The Kingfisher story collections (Truyện ngụ ngôn Bói Cá) của tác giả Vương Quân Hoàng thể hiện các quan sát và suy tư của ông đối với các khía cạnh văn hóa, xã hội, và con người thông qua góc nhìn và trải nghiệm của ngài Bói Cá, nhân vật chính của cả tập truyện, đối với cuộc sống nhộn nhịp ở xóm chim. Có thể nói, cuốn sách cung cấp cho độc giả nhỏ tuổi những bài học về (...) cách làm người thông qua sự vui nhộn, sinh động, và muôn màu của những chú chim. Đối với những người lớn tuổi, đã có một số hay nhiều kinh nghiệm, cuốn sách có thể mang lại những giây phút giải trí và cơ hội đúc rút, suy ngẫm có giá trị. Nếu đọc cuốn sách nhiều lần và đọc dưới nhiều góc độ khác nhau, người đọc thậm chí càng khám phá được thêm nhiều điều ý vị lẩn khuất trong thế giới xóm chim. (shrink)

Tiếu ngạo giang hồ thì ghê có tiếng xưa nay rồi. Nhưng mà tiếu ngạo ao hồ thì cũng nào chịu thua. Trong cái hình dưới đây, ông triết gia Xóm Chim hoặc là không biết đọc chữ, hoặc là cố tình ngồi xổm lên quy tắc của làng.

Có thể thấy, với việc mượn dùng hình ảnh tự nhiên để diễn đạt quan sát và suy ngẫm, Truyện Ngụ Ngôn Bói Cá của tác giả Vương Quân Hoàng có giá trị với nhiều đối tượng. Quyển sách có thể cung cấp cho độc giả nhỏ tuổi những bài học về cách làm người thông qua sự vui nhộn, sinh động, và muôn màu của những chú chim. Đối với những người lớn tuổi, đã có một số hay (...) nhiều kinh nghiệm, quyển sách có thể mang lại những giây phút giải trí và cơ hội đúc rút và suy ngẫm có giá trị. Ngoài ra, quyển sách còn giúp tạo dựng kết nối với thiên nhiên và xây dựng tình yêu thiên nhiên cho độc giả, đặc biệt là người dân thành thị, vốn ít có cơ hội tiếp xúc với thiên nhiên. Tuy nhiên, để thật sự nắm được tinh túy từ quyển sách, một hoặc hai lần đọc có lẽ là không đủ. Vì thế, việc đọc nhiều lần và đọc dưới nhiều góc độ suy nghĩ khác sau sẽ giúp cho độc giả khám phá được những “hạt ngọc” hay “kim cương” ẩn mình trong thế giới xóm chim. (shrink)

Con người biết bảo vệ nguồn lợi, chỉ cho riêng mình thôi sao?!

Chim bói cá thường được nhắc đến qua những đoạn hội thoại đùa, mang tính sảng khoái sau các công việc nghiên cứu nghiêm túc, tức là tốn sức làm và nghĩ. Đùa vừa làm giãn tinh thần, cũng lại có thể mang đến năng lượng suy nghĩ tiếp. Cứ căng thẳng mãi sẽ rất chóng cạn kiệt sức. Vậy nên năm ngoái, mới có bài trên báo Khoa học & Phát triển.

Văn hóa Xóm chim được khen là có trí khôn không tuổi.

Hồi lâu ngài Bói-Cá bận bịu. Xóm giục giã mãi chưa có chuyện gì nghe khôn khôn để kể. Trí khôn xóm chim giảm đi đáng kể.

Ritchie ước tính nếu một người di chuyển giữa London và Madrid bằng “chim sắt”, thì chỉ một mình người này đã để lại đóng góp phát thải 0,5 tấn CO2.

Một nghiên cứu mới trên Nature Communications cảnh báo rằng nông nghiệp mật độ cao và biến đổi khí hậu đang gia tăng sự suy giảm toàn cầu của các loài chim. Số loài chim bị tuyệt chủng ước lên tới 1430, gấp đôi so với suy đoán trước đây.

Liệu con người chúng ta có phải đang tồn tại trong những ảo giác bị giam cầm trong cái lồng "suy nghĩ" của chính mình (giới hạn bởi quan điểm chủ quan), hay chúng ta có thể là điều gì đó hơn nữa, vượt ra khỏi những suy nghĩ và nhận thức cá nhân.

Trong các mẩu chuyện ngắn trong Wild Wise Weird, rất nhiều cuộc họp của Xóm Chim đã diễn ra về những nội dung và với những tình tiết rất khác biệt. Mặc dù quý vị độc giả có thể dễ dàng hình dung ra những âm thanh chí chóe trong lúc tranh luận các “vấn đề” của Xóm Chim, nhưng mà trực tiếp nghe và ghi lại thì cũng thú vị không kém.

Một nghiên cứu mới trên Nature Communications cảnh báo rằng nông nghiệp mật độ cao và biến đổi khí hậu đang gia tăng sự suy giảm toàn cầu của các loài chim. Số loài chim bị tuyệt chủng ước lên tới 1430, gấp đôi so với suy đoán trước đây.

Loài người có một nỗi niềm rung động rất khó tả khi khai quật được những đồ tạo tác từ thuở xa xưa. Những ngành khoa học như cổ sinh vật học, hay khảo cổ học phản ánh chính sự tò mò và niềm khao khát hiểu biết quá khứ, lịch sử tiến hóa của thế giới tự nhiên. Ngành vật lý cũng dành rất nhiều công sức để tìm hiểu sự ra đời và tiến hóa của vũ trụ. Trong (...) đời sống xã hội, các ngành nhân văn còn có cả những ấn phẩm về lịch sử nghệ thuật, như Art History hay Journal of Art History. Với cùng suy tư và nỗ lực phục hồi giá trị nhân văn cho sự nghiệp bảo tồn đa dạng sinh học và tự nhiên, chúng tôi tìm được một bức ảnh về chim bói cá, được chụp cách đây gần một thế kỷ, của tác giả A. F. Skutch trên The Condor. Thật sự không dễ dàng để có được một bức ảnh sinh động, chân thực và gợi lên nhiều cảm xúc. Bức ảnh này có khả năng lay động tâm tư suy nghĩ của người xem và đánh thức lương tri vì một môi trường sống đáng sống. (shrink)

Ngụ ngôn về ông bói cá cho biết ông là nhân vật khá tinh nghịch, có lúc ngớ ngẩn như trẻ con, nhưng nhiều khi không thiếu những lời triết lý cũng ra gì phết! Vậy nên tác giả bình sách N. P. Tri cho rằng, chuyện của ông dành cho cả trẻ em lẫn người đã trưởng thành cũng rất có lý. Ở một góc nhìn khác, tác giả D. T. M. Phượng lại nhận thấy một dịp để người (...) đọc đồng hành, phiêu lưu cùng với ông “triết gia Xóm Chim” để có thể đánh giá xem ông ấy ngẩn ngơ thật hay không. (shrink)

Ấy là nói về ông Bói Cá, nhân vật chính của tập truyện ngụ ngôn vui tươi, giàu triết lý cuộc sống, tư duy, có tiêu đề Wild Wise Weird (tạm dịch: Hoang dã, Khôn ngoan, Kỳ lạ).

Ngành báo chí, một trong những ngành truyền thông mạnh mẽ nhất hiện nay, đang đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin, giáo dục công chúng, và giải trí nhưng đồng thời cũng là một lĩnh vực có tính cạnh tranh cao và đầy biến động trong bối cảnh kinh tế toàn cầu. Bài viết nhằm đóng góp cái nhìn dưới lăng kính kinh tế học vào quá trình phát triển và cập nhật xu hướng của (...) báo chí. Những Lý thuyết như trợ cấp chính phủ (government subsidy), lựa chọn hợp lý (rational choice), cũng những kiến thức phổ biến về cung và cầu sẽ giúp người đọc hiểu hơn về sự vận hành nền báo chí. Đồng thời, bài viết chỉ ra một số đặc tính riêng biệt của nền báo chí Việt Nam để giúp định hướng rõ hơn các chính sách phát triển. Cuối cùng, bài viết sẽ nêu ra một số thách thức và cơ hội dưới góc nhìn kinh tế học. (shrink)

Cuối năm, chạy khắp xóm đưa tin, bữa nay chạy ngang qua Ao, thấy Bói Cá vẫn thiền định sâu trên cành tre giữa ao. Phóng viên Chẫu xởi lởi: – Chào ông Bói Cá, hôm nay vui vẻ chứ ông. Không thấy đáp, chỉ thấy cái mỏ Bói Cá ngoáy ngoáy, như vẽ chữ vào không khí. Chẫu ta lạ mắt, tiến đến xem. Hóa ra mắt vẫn mở, chẳng qua công tác “ngoáy” sâu sắc quá nên dường như (...) không nghe thấy phàm âm của Chẫu mà thôi. (shrink)

Loài người có một nỗi niềm rung động rất khó tả khi khai quật được những đồ tạo tác từ thuở xa xưa. Những ngành khoa học như cổ sinh vật học, hay khảo cổ học phản ánh chính sự tò mò và niềm khao khát hiểu biết quá khứ, lịch sử tiến hóa của thế giới tự nhiên. Ngành vật lý cũng dành rất nhiều công sức để tìm hiểu sự ra đời và tiến hóa của vũ trụ. Trong (...) đời sống xã hội, các ngành nhân văn còn có cả những ấn phẩm về lịch sử nghệ thuật, như Art History hay Journal of Art History. Với cùng suy tư và nỗ lực phục hồi giá trị nhân văn cho sự nghiệp bảo tồn đa dạng sinh học và tự nhiên, chúng tôi tìm được một bức ảnh về chim bói cá, được chụp cách đây gần một thế kỷ, của tác giả A. F. Skutch trên The Condor [1]. Thật sự không dễ dàng để có được một bức ảnh sinh động, chân thực và gợi lên nhiều cảm xúc. Bức ảnh này có khả năng lay động tâm tư suy nghĩ của người xem và đánh thức lương tri vì một môi trường tràn đầy sự sống. (shrink)

Đánh thức lương tri khi đối diện với cái đói quả thật nan giải.

Tập truyện ngụ ngôn Bói Cá là công cụ giáo dục giá trị và truyền cảm hứng. Trong bối cảnh con người ngày càng dễ thụ động và xa rời các giá trị truyền thống, tác phẩm này là lời nhắc nhở về tầm quan trọng của việc đọc và duy trì những giá trị nhân văn cốt lõi. Những câu chuyện trong tập truyện không chỉ là hành trang cho trẻ em, mà còn khơi nguồn suy ngẫm cho mỗi (...) chúng ta về ý nghĩa của cuộc sống. (shrink)

*Ghi chú: Truyện ngụ ngôn số 38 trong tập Ngụ Ngôn Bói Cá [1]. Khởi nguồn từ khái niệm mới về “value” [2].

Triết gia Bói Cá, nổi tiếng với đôi mắt tinh anh và sự nhanh trí, gần đây gây chú ý với cuốn sách Wild Wise Weird (tạm dịch: Hoang dã, khôn ngoan, kỳ lạ), quyết định khởi hành chuyến phiêu lưu vòng quanh thế giới để khám phá hiện tượng kỳ lạ mang tên “sống xanh” của con người.

*Ghi chú: Truyện mới này sẽ được bổ sung vào kho tàng Bói Cá Chín Đô mà không gây ra đội giá đột ngột.

Xóm Chim, những ngày cuối năm 2024. Ông Bói Cá những tưởng sẽ có những ngày cuối năm bận rộn, sấp ngửa làm dáng, chuẩn bị đón năm mới vui tươi... Nào ngờ, giang hồ đồn tin tức Bói Cá được một thế lực hắc ám treo thưởng. Nên khó yên ổn rồi. Các tay săn tin tầm cỡ bác học cũng hào hứng vào cuộc truy lùng. Đều là các hảo thủ võ lâm...

Anh chàng Anhinga, còn gọi là chim cổ rắn, xuất trong hai bức tranh tiêu đề “Nóng” ngày 20/11/2023. Một năm sau, lại tìm được ngôi nhà mát mẻ hơn cho anh chàng. Chốn đó là xứ sở kỳ quặc, lắm chuyện kỳ khôi, nơi cư trú của ông Bói Cá, gọi là Xóm Chim. Chứ ở mãi trong Gallery mãi cũng chán.

Dưới đây là bức ảnh cho thấy bầu không khí trầm mặc, giàu suy tư, trong một cuộc thảo luận triết học về sự tồn tại, nhận thức luận về bản thể, và tất nhiên không thể bỏ qua một trụ cột suy tư: đạo đức tiêu hóa.

Trong Xóm Chim, bọn nó xì xào ghê lắm. Chúng nó tị nạnh, cả xóm giờ mới có một lão Bói Cá này xuất ngoại.

Đám học trò xóm chim gật gù, ra vẻ đăm chiêu lắm, nhưng thực chả hiểu ra làm sao. Chuyện xóm xưa nay vẫn vận, kệ thôi...

Ghé qua cửa hàng lưu niệm ông Bói Cá, nhặt nhạnh mấy dòng lưu bút của khách ghé thăm. Cảm tưởng như trong dòng chữ có cả tiếng cười, lẫn tiếng reo vui. Nay rảnh ngồi ngâm ngợi... Nào, trước tiên thử xem chị Kathleen tâm sự gì nhé!

Implicit in feminist and other critiques of ideal theorizing is a particular view of what normative theory should be like. Although I agree with the rejection of ideal theorizing that oppression theorists (and other theorists of justice) have advocated, the proposed alternative of nonideal theorizing is also problematic. Nonideal theorizing permits one to address oppression by first describing (nonideal) oppressive conditions, and then prescribing the best action that is possible or feasible given the conditions. Borrowing an insight from the "moral (...) dilemmas debate"— namely that moral wrongdoing or failure can be unavoidable—I suggest that offering (only) action-guidance under non-ideal conditions obscures the presence and significance of unavoidable moral failure. An adequate normative theory should be able to issue a further, non-action-guiding evaluative chim, namely that the best that is possible under oppressive conditions is not good enough, and may constitute a moral failure. I find exclusively action-guiding nonideal theory to be both insufficiently nonidealizing (because it idealizes the moral agent by falsely characterizing the agent as always able to avoid moral wrongdoing) and meanwhile too strongly adapted to the nonideal (because normative expectations are lowered and detrimentally adapted to options that, while the best possible, are still unacceptable). (shrink)

Một tuần lại trôi qua, phóng viên Ao Quê điểm lại sự kiện lý thú của Xóm Chim.

Tháng đầu năm 2024 chứng kiến mức tăng rất đáng kể số lượt download chương trình máy tính bayesvl của AISDL chạy trên R và Stan. Đồ thị của RDocumentation (CRAN) dưới đây cho thấy hình ảnh bước nhảy khi có dữ liệu của tháng 1-2024.

Bài viết này tóm lược các điểm quan trọng và những triết lý xã hội trong Tầm nhìn Xã hội 5.0 (Society 5.0) của Nhật Bản, đồng thời đưa ra bài học cho Việt Nam trong việc hình thành một xã hội “lấy dân làm gốc”, được hiện thực hoá bởi trí tuệ nhân tạo (AI). Nhằm tiến tới một xã hội nơi con người được đặt làm trung tâm đồng thời chung sống hài hoà với công nghệ ngày càng (...) thông minh, năm gợi ý cụ thể cho Việt Nam đã được đưa ra: Tầm nhìn lấy con người làm trung tâm; Góc nhìn đa chiều về mối quan hệ giữa người và máy; Lấy AI làm động lực phát triển kinh tế-xã hội; Cách tiếp cận từ dưới lên trên và thúc đẩy tính tham gia trong việc thiết lập tầm nhìn; và Tính bền vững và bao quát trong các ứng dụng của AI. (shrink)

Bài viết đánh giá thực trạng hoạt động hệ thống ngân hàng Việt Nam trong bối cảnh thực hiện đề án cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng (TCTD). Kết quả nghiên cứu cho thấy, hoạt động tái cấu trúc ngân hàng đã diễn ra mạnh mẽ với chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ và Ngân hàng nhà nước, đặc biệt trong phê duyệt chủ trương chuyển giao bắt buộc 4 ngân hàng diện kiểm soát đặc (...) biệt nhằm lành mạnh và ổn định hệ thống ngân hàng. Tuy nhiên, với thực trạng nền kinh tế suy thoái, những vấn đề về nợ xấu gia tăng vượt qua ngưỡng an toàn 3%, tỷ lệ bao phủ nợ xấu giảm xuống dưới 100%, tín dụng tăng trưởng chậm, biên lợi nhuận thu hẹp đang trở thành nguy cơ dẫn dến rủi ro hoạt động của hệ thống ngân hàng Việt Nam. Trước thực trạng đó, tác giả đưa ra một số khuyến nghị chính sách nhằm nâng cao hiệu quả tái cơ cấu hệ thống ngân hàng. (shrink)

Tác giả Desirée Kumpf phân tích trên Environmental Humanities về bản chất của các đồn điền trà hữu cơ tại Ấn Độ, dưới danh nghĩa “tăng trưởng xanh”, thường lấy lý tưởng trung tâm là tách bạch tăng trưởng kinh tế khỏi quá trình khai thác cạn kiệt nguồn tài nguyên sinh thái. Mục tiêu của lá cờ chuyển đổi này chính là giảm thiểu tới mức thấp nhất các tác động sinh thái tiêu cực.

Mấy ngày tuần qua, có nhiều ý kiến xung quanh chuyện đọc sách của Hoa hậu Kỳ Duyên. Nhiều chê bai, cũng có ý kiến bày tỏ sự thông cảm với lựa chọn cá nhân. Một số ý kiến cho rằng cần phải tăng cường truyền cảm hứng cho văn hóa đọc [1]. Tuy vậy, tình trạng văn hóa đọc suy giảm hoàn toàn không mới. Ngay cả ở những quốc gia có tầm ảnh hưởng và độ sâu văn hóa (...) rất đáng kính trọng như Pháp, đọc sách cũng đang bị suy giảm trong giới trẻ [2]. Sự cạnh tranh của các loại hình thông tin, thiết bị công nghệ và dịch chuyển từ "đọc sang xem" và "xem sang xem lướt" đã góp phần tạo nên sự xói mòn nền tảng đọc. Trên thực tế, từ phương diện sinh học, đọc tốn năng lượng, phải suy nghĩ và ngốn nhiều thời gian. Cân nhắc đánh đổi thói quen thụ hưởng lợi ích nhanh lấy lợi ích lâu dài trở thành khó khăn hơn ở thời đại này. So với thời kỳ khi mà sách là một trong số ít phương tiện thông tin mang lại nhiều lợi ích tinh thần, cân nhắc này rõ ràng thiệt thòi cho văn hóa đọc. Tuy vậy, cũng không cần quá bi quan, vì trong một số cộng đồng hướng tới phát triển nền tảng tri thức lâu bền, văn hóa đọc sẽ vẫn tiếp tục được duy trì, thậm chí phát triển. Hình ảnh tình cờ tôi thấy dưới đây là một ví dụ. (shrink)

Tháng 9-2017, trang thông tin The Scottish Wildlife Trust đăng một bài tin ảnh vừa thú vị, vừa kích thích trí tò mò về chim bói cá ở Montrose Basin, Scotland. Bài viết kể về việc nhiếp ảnh gia Ron Mitchell tình cờ nhiều lần bắt gặp cả anh cả chị bói cá “ghim” con mồi lên cành cây! Con mồi ở đây là loài cá gai (tên tiếng Anh: stickleback).

Trong quá trình phát triển của phong trào bảo vệ môi trường, đã xuất hiện nhiều học thuyết và trường phái khác nhau. Một trong số này thuộc về các học thuyết bảo vệ môi trường lạ đời (đôi khi mang sắc thái cực đoan), thể hiện sự tận tụy và độc đáo trong việc bảo vệ môi trường với mọi biện pháp. Vì họ đặt môi trường lên hàng đầu, nên những quan điểm này thường phản ánh quan điểm (...) cấp tiến và đôi khi khá khác biệt về quan hệ giữa con người và môi trường. Vì vậy, chúng thường không được chấp nhận rộng rãi hoặc không thực tế. Tuy nhiên, dưới góc nhìn tập trung vào bảo vệ môi trường, những học thuyết này cũng đem đến cho chúng ta nhận thức về những xung đột lợi ích mà nhiều nhà hoạt động môi trường thường bỏ qua. Chúng cũng làm nổi bật mục tiêu quan trọng của việc hài hòa lợi ích của con người và thiên nhiên. Bài viết này sẽ tập trung phân tích một số học thuyết bảo vệ môi trường lạ đời phổ biến nhất, để mang đến một cái nhìn đa chiều về vấn đề môi trường. (shrink)

Ngày hôm nay, một trong vài ngày cuối cùng trước khi đón năm mới 2025, đã tình cờ trở thành mốc của thời kỳ mới. Nguyên do là dữ liệu trong hình dưới đây, cho biết lượng trang sách đã tiêu thụ (nghĩa là độc giả thực đọc và trả tiền) của cuốn sách BEE cán mốc một vạn trang. Đồng thời, cuốn sách thể loại hư cấu hài hước WWW cũng cùng lúc cán mốc 1 vạn.

Chờ mãi, rồi bài viết rất nhiều suy ngẫm về loài chim bói cá cũng chuyển từ trạng thái chờ sang thực sự xuất bản.

Trong bối cảnh của thời đại mới với sự phát triển vượt bậc của công nghệ thông tin, các cơ quan báo chí đang phải đối mặt với sự sụt giảm về doanh thu. Những vấn đề liên quan đến tài chính và nguồn thu của báo chí được đề cập trong bài viết này dưới khái niệm của kinh tế báo chí.

Dạo gần đây mưa nhiều, cây cối tốt tươi, cá tôm đầy ao. Chim ở các nơi tấp nập kéo đến sinh sống.

Ngày 19-7-2022, bài nghiên cứu trình bày lý thuyết MTAM chính thức ra đời trên tạp chí HSSComms, có thể truy cập toàn văn tại địa chỉ như được cung cấp trong references của bài dưới đây.

Hồ Mạnh Tùng và Hồ Mạnh Toàn đều là các nhà nghiên cứu trẻ trong lĩnh vực khoa học xã hội ở độ tuổi dưới 30. Mặc dù mới tham gia nghiên cứu khoa học chưa lâu, nhưng 2 anh em nhà họ Hồ đã có thành tích khoa học ấn tượng.

Bài viết nghiên cứu đặc điểm của doanh nghiệp (DN) may Việt Nam hiện nay, bao gồm các đặc điểm về quy mô, khả năng tài chính và công nghệ, năng lực sản xuất, sự phụ thuộc vào các đối tác bên ngoài. Từ đó, nhóm tác giả phân tích ảnh hưởng của những yếu tố trên đến lựa chọn hình thức sản xuất chủ yếu tại các DN may Việt Nam. Nhóm tác giả cũng giới thiệu nội dung thực (...) hiện 3P dưới sự tác động của phương thức sản xuất chính trong các DN may Việt Nam, trên cơ sở đó đưa ra các khuyến nghị hoàn thiện 3P trong các DN may. (shrink)

Trong một thế giới đang phải vật lộn với nhu cầu cấp thiết chống lại biến đổi khí hậu, các quốc gia đã đưa ra những cam kết quan trọng nhằm giảm khí thải và tác động đến môi trường. Những cam kết này rất cần thiết để đạt được các mục tiêu do Thỏa thuận Paris đặt ra, nhằm hạn chế sự nóng lên toàn cầu ở mức dưới 2°C. Mặc dù các cam kết được đưa ra, nhưng tình (...) hình vẫn không mấy khả quan khi tổng lượng phát thải liên tục đạt đỉnh mới từ 1990. Năm 2023 đã ghi nhận mức băng biển ở Nam Cực thấp nhất từ trước đến nay, trong khi đó Cơ Quan Năng lượng Quốc tế dự đoán rằng lượng khí thải CO2 sẽ lại tiếp tục đạt mức cao kỷ lục trong năm 2023 và vẫn chưa thể xác định được mức đỉnh rõ ràng. Cùng với đó là sự xuất hiện của hàng loạt các rủi ro và thách thức có thể khiến các quốc gia lùi bước, thậm chí thất bại, trong việc thực hiện các cam kết khí hậu. Bài viết này sẽ xem xét một số rủi ro và thách thức chính có khả năng làm cản trở các mục tiêu giảm phát thải như đã cam kết. Những thông tin này sẽ có giá trị cảnh báo các khó khăn mà các quốc gia đã, đang, và sẽ phải đối mặt để thực hiện các cam kết khí hậu của mình. (shrink)