Trong 30 năm qua, đặc biệt là những năm gần đây, Việt Nam đã tận dụng thời cơ, thuận lợi, vượt qua nhiều khó khăn; thách thức, thực hiện phát triển bền vững đất nước và đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử. Đất nước đã ra khỏi tình trạng kém phát triển, kinh tế tăng trưởng khá nhanh, đời sống vật chất và tinh thần của người dân được cải thiện. Vị thế (...) của Việt Nam trên trường quốc tế được nâng cao, tạo ra những tiền đề quan trọng để phát triển nhanh, bền vững, nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân. Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay, phát triển bền vững Việt Nam đang đứng trước nhiều khó khăn, thách thức lớn có tính chất toàn cầu (khủng hoảng tài chính, năng lượng, vấn đề an ninh lương thực, biến đổi khí hậu,...) cũng như những khó khăn, thách thức chủ quan khác của đất nước (thành tựu đạt được chưa tương xứng với tiềm năng; chất lượng, năng suất, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế còn thấp; tăng trưởng kinh tế còn dựa nhiều vào các yếu tố phát triển theo chiều rộng, chậm chuyển sang phát triển theo chiều sâu; việc khai thác và sử dụng tài nguyên chưa thật hợp lý và tiết kiệm; các cân đối kinh tế vĩ mô chưa thật vững chắc, bội chi ngân sách, thâm hụt cán cân thương mại còn lớn, lạm phát còn cao; môi trường sinh thái ở nhiều nơi bị ô nhiễm nặng,...). Nhằm cung cấp thêm tài liệu nghiên cứu về vấn đề nêu trên, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật xuất bản cuốn sách Bằng chứng cuộc sống - Suy ngẫm về phát triển bền vững Việt Nam của đồng tác giả Bạch Ngọc Chiến và Vương Quân Hoàng. -/- Ngoài phần mở đầu, phụ lục kỹ thuật, tài liệu tham khảo, cuốn sách gồm 5 chương chính: -/- Chương 1. Mạch nguồn; Chương 2. Con người, xã hội và nhà nước; Chương 3. Sức vóc kinh tế; Chương 4. Trí lực quốc dân; Chương 5. Tiến hóa. -/- Với tư duy và phương pháp tiếp cận khoa học, các tác giả dẫn dắt bạn đọc đi từ các quan sát về lịch sử hình thành dân tộc, sự phát triển và hoàn thiện của con người, xã hội, nhà nước trong tiến trình lịch sử đến sự phát triển kinh tế của đất nước ta. Mục tiêu cuối cùng mà các tác giả muốn đề cập là phương pháp và năng lực tổ chức, thiết kế và thực thi những kế hoạch phát triển phù hợp trong điều kiện hạn chế về nguồn lực và đối mặt với những thay đổi của cục diện trong nước và quốc tế. Nội dung cuốn sách cũng giúp làm sáng tỏ nhiều câu hỏi, gợi mở cách nhìn nhận về tương lai phát triển của đất nước. Cuốn sách thể hiện quá trình nghiên cứu công phu, nghiêm túc, nhiều nhận xét có giá trị tham khảo tốt; tuy nhiên có những ý kiến, nhận xét cần tiếp tục được thảo luận. Xin giới thiệu cuốn sách với bạn đọc và mong nhận được ý kiến đóng góp để nội dung cuốn sách được hoàn thiện hơn trong những lần xuất bản sau. -/- Tháng 11 năm 2015 NHÀ XUẤT BẢN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA - SỰ THẬT. (shrink)

Rừng mang lại những lợi ích rất to lớn và trong hơn một thập kỷ qua, chuyển đổi rừng (forest transition-FT) đã nhận được sự quan tâm rất lớn của các học giả toàn cầu.

KTDB — Với lối tiếp cận mới mẻ và sáng tạo, với tư duy và phương pháp tiếp cận khoa học, đồng tác giả Bạch Ngọc Chiến và Vương Quân Hoàng đã dẫn dắt bạn đọc đi từ các quan sát về lịch sử hình thành dân tộc, sự phát triển và hoàn thiện của con người, xã hội, nhà nước trong tiến trình lịch sử đến sự phát triển kinh tế của đất nước ta qua cuốn sách “Bằng chứng (...) cuộc sống – Suy ngẫm về phát triển bền vững Việt Nam”. (shrink)

Hoàn thành nghiên cứu Tiến sĩ ở Bỉ, Vương Quân Hoàng tập trung vào công việc tìm hiểu đặc tính nền kinh tế Việt Nam. Qua công việc, anh có dịp gặp gỡ nhiều bạn trẻ khởi nghiệp, với tư cách là giám khảo cuộc thi Sáng tạo tương lai trong khuôn khổ hành trình Khát vọng Việt do Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam phối hợp cùng Tập đoàn Trung Nguyên tổ chức.

Bài viết khám phá các thách thức mà văn hóa tiêu dùng và đề xuất rằng, việc chuyển đổi sang lối sống đơn giản và tiết kiệm trong cuộc cuộc chiến chống biến đổi khí hậu (BĐKH).

While cosmopolitans are right to think that state sovereignty is derived from individuals, many cosmopolitan accounts can be too demanding in their expectations for illiberal regimes because they do not account for the attitudes of the persons with who will subject to the intervention. These ‘objectivist’ accounts suggest that sovereignty is wholly a matter of a state’s conformity to the objective demands of justice. In contrast, for ‘subjectivist’ accounts, the attitudes of citizens do matter. Subjectivist cosmopolitans do not deny the (...) objective demands of liberal justice, but argue that state sovereignty is at least partly a matter of the subjective attitude of citizens toward their state. This paper will highlight the reasons why such coercive impositions are troubling, and diagnose why objectivist theories characteristically fail to recognize them. It seeks to articulate a moderate kind of subjectivist cosmopolitanism that balances a liberal concern for rights with a worry about the imposition of political institutions or practices on a people that does not accept them. (shrink)

A one-stop resource on the current developments in word order research, this comprehensive survey provides an up-to-date, critical overview of this widely debated topic, exploring and evaluating research carried out in four major ...

With the increasing degrees A.I.s and machines are applied across different social contexts, the need for implementing ethics in A.I.s is pressing. In this paper, we argue for a pluralist hybrid model for the implementation of moral A.I.s. We first survey current approaches to moral A.I.s and their inherent limitations. Then we propose the pluralist hybrid approach and show how these limitations of moral A.I.s can be partly alleviated by the pluralist hybrid approach. The core ethical decision-making capacity of an (...) A.I. based on the pluralist hybrid approach consists of two systems. The first is a deterministic algorithm system that incorporates different moral rules for making explicit moral decisions. The second is a machine learning system that calculates the value of the variables required by the application of moral principles. The pluralist hybrid system is better than the existing proposals as (i) it better addresses the moral disagreement problem of the top-down approach by including different moral principles, while (ii) it reduces the opacity of ethical decision-making compared with a bottom-up system by implementing explicit moral principles for moral decision making. (shrink)

Among the most popular strategies for justifying political obligations are those that appeal to the principle of fairness. These theories face the challenge, canonically articulated by Robert Nozick, of explaining how it is that persons are obligated to schemes when they receive goods that they do not ask for but cannot reject. John Simmons offers one defense of the principle of fairness, arguing that people could be bound by obligations of fairness if they voluntarily accept goods produced by a cooperative (...) scheme. Simmons, however, thinks that such a theory will do little work in justifying political obligations, since virtually no one voluntarily accepts state goods. This paper attempts to advance just such a theory by arguing that states are in fact genuine cooperative schemes and that Simmons is overly pessimistic in his appraisal of whether the majority of citizens accept the goods provided by their states. (shrink)

Very little attention has been paid towards examining John Rawls’s liberal principle of legitimacy as a self-standing theory. Nevertheless, it offers a highly original way of thinking about state legitimacy. In this paper, I will offer a sketch of what such an account might look like. At its heart is the idea that the legitimacy of the state resides not in the consent of the governed, nor in the state’s conformity with the appropriate principles of justice, but rather in citizens’ (...) endorsement of the state and its underlying constitutional principles on the basis of their own comprehensive conceptions of justice. Such an account offers a stable middle ground between popular alternatives, and has a way of not just solving, but dissolving, the problem of legitimacy. (shrink)

In this article, we apply the notion of interval neutrosophic sets to ideal theory in BCK/BCI-algebras.

Issues of academic authorship pose few problems for philosophers or those in the humanities, yet raise a host of issues for medical researchers, engineers and scientists, where multiple authors is the norm and journal articles sometimes list hundreds of authors. At issue here are abstract questions about desert, as well as practical problems regarding the distribution of goods attached to authorship—tenure, prestige, research grants, etc. This paper defends a version of the author/contributor model, where the specific contributions of authors are (...) described in a footnote, against other models of authorial attribution. Such a model offers the best guarantee that authors will get their due, as well as providing the most reliable protection against misconduct and fraud. The paper also arguesthat it is important for this model to be institutionalized across disciplinary boundaries as the increasingly interdisciplinary nature of research will inevitably bring discipline-specific authorial norms into conflict. (shrink)

For the political naturalist, skepticism about political obligations only arises because of a basic confusion about the necessity of the state for human well-being. From this perspective, human beings are naturally political animals and cannot flourish outside of political relationships. In this paper, I suggest that this idea can be developed in two basic ways. For the thick naturalist, political institutions are constitutive of the best life. For the thin naturalist, they secure the basic background conditions of peace and stability (...) that are necessary for any minimally decent human life. Both approaches, however, are problematic, and while political institutions might have a special kind of value for human well-being, it is difficult to convert this claim into a justification for political obligations. (shrink)

Consider the concept combination ‘pet human’. In word association experiments, human subjects produce the associate ‘slave’ in relation to this combination. The striking aspect of this associate is that it is not produced as an associate of ‘pet’, or ‘human’ in isolation. In other words, the associate ‘slave’ seems to be emergent. Such emergent associations sometimes have a creative character and cognitive science is largely silent about how we produce them. Departing from a dimensional model of human conceptual space, this (...) article will explore concept combinations, and will argue that emergent associations are a result of abductive reasoning within conceptual space, that is, below the symbolic level of cognition. A tensor-based approach is used to model concept combinations allowing such combinations to be formalized as interacting quantum systems. Free association norm data is used to motivate the underlying basis of the conceptual space. It is shown by analogy how some concept combinations may behave like quantum-entangled particles. Two methods of analysis were presented for empirically validating the presence of non-separable concept combinations in human cognition. One method is based on quantum theory and another based on comparing a joint probability distribution with another distribution based on a separability assumption using a chi-square goodness-of-fit test. Although these methods were inconclusive in relation to an empirical study of bi-ambiguous concept combinations, avenues for further refinement of these methods are identified. (shrink)

Professionalization, career development prospects, and social value are the three basic components of the status and prospects of community education workers, which influence their choice to continue their careers or not. In China, these problems are complex and lacking in systematic research, and the current situation does not meet the needs of community education. This study interviewed 24 community workers regarding their salaries, working conditions, and training and career advancement opportunities to evaluate this situation in Ningbo City. The findings highlight (...) challenges in the evaluation processes and work motivations of community education workers, including teams without professional knowledge, lack of training opportunities, unsupportive policies, and low salaries. These findings can be used by governments and community workers to find collaborative ways to facilitate community education processes, including the provision of adult education for community educators. New legal policies to raise the status of community educators are also suggested. (shrink)

Trong cuộc sống hằng ngày của chúng ta, khoa học và công nghệ dường như có thể thấy được ở bất cứ đâu. Vì thế, chúng ta đều có nhu cầu tích hợp và sử dụng các thông tin khoa học cho các cân nhắc quan trọng, ví dụ như những quyết định về chăm sóc y tế, an toàn thực phẩm, đầu tư, sáng tạo, và biến đổi khí hậu. Truyền thông khoa học là việc cực kỳ (...) quan trọng vì nó giúp chuyển hóa các kết quả nghiên cứu khoa học (thông tin đã được phần nào kiểm chứng thông qua quá trình đánh giá nghiêm ngặt) thành một phần của kiến thức tập thể được ứng dụng trong cuộc sống hàng ngày. Các kiến thức này sẽ giúp làm tăng sự hiệu quả và phù hợp của quá trình đưa ra quyết định và hành động các cá nhân trong tập thể đấy. (shrink)

Cuộc sống này cần đến nhiều lòng biết ơn. Chỉ nguyên việc có thể sống yên bình, ta đã phải biết ơn nhiều thứ, nhiều người lắm. Riêng tôi luôn biết ơn hai người thầy. Lần lượt theo thời gian, trước tiên là GS Văn Như Cương (1937-2017). Tiếp theo là GS André Farber (1944-2017).

While virtually everyone recognizes the moral permissibility of whistleblowing under certain circumstances, most theorists offer relatively conservative accounts of when it is allowed, and are reluctant to offer a full recommendation of the practice as an important tool towards addressing ethical failures in the workplace. We think that accounts such as these tend to overestimate the importance of professional or personal obligations, and underestimate the moral obligation to shine light on severe professional malfeasance. Of course, a whistleblower, even an anonymous (...) one, often faces serious threats of retaliation and harm to their professional livelihoods and well-being. To address these challenges we argue in favor of a practice that we will call Preemptive Anonymous Whistleblowing (PAW). Such whistleblowing is preemptive in that a whistleblower provides information about malfeasance to a party in a position to do something about it without first raising the worry to one’s immediate superiors. At first blush, such preemption may seem unsettling, and PAW admittedly raises a number of worrisome issues. We defend PAW, however, as part of a larger argument that whistleblowing is morally required more often than is commonly thought. The availability of PAW as an option provides a method for allaying the concern that whistleblowing can be overly burdensome due to the risks of job and career. Insofar as that concern can be allayed, it is feasible for there to be substantial moral requirements to engage in whistleblowing in cases where severe harms can be prevented. With high enough stakes, there is a moral requirement for whistleblowing. (shrink)

Recent studies show that racism still exists in the American medical profession, the fact of which legitimizes the historically long-legacy of mistrust towards medical profession and health authorities among African Americans. Thus, it was suspected that the participation of black patients in end-of-life care has always been significantly low stemmed primarily from their mistrust of the medical profession. On the other hand, much research finds that there are other reasons than the mistrust which makes African Americans feel reluctant to the (...) end-of-life care, such as cultural-religious difference and genuine misunderstanding of the services. If so, two crucial questions are raised. One is how pervasive or significant the mistrust is, compared to the other factors, when they opt out of the end-of-life care. The other is if there is a remedy or solution to the seemingly broken relationship. While no studies available answer these questions, we have conducted an experiment to explore them. The research was performed at two Philadelphia hospitals of Mercy Health System, and the result shows that Black patients’ mistrust is not too great to overcome and that education can remove the epistemic obstacles as well as overcome the mistrust. (shrink)

Background: In the context of globalization, Vietnamese universities, whose primary function is teaching, there is a need to improve research performance. Methods: Based on SSHPA data, an exclusive database of Vietnamese social sciences and humanities researchers’ productivity, between 2008 and 2019 period, this study analyzes the research output of Vietnamese universities in the field of social sciences and humanities. Results: Vietnamese universities have been steadily producing a high volume of publications in the 2008-2019 period, with a peak of 598 articles (...) in 2019. Moreover, many private universities and institutions are also joining the publication race, pushing competitiveness in the country. Conclusions: Solutions to improve both quantity and quality of Vietnamese universities’ research practice in the context of the industrial revolution 4.0 could be applying international criteria in Vietnamese higher education, developing scientific and critical thinking for general and STEM education, and promoting science communication. (shrink)

Ở một ngôi làng nọ, có một chú bé lanh lợi. Đó là do chú bé chịu quan sát, nghĩ ngợi. Gần thiên nhiên giúp chú bé có dịp quan sát nhiều, nhờ thế tự học hỏi. Chú bé có sở thích hay bắt dế, thi thoảng giữ lại một vài dế tướng quân đẹp và dũng mãnh.

Đại dịch COVID-19 đã gây ra những diễn biến phức tạp, khó lường và tác động đến nhiều mặt của đời sống xã hội, lĩnh vực giáo dục cũng không nằm ngoài tác động đó. Học sinh được trải nghiệm học tập trực tuyến và có những khoảng thời gian “bất thường” rời xa trường lớp, bạn bè và tự học ở nhà (Hoang, 2020; Tran, 2020). Các hoạt động khoa học và giáo dục cũng chịu tác động không (...) nhỏ (Vuong, 2018). Đời sống vật chất lẫn tinh thần của đội ngũ giáo viên cả trong nước lẫn giáo viên nước ngoài đi dạy tại các quốc gia đều bị suy giảm (Vu et al., 2020). Đã có gần 42.000 giáo viên phải hoãn hợp đồng làm việc và không có lương, trong đó có 29.700 giáo viên mẫu giáo bỗng chốc trở nên thất nghiệp và phải làm các công việc thời vụ để đáp ứng đời sống thường nhật (Bich Thanh, 2020). Khoảng 70% các tổ chức giáo dục tư nhân có thể sẽ phá sản khi không thể lưu động đủ chi trả các loại hình tài chính khác nhau (Nguyen, 2020). Rất nhiều trường học đang lo lắng về tình trạng không mong muốn này bởi giáo viên sẽ không thể đảm bảo chất lượng công việc khi mà chất lượng cuộc sống của họ cũng đang bị đe dọa (Canrinus et al., 2012). Hơn nữa, hiệu suất làm việc giáo viên được cho là yếu tố tác động quan trọng và có ảnh hưởng nhiều nhất đến học sinh (Darling-Hammond and Youngs, 2002; Staiger and Rockoff, 2010), so với các tác động bên ngoài như lòng yêu nghề, cách diễn đạt, sự tương tác hay mối quan hệ giữa giáo viên và học sinh (Marsh and Bailey, 1991). (shrink)

Việc có được một tấm ảnh cũ, cách đây gần nửa thế kỷ là điều kỳ diệu. 50 năm sẽ rất nhiều thay đổi. Đồ đạc lớn còn cũ hỏng, thì giữ được tấm ảnh in giấy khó biết chừng nào. Chưa kể thời đó rất nghèo, đâu phải dễ có điều kiện chụp ảnh. -/- Ấy vậy, mà tôi lại có lại được bức ảnh đen trắng, ngay đã gần 50 năm tuổi.

Trong một số mới xuất bản của PNAS (Viện hàn lâm khoa học Hoa Kỳ), các nhà nghiên cứu thuộc Florida Atlantic University đã công bố một nghiên cứu công phu, phát hiện thời điểm trỗi dậy của “cái biết có ý thức” (conscious awareness), một ý niệm rất quan trọng đối với quá trình nhận thức và phát triển ý thức của con người. Một ý nghĩa rất sâu sắc của kết quả nghiên cứu này có liên quan tới (...) thế giới tự nhiên, đa dạng sinh thái, và thời gian con người có thể trở nên khỏe mạnh tinh thần khi sống giữa thiên nhiên, tới mức tác giả Weir viết trên Monitor on Psychology [6]: “Thậm chí chỉ âm thanh của tự nhiên cũng có tính chất phục hồi sinh lực”. Như thế, những nỗ lực của con người bảo tồn không gian thiên nhiên, môi sinh và sự đa dạng sinh học, kiểu hình sự sống, cũng chính là bảo tồn nguồn gốc nhận thức, trí khôn, tiếp cận xử lý thông tin, mà những bạn trẻ 3 tháng tuổi trong nghiên cứu đã giúp chúng ta dần hiểu ra. Khi những thông tin từ môi trường được tiếp nhận, xây dựng, lưu trữ, và mở rộng thành các phạm vi ảnh hưởng chủ quan (subjective sphere of influence) trong tâm trí, nó sẽ giúp ta thực hiện các suy nghĩ và hành động có nhận thức rõ ràng, chuẩn xác, và hiệu quả hơn. Đây có lẽ cũng là cách chúng ta học hỏi và xây dựng hệ văn hóa, cũng như tiếp nhận tri thức và tạo ra sự đổi mới sáng tạo trong các khía cạnh của cuộc sống, cụ thể là khoa học công nghệ. Cho nên giá trị thật của không gian thiên nhiên, môi sinh và sự đa dạng sinh học, kiểu hình sự sống rõ ràng không thể nào chỉ tương đương với các món “khoái khẩu” hoặc là doanh số bán vé, thu dịch vụ khách tham quan tại các khu vực bảo tồn được. (shrink)

Bài viết này giới thiệu năm yếu tố tiền đề đó với mục đích gia tăng nhận thức về quan hệ giữa người và máy trong bối cảnh công nghệ ngày càng thay đổi cuộc sống thường nhật. Năm tiền đề bao gồm: Tiền đề về cấu trúc xã hội, văn hóa, chính trị, và lịch sử; về tính tự chủ và sự tự do của con người; về nền tảng triết học và nhân văn của nhân loại; (...) về hiện tượng tiếp biến văn hóa sinh ra từ tương tác giữa người và máy; về tam giác tương tác giữa con người với máy tính, giữa con người với con người, và giữa con người với thiên nhiên. Trên cơ sở giải thích rõ về năm tiền đề này, bài viết đã đưa ra ba gợi ý cho Việt Nam về việc phát triển, ứng dụng, và quản lý trí tuệ nhân tạo. (shrink)

Mùa xuân, đất trời dậy sự sống. Từ đồng bằng tới vùng núi cao của đất nước ta, khắp nơi muôn hoa đua sắc. Trong số những người Việt quan tâm tới tiến triển khoa học nước nhà, trước đà bứt phá công nghệ khoa học vũ bão của thế giới, vẫn có những cành mai mỗi ngày lại đơm những nụ hoa hiến dâng cho cuộc sống. Cảm ơn những tác giả đã dành thời gian đặt (...) bút để mang chúng đến với cuộc đời. (shrink)

Thức ăn đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong cuộc sống. Nó không chỉ cung cấp năng lượng và chất dinh dưỡng cho sự sống và phát triển của con người, mà đôi khi nó còn là hình thức để con người đạt thỏa mãn các nhu cầu văn hóa và xã hội [1]. Việc dân số toàn cầu đang gia tăng nhanh chóng qua từng năm, thức ăn lại ngày càng trở nên quan trọng để (...) đảm bảo an ninh lương thực. Tuy nhiên, các hoạt động nông nghiệp và sử dụng đất đai cho sản xuất thực phẩm là một trong những nguồn phát thải nhà kính chính, góp phần làm biến đổi khí hậu. (shrink)

The Kingfisher story collections (Truyện ngụ ngôn Bói Cá) của tác giả Vương Quân Hoàng thể hiện các quan sát và suy tư của ông đối với các khía cạnh văn hóa, xã hội, và con người thông qua góc nhìn và trải nghiệm của ngài Bói Cá, nhân vật chính của cả tập truyện, đối với cuộc sống nhộn nhịp ở xóm chim. Có thể nói, cuốn sách cung cấp cho độc giả nhỏ tuổi những bài học (...) về cách làm người thông qua sự vui nhộn, sinh động, và muôn màu của những chú chim. Đối với những người lớn tuổi, đã có một số hay nhiều kinh nghiệm, cuốn sách có thể mang lại những giây phút giải trí và cơ hội đúc rút, suy ngẫm có giá trị. Nếu đọc cuốn sách nhiều lần và đọc dưới nhiều góc độ khác nhau, người đọc thậm chí càng khám phá được thêm nhiều điều ý vị lẩn khuất trong thế giới xóm chim. (shrink)

Thức ăn đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong cuộc sống. Nó không chỉ cung cấp năng lượng và chất dinh dưỡng cho sự sống và phát triển của con người, mà đôi khi nó còn là hình thức để con người đạt thỏa mãn các nhu cầu văn hóa và xã hội. Việc dân số toàn cầu đang gia tăng nhanh chóng qua từng năm, thức ăn lại ngày càng trở nên quan trọng để đảm (...) bảo an ninh lương thực. Tuy nhiên, các hoạt động nông nghiệp và sử dụng đất đai cho sản xuất thực phẩm là một trong những nguồn phát thải nhà kính chính, góp phần làm biến đổi khí hậu. (shrink)

The Kingfisher story collections (Truyện ngụ ngôn Bói Cá) của tác giả Vương Quân Hoàng thể hiện các quan sát và suy tư của ông đối với các khía cạnh văn hóa, xã hội, và con người thôngqua góc nhìn và trải nghiệm của ngài Bói Cá, nhân vật chính của cả tập truyện, đối với cuộc sống nhộn nhịp ở xóm chim. (Báo Khoa học & Phát triển; Số 1260, ngày 5-11/10/2023).

Nhân đọc bài bình sách mặc dù rất gọn, nhưng không hề kém lý thú trên tờ Kinh tế và Dự báo [1], vài suy nghĩ liên hệ chợt đến. Đoạn trích của bài bình sau là ví dụ: “Đối với trẻ em, chú chim Bói Cá trên cho thấy hậu quả không tốt của những người hay trì hoãn làm việc. Đối với người trưởng thành, câu chuyện phê phán những người ôm lấy lý thuyết mà không chịu hành (...) động, thiếu thực tiễn trong cuộc sống”. Quả nhiên những chuyện tương tự như trên ngẫm ra thấy rất phổ biến. Ngay trong công việc, chúng tôi cũng vẫn cứ phải nhắc nhau, vì có biết thì vẫn cứ thỉnh thoảng xảy ra. (shrink)

Chẫu Ăn Tết. HN, 19.1.2023. -/- Tết là thời gian nghỉ ngơi. -/- Nhưng Tết cũng là lúc dành để kiểm đếm năm, vài năm, và có khi cả một quãng dài của cuộc sống.

Thông qua các câu chuyện, tác giả đã khéo léo mượn hình ảnh về chú chim Bói Cá đầy khôi hài và châm biếm để thể hiện các triết lý nhân sinh quan trong cuộc sống.

Sự tiến bộ nhanh chóng của các nền tảng Công nghệ Thông tin (CNTT) và ngôn ngữ lập trình đã làm thay đổi hình thái vận động và phát triển của xã hội loài người. Không gian mạng và các tiện ích đi kèm ngày càng được mở rộng, dẫn đến sự chuyển dịch dần từ đời sống trong thế giới thực sang đời sống trong thế giới ảo (còn gọi là không gian mạng hay không gian số). (...) Sự mở rộng và phát triển của các Mô hình Xử lý Ngôn ngữ Tự nhiên (Natural Language Processing – NLP) và Mô hình Ngôn ngữ Lớn (Large Language Model – LLM) thể hiện những đặc điểm giống con người về lập luận, nhận thức, sự chú ý và sáng tạo đã giúp con người vượt qua rào cản về khả năng vận hành. Đi kèm với các tiềm năng to lớn của AI là những lỗ hổng bảo mật mới và các rủi ro về an ninh thông tin phức tạp hơn. Khi xã hội vẫn đang cố gắng chuyển mình sang giai đoạn mới để có thể thích ứng với sự biến đổi công nghệ, cuộc cách mạng AI lại tiếp tục diễn ra đòi hỏi chúng ta phải suy nghĩ lại quỹ đạo của quá trình chuyển đổi xã hội vì nó có thể làm trầm trọng hơn các rủi ro an ninh thông tin được trình bày ở trên. Cụ thể, xã hội cần tiến hóa như thế nào để có thể bắt kịp với sự biến đổi mang tính đột phá tạo ra bởi làn sóng công nghệ AI hiện nay? Làm sao để quản lý và tận dụng sức mạnh của chúng trong khi vẫn đảm bảo được an ninh thông tin khi không gian và thời gian sống trong thế giới ảo của chúng ta ngày càng tăng? Bài viết này sẽ giúp làm sáng tỏ và trả lời các câu hỏi này. (shrink)

Sự tiến bộ nhanh chóng của các nền tảng Công nghệ Thông tin (CNTT) và ngôn ngữ lập trình đã làm thay đổi hình thái vận động và phát triển của xã hội loài người. Không gian mạng và các tiện ích đi kèm ngày càng được mở rộng, dẫn đến sự chuyển dịch dần từ đời sống trong thế giới thực sang đời sống trong thế giới ảo (còn gọi là không gian mạng hay không gian số). (...) Sự mở rộng và phát triển của các Mô hình Xử lý Ngôn ngữ Tự nhiên (Natural Language Processing – NLP) và Mô hình Ngôn ngữ Lớn (Large Language Model – LLM) thể hiện những đặc điểm giống con người về lập luận, nhận thức, sự chú ý và sáng tạo đã giúp con người vượt qua rào cản về khả năng vận hành. Đi kèm với các tiềm năng to lớn của AI là những lỗ hổng bảo mật mới và các rủi ro về an ninh thông tin phức tạp hơn. Khi xã hội vẫn đang cố gắng chuyển mình sang giai đoạn mới để có thể thích ứng với sự biến đổi công nghệ, cuộc cách mạng AI lại tiếp tục diễn ra đòi hỏi chúng ta phải suy nghĩ lại quỹ đạo của quá trình chuyển đổi xã hội vì nó có thể làm trầm trọng hơn các rủi ro an ninh thông tin được trình bày ở trên. Cụ thể, xã hội cần tiến hóa như thế nào để có thể bắt kịp với sự biến đổi mang tính đột phá tạo ra bởi làn sóng công nghệ AI hiện nay? Làm sao để quản lý và tận dụng sức mạnh của chúng trong khi vẫn đảm bảo được an ninh thông tin khi không gian và thời gian sống trong thế giới ảo của chúng ta ngày càng tăng? Phần một của bài viết sẽ bàn về các vấn đề và rủi ro ảnh hưởng đến an ninh thông tin trong kỷ nguyên AI, cũng như là vai trò, lợi thế, và cơ hội của việc vận dụng AI cho mục đích đảm bảo an ninh thông tin. (shrink)

Hậu quả và ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, mất đa dạng sinh thái, và suy thoái môi trường đang dần trở nên rõ ràng hơn. Điều này cũng kéo theo sự gia tăng nhanh chóng các mâu thuẫn và xung đột xã hội. Chính vì thế, trong những năm gần đây, việc kiện tụng liên quan đến môi trường đang ngày trở nên nhiều hơn, và quy mô cũng lớn hơn, đặc biệt là giữa các công ty và (...) nhà hoạt động môi trường. Những vụ kiện này thường xoay quanh các vấn đề quan trọng như biến đổi khí hậu, ô nhiễm, khai thác tài nguyên hủy hoại môi trường sống, gây rối loạn hệ sinh thái, hủy diệt đa dạng sinh học, và tiêu diệt nguồn sinh kế của người dân. Để đạt được các mục tiêu giảm biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và môi sinh, đồng thời đảm bảo sự phát triển bền vững, cũng như là công lý cho cả con người và thiên nhiên, chính quyền và hệ thống tư pháp cần hiểu rõ bản chất bản chất của các mâu thuẫn dẫn đến cuộc chiến pháp lý về môi trường. Bài viết này có mục đích tìm hiểu bối cảnh phức tạp của các cuộc chiến pháp lý về môi trường, làm sáng tỏ tầm quan trọng và kết quả tiềm tàng của chúng, từ đó chỉ ra một số lỗ hổng pháp lý và khiếu kiện môi trường tại Việt Nam. (shrink)

Sự tiến bộ nhanh chóng của các nền tảng Công nghệ Thông tin (CNTT) và ngôn ngữ lập trình đã làm thay đổi hình thái vận động và phát triển của xã hội loài người. Không gian mạng và các tiện ích đi kèm ngày càng được mở rộng, dẫn đến sự chuyển dịch dần từ đời sống trong thế giới thực sang đời sống trong thế giới ảo (còn gọi là không gian mạng hay không gian số). (...) Sự mở rộng và phát triển của các Mô hình Xử lý Ngôn ngữ Tự nhiên (Natural Language Processing – NLP) và Mô hình Ngôn ngữ Lớn (Large Language Model – LLM) thể hiện những đặc điểm giống con người về lập luận, nhận thức, sự chú ý và sáng tạo đã giúp con người vượt qua rào cản về khả năng vận hành. Đi kèm với các tiềm năng to lớn của AI là những lỗ hổng bảo mật mới và các rủi ro về an ninh thông tin phức tạp hơn. Khi xã hội vẫn đang cố gắng chuyển mình sang giai đoạn mới để có thể thích ứng với sự biến đổi công nghệ, cuộc cách mạng AI lại tiếp tục diễn ra đòi hỏi chúng ta phải suy nghĩ lại quỹ đạo của quá trình chuyển đổi xã hội vì nó có thể làm trầm trọng hơn các rủi ro an ninh thông tin được trình bày ở trên. Cụ thể, xã hội cần tiến hóa như thế nào để có thể bắt kịp với sự biến đổi mang tính đột phá tạo ra bởi làn sóng công nghệ AI hiện nay? Làm sao để quản lý và tận dụng sức mạnh của chúng trong khi vẫn đảm bảo được an ninh thông tin khi không gian và thời gian sống trong thế giới ảo của chúng ta ngày càng tăng? Phần hai và cũng là phần cuối của bài viết sẽ giúp làm sáng tỏ cách con người tương tác với AI và các quyền tự do vận dụng AI cho mục đích cá nhân có ảnh hưởng như thế nào đối với an ninh thông tin trên không gian mạng, cũng như là vai trò của chính phủ, doanh nghiệp, và người dân trong việc đảm bảo an ninh thông tin. (shrink)

Sự tiến bộ nhanh chóng của các nền tảng Công nghệ Thông tin (CNTT) và ngôn ngữ lập trình đã làm thay đổi hình thái vận động và phát triển của xã hội loài người. Không gian mạng và các tiện ích đi kèm ngày càng được mở rộng, dẫn đến sự chuyển dịch dần từ đời sống trong thế giới thực sang đời sống trong thế giới ảo (còn gọi là không gian mạng hay không gian số). (...) Trong bối cảnh các hoạt động kinh tế và xã hội ngày càng được kết nối tốt hơn thông qua IoT, và sắp tới đây là tiềm năng tích hợp AI vào hầu như mọi mặt của đời sống ở cả thế giới thực và thế giới ảo, thì không chỉ cá nhân, mà cả doanh nghiệp và quốc gia cũng sẽ phải đối mặt với các thách thức chưa từng có tiền lệ đối với rủi ro về an ninh thông tin. Sự mở rộng và phát triển của các Mô hình Xử lý Ngôn ngữ Tự nhiên (Natural Language Processing – NLP) và Mô hình Ngôn ngữ Lớn (Large Language Model – LLM) thể hiện những đặc điểm giống con người về lập luận, nhận thức, sự chú ý và sáng tạo đã giúp con người vượt qua rào cản về khả năng vận hành. Đi kèm với các tiềm năng to lớn của AI là những lỗ hổng bảo mật mới và các rủi ro về an ninh thông tin phức tạp hơn. Khi xã hội vẫn đang cố gắng chuyển mình sang giai đoạn mới để có thể thích ứng với sự biến đổi công nghệ, cuộc cách mạng AI lại tiếp tục diễn ra đòi hỏi chúng ta phải suy nghĩ lại quỹ đạo của quá trình chuyển đổi xã hội vì nó có thể làm trầm trọng hơn các rủi ro an ninh thông tin được trình bày ở trên. Cụ thể, xã hội cần tiến hóa như thế nào để có thể bắt kịp với sự biến đổi mang tính đột phá tạo ra bởi làn sóng công nghệ AI hiện nay? Làm sao để quản lý và tận dụng sức mạnh của chúng trong khi vẫn đảm bảo được an ninh thông tin khi không gian và thời gian sống trong thế giới ảo của chúng ta ngày càng tăng? Các câu hỏi này sẽ được trả lời thông qua bài viết. (shrink)

Vấn đề biến đổi khí hậu đang đặt ra một bài toán quan trọng và đòi hỏi sự hợp tác ngay từ tất cả mọi người, bao gồm cả cá nhân, chính phủ và doanh nghiệp. Không có gì ngạc nhiên khi hoạt động của con người, đặc biệt là ở các nước phát triển như Hoa Kỳ, góp phần lớn vào việc phát thải khí nhà kính. Hơn nữa, các nghiên cứu mới đây đã rõ ràng cho thấy rằng (...) 1% dân số giàu nhất trên thế giới đang đóng góp tới hơn 30% lượng khí thải này. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá các thách thức mà văn hóa tiêu dùng đã và đang làm trầm trọng hơn vấn đề biến đổi khí hậu, và đề xuất rằng việc chuyển đổi sang lối sống đơn giản và tiết kiệm có thể là một giải pháp hiệu quả trong cuộc cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. (shrink)

Đến khúc này, 3 ông bói cá cũng bí nên chuyển chủ đề. Hướng sang vấn đề ăn cá vậy. Đây là vấn đề truyền thống lâu đời. Có chuyện gì lớn?

Cover songs are a familiar feature of contemporary popular music. Musicians describe their own performances as covers, and audiences use the category to organize their listening and appreciation. However, until now philosophers have not had much to say about them. This book explores how to think about covers, appreciating covers, and the metaphysics of covers and songs. Along the way, it explores a range of issues raised by covers, from the question of what precisely constitutes a cover, to the history (...) and taxonomy of the category, the various relationships that hold between songs, performances, and tracks, and the appreciation and evaluation of covers. (shrink)

Markosian presents an argument against certain theories of time based on the aesthetic value of music. He argues that turning a piece of music sideways in time destroys its intrinsic value, which would not be possible if the Spacetime Thesis were true. In this paper I show that sideways music poses no problems for any theory of time by demonstrating that turning a piece of music sideways does not affect its intrinsic value. I do this by appealing to spatial analogies (...) that highlight the similarities between spatial and temporal rotations. (shrink)

In this paper I trace the manner in which Herder’s philosophy of language grounds his approach to hermeneutical issues regarding history, interpretation, and translation. Herder’s approach to the question of language has been repeatedly lauded for its important influence on the later work done by Schleiermacher, Dilthey, and Gadamer, but in this discussion I am going to put him more directly in conversation with Wilhelm von Humboldt. Although recent critics have derided Humboldt’s theory as both derivative and wrong, I will (...) argue that we should instead recognize that Humboldt’s philosophy of language represents a significant development of Herder’s thesis. This development is accomplished by way of Humboldt’s application of Kant’s mature theory of reason to a program for comparative linguistics. In Humboldt’s hands, this amounts to a new strain of philosophical anthropology. (shrink)

Thảm họa thiên nhiên luôn gây ra những tổn thất lớn về người và của. Với Florida, Hurricane Idalia 2023 chính là một thảm họa khắc nghiệt. Chỉ mới bắt đầu, nhưng cơn bão đã gây ngập lụt, và làm nửa triệu dân Bắc Florida và Georgia mất điện. Nước ngập hàng mét. Thế mà cuộc đấu chính trị đã dẫn tới một điều kỳ lạ, Thống đốc Florida, Ron DeSantis, đã từ chối trợ cấp liên bang trị giá (...) 5 triệu USD để xây dựng chương trình hỗ trợ tiền cho cư dân bị ảnh hưởng muốn trang bị thêm các thiết bị đồ dùng gia đình giúp hạn chế tổn thất năng lượng. Điều này cũng đồng nghĩa với việc Florida sẽ không thể tiếp cận nguồn tài chính 341 triệu USD cho cư dân, liên quan tới Inflation Reduction Act. DeSantis cũng từ chối luôn 3 triệu USD quỹ IRA hỗ trợ chống ô nhiễm cũng như chương trình “Solar for All” giúp người nghèo nhận được các tấm pin mặt trời. Đây cũng là chương trình trọng điểm của chính sách chống khủng hoảng khí hậu của Tổng thống Joe Biden. (shrink)

Drunk drivers and other culpably incapacitated wrongdoers are often taken to pose a problem for reasons-responsiveness accounts of moral responsibility. These accounts predicate moral responsibility upon an agent having the capacities to perceive and act upon moral reasons, and the culpably incapacitated wrongdoers lack exactly those capacities at the time of their wrongdoing. Many reasons-responsiveness advocates thus expand their account of responsibility to include a tracing condition: The culpably incapacitated wrongdoer is blameworthy despite his incapacitation precisely because he is responsible (...) for becoming incapacitated. As some skeptics have suggested, it is not clear that we need tracing. Here, however, I make a stronger case against tracing: I show that tracing gets things wrong. I consider a new sort of case, the case of the Odysseus agent, whose incapacitation is non-culpable (sometimes merely permissible and sometimes praiseworthy). Tracing would have us hold responsible and therefore blame unlucky Odysseus agents, Odysseus agents who commit a wrongdoing in the throes of their non-culpably induced incapacitation. But we should not hold these unlucky Odysseus agents responsible for their incapacitated wrongdoing. Because tracing gets these cases wrong, we should reject tracing. (shrink)

This paper argues that, if we believe both in works of music and sets, that the former are the latter. My argument is that such an ontology offers more explanatory power than the alternatives when it comes to explaining why works of music fall under the predicates that they do.

Giới trẻ trên toàn cầu hiện nay rất nhiệt tình ủng hộ các biện pháp phòng chống biến đổi khí hậu, thừa nhận mức độ nghiêm trọng của sự phổ biến của các hiện tượng nắng nóng, bão và lũ lụt. Quyết tâm của họ bắt nguồn từ hiểu biết rõ ràng về những hậu quả sâu rộng của suy thoái môi trường và sự cần thiết phải có các biện pháp thích hợp nhằm ngăn chặn một tương lai bị (...) hủy hoại bởi các thiên tai và các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt. (shrink)