państwa. Często autorzy nie odpowiadają nawet do końca na zadawane przez siebie pytania, a raczej inspirują Czytelników do szukania odpowiedzi. Odważne wnioski prezentowane w niektórych tekstach zachęcają nie tylko do rewidowania czy przewartościowywania wielu utartych poglądów, ale także obalają utrwalone niekiedy mity oraz zmuszają do dalszych intelektualnych poszukiwań. (shrink)

W artykule tym przedstawiam i krytycznie analizuję główne wątki rozważań nigeryjskiego filozofa Ifeanyiego A. Menkitiego o przyszłości afrykańskiego państwa. Menkiti jest w pełni świadomy historycznej, etnicznej i terytorialnej specyfiki typowego pokolonialnego państwa w Afryce. Powstało ono w XX w. jako organizm charakteryzujący się bardzo głębokimi podziałami etnokulturowymi. Przebieg jego granic został jeszcze w czasach kolonialnych arbitralnie ustanowiony przez Europejczyków. W konsekwencji ich decyzji większość afrykańskich granic dzieli dziś członków wielu ludów na nominalnych obywateli różnych państw. Z drugiej strony, w granicach (...) jednego państwa mieszkają ludy o odmiennym pochodzeniu i kulturze. Jak to ujmuje Menkiti, w następstwie działań Europejczyków Afryka jest dziś zatem narzuconym z zewnątrz zbiorem bytów prawnych. Afrykańscy przywódcy oficjalnie uznają granice państwowe w Afryce za nienaruszalne. Tym niemniej Afryka pokolonialna była, jest i zapewne będzie w przyszłości targana konfliktami o rozmaitej proweniencji, w tym granicznymi i separatystycznymi, w których kwestia wieloetniczności będzie odgrywać istotną rolę. O ile wieloetniczność sama w sobie nie jest przyczyną powstawania afrykańskich konfliktów, może stanowić dla nich podłoże, zwłaszcza gdy jest wykorzystywana przez ich głównych aktorów dla osiągnięcia określonych celów. Zdaniem Menkitiego, dalsze istnienie w Afryce granic o kolonialnym pochodzeniu jest kwestią wtórną. Filozof zdaje się bowiem postrzegać przyszłość wspólnej, pomyślnej koegzystencji różnych ludów w ramach afrykańskiego państwa przede wszystkim z perspektywy zaistnienia w nim sprawiedliwości. Odnosząc się do relacji między sprawiedliwością a dalszym trwaniem afrykańskiego państwa w kolonialnych granicach, Menkiti zauważa, że „choć może w końcu zaistnieć potrzeba nowego wytyczenia granic, nie musimy tego czynić natychmiast. Sprawiedliwość społeczna jest nadal silnym, cichym partnerem w zachowaniu granic państwowych. Jeśli państwo afrykańskie zdobywa szacunek swoich obywateli przez osiągnięcie sprawiedliwości w domenie publicznej, wówczas może nie być istotne, czy Afryka pozostanie taką, jaką jest ze swoimi obecnymi granicami czy też zostanie na powrót dopasowana do [jakichś] swoich wcześniejszych rozwiązań. Ważne jest, aby obywatele czuli się bezpieczni i aby wiedzieli, że ich życiowe szanse nie są rozwiewane przez to właśnie państwo, które ma ich wspierać”. (shrink)

Platon w dialogu "Państwo" sam określił mianem widziadła model sprawiedliwości oparty na konstrukcji "państwa idealnego", w oczywisty sposób dystansując się do tego modelu. Jedynie widziadłem sprawiedliwości jest zatem to, że każdy ma się zajmować czymś jednym, że "człowiek, który jest szewcem z natury, najlepiej zrobi, jeżeli zostanie przy swoim kopycie i nic innego nie będzie próbował"; jedynie widziadłem jest także to, że jednostka jest dla państwa a nie państwo dla jednostki. Argumentuje się, że - zdaniem Platona - jeden (...) i ten sam człowiek sprawiedliwy, zatem człowiek doskonały, zajmuje się w swoim życiu nie tylko polityką (rządzeniem państwem, filozofią), ale i ćwiczeniem ciała, aby być zdolnym do walki, i zdobywaniem majątku. Tekst należy do tej współczesnej tradycji refleksji nad Platonem, w której obecne jest przekonanie, że wykładu o Platona koncepcji sprawiedliwości nie powinno opierać się na lekturze Karla Poppera "Społeczeństwa otwartego". (shrink)

Artykuł przedstawia polskie regulacje prawne z lat 1998-2007 będące podstawą lustracji. Analizuje szereg aktów prawnych prezentując zakładane cele lustracji, jej zakres, procedury i przewidywane sankcje karne. Celem autora jest identyfikacja aksjologicznych podstaw regulacji prawnych dotyczących lustracji. W trakcie analiz wskazuje on m. in. na brak proporcji między sankcjami karnymi a winą jednostek, zwłaszcza w niektórych przypadkach penalizacji oświadczeń lustracyjnych niezgodnych z prawdą lub penalizacji niezłożenia oświadczeń. Autor argumentuje także, że analizowane rozwiązania zakładały – wbrew deklarowanym celom – przeniesienie odpowiedzialności za (...) zło systemu politycznego z jego aktywnych twórców na jednostki wbrew woli poddane działaniu tego systemu. Ponadto argumentuje, że lustracja oparta na przeprowadzanym przez państwo „teście moralności” radykalnie ingeruje w wewnętrzną sferę moralności jednostki i stąd zakłada elementy typowe dla aksjologii systemów totalitarnych; państwo nakazuje dokonać działania, które bezpośrednio i wprost zmierza do realizacji ściśle wewnętrznej wartości moralnej opartej na zgodności oświadczenia z przekonaniami, i jednocześnie państwo ustanawia siebie nie tylko obserwatorem i sędzią realizacji tej wartości, ale także autorem wzorca przekonań, z którymi oświadczenie ma być zgodne. (shrink)

An important argument in favour of recognising the cultural relativism and against universality of dignity and human rights, is the claim that the concept of dignity is a genuinely modern one. An analysis of a passage from the Demiurge’s speech in Timaeus reveals that Plato devoted time to reflecting on the question of what determines the qualitative difference between certain beings (gods and human being) and the world of things, and what forms the basis for the special treatment of these (...) beings – issues that using the language of today can be described reasonably as dignity. The attributes of this form of dignity seem to overlap with the nature of dignity as we know it today. Moreover, Plato proposes a response both to the question of what dignity is like, as well as the question of what dignity is. It is existential perfection, rooted in a perfect manner of existence, based on a specific internal unity of being. Dignity is therefore primordial in regard to particular features and independent of their acquisition or loss. Plato’s approach allows him to postulate that people be treated as ends in themselves; an approach therefore that prohibits the treatment of people as objects. Both the state and law are ultimately subordinated to the good of the individual, rather than the individual to the good of the state. -/- Istotny argument na rzecz relatywizmu kulturowego i przeciwko powszechności godności i wynikających z niej praw człowieka, oparty jest na poglądzie, że godność uznana została dopiero w czasach nowożytnych. Analiza fragmentu mowy Demiurga z Platońskiego dialogu Timajos ujawnia, że Platon rozwinął refleksję nad czymś, co stanowi o jakościowej różnicy między pewnymi istotami (bogami i ludźmi) a światem rzeczy, i co jest podstawą szczególnego traktowania tych istot, a co językiem współczesnym zasadnie można określić jako godność. Zbieżna jest charakterystyka tej godności z charakterystyką przyjmowaną współcześnie. Co więcej, Platon daje propozycję odpowiedzi nie tylko na pytanie, jaka jest godność, ale także na pytanie, czym jest godność. Jest ona doskonałością egzystencjalną, ugruntowanym w szczególnie doskonałym sposobie istnienia, opartym na szczególnej wewnętrznej jedności bytu. Jako doskonałość istnienia ogarnia ona cały byt, wszystkie jego cechy; jest nieoddzielalna od bytu (jest przyrodzona i niezbywalna). Jako pierwotna wobec partykularnych cech, jest niezależna od ich nabywania lub utraty. Platońskie ujęcie pozwala w oparciu o ujęcie godności formułować postulaty zbieżne z formułowanymi dziś dyrektywami nakazującymi traktować osoby jako cele same w sobie i zakazującymi traktowania osób w sposób czysto instrumentalny, przedmiotowy. Okazuje się, że – zdaniem Platona – jednostki nie wolno traktować czysto instrumentalnie dla dobra państwa; zarówno państwo, jak i prawo są podporządkowane dobru jednostki. (shrink)

Tematem artykułu są nowe założenia w nauczaniu wiedzy okrajach niemieckiego obszaru językowego, zawarte w najnowszym curriculum dotyczącym tego przedmiotu. Cele, treści, metody, mierzenie postępu w nauce opierają się na czterech podstawowych zasadach: - integralności, która oznacza łączenie przekazywanych informacji z kompetencją językową i metodyczno-dydaktyczną; - łączenia i wzajemnego powiązania wiedzy z różnych dziedzin, np. realioznawstwo, kulturoznawstwo, historia itp.; - interkulturowości, tzn. rozwijania kompetencji, umiejętności, strategii w kontakcie z innymi kulturami; - ukierunkowania na działania, tzn. przekazywanie wiedzy nie w formie prezentacji (...) faktów, lecz na drodze indukcyjnej, także w formie projektów, wyjazdów studyjnych, kontaktów w kraju i za granicą. Nadrzędnym celem jest wykształcenie człowieka, który będzie dysponował nie tylko wiedzą z zakresu przedmiotu, ale także kompetencją fachowo-dydaktyczną, interkulturową i będzie w stanie samodzielnie interpretować zjawiska społeczne, polityczne i kulturowe w krajach niemieckiego obszaru językowego, a także we własnym zakresie uzupełniać swoją wiedzę. Ponieważ zjawiska te są w ciągłym rozwoju, nie należy zakładać, iż ogarnięty zostanie ich całokształt. Należy dążyć do naświetlenia różnorakich aspektów rzeczywistości społecznej z takich zakresów, jak np. jednostka i społeczeństwo, państwo i społeczeństwo, gospodarka, życie kulturalne itp. Przy ich omawianiu punktem wyjścia są doświadczenia i zainteresowania uczących się. Znajdują oni wspólnie takie tematy, które dają się rozbudowywać w różnych kierunkach w zależności od potrzeb i zainteresowań. Efektem takiego postępowania jest stworzenie nie listy obowiązujących tematów, lecz pewnej sieci wzajemnie z siebie wynikających problemów, którą ciągle można rozszerzać. Wdrożenie takiej drogi musi iść w parze z zastosowaniem różnorakich technik i metod. Powyższe curriculum uwzględnia także powstałą w ostatnich latach koncepcję nauczania wiedzy okrajach niemieckiego obszaru językowego nie w sposób sumaryczny, czyli omawiając kolejno te kraje i występujące w nich zjawiska, lecz w sposób zintegrowany i ukierunkowany na problem, tzn. odnosząc omawiane zjawiska do wszystkich krajów jednocześnie. (shrink)

[WHAT IS POLITICAL STABILITY?] Artykuł traktuje o problemie definiowania pojęcia „stabilność polityczna” państwa. Głównym jego celem jest odpowiedź na pytanie, co znaczy stwierdzenie, że dane państwo jest stabilne politycznie. Artykuł składa się z czterech części. W pierwszej wyjaśniany jest leksykalny sens słów: „stabilny”, „stabilność” i „stabilizacja”. W drugiej części analizowane jest rozumienie znaczenia terminu „stabilność polityczna” w piśmiennictwie politologicznym. Trzecia część artykułu poświęcona jest omówieniu kwantytatywnych prób ujmowania sensu pojęcia stabilności politycznej. W zakończeniu podjęta została próba zdefiniowania przedmiotowego terminu (...) polegająca na syntezie elementów najczęściej spotykanych w propozycjach wyjaśniania istoty stabilności politycznej; oceniono związek między istnieniem stabilności politycznej a podstawowymi typami reżimu politycznego: demokracją i autorytaryzmem; oraz zidentyfikowano główne podejścia konceptualne w pojmowaniu przedmiotowego terminu. (shrink)

Afryka postkolonialna była, jest i będzie targana konfliktami o naturze separatystycznej. Najsłynniejsze już próby secesji w Afryce to przypadki Katangi (w latach 1960–1963) oraz Biafry (w latach 1967–1970). Wojna w Erytrei (w latach 1961–1991) to jedyny jak dotąd afrykański konflikt separatystyczny, który skończył się ustanowieniem nowego państwa (1993 rok). Charakter separatystyczny mają również dwa krwawe konflikty w Sudanie Południowym (w latach 1961–1972 i 1983–2005). Od 1975 roku aż do dzisiaj Etiopia zmaga się ze zbrojnym separatyzmem w Ogadenie. Irredentystyczna idea budowy (...) Wielkiej Somalii, tj. zjednoczenia w jednym państwie wszystkich Somalów, leżała u podłoża wojny, jaką w Ogadenie stoczyły ze sobą Etiopia i Somalia w latach 1977–1978. W 1981 roku wybuchł konflikt w północnej Somalii, która w 1991 roku ogłosiła niepodległość jako Somaliland. Choć krajowi temu brakuje uznania międzynarodowego, Somaliland posiada wszelkie inne atrybuty państwa, w przeciwieństwie do pozostającej od lat w stanie upadku Republiki Somalii. To tylko niektóre z, często już historycznych, przykładów zbrojnego separatyzmu na kontynencie afrykańskim – te najbardziej krwawe czy długotrwałe. Zbrojny separatyzm obecny jest jednak współcześnie w wielu innych miejscach Afryki. Prawie każde położone na południe od Sahary państwo tego kontynentu posiada potencjalne warunki do rozwoju separatyzmu. Przebieg niemal wszystkich granic w Afryce został arbitralnie ustanowiony przez mocarstwa kolonialne jeszcze w XIX wieku. Większość granic dzieli jakiś lud na nominalnych obywateli różnych organizmów państwowych. Z drugiej strony w granicach jednego państwa zamieszkuje niejednokrotnie wiele ludów o odmiennym pochodzeniu etnicznym oraz różnej kulturze i wierzeniach. Wieloetniczność i różnorodność kulturowa nie są same w sobie przyczynami dążeń separatystycznych, choć zwykle stanowią dla nich bardzo ważne podłoże. (shrink)

Krzysztof Trzciński, Źródła legitymacji tradycyjnego władztwa we współczesnej Afryce jako przyczynek do lepszego zrozumienia jego roli i fenomenu trwania, "Afryka" 2009, t. 29-30, s. 47-70. Legitymacja należy do kluczowych zagadnień myśli politycznej i jest nierozerwalnie powiązana między innymi z takimi terminami jak państwo, władza, obywatele, poddani, prawa i obowiązki. Pojęcie legitymacji jest niezwykle ważne i być może właśnie z tego powodu jego istota stanowi temat wielu dyskusji. W tym artykule nie będziemy jednak analizować sporów definicyjnych. Ograniczymy się do podejścia, (...) jakie proponuje Roger Scruton, unikając przedstawienia ścisłej definicji. Termin ‘legitymacja’ określa, jego zdaniem, to samo, co pojęcia ‘prawomocność władzy’ bądź ‘prawowite panowanie’. Gdy rządzący dzierżą władzę nie posiadając do tego uprawnienia, wówczas mówimy, że władza jest przez nich wykonywana bez legitymacji. Legitymacja dotyczy relacji między obywatelami (poddanymi) a władzą państwową lub – jak ma to miejsce na przykład w Afryce Subsaharyjskiej – lokalnym władztwem tradycyjnym. Pojęcie legitymacji odnosi się przede wszystkim do tak podstawowych zagadnień jak podporządkowanie się obywateli (poddanych) decyzji władz oraz prawo władzy państwowej (lub tradycyjnej) do ograniczania wolności obywateli (poddanych). Legitymacja była istotnym problemem politycznym na przestrzeni ludzkich dziejów i we wszystkich obszarach świata. Również i dziś stanowi aktualną kwestię. Władza we współczesnych państwach demokratycznych czerpie legitymację z woli elektoratu wyrażonej w wyborach. Nawet w takim wydawałoby się idealnym stanie rzeczy legitymacja niejednokrotnie stanowi przedmiot dyskusji. Seymour Martin Lipset pisze w tym kontekście o ‘szacunkowości’, czy też względności legitymacji i uważa, że ludzie w państwie uznają istniejący w nim system polityczny jako posiadający legitymację lub nie w zależności od tego, czy wartości systemu odpowiadają wartościom przez nich wyznawanym. I tak na przykład, gdy prezydentem demokratycznego państwa zostanie popierany przez nas kandydat, automatycznie uznajemy jego władzę za legitymowaną. Jeśli jednak wybory prezydenckie wygra osoba, której nie darzymy poparciem czy zaufaniem, wówczas zdarza się nam podważać jej legitymację, zwłaszcza gdy została wybrana na urząd w sytuacji niskiej frekwencji wyborczej. W państwach pokolonialnej Afryki problem legitymacji jest daleko bardziej skomplikowany niż w świecie zachodnim. Podczas gdy Max Weber wyróżnił trzy czyste typy prawomocnego panowania (legalne, tradycyjne i charyzmatyczne) w państwie, David Beetham uznał, że typologia ta jest nieadekwatna ze względu na różnorodność rodzajów władzy, które istniały w XX wieku. Pogląd Beethama odpowiada po części sytuacji w Afryce, gdzie w przypadku wielu pokolonialnych państw przetrwały różne lokalne systemy władzy przedkolonialnej (królestwa, sułtanaty, wodzostwa) o legitymacji tradycyjnej, przy jednoczesnym istnieniu na poziomie ogólnopaństwowym panowania legalnego lub quasi-legalnego, mniej lub bardziej zgodnego z państwowym porządkiem prawnym. (shrink)

Legitymacja należy do kluczowych zagadnień myśli politycznej i jest nierozerwalnie powiązana między innymi z takimi terminami jak państwo, władza, obywatele, poddani, prawa i obowiązki. Pojęcie legitymacji jest niezwykle ważne i być może właśnie z tego powodu jego istota stanowi temat wielu dyskusji. W tym artykule nie będziemy jednak analizować sporów definicyjnych. Ograniczymy się do podejścia, jakie proponuje Roger Scruton, unikając przedstawienia ścisłej definicji. Termin ‘legitymacja’ określa, jego zdaniem, to samo, co pojęcia ‘prawomocność władzy’ bądź ‘prawowite panowanie’. Gdy rządzący dzierżą (...) władzę nie posiadając do tego uprawnienia, wówczas mówimy, że władza jest przez nich wykonywana bez legitymacji. Legitymacja dotyczy relacji między obywatelami (poddanymi) a władzą państwową lub – jak ma to miejsce na przykład w Afryce Subsaharyjskiej – lokalnym władztwem tradycyjnym. Pojęcie legitymacji odnosi się przede wszystkim do tak podstawowych zagadnień jak podporządkowanie się obywateli (poddanych) decyzji władz oraz prawo władzy państwowej (lub tradycyjnej) do ograniczania wolności obywateli (poddanych). Legitymacja była istotnym problemem politycznym na przestrzeni ludzkich dziejów i we wszystkich obszarach świata. Również i dziś stanowi aktualną kwestię. Władza we współczesnych państwach demokratycznych czerpie legitymację z woli elektoratu wyrażonej w wyborach. Nawet w takim wydawałoby się idealnym stanie rzeczy legitymacja niejednokrotnie stanowi przedmiot dyskusji. Seymour Martin Lipset pisze w tym kontekście o ‘szacunkowości’, czy też względności legitymacji i uważa, że ludzie w państwie uznają istniejący w nim system polityczny jako posiadający legitymację lub nie w zależności od tego, czy wartości systemu odpowiadają wartościom przez nich wyznawanym. I tak na przykład, gdy prezydentem demokratycznego państwa zostanie popierany przez nas kandydat, automatycznie uznajemy jego władzę za legitymowaną. Jeśli jednak wybory prezydenckie wygra osoba, której nie darzymy poparciem czy zaufaniem, wówczas zdarza się nam podważać jej legitymację, zwłaszcza gdy została wybrana na urząd w sytuacji niskiej frekwencji wyborczej. W państwach pokolonialnej Afryki problem legitymacji jest daleko bardziej skomplikowany niż w świecie zachodnim. Podczas gdy Max Weber wyróżnił trzy czyste typy prawomocnego panowania (legalne, tradycyjne i charyzmatyczne) w państwie, David Beetham uznał, że typologia ta jest nieadekwatna ze względu na różnorodność rodzajów władzy, które istniały w XX wieku. Pogląd Beethama odpowiada po części sytuacji w Afryce, gdzie w przypadku wielu pokolonialnych państw przetrwały różne lokalne systemy władzy przedkolonialnej (królestwa, sułtanaty, wodzostwa) o legitymacji tradycyjnej, przy jednoczesnym istnieniu na poziomie ogólnopaństwowym panowania legalnego lub quasi-legalnego, mniej lub bardziej zgodnego z państwowym porządkiem prawnym. (shrink)

Artykuł traktuje o etapach ewolucji instytucji obywatelstwa w Niemczech w kontekście ruchów migracyjnych i przemian politycznych.

We współczesnej polityce rynku pracy udział biorą nie tylko takie podmioty publiczne, jak urzędy pracy, lecz także niepubliczne agencje zatrudnienia prowadzone przez podmioty komercyjne i organizacje pozarządowe. Agencje zatrudnienia, mając zróżnicowane cele, struktury i formy zarządzania, podejmują w znacznej mierze działalność aktywizacyjną, zaadresowaną do grup znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy, w tym do osób niepełnosprawnych. Opracowanie ma na celu przybliżenie potencjału krajowych agencji zatrudnienia osób niepełnosprawnych, które są prowadzone przez organizacje pozarządowe. Artykuł zwraca uwagę na teoretyczne koncepcje (...) współpracy publicznych i niepublicznych służb zatrudnienia na poziomie lokalnym i regionalnym. Przybliżono także wybrane wyniki badania własnego, w którym przeprowadzono analizę źródeł wtórnych i indywidualne telefoniczne wywiady kwestionariuszowe. W podsumowaniu przedstawiono rekomendacje praktyczne i potencjalne kierunki dalszych badań. ** Contemporary labor market policy involves not only the public sector as labour offices, but also private employment agencies run by commercial entities and non-governmental organizations. Employment agencies have different objectives, structures and forms of management. They take a large extent of activation services addressed to people in a specific situation on the labor market, including disabled persons. Article aims to introduce the capacity of national employment agencies for disabled people, which are run by non-governmental organizations. Article draws attention to theoretical concepts of cooperation between public and private employment services at local and regional. The chapter also shows selected results of research conducted on the basis of an analysis of secondary sources and individual questionnaire telephone interviews. Summary contains practical recommendations and possible directions for further research. (shrink)