Tỷ lệ "đô la hóa" ở Việt Nam -/- Ở Việt Nam, đồng ngoại tệ chưa được công nhận chính thức trong giao dịch, nên vấn đề "đô la hóa" vẫn đang được Nhà nước kiểm soát. Tuy nhiên, trong xu thế hội nhập kinh tế thế giới đòi hỏi nền kinh tế Việt Nam phải hội nhập với tốc độ nhanh hơn, mức độ lớn hơn. Mặt trái mà chúng ta đang phải đối mặt là xử lý các (...) nguồn vốn ngoại tệ từ nước ngoài chuyển vào nước ta với khối lượng lớn và ồ ạt. Đây cũng chính là nguy cơ tiềm ẩn mức độ "đô la hóa" ngày càng gia tăng. (shrink)

Mặc dù từ lâu nhiều nhà nghiên cứu cho rằng, thái độ của con người sẽ ảnh hưởng đến nhận thức và hành vi của họ, nghiên cứu này chỉ ra một số điểm mâu thuẫn và bất nhất trong thái độ của cư dân với tê tê như sau.

“The Kingfisher Story Collection” (tạm dịch “Tuyển tập Truyện ngụ ngôn Bói Cá”, hay “Chuyện của Kingfisher”) của tác giả Vương Quân Hoàng đã được xuất bản và phát hành trên Amazon, là một tác phẩm tuyệt vời và đáng trân quý. Cuốn sách không chỉ là một bộ sưu tập những câu chuyện ngụ ngôn thú vị mà còn là một hành trình trải nghiệm sâu sắc khi bước vào thế giới tưởng tượng của nhân vật chính, một chú (...) chim Bói Cá - Kingfisher. (shrink)

“The Kingfisher Story Collection” (tạm dịch “Tuyển tập Truyện ngụ ngôn Bói Cá”, hay “Chuyện của Kingfisher”) của tác giả Vương Quân Hoàng đãđược xuất bản và phát hành trên Amazon, là một tác phẩm tuyệt vời và đáng trân quý. Cuốn sách không chỉ là một bộ sưu tập những câu chuyệnngụ ngôn thú vị mà còn là một hành trình trải nghiệm sâu sắc khi bước vào thế giới tưởng tượng của nhân vật chính, một chú chim Bói (...) Cá -Kingfisher. (shrink)

Cảm xúc là yếu tố cơ bản thúc đẩy con người đưa ra quyết định và xử lý thông tin. Sợ hãi là một trong những cảm xúc phổ biến nhất ảnh hưởng đến hành vi của nhà đầu tư cá nhân trên thị trường chứng khoán. Mặc dù nhiều nghiên cứu đã được thực hiện để khám phá tác động của nỗi sợ hãi đối với hiệu quả đầu tư và hành vi giao dịch của nhà đầu tư cá (...) nhân, nhưng vẫn còn rất ít thông tin về các yếu tố ảnh hưởng đến nỗi sợ hãi của nhà đầu tư cá nhân trong thời kỳ thị trường sụt giảm (hoặc những giai đoạn cực kỳ biến động). Vì thế, nghiên cứu này được thực hiện để tìm hiểu liệu các nguồn thông tin ảnh hưởng đến quyết định đầu tư của nhà đầu tư có ảnh hưởng đến sự sợ hãi của họ khi khủng hoảng xảy ra hay không. Nghiên cứu đã sử dụng phương pháp phân tích Bayesian Mindsponge Framework (BMF) trên bộ dữ liệu từ 1526 nhà đầu tư Trung Quốc và Việt Nam. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng các nhà đầu tư tiếp cận các loại thông tin khác nhau khi đưa ra quyết định đầu tư sẽ ảnh hưởng đến tần suất phản ứng sợ hãi khác nhau. Cụ thể, các nhà đầu tư tham khảo thông tin từ chuyên gia hoặc tự phân tích khi đưa ra quyết định đầu tư ít bị đóng băng (biểu hiện của tâm lý sợ hãi) hơn trong thời kỳ thị trường sụt giảm. Ngược lại, những người đưa ra quyết định đầu tư dựa trên thông tin từ người quen hay bạn bè và trực giác sẽ bị đóng băng thường xuyên hơn. Kết quả nghiên cứu này giúp gợi ý nhà đầu tư cá nhân nên trang bị cho mình các kiến thức về tài chính cũng như tham khảo các ý kiến chuyên gia trên thị trường, hoặc những nguồn thông tin đáng tin cậy, khi đưa ra quyết định đầu tư. Bên cạnh đó, cơ quan quản lý thị trường cần có hoạt động phổ cập kiến thức về thị trường chứng khoán, hạn chế ảnh hưởng của các kênh thông tin không chính thống, và khuyến khích nhà đầu tư ít kinh nghiệm mua chứng chỉ quỹ của các quỹ đầu tư. (shrink)

Trong nghị sự khẩn trương thúc đẩy nhịp độ phát triển kinh tế đầu Xuân 2024, ngày 28-2 báo chí kinh tế Việt Nam đồng loạt đưa tin về sự kiện Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tham dự chỉ đạo tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ phát triển thị trường chứng khoán (TTCK) 2024. Một thông điệp được đặc biệt chú ý là quyết tâm nâng hạng TTCK Việt Nam từ cận biên lên mới nổi trong (...) năm 2025, nhằm nhấn mạnh vai trò thiết yếu của TTCK với nền kinh tế, đồng thời cũng là yêu cầu khách quan của công cuộc xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. Ông nhấn mạnh: “Tóm lại, phát triển TTCK công khai, minh bạch, an toàn, toàn diện, bao trùm, lành mạnh, hội nhập, bền vững, hiệu quả; bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của các chủ thể liên quan.”. (shrink)

Nghiên cứu này được thực hiện để tìm hiểu liệu các nguồn thông tin ảnh hưởng đến quyết định đầu tư của nhà đầu tư có ảnh hưởng đến sự sợ hãi của họ khi khủng hoảng xảy ra hay không? Nghiên cứu đã sử dụng phương pháp phân tích Bayesian Mindsponge Framework (BMF) trên bộ dữ liệu từ 1,526 nhà đầu tư Trung Quốc và Việt Nam. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng, các nhà đầu tư tiếp cận (...) các loại thông tin khác nhau khi đưa ra quyết định đầu tư sẽ ảnh hưởng đến tần suất phản ứng sợ hãi khác nhau. Cụ thể, các nhà đầu tư tham khảo thông tin từ chuyên gia hoặc tự phân tích khi đưa ra quyết định đầu tư ít bị đóng băng (biểu hiện của tâm lý sợ hãi) hơn trong thời kỳ thị trường sụt giảm. Ngược lại, những người đưa ra quyết định đầu tư dựa trên thông tin từ người quen hay bạn bè và trực giác sẽ bị đóng băng thường xuyên hơn. -/- [English Abstract] This study was conducted to explore whether the sources of information priority during decision-making contribute to their fear reactions during crises. The research utilized the Bayesian Mindsponge Framework (BMF) analytics on data collected from 1,526 investors in China and Vietnam. The study results indicated that investors prioritizing different types of information when making investment decisions would have different frequency of fear reactions. Specifically, investors who prioritized information from experts or conducted self-analysis when making investment decisions experienced less freezing (an expression of psychological fear) during market downturns. Conversely, those who based their investment decisions on information from acquaintances, friends, and intuition tended to experience freezing more frequently. (shrink)

Hành trình kỳ diệu với trí tuệ và các giá trị nhân văn: -/- “The Kingfisher Story Collection” (tạm dịch “Tuyển tập Truyện ngụ ngôn Bói Cá”, hay “Chuyện của Kingfisher”) của tác giả Vương Quân Hoàng đã được xuất bản và phát hành trên Amazon, là một tác phẩm tuyệt vời và đáng trân quý. Cuốn sách không chỉ là một bộ sưu tập những câu chuyện ngụ ngôn thú vị mà còn là một hành trình trải nghiệm sâu (...) sắc khi bước vào thế giới tưởng tượng của nhân vật chính, một chú chim Bói Cá - Kingfisher. (shrink)

Rừng mang lại những lợi ích rất to lớn và trong hơn một thập kỷ qua, chuyển đổi rừng (forest transition-FT) đã nhận được sự quan tâm rất lớn của các học giả toàn cầu.

Hàng năm, việc công bố danh sách các nhà nghiên cứu thuộc tốp 100 ngàn các nhà nghiên cứu có trích dẫn khoa học hàng đầu thế giới theo Cơ sở dữ liệu Scopus là vấn đề rất được cộng đồng khoa học quan tâm. -/- Năm 2021, kết quả này đã tiếp tục được công bố bởi nhóm tác giả gồm TS. John P. A. Ioannidis (giáo sư thực thụ về y khoa, nghiên cứu sức khỏe và chính sách, (...) khoa học dữ liệu y sinh và thống kê học thuộc Đại học Stanford, Mỹ), Jeroen Baas (giám đốc dữ liệu của Nhà xuất bản Elsevier, Hà Lan) và TS. Kevin Boyack (giám đốc điều hành của Công ty SciTech Strategies, Mỹ; chuyên về trắc lượng khoa học). -/- Việc sử dụng Cơ sở dữ liệu Scopus thuộc Nhà xuất bản Elsevier của Hà Lan làm cho kết quả của nhóm tác giả trở nên tin cậy và có ảnh hưởng sâu rộng trong cộng đồng khoa học thế giới bởi lẽ Scopus là một trong hai cơ sở dữ liệu khoa học uy tín nhất trên thế giới hiện nay, bên cạnh Cơ sở dữ liệu Web of Science của Mỹ. -/- Trong năm nay, nhóm tác giả trên công bố các danh sách các nhà nghiên cứu có trích dẫn khoa học cao thuộc tốp 100.000 hoặc tốp 2% trên toàn thế giới gồm xét theo thành tựu trọn đời, thành tựu năm gần nhất và thành tựu theo chuyên ngành. (shrink)

Giải quyết biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường đang và sẽ là thách thức lớn của nhân loại trong thế kỷ 21. Con người không còn nhiều thời gian để sửa chữa, phục hồi đưa hệ sinh thái môi trường (tự nhiên) trở về trạng thái an toàn. Trong khi các nỗ lực trong thời gian qua chưa thực sự hiệu quả thì COP26 mở ra cơ hội lớn để nhân loại tiến gần đến mục tiêu kiềm (...) chế nhiệt độ của trái đất không vượt quá 1.5 độ C. Mặc dù Việt Nam cùng với 146 quốc gia trên thế giới đã có cam kết mạnh mẽ nhất trong việc giảm phát thải vào năm 2050, tuy nhiên việc cụ thể hóa cam kết thông qua các giải pháp sáng tạo là rất quan trọng. Sử dụng (áp dụng, vận dụng) hệ sáng tạo 3D và nguyên lý bán dẫn giá trị, tác giả đề xuất hệ sinh thái “giải pháp trụ cột” cần thực hiện gồm có tăng cường thông tin, truyền thông, nghiên cứu khoa học về môi trường (biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường...); xây dựng, chuyển đổi và nâng cao văn hóa và môi trường; đẩy mạnh phát triển kinh tế gia tăng phúc lợi; xây dựng (chuyển đổi) lớp doanh nhân có văn hóa, trách nhiệm môi trường; tăng cường mở rộng sự hợp tác quốc tế về mọi mặt đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế, truyền thông và khoa học; và thực thi các giải pháp nêu trên một cách kỷ luật. (shrink)

Trong nghị sự khẩn trương thúc đẩy nhịp độ phát triển kinh tế đầu Xuân 2024, ngày 28-2 báo chí kinh tế Việt Nam đồng loạt đưa tin về sự kiện Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tham dự chỉ đạo tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ phát triển thị trường chứng khoán (TTCK) 2024. Một thông điệp được đặc biệt chú ý là quyết tâm nâng hạng TTCK Việt Nam từ cận biên lên mới nổi trong (...) năm 2025, nhằm nhấn mạnh vai trò thiết yếu của TTCK với nền kinh tế, đồng thời cũng là yêu cầu khách quan của công cuộc xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. (shrink)

Quá trình chuyển đổi từ phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch (xăng, dầu) sang phương tiện chạy bằng điện (EV) đại diện cho một thời kỳ mới, rất quan trọng trong lịch sử vận tải. Vào lúc này, khi thế giới vật lộn với những thách thức về biến đổi khí hậu, ô nhiễm không khí và trữ lượng nhiên liệu hóa thạch ngày càng cạn kiệt, việc chuyển đổi sang xe điện được coi là một (...) bước quan trọng hướng tới một tương lai bền vững hơn. Bài viết này khám phá những lý do đằng sau quá trình chuyển đổi này, những lợi ích mà nó mang lại, cùng với những thách thức mà quá trình chuyển đổi đó buộc phải đối diện. Bên cạnh đó, còn có những tác động phức tạp quá trình chuyển đổi có thể tạo nên đối với xã hội và cả môi trường. (shrink)

Trong một số mới xuất bản của PNAS (Viện hàn lâm khoa học Hoa Kỳ), các nhà nghiên cứu thuộc Florida Atlantic University đã công bố một nghiên cứu công phu, phát hiện thời điểm trỗi dậy của “cái biết có ý thức” (conscious awareness), một ý niệm rất quan trọng đối với quá trình nhận thức và phát triển ý thức của con người. Một ý nghĩa rất sâu sắc của kết quả nghiên cứu này có liên quan tới (...) thế giới tự nhiên, đa dạng sinh thái, và thời gian con người có thể trở nên khỏe mạnh tinh thần khi sống giữa thiên nhiên, tới mức tác giả Weir viết trên Monitor on Psychology [6]: “Thậm chí chỉ âm thanh của tự nhiên cũng có tính chất phục hồi sinh lực”. Như thế, những nỗ lực của con người bảo tồn không gian thiên nhiên, môi sinh và sự đa dạng sinh học, kiểu hình sự sống, cũng chính là bảo tồn nguồn gốc nhận thức, trí khôn, tiếp cận xử lý thông tin, mà những bạn trẻ 3 tháng tuổi trong nghiên cứu đã giúp chúng ta dần hiểu ra. Khi những thông tin từ môi trường được tiếp nhận, xây dựng, lưu trữ, và mở rộng thành các phạm vi ảnh hưởng chủ quan (subjective sphere of influence) trong tâm trí, nó sẽ giúp ta thực hiện các suy nghĩ và hành động có nhận thức rõ ràng, chuẩn xác, và hiệu quả hơn. Đây có lẽ cũng là cách chúng ta học hỏi và xây dựng hệ văn hóa, cũng như tiếp nhận tri thức và tạo ra sự đổi mới sáng tạo trong các khía cạnh của cuộc sống, cụ thể là khoa học công nghệ. Cho nên giá trị thật của không gian thiên nhiên, môi sinh và sự đa dạng sinh học, kiểu hình sự sống rõ ràng không thể nào chỉ tương đương với các món “khoái khẩu” hoặc là doanh số bán vé, thu dịch vụ khách tham quan tại các khu vực bảo tồn được. (shrink)

Trên phương diện nghiên cứu môi trường sống và đa dạng sinh học, Chim Bói cá nhỏ bé nhưng rất đặc trưng cho sông hồ này lại có thể cung cấp một lượng thông tin khoa học về biến đổi môi trường.

Trong khu vực Đông Nam Á, Indonesia là nền kinh tế lớn và cũng là quốc gia phát thải khí nhà kính lớn nhất. Tuy nhiên, Indonesia cũng cam kết mạnh mẽ với mục tiêu giảm mạnh ảnh hưởng phát thải của khu vực sản xuất điện năng của mình, hiện nay đang chủ yếu vận hành các nhà máy nhiệt điện đốt than.

Trong nhiều biện pháp chống biến đổi khí hậu thế giới đang nghiên cứu và áp dụng, không phải lúc nào cũng là những thứ tối tân, hiện đại và lớn lao kỳ vĩ. Có những biện pháp thuộc về cải tiến phương thức nuôi trồng, và thực tế đã cho thấy hiệu quả đo đếm được, bằng những tín chỉ có khả năng quy đổi thành giá trị tiền tệ thông qua mậu dịch carbon. Hiệu quả này có thể (...) xem như vế số 1 của mệnh đề nguyên lý trao đổi giá trị môi sinh-tiền tệ, trường hợp tạo ra thặng dư sinh thái. Bài viết này đề cập tới một trường hợp tiêu biểu của thế giới, và xem xét cơ sở khoa học của nguyên lý vận hành, trực tiếp liên quan. Sau cùng, một số ý kiến về những điều kiện cần có chuẩn bị cho triển khai trong thực tiễn tại Việt Nam sẽ được trình bày. (shrink)

Trong khu vực Đông Nam Á, Indonesia là nền kinh tế lớn và cũng là quốc gia phát thải khí nhà kính lớn nhất. Tuy nhiên, Indonesia cũng cam kết mạnh mẽ với mục tiêu giảm mạnh ảnh hưởng phát thải của khu vực sản xuất điện năng, đang chủ yếu vận hành các nhà máy nhiệt điện đốt than.

Bài viết thuộc chủ đề “empirical ecocriticism” và thu hút được sự quan tâm của đông đảo học giới, chính giới và các nhóm hoạt động xã hội vì môi trường sống toàn cầu. Tác giả Schneider-Mayerson tìm tòi trong địa hạt “climate fiction”—tức là thể loại văn học không giấu chủ đích nhằm vào nội dung trực diện đối với vấn nạn khủng hoảng khí hậu—đang bùng nổ về số lượng tác phẩm trong thập niên đầu thế kỷ 21. (...) Thường thì nghe qua phần đông cho rằng thể loại tác phẩm này sẽ có tác động sinh thái-chính trị tích cực thông qua trang bị cơ sở thông tin cho độc giả nhận biết tương lai khí hậu và thuyết phục về mức độ ảnh hưởng khẩn cấp của biến đổi khí hậu. Tuy vậy, có thực đạt được thành công đó không là câu hỏi phải trả lời. Thể loại thông tin cli-fi này tới được những ai? Thế là Schneider-Mayerson tiến hành điều tra định tính 161 độc giả đối với 19 tác phẩm cli-fi, nhờ hệ thống thu thập dữ liệu gọi là Amazon’s Mechanical Turk (AMT). (Hệ thống này đang ngày càng quen thuộc hơn với giới nghiên cứu xã hội ở Mỹ.). (shrink)

Với khối lượng kiến thức khoa học chuyên sâu gia tăng và thông tin đại chúng phổ biến về vấn đề biến đổi khí hậu, nhận thức về tình trạng nguy ngập của sức khỏe hệ sinh thái toàn cầu đã trở nên đầy đủ hơn rất nhiều.

Ngày 10-9-2023, trong chuyến đi thăm Việt Nam của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden, những tuyên bố và cam kết mạnh của ông về công cuộc chống tác động nguy hại của khủng hoảng khí hậu do Trái Đất nóng lên trở thành trọng tâm. Ông Biden phát biểu rằng nếu có mối đe dọa tồn vong nào với nhân loại mà nguy hiểm hơn cả chiếnh tranh hạt nhân, thì đó là Trái Đất nóng lên 1,5⁰C (...) trong vòng 10-20 năm tới. Ông tái khẳng định mối nguy hiểm rình rập loài người này: “Đó sẽ là vấn nạn thực. Không có cách nào né tránh cả.” Có lẽ lời phát biểu này của Tổng thống Biden ở Hà Nội đã được tiếp lực bằng dữ liệu công bố mới nhất của cơ quan khí hậu Copernicus Climate Change Service thuộc Liên minh Châu Âu (EU) cho biết Trái Đất đã có 3 tháng liên tiếp đạt kỷ lục về nhiệt độ bình quân trong toàn bộ lịch sử dữ liệu. (shrink)

Quá trình chuyển đổi từ phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch (xăng, dầu) sang phương tiện chạy bằng điện (EV) đại diện cho một thời kỳ mới, rất quan trọng trong lịch sử vận tải. Vào lúc này, khi thế giới vật lộn với những thách thức về biến đổi khí hậu, ô nhiễm không khí và trữ lượng nhiên liệu hóa thạch ngày càng cạn kiệt, việc chuyển đổi sang xe điện được coi là một (...) bước quan trọng hướng tới một tương lai bền vững hơn. (shrink)

Vẫn biết, học hỏi từ sách vở rất quan trọng, nhưng học từ thiên nhiên lại có những giá trị khó gì sánh nổi. Xét cho cùng phần nhiều kiến thức của con người cũng là thu nạp từ thông tin thiên nhiên mang lại. Hành trình của Charles Darwin từ xa xưa cũng mang bản chất học hỏi như vậy. Trong hình là hai cán bộ nghiên cứu của AISDL rời bỏ máy tính, thuật toán, dữ liệu số, để (...) đi vào rừng. Trước hướng nghiên cứu bền vững môi sinh, bước vào rừng là một việc mang nhiều ý nghĩa. (shrink)

Khi đó, các nhà nghiên cứu có đi họp xe bò kéo không nhỉ, rồi thảo luận về loài không còn tồn tại đã từng có tên gọi là “penguin”?

Sự tiến bộ nhanh chóng của các nền tảng Công nghệ Thông tin (CNTT) và ngôn ngữ lập trình đã làm thay đổi hình thái vận động và phát triển của xã hội loài người. Không gian mạng và các tiện ích đi kèm ngày càng được mở rộng, dẫn đến sự chuyển dịch dần từ đời sống trong thế giới thực sang đời sống trong thế giới ảo (còn gọi là không gian mạng hay không gian số). Sự (...) mở rộng và phát triển của các Mô hình Xử lý Ngôn ngữ Tự nhiên (Natural Language Processing – NLP) và Mô hình Ngôn ngữ Lớn (Large Language Model – LLM) thể hiện những đặc điểm giống con người về lập luận, nhận thức, sự chú ý và sáng tạo đã giúp con người vượt qua rào cản về khả năng vận hành. Đi kèm với các tiềm năng to lớn của AI là những lỗ hổng bảo mật mới và các rủi ro về an ninh thông tin phức tạp hơn. Khi xã hội vẫn đang cố gắng chuyển mình sang giai đoạn mới để có thể thích ứng với sự biến đổi công nghệ, cuộc cách mạng AI lại tiếp tục diễn ra đòi hỏi chúng ta phải suy nghĩ lại quỹ đạo của quá trình chuyển đổi xã hội vì nó có thể làm trầm trọng hơn các rủi ro an ninh thông tin được trình bày ở trên. Cụ thể, xã hội cần tiến hóa như thế nào để có thể bắt kịp với sự biến đổi mang tính đột phá tạo ra bởi làn sóng công nghệ AI hiện nay? Làm sao để quản lý và tận dụng sức mạnh của chúng trong khi vẫn đảm bảo được an ninh thông tin khi không gian và thời gian sống trong thế giới ảo của chúng ta ngày càng tăng? Phần hai và cũng là phần cuối của bài viết sẽ giúp làm sáng tỏ cách con người tương tác với AI và các quyền tự do vận dụng AI cho mục đích cá nhân có ảnh hưởng như thế nào đối với an ninh thông tin trên không gian mạng, cũng như là vai trò của chính phủ, doanh nghiệp, và người dân trong việc đảm bảo an ninh thông tin. (shrink)

Nền kinh tế nước ta đang chuyển biến mạnh mẽ từ nền kinh tế bao cấp sang kinh tế thị trường, nhất là từ khi nước ta gia nhập WTO. Đảng và chính phủ đã đề ra rất nhiều các chính sách để cải tiến các thể chế quản lý nền kinh tế và tài chính. Thị trường chứng khoán Việt Nam đã ra đời và đang đóng một vai trò quan trọng trong việc huy động vốn phục vụ (...) cho việc phát triển nền kinh tế quốc dân. Việc phân tích tác động của các chính sách đến nền kinh tế vĩ mô và nền tài chính, những đối sách của chính phủ ta và chính phủ các nước đối với cuộc khủng khoảng tài chính toàn cầu là các vấn đề rất thời sự đang thu hút sự chú ý của nhiều nhà kinh tế và toán học. (shrink)

Sự tiến bộ nhanh chóng của các nền tảng Công nghệ Thông tin (CNTT) và ngôn ngữ lập trình đã làm thay đổi hình thái vận động và phát triển của xã hội loài người. Không gian mạng và các tiện ích đi kèm ngày càng được mở rộng, dẫn đến sự chuyển dịch dần từ đời sống trong thế giới thực sang đời sống trong thế giới ảo (còn gọi là không gian mạng hay không gian số). Sự (...) mở rộng và phát triển của các Mô hình Xử lý Ngôn ngữ Tự nhiên (Natural Language Processing – NLP) và Mô hình Ngôn ngữ Lớn (Large Language Model – LLM) thể hiện những đặc điểm giống con người về lập luận, nhận thức, sự chú ý và sáng tạo đã giúp con người vượt qua rào cản về khả năng vận hành. Đi kèm với các tiềm năng to lớn của AI là những lỗ hổng bảo mật mới và các rủi ro về an ninh thông tin phức tạp hơn. Khi xã hội vẫn đang cố gắng chuyển mình sang giai đoạn mới để có thể thích ứng với sự biến đổi công nghệ, cuộc cách mạng AI lại tiếp tục diễn ra đòi hỏi chúng ta phải suy nghĩ lại quỹ đạo của quá trình chuyển đổi xã hội vì nó có thể làm trầm trọng hơn các rủi ro an ninh thông tin được trình bày ở trên. Cụ thể, xã hội cần tiến hóa như thế nào để có thể bắt kịp với sự biến đổi mang tính đột phá tạo ra bởi làn sóng công nghệ AI hiện nay? Làm sao để quản lý và tận dụng sức mạnh của chúng trong khi vẫn đảm bảo được an ninh thông tin khi không gian và thời gian sống trong thế giới ảo của chúng ta ngày càng tăng? Phần một của bài viết sẽ bàn về các vấn đề và rủi ro ảnh hưởng đến an ninh thông tin trong kỷ nguyên AI, cũng như là vai trò, lợi thế, và cơ hội của việc vận dụng AI cho mục đích đảm bảo an ninh thông tin. (shrink)

Sự tiến bộ nhanh chóng của các nền tảng Công nghệ Thông tin (CNTT) và ngôn ngữ lập trình đã làm thay đổi hình thái vận động và phát triển của xã hội loài người. Không gian mạng và các tiện ích đi kèm ngày càng được mở rộng, dẫn đến sự chuyển dịch dần từ đời sống trong thế giới thực sang đời sống trong thế giới ảo (còn gọi là không gian mạng hay không gian số). Trong (...) bối cảnh các hoạt động kinh tế và xã hội ngày càng được kết nối tốt hơn thông qua IoT, và sắp tới đây là tiềm năng tích hợp AI vào hầu như mọi mặt của đời sống ở cả thế giới thực và thế giới ảo, thì không chỉ cá nhân, mà cả doanh nghiệp và quốc gia cũng sẽ phải đối mặt với các thách thức chưa từng có tiền lệ đối với rủi ro về an ninh thông tin. Sự mở rộng và phát triển của các Mô hình Xử lý Ngôn ngữ Tự nhiên (Natural Language Processing – NLP) và Mô hình Ngôn ngữ Lớn (Large Language Model – LLM) thể hiện những đặc điểm giống con người về lập luận, nhận thức, sự chú ý và sáng tạo đã giúp con người vượt qua rào cản về khả năng vận hành. Đi kèm với các tiềm năng to lớn của AI là những lỗ hổng bảo mật mới và các rủi ro về an ninh thông tin phức tạp hơn. Khi xã hội vẫn đang cố gắng chuyển mình sang giai đoạn mới để có thể thích ứng với sự biến đổi công nghệ, cuộc cách mạng AI lại tiếp tục diễn ra đòi hỏi chúng ta phải suy nghĩ lại quỹ đạo của quá trình chuyển đổi xã hội vì nó có thể làm trầm trọng hơn các rủi ro an ninh thông tin được trình bày ở trên. Cụ thể, xã hội cần tiến hóa như thế nào để có thể bắt kịp với sự biến đổi mang tính đột phá tạo ra bởi làn sóng công nghệ AI hiện nay? Làm sao để quản lý và tận dụng sức mạnh của chúng trong khi vẫn đảm bảo được an ninh thông tin khi không gian và thời gian sống trong thế giới ảo của chúng ta ngày càng tăng? Các câu hỏi này sẽ được trả lời thông qua bài viết. (shrink)

Trong bài viết này chúng tôi trình bày thông tin đại cương về vai trò của nickel trong công nghiệp chế tạo giữa bối cảnh yêu cầu bảo vệ môi sinh trong đại nghị sự mục tiêu phát triển bền vững (SDG) của Liên Hợp Quốc ngày một cấp bách, đối diện với nguy cơ không thể hoàn thành. Các thông tin tóm lược ở đây được dẫn chiếu tới một số nhỏ các tài liệu tham khảo chính và không (...) thể đảm bảo tính trọn vẹn trong khuôn khổ một bài báo nhỏ. Những vấn đề đặt ra có tính tổng quát cho quan hệ môi sinh với việc khai khoáng, tách và tinh chế nickel nói chung trên thế giới. Vì thế, có thể thông tin trong bài không hoàn toàn trùng khớp với tình hình cụ thể của một địa phương trên trái đất, do đặc điểm địa lý, địa chất và kinh tế-công nghệ khác biệt. Bài viết tập trung xoay quanh nguyên lý quan hệ kinh tế-môi trường và ý nghĩa thực tiễn của cụm từ “bền vững” trong bối cảnh cụ thể của công nghiệp nickel. (shrink)

Trong một doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp có quy mô lớn, là một tập hợp những con người khác nhau về trình độ chuyên môn, trình độ văn hóa, mức độ nhận thức, quan hệ xã hội, vùng miền địa lý, tư tưởng văn hóa… chính sự khác nhau này tạo ra một môi trường làm việc đa dạng và phức tạp. Bên cạnh đó, với sự cạnh tranh gay gắt của nền kinh tế thị trường và (...) xu hướng toàn cầu hóa, buộc các doanh nghiệp để tồn tại và phát triển phải liên tục tìm tòi những cái mới, sáng tạo và thay đổi cho phù hợp với thực tế. Việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp sẽ góp phần quảng bá thương hiệu của doanh nghiệp. Hơn thế nữa, văn hóa doanh nghiệp chính là tài sản vô hình chắp cánh cho sự phát triển bền vững của mỗi doanh nghiệp trước những đòi hỏi ngày càng khắt khe của thực tiễn. (shrink)

Một vài suy nghĩ về khả năng đóng góp của h-index trong đo lường công trạng khoa học, đặc biệt là khoa học xã hội và nhân văn, ở bối cảnh Việt Nam hiện nay.

This essay argues that there are theoretical benefits to keeping distinct—more pervasively than the literature has done so far—the psychological states of imagining that p versus believing that in-the-story p, when it comes to cognition of fiction and other forms of narrative. Positing both in the minds of a story’s audience helps explain the full range of reactions characteristic of story consumption. This distinction also has interesting conceptual and explanatory dimensions that haven’t been carefully observed, and the two mental state (...) types make distinct contributions to generating emotional responses to stories. Finally, the differences between the mental states illuminate how a given story can be both shared with others and at the same time experienced as personal. (shrink)

This paper explains a fallacy that often arises in theorizing about human minds. I call it the Factual Belief Fallacy. The Fallacy, roughly, involves drawing conclusions about human psychology that improperly ignore the large backgrounds of mostly accurate factual beliefs people have. The Factual Belief Fallacy has led to significant mistakes in both philosophy of mind and cognitive science of religion. Avoiding it helps us better see the difference between factual belief and religious credence; seeing that difference in turn enables (...) us to pose interesting normative questions about various mental states labeled “belief.”. (shrink)

A speaker's use of a declarative sentence in a context has two effects: it expresses a proposition and represents the speaker as knowing that proposition. This essay is about how to explain the second effect. The standard explanation is act-based. A speaker is represented as knowing because their use of the declarative in a context tokens the act-type of assertion and assertions represent knowledge in what's asserted. I propose a semantic explanation on which declaratives covertly host a "know"-parenthetical. A speaker (...) is thereby represented as knowing the proposition expressed because that is the semantic contribution of the parenthetical. I call this view parentheticalism and defend that it better explains knowledge representation than alternatives. As a consequence of outperforming assertoric explanations, parentheticalism opens the door to eliminating the act-type of assertion from linguistic theorizing. (shrink)

[OPEN ACCESS TARGET ARTICLE WITH COMMENTARIES AND RESPONSE] We develop a new model of how human agency-detection capacities and other socio-cognitive biases are involved in forming religious beliefs. Crucially, we distinguish general religious beliefs (such as *God exists*) from personal religious beliefs that directly refer to the agent holding the belief or to her peripersonal time and space (such as *God appeared to _me_ last night*). On our model, people acquire general religious beliefs mostly from their surrounding culture; however, people (...) use agency-intuitions and other low-level experiences to form personal religious beliefs. We call our model the Interactive Religious Experience Model (IREM). IREM inverts received versions of Hyperactive Agency-Detection Device Theory (HADD Theory): instead of saying that agency-intuitions are major causes of religious belief in general, IREM says that general belief in supernatural agents causes people to seek situations that trigger agency-intuitions and other experiences, since these enable one to form personal beliefs about those agents. In addition to developing this model, we (1) present empirical and conceptual difficulties with received versions of HADD Theory, (2) explain how IREM incorporates philosophical work on indexical belief, (3) relate IREM to existing anthropological and psychological research, and (4) propose future empirical research programs based on IREM. (shrink)

Paul Cilliers has developed a novel post-structural approach to complexity that has influenced several writers contributing to the current complexity literature. Concomitantly however, Cilliers advocates for modelling complex systems using connectionist neural networks (rather than analytic, rule-based models). In this paper, I argue that it is dilemmic to simultaneously hold these two positions. Cilliers’ post-structural interpretation of complexity states that models of complex systems are always contextual and provisional; there is no exclusive model of complex systems. This sentiment however appears (...) at odds with Cilliers’ promotion of connectionist neural networks as the best way to model complex systems. The lesson is that those who currently follow Cilliers’ post-structural approach to complexity cannot also develop a preferred model of complex systems, and those who currently advocate for some preferred model of complex systems cannot adopt the post-structural approach to complexity without giving up the purported objectivity and/or superiority of their preferred model. (shrink)

William Whewell’s 19th century philosophy of science is sometimes glossed over as a footnote to Kant. There is however a key feature of Whewell’s account worth noting. This is his appeal to Aristotle’s form/matter hylomorphism as a metaphor to explain how mind and world merge in successful scientific inquiry. Whewell’s hylomorphism suggests a middle way between rationalism and empiricism reminiscent of experience pragmatists like Steven Levine’s view that mind and world are entwined in experience. I argue however that Levine does (...) not adequately explain exactly how mind and world entwine. He could nonetheless do so if he appealed to Whewell’s hylomorphic metaphor. We may prefer a reductive metaphysical explanation, but I suggest that pragmatists only have recourse to metaphor in this case. Both reductive and metaphorical explanations can enjoy great explanatory power if they exhibit a suitable measure of what I will call sematic distance. Semantic distance measures how close or how far apart explanandum and explanans are from each other in meaning. Metaphorical explanation - as evident in Whewell’s hylomorphism and as detailed via the notion of semantic distance - presents a valuable new explanatory tool to those who hold that mind and world are entwined sans recourse to metaphysics. (shrink)

This paper is intended as a gateway to two 2000-year-old manuscripts of the Analects. The first two sections discuss the archaeological context of the discoveries and analyse the manuscripts themselves, including characteristic features of the bamboo strips and the texts inked thereon and notable differences between these and other Analects versions. In these sections, I also critically evaluate present-day Analects studies and offer alternative hypotheses where there is room for debate. The third and final section of the paper discusses what (...) I consider the most fascinating (and most complex) issue regarding the manuscripts: their provenance. In that section, I examine when, where, and why the Analects was copied onto the bamboo strips. The ultimate goal of this paper is to present a nuanced understanding of the two bamboo manuscripts that conveys the fascinating insights they offer while also exploring the limitations of what these manuscripts can actually tell us. (shrink)

Central limit theorem for the functional of jump Markov process. Nguyễn Văn Hữu, Vương Quân Hoàng và Trần Minh Ngọc. Báo cáo: Hội nghị toàn quốc lần thứ III “Xác suất - Thống kê: Nghiên cứu, ứng dụng và giảng dạy” (tr. 34). Ba Vì, Hà Tây, ngày 12-14 tháng 05 năm 2005. Viện Toán học / Trường Đại học Khoa học tự nhiên / Đại học Quốc gia Hà Nội.

In current society, eating is most definitely a gendered act: that is, what we eat and how we eat it factors in both the construction and the performance of gender. Furthermore, eating is a gendered act with consequences that go far beyond whether one orders a steak or a salad for dinner. In the first half of this paper, I identify the dominant myths surrounding both female and male eating, and I show that those myths contribute in important ways to (...) cultural constructions of male and female appetites more generally speaking. In the second half, I argue that the Christian church should share feminism’s perception of these current cultural myths as fundamentally disordered, and I claim that the Christian traditions of fasting and feasting present us with a concrete means to counter those damaging conceptions and reclaim a healthy attitude toward our hunger. (shrink)

Inspired by Bas van Fraassen’s Stance Empiricism, Anjan Chakravartty has developed a pluralistic account of what he calls epistemic stances towards scientific ontology. In this paper, I examine whether Chakravartty’s stance pluralism can exclude epistemic stances that licence pseudo-scientific practices like those found in Scientology. I argue that it cannot. Chakravartty’s stance pluralism is therefore prone to a form of debilitating relativism. I consequently argue that we need (1) some ground or constraint in relation to which epistemic stances can be (...) ranked by degrees, and (2) some way to demarcate science from pseudo-science so that we know what epistemic stances are about. Regarding (1), I argue that empirical detectability can serve as the ground in relation to which epistemic stances are ranked by degrees. Regarding (2), I argue for ranking sciences on a continuum according to established institutional criteria, rather than attempting to draw a strict demarcation. (shrink)

In this work we answer a long standing request for temporal embeddings of deontic STIT logics by introducing the multi-agent STIT logic TDS . The logic is based upon atemporal utilitarian STIT logic. Yet, the logic presented here will be neutral: instead of committing ourselves to utilitarian theories, we prove the logic TDS sound and complete with respect to relational frames not employing any utilitarian function. We demonstrate how these neutral frames can be transformed into utilitarian temporal frames, while preserving (...) validity. Last, we discuss problems that arise from employing binary utility functions in a temporal setting. (shrink)

Is epistocracy epistemically superior to democracy? In this paper, I scrutinize some of the arguments for and against the epistemic superiority of epistocracy. Using empirical results from the literature on the epistemic benefits of diversity as well as the epistemic contributions of citizen science, I strengthen the case against epistocracy and for democracy. Disenfranchising, or otherwise discouraging anyone to participate in political life, on the basis of them not possessing a certain body of (social scientific) knowledge, is untenable also from (...) an epistemic point of view. Rather than focussing on individual competence, we should pay attention to the social constellation through which we produce knowledge to make sure we decrease epistemic loss (by ensuring diversity and inclusion) and increase epistemic productivity (by fostering a multiplicity of perspectives interacting fruitfully). Achieving those epistemic benefits requires a more democratic approach that differs significantly from epistocracy. (shrink)

I identify two versions of the scientific anti-realist’s selectionist explanation for the success of science: Bas van Fraassen’s original and K. Brad Wray’s newer interpretation. In Wray’s version, psycho-social factors internal to the scientific community – viz. scientists’ interests, goals, and preferences – explain the theory-selection practices that explain theory-success. I argue that, if Wray’s version were correct, then science should resemble art. In art, the artwork-selection practices that explain artwork-success appear faddish. They are prone to radical change over time. (...) Theory-selection practices that explain theory-success in science are however not faddish. They are mostly stable; that is, long-lived and consistent over time. This is because scientists (explicitly or implicitly) subscribe to what I will call the testability norm: scientific theories must make falsifiable claims about the external physical world. The testability norm and not psycho-sociology explains the theory-selection practices that explain theory-success in science. Contra Wray, scientific anti-realists can then maintain that the external physical world (as expressed in the testability norm) explains theory-success. (shrink)

Aquinas’s account of the human soul is the key to his theory of human nature. The soul’s nature as the substantial form of the human body appears at times to be in tension with its nature as immaterial intellect, however, and nowhere is this tension more evident than in Aquinas’s discussion of the ‘separated’ soul. In this paper I use the Biblical story of the rich man and Lazarus (which Aquinas took to involve actual separated souls) to highlight what I (...) will call the Two-Person Problem facing his account of human identity through death and the bodily resurrection. Aquinas claims that the rational soul is neither the human being nor the human person. When the rich man’s soul says “I am in agony,” then, what is the referent of “I?” It appears that there is a human person, ‘Dives,’ who is replaced at Dives’s death by the person ‘Dives’s soul,’ who is in turn replaced at the bodily resurrection by ‘Dives,’ whom Aquinas claims is numerically identical to the original person. But this seems hopeless as an identity-preserving account of human nature. I believe that Aquinas’s account of human nature does not, as it stands, possess the resources with which to overcome this difficulty; I conclude that reconstructing a(n otherwise) Thomistic account that involves immediate bodily resurrection, although a radical approach, is the one best suited to preserving the most essential features of Aquinas’s theory. (shrink)

This paper challenges the two aims of Michael Cholbi’s Rational Will View (RWV) which are to (1) offer an account of why paternalism is presumptively or pro tanto wrong and (2) relate the relative wrongness of paternalistic interventions to the rational powers that such interventions target (Sections 1 and 2). Some of a paternalizee’s choices harm their future selves in ways that would be wrong if they were done to others. I claim this challenges Cholbi’s second aim (2) because the (...) cases his account deems particularly wrong turn out to be not to be as wrongful as expected (Section 3). When this second aim is challenged, it has knock-on effects on the capacity of the RWV to discern which cases of paternalism are generally more wrongful than others, which undermines Cholbi’s first aim (1). I consider responses on behalf of Cholbi’s view but conclude that the account is insufficient on its own to vindicate its two aims (Section 4). Finally, I draw on recent work that adopts ideas from the practical reasoning literature to help determine paternalism’s wrongness (Section 5). I argue this helps Cholbi’s view withstand my objections, but we must remain skeptical of why interceding with rational powers is particularly wrong. (shrink)

Virtue ethics has now well and truly established itself as one of the main normative theories. It is now quite common, and indeed, expected, for virtue ethics to be included, alongside deontology and consequentialism, in any Moral Philosophy syllabus worth its salt. Students are typically introduced to virtue ethics only after studying the other two normative theories, and this often sets the scene for various sorts of misunderstandings, with students expecting virtue ethics to be based on the same set of (...) rules and assumptions as its rivals. Or at least, that is my experience. In this paper I want to focus on one such misunderstanding, which arises when trying to apply virtue ethics to our judgments of other people’s actions and behaviour. Although there are countless ways in which a theory can be misunderstood, it is worth guarding against this one in particular, given that it can lead someone who takes virtue ethics seriously to act in ways that are not virtuous, or even vicious. I begin by making a few remarks about the role of normative theory, and then go on to give four examples of how applying virtue ethics can lead to poor behaviour. In the final section I identify the mistake in question and conclude by noting how it can be avoided. (shrink)

We argue that knowledge is not the norm of belief given that ‘I believe’ is used to hedge. We explore the consequences of this argument for the normative relationship between belief and assertion.