The purpose of this paper is to present the essence of Ayn Rand's theory of rational egoism and to indicate how it is the only ethical theory that can provide a foundation for ethics in business. Justice, however, cannot be done to the breadth and depth of Rand's theory in so short a space as this article; consequently, I have provided the reader with a large number of references for further study. At minimum, Ayn Rand's theory, because (...) of its originality and challenge to establishment theories, should be included in all business ethics courses and discussions of business ethics. (shrink)

Ayn Rand is among the most outspoken, and important, intellectual voices in America, wrote Playboy Magazine in 1964. She is the author of what is perhaps the most fiercely damned and admired best seller of the decade, Atlas Shrugged. This chapter discusses some of the reasons for studying Rand and some of the challenges involved. It also discusses a few features of Rand's corpus and her life that should be borne in mind when studying her.

Structured around Charles S. Peirce's three-fold categorical scheme, this article proposes a comparative study of Ayn Rand and Peirce's realist views in general metaphysics. Rand's stance is seen as diverging with Peirce's argument from asymptotic representation but converging with arguments from brute relation and neutral category. It is argued that, by dismissing traditional subject-object dualisms, Rand and Peirce both propose iconoclastic construals of what it means to be real, dismissals made all the more noteworthy by the fact (...) each chose to ground them in indissoluble triads of self-evident first principles. (shrink)

In "Exploring 'Atlas Shrugged': Ayn Rand’s Magnum Opus (2021)," Edward W. Younkins has compiled several of his essays on Ayn Rand's novel "Atlas Shrugged." The volume leads with an “Introduction” that contextualizes the importance of "Atlas Shrugged" and provides a detailed overview of each chapter. Chapter 1 gives a synopsis of the novel. Chapter 2 examines "Atlas Shrugged" as both philosophy and literature. In Chapter 3, Younkins looks at it as a treatise on economics before turning in Chapter (...) 4 to consider it as a story about business. Chapter 5 discusses it as a novel about and a blueprint for social change. In the “Appendix,” Younkins provides an overview of the philosophy of Objectivism. "Exploring 'Atlas Shrugged': Ayn Rand’s Magnum Opus" is a significant contribution and highly recommended for instructors, students, and the general reader. Younkins’s volume can serve as an instructor’s resource for those teaching "Atlas Shrugged," as a companion text for students in those courses, or as a stand-alone book for readers who are familiar with the book and are interested in a fresh examination of this timeless novel from a thematic, structural, and character-development point of view. (shrink)

ABSTRACT This article presents ideas long considered to be almost exclusively Rand’s, in connection to their expression in the literature of mysticism. The author argues that these ideas, far from being unique to Rand, are hallmarks of mysticism.

In an attempt to start rectifying a lamentable disparity in scholarship, we evince fruitful points of similarity and difference in the ideas of Simone de Beauvoir and Ayn Rand, paying particular attention to their views on long-term projects. Endorsing what might be called an “Ethic of Resolve,” Rand praises those who undertake sustained goal-directed actions such as careers. Beauvoir, however, endorses an “Ethic of Ambiguity” that makes her more skeptical about the prospects of carrying out lifelong projects without (...) deluding oneself. Our study teases apart the strengths and drawbacks of these views. (shrink)

In March 1964, Ayn Rand sat down for an interview with Playboy. In it, Rand argued that Christ's atoning sacrifice—if it happened—was morally wrong. The author contends that Rand made a bad argument. Depending on how her words are interpreted, Rand's argument for the immorality of Christ's atonement was based on (a) at least one false premise or (b) a “bait-and-switch” fallacy. Either way, the argument fails and should be abandoned.

This paper reviews some points of agreement between Objectivism and the Austrian school of economics. It also discusses some of my points of departure with Objectivism. One such is Rand’s justification for holding life as man’s ultimate value. I present a case that the recognition of death’s inevitability is needed to establish life as man’s ultimate value. Although death’s inevitability is implicit within Objectivist ethics (in its emphasis on a person’s entire life), the focus of Rand’s discussion of (...) the ultimate value is on life’s contingency, not its limitedness. I present an example comparing a being with a contingent and limited life to a being with a contingent but potentially endless life. This illustrates the function of life’s limitedness in valuation. I qualify my position somewhat by exploring one way in which a being with a contingent but potentially endless life may value his life as a whole. I also explain that a being with an endless life might have no ultimate value, but could have an endless number of goals. Finally, I discuss a desert-island scenario that supports the noninterference principle. (shrink)

Ayn Rand and Immanuel Kant had profound disagreements, not just about the possible scope of knowledge, but (more importantly) about the possible scope of philosophy, especially metaphysics. This paper explores those disagreements, steel-manning both sides. My conclusion is that 1) both thinkers have worthwhile points to make, yet 2) Rand is guilty of poor scholarship while 3) Kant is guilty of appeal to ignorance. Despite the fallacious nature of (3), I stress that ignorance is not by itself something (...) that philosophers committed to objectivity should panic about. (shrink)

Prompted by the thesis that an organism’s umwelt possesses not just a descriptive dimension, but a normative one as well, some have sought to annex semiotics with ethics. Yet the pronouncements made in this vein have consisted mainly in rehearsing accepted moral intuitions, and have failed to concretely further our knowledge of why or how a creature comes to order objects in its environment in accordance with axiological charges of value or disvalue. For want of a more explicit account, theorists (...) writing on the topic have relied almost exclusively on semiotic insights about perception originally designed as part of a sophisticated refutation of idealism. The end result, which has been a form of direct givenness, has thus been far from convincing. In an effort to bring substance to the right-headed suggestion that values are rooted in the biological and conform to species-specific requirements, we present a novel conception that strives to make explicit the elemental structure underlying umwelt normativity. Building and expanding on the seminal work of Ayn Rand in metaethics, we describe values as an intertwined lattice which takes a creature’s own embodied life as its ultimate standard; and endeavour to show how, from this, all subsequent valuations can in principle be determined. (shrink)

MICHELLE MARDER KAMHI offers an in-depth response to The Aesthetics Symposium. In addition to answering many of the contributors’ objections to What Art Is: The Esthetic Theory of Ayn Rand, she offers a critique of their own theses—in particular, Barry Vacker’s claim that chaos theory is implicit in Rand’s aesthetics, Jeff Riggenbach’s argument that much of Rand’s theory was anticipated by Susanne Langer and Stephen Pepper, and Roger Bissell’s suggestion that the concept of a microcosm be applied (...) to Rand’s view of the function of art. (shrink)

As a libertarian studying, embracing, and teaching a philosophy of individual freedom, John Hospers, like many of us, was heavily influenced by the philosophical writings of Ayn Rand. Rand’s major novels The Fountainhead and Atlas Shrugged continue to delight and empower readers through embracing the heroic creator or inventor, technological and scientific progress, and the competent individual. These are some of the archetypes of the Randian hero. At the other end of the scale were the incompetent looters and (...) moochers who could only function in her world by controlling those with ability and the savages of ancient or undeveloped cultures who could not comprehend ability, seizing the means of progress before killing the inventor, then retreating into mysticism and magic. Rand was not an archaeologist and wrote at a time before scholars of prehistory focused on the rational and productive aspects of ancient civilizations upon which enabled the present to emerge in fits and starts. These aspects include technology, record keeping, maritime trade, and pre- monetary economies. This paper will consider the emergence of globalized connectivites in the Mediterranean during the Late Bronze Age (ca. 1700-1300 BCE) which was arguably the first age of globalization in human history. It was also one of the first ages of social acceleration characterized by a confluence of increasing technological and economic interdependency, yet fragile in its susceptibility to climate change, plagues, and authoritarian city-states and small empires ruled by kings claiming divinity or divine authority. Thus, the Late Bronze Age was also an economically fragile era with a high concentration of wealth distributed among supra-regional global elite plutocrats unified more by wealth and shared symbolism than by cultural tradition or ideology. This era was susceptible to populist resistance in the form of piratical activity and banditry. This paper explores the globalist and populist aspects of the ancient Mediterranean. In doing so, I suggest that some globalized elites of the present day perpetuate another Randian archetype, the moochers and looters. In doing so, it transcends ideology to focus on how the non-productive in current society acquire vast concentrations of wealth and power. (shrink)

Two recently published oral histories highlight the long-term trend concerning the mainstreaming of Objectivism, the political and economic ideas of the libertarian conservative writer and ideologue, Ayn Rand. Scott McConnell’s sympathetic interview collection focuses on supporters and acquaintances from Rand’s active period in the 1960s and 1970s. These supporters and acquaintances include former Australian Prime Minister, Malcolm Fraser, who provides McConnell with his considered views concerning Rand. Gary Weiss’s critical interview collection focusses on her more recent supporters, (...) with one displeased and insightful interviewee to be found in both collections. Weiss’s collection reveals the role played by Objectivists in galvanizing the focus of the populist Tea Party movement. Both oral histories reveal the role played by the media and popular culture in mainstreaming Rand’s views. The review ends by comparing Randolph Stow’s socially responsive individualism as described in his novel 'Tourmaline' with Rand’s transactional individualism as described in 'Atlas Shrugged.'. (shrink)

In Defense of Advertising is a theoretical defense based on the philosophy of Ayn Rand and the economics of Ludwig von Mises. It argues that the proper foundations of advertising are reason, ethical egoism, and laissez-faire capitalism. Its theme is that the social and economic criticisms of advertising are false because they are based on a false philo­sophic and economic world view. Only an alter­native world view can refute the charges and put forth a positive moral evaluation of advertising's (...) role in human life. The author defends advertising because it appeals to the rational self-interest of consumers for the rationally selfish, profit-making gain of the capitalists. (shrink)

The open-question argument (OQA) is an argument in meta-ethics that is used against ethical naturalism, the thesis that moral properties are identical to natural properties. This argument has been rightfully criticized, and one notable criticism is that it overlooks the sense-reference distinction, viz. the distinction between the concept that a term refers to and the sense in which it is being used. Ayn Rand's Objectivism rejects the sense-reference distinction, and this paper will present an argument that uses the OQA (...) to argue against the underlying epistemological assumptions of Objectivism. (shrink)

Sam Harris (2010) argues that, given our neurology, we can experience well-being, and that seeking to maximize this state lets us distinguish the good from the bad. He takes our ability to compare degrees of well-being as his starting point, but I think that the analysis can be pushed further, since there is a (non-religious) reason why well-being is desirable, namely the finite life of an individual organism. It is because death is a constant possibility that things can be assessed (...) as “for” or “against” one (Champagne 2011a; Smith 2000). Such an account lets us objectively adjudicate moral questions, as Harris desires. However, by anchoring itself in the mortal body as a whole and not just the brain, such an account dampens the claim that neuroscience would have all the answers. Moreover, it pivots on an affirmation of one’s life that can seem mysterious by regular scientific standards. This chapter thus explains why the trade-off is worthwhile. (shrink)

Stressing that the pronoun "I" picks out one and only one person in the world (i.e., me), I argue against Hunt (and other like-minded Rand commentators) that the supposed "hard case" of destructive people who do not care for their own lives poses no special difficulty for rational egoism. I conclude that the proper response to a terse objection like "What about suicide bombers?" is the equally terse assertion "But I don't want to get blown up.".

This essay argues not just that literature can corrupt its readers—if literature can improve, it can also corrupt—but that some of that is our fault: by telling people to extract moral lessons from fictions, we’ve set them up to be led astray by writers like Ayn Rand. A global attitude of message-mining sets readers up to be misled, confused, or complacent (because they “gave at the office”), as well as to reject some excellent books. Ironically, the best way to (...) make sure that literature sometimes corrupts is to pretend that it always improves. So maybe we should be more careful about ascribing universal moral value to literature, whether via empathy, training, or propositional content. We should be equally wary of a second kind of aesthetic corruption, one that leads people to judge ideas true merely because they are delightful. Aesthetic Pollyannas subscribe to optimistic theories because they're beautiful (literature always improves! how lovely!); aesthetic Eeyores subscribe to pessimistic theories because they're sublime (literature always fails! how cool!). Our only hope of getting it right about literature depends on us all resisting aestheticized cognition. As we saw above, there may be real-world consequences if we don't. (shrink)

In 1999, the U.S. Postal Service issued the Ayn Rand commemorative stamp, an out-of-place addition to their long-running Literary Arts series. This article tells the story of the stamp—how it came to be and why.

: The purpose of this paper is to address from a normative perspective issues raised by John Mueller in Redeeming Economics: Rediscovering the Missing Element. Mueller criticizes economists, including Austrians, for failing to properly address unilateral transfers—in particular, charity, childcare, and crime—in economic thought. Mueller challenges economist Gary Becker’s position that giving increases the […] The post “Charity, Childcare, and Crime: From Objectivist Ethics to the Austrian School” appeared first on Libertarian Papers.

Selfishness is often considered a vice and selfish actions are often judged to be wrong. But sometimes we ought to do what’s best for ourselves: in a sense, we sometimes should be selfish. -/- The ethical theory known as ethical egoism states that we are always morally required to do what’s in our own self-interest. The view isn’t that we are selfish—this is psychological egoism—but that we ought to be. -/- This essay explores ethical egoism and the main arguments for (...) and against it. -/- [Note: there are links for two versions below; a 1000 Word Philosophy version and a longer version in "Introduction to Ethics: An Open Educational Resource"]. (shrink)

We discuss the role of prior authorization (PA) in supporting patient-centered care (PCC) by directing health system resources and thus the ability to better meet the needs of individual patients. We begin with an account of PCC as a standard that should be aimed for in patient care. In order to achieve widespread PCC, appropriate resource management is essential in a healthcare system. This brings us to PA, and we present an idealized view of PA in order to argue how (...) at its best, it can contribute to the provision of PCC. PA is a means of cost saving and as such it has mixed success. The example of the US demonstrates how implementation of PA has increased health inequalities whereas best practice has the potential to reduce them. In contrast, systems of universal coverage, like those in Europe, may use the cost savings of PA to better address individuals' care and PCC. The conclusion we offer therefore is an optimistic one, pointing towards areas of supportive overlap between PCC and PA where usually the incongruities are most evident. (shrink)

Some economists, notably Gary Becker, claim that economic analysis is applicable to any decision, ethical or otherwise. Ethical principles within Objectivist Ethics are based on long-range success— life being the measure of success. This paper examines these different approaches to decision-making. Decision theory and Rand's Benevolent Universe Premise form the basis for the analysis.

Kathleen Touchstone's Then Athena Said: Unilateral Transfers and the Transformation of Objectivist Ethics is an intriguing book on unilateral transfers within the context of Objectivism. Touchstone examines Rand's primary social ethic, the Trader Principle—the bilateral exchange of value between independent equals. In reconsidering Rand's thoughts, she raises many arguments and provides thought-provoking insights especially on charity, reproductivity, retaliation and rights. Touchstone reinterprets Objectivism through the prism of economics, applying economic tools such as consumer theory, capital theory, game theory, (...) and decision making under uncertainty to address the questions she raises. (shrink)

Polarization poses a critical threat to the stability of nations around the world, as it impacts climate change, populism, democracy, and global health. This perspective examines the conceptual understanding, measurement challenges, and potential interventions for polarization. Our analysis highlights the distinction and interactions between the individual and collective levels of polarization, conceptually, methodologically, and in terms of interventions. We conclude by pointing out future directions for understanding polarization and highlighting the interrelations between polarization and other social phenomena. -/- .

This paper examines rights and the protection of rights from both the minarchist and the anarchist perspectives. The former relies on Objectivist perspectives and the latter relies primarily on Murray Rothbard’s views. My view is that government protection as put forth by Objectivists is coercive, as are all methods of financing. However, under anarcho-capitalism, children who have been killed or abused by their caregivers do not have equal protection under the law. The principle of equal protection is one with which (...) both Objectivists and Rothbard agree. A case is made for government protection of rights under those circumstances. In addition, a case is made for positive rights to parental care for children, and also for government protection of those rights if they have been violated by their caregivers. I also argue for government oversight in instances when the rights of children have been violated and as a consequence the children have no alternative means of care. (shrink)

The brain in its plasticity and inherent 'sociality' can be proclaimed and projected as a revolutionary organ. Far from the old reactions which opposed the authenticity of political theory and praxis to the dangerous naturalism of 'cognitive science' (with images of men in white coats, the RAND Corporation or military LSD experiments), recent decades have shown us some of the potentiality of the social brain (Vygotsky, and more recently Negri 1995 and Negri 2000, Virno 2001). Is the brain somehow (...) inherently a utopian topos? If in some earlier papers I sought to defend naturalism against these reactions, here I consider a new challenge: the recently emerged disciplines of neuronormativity, which seek in their own way to overcome the nature-normativity divide. This is the task of a materialist brain theory today. 1. The setup: horns of a dilemma There is a lingering zone of what one might think of as sore cognitive muscle tissue in the area of materialism. It is an area of both contested territory and in some cases, a kind of pathos of distance of the 'Ugh! Keep that thing away from me!' sort. I have in mind the combination of materialism as an emancipatory socio-political project (which need not be construed in strictly Marx-Engels terms, if we think of Lucretius et al.) and as a cold-hearted 'spontaneous philosophy of the men in white coats', e.g. nefarious neurophilosophers. Faced with this rather massive alternative, this choice between two projects, I have stubbornly been saying since some discussions with Negri in the late 90s. (shrink)

“Doğal din” terimi, bazen doğanın kendisinin ilahi olduğu bir panteistik doktrine atıfta bulunur. “Doğal teoloji” terimi ise aksine, başlangıçta gözlemlenen doğal gerçekler temelinde (ve bazen) Tanrı’nın varlığını savunmaya yönelik projeye atıfta bulunur. Bununla birlikte çağdaş felsefede, hem “doğal din” hem de “doğal teoloji” genel olarak, dinî veya teolojik konuları araştırmak için insana, “doğal” olan bilişsel yetilerini – akıl, algı, içgözlem- kullanma projesini ifade eder. Doğal din veya teoloji, mevcut anlayış üzerine, doğayla ilgili ampirik araştırmalarla sınırlı olmamakla birlikte ayrıca panteistik bir (...) sonuçla da bağlantılı değildir. Bununla birlikte o, özel doğal olmayan yetilere (ESP, telepati, mistik deneyim) veya doğaüstü bilgi kaynaklarına (kutsal metinler, vahiy teolojisi, inanç otoriteleri, doğrudan doğaüstü iletişim) hitap etmekten kaçınır. Genel olarak, doğal din veya teoloji (bundan böyle “doğal teoloji” olarak anılacaktır), diğer felsefi ve bilimsel girişimlerle aynı rasyonel inceleme standartlarına uymayı amaçlamaktadır ve aynı değerlendirme ve eleştiri yöntemlerine tabidir. (shrink)

The question of where the knowledge comes from when we conduct thought experiments has been one of the most fundamental issues discussed in the epistemological position of thought experiments. In this regard, Pierre Duhem shows a skeptical attitude on the subject by stating that thought experiments cannot be evaluated as real experiments or cannot be accepted as an alternative to real experiments. James R. Brown, on the other hand, states that thought experiments, which are not based on new experimental evidence (...) or logically derived from old data, called the Platonic thought experiment, provide intuitive access to a priori knowledge. Unlike Brown, John D. Norton strictly criticizes the idea that thought experiments provide mysterious access to the knowledge of the physical world, and states that thought experiments cannot provide knowledge that transcends empiricism. In the context of the NortonBrown debate, in this article, Brown's stance on thought experiments is supported by critically analyzing the thoughts put forward on the subject. -/- Düşünce deneylerini gerçekleştirdiğimizde sonucunda elde edilen bilginin nereden geldiği sorusu düşünce deneylerinin epistemolojik konumuna ilişkin tartışılan en temel konulardan bir tanesidir. Bu doğrultuda, Pierre Duhem düşünce deneylerinin gerçek deneyler ile aynı statüde değerlendirilemeyeceğini ve hatta düşünce deneylerinin gerçek deneylerin bir alternatifi olarak bile kabul edilemeyeceğini belirterek konuya ilişkin şüpheci bir tavır sergilemektedir. James R. Brown ise yeni deneysel kanıtlara dayanmayan ya da eski verilerden mantıksal olarak türetilmeyen, Platoncu düşünce deneyi olarak adlandırılan düşünce deneylerinin a priori bilgiye sezgisel erişim sağladığını ifade etmektedir. Brown’ın aksine, John D. Norton düşünce deneylerinin fiziksel dünyanın bilgisine gizemli bir erişim sağladığı yönündeki düşünceyi kesin bir dille eleştirmekte ve düşünce deneylerinin ampirizmi aşan bir bilgi sağlamasının mümkün olamayacağını ifade etmektedir. Norton-Brown tartışması çerçevesinde bu makalede, Brown'un düşünce deneylerine ilişkin tutumu, konuyla ilgili düşüncelerin eleştirel olarak analiz edilmesiyle desteklenmektedir. (shrink)

Ziel der Untersuchung ist zu zeigen, inwiefern Hegels Charakterisierung des Schönen als ‚das sinnliche Scheinen der Idee‘ auch für die Deutung des Naturschönen Erklärungswert hat. Vorausgesetzt ist die für den Idea- lismus Hegelscher Prägung zentrale Doktrin, derzufolge der Natur Ideel- les zugrunde liegt. Schön sind dann Naturphänomene, in denen jener ideelle Grund der Natur durchscheint. Das Erfassen von Ideellem scheint ein Privileg geistiger Wesen zu sein. Dem stehen evolutionsbiologische Argumente entgegen, die dem Schönen einen positiven Selektionswert, etwa bei der sexuellen (...) Partnerwahl, zusprechen. Auch der Mensch hat stammesgeschichtliche Wurzeln, die in ihm weiter wirken. Doch sobald der Geist auf der evolutionären Bühne erscheint, herrscht das Biologische nicht länger mit der uneingeschränkten Macht, die es im Rahmen natürli- cher Selektion hat. Hegels Deutung des Schönen, auch des Naturschönen, ist wesentlich bezogen auf den Geist. Ich verdeutliche dies an einigen Exempeln (Schneekristall, musikalische Harmonie, Abendhimmel, Ge- birgslandschaft, organische Blüten- und Körperformen). Aber wodurch sind Naturschönheit und Kunstschönheit dann voneinander unterschie- den? Die Hervorbringungen der Natur sind lediglich Zufallskonstellatio- nen. Allerdings, so Hegel, hat der Zufall es ‘recht’ gemacht, d.h. hat er etwas reizend Stimmiges gefügt, gewahrt der Geist darin das im Sinnli- chen durchscheinende Ideelle. Eben darin wird, mit Adorno gesprochen, die gemeinsame Wurzel des Kunstschönen und des Naturschönen erkennbar. Wer das Naturschöne preist, begebe sich „an den Rand der Afterpoe- sie“, des Kitsches, meint Adorno. Gleichwohl sei es wahr zu sagen, „die Landschaft der Toscana sei schöner als die Umgebung von Gelsenkirchen“ (Adorno 1993, 110, 112). In der Tat. Doch was meinen wir, wenn wir Landschaften, Blumen, Sonnenuntergänge ‘schön’ nennen, und welche Kriterien bringen wir dafür in Anschlag? Im Folgenden möchte ich darle- gen, inwiefern Hegels Charakterisierung des Schönen als „das sinnliche Scheinen der Idee“ diesbezüglich erhellend und klärend ist. Hinweise auf Adornos ästhetische Theorie ergänzen diese Überlegungen. Dem stehen evolutionsbiologische Argumente entgegen, die zunehmend Einfluss auf die ästhetische Diskussion gewinnen. (shrink)

Çağdaş epistemoloji içerisinde, dışsalcı, güvenilirci ve erdeme dayalı epistemolojik tartışmaların bir benzerini, dini epistemoloji içerisinde etkili bir şekilde yer edinen ve reformcu epistemoloji olarak bilinen yaklaşım üzerinden görebilmek mümkündür. Alvin Plantinga, Nicholas Wolterstorff ve William Alston gibi filozofların öne çıktığı bu yaklaşımın ana iddiası, kanıta ya da argümana dayanmaksızın, Tanrı’nın varlığına inanmanın bütünüyle doğru, rasyonel, makul ve güvenilir olacağı şeklindeki bir tezdir. Kanıtın, gerekçelendirme için zorunlu bir koşul olmadığı fikri, algısal deneyimlerin gerekçelendirilmesine benzer şekilde, dini deneyimlerin de öyle olduğu ve (...) dolayısıyla, aynı epistemik statüye sahip olması gerektiğini öne süren, eşitlik tezine dayanır. İlk ortaya çıktığı günden bugüne, üzerinde çokça konuşulan ve tartışılan bir yaklaşım olan reformcu epistemoloji, özellikle son beş yıl içerisinde, oldukça farklı bir hale gelmiştir. Zira bu yaklaşımı, kanıtsalcılıkla uyumlu, erdem epistemolojisiyle bağlantılı ve diğer teistik dinler üzerinden değerlendiren yeni çalışmalar ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, bu makalede, reformcu epistemoloji ana hatlarıyla ele alınmıştır. Beraberinde, ona yöneltilen itirazlara değinilmiş ve sonrasında, bahsi geçen yenilik iddiaları soruşturulmaya çalışılmıştır. Son olarak, teistik inancın rasyonalitesiyle ilgili, farklı bir bakış açısı sunulmuştur. (shrink)

The content of this paper is an elaboration of Hubert L. Dreyfus’s philosophical critique of Artificial Intelligence (AI), computers and the internet. Hubert L. Dreyfus (1929-2017) is Ua SA philosopher and alumni of Harvard University who teach at the Massachusetts Institute of Technology (MIT) and University of California, Berkeley. He is a phenomenological philosopher who criticize computer researchers and the artificial intelligence community. In 1965, Dreyfus wrote an article for Rand Corporation titled “Alchemy and Artificial Intelligence” which criticizes the (...) masterminds of Artificial Intelligence. Dreyfus also criticized the order of computers via two books: (1) What Computers Can’t Do (1972) and (2) What Computers Stills Can’t Do (1992). He favored human intuition rather than the computer logic in his book Mind over Machine: The Power of Human Intuition and Expertise in the Era of the Computer (1986). In 2001, Dreyfus wrote a book On the Internet, which considers the prominent phenomenon in the recent Industry 4.0. By elaborating on Dreyfus’s philosophy on the computer, artificial intelligence, and the internet, we will know the philosophical debate on the result of industry 3.0 (computer and artificial intelligence) and 4.0 (artificial intelligence and internet). Moreover, we will know the relation between humans and those industrial products. (shrink)

Paul Goodman, 1960’larda modern Amerikan toplumunun organize sistemi içerisinde dönemin gençliğinin sorunlarını ön plana çıkaran ‘Growing Up Absurd: Problems of Youth in the Organized System’ (Saçmayı Büyütmek: Organize Sistemde Gençliğin Problemleri, 1960) eseri ile sosyal bir eleştirmen olarak ön plana çıkmıştır. Amerikalı bir düşünür olan Paul Goodman’ın kısa öyküler, romanlar, şiirler ve makalelerden oluşan çalışmaları, siyaset, sosyal teori, eğitim, kentsel tasarım, edebi eleştiri, hatta psikoterapi gibi geniş bir yelpazeye dağılmıştır. Onun temel argümanı (1960: 9-10) tek bir merkez etrafında örgütlenen teknoloji (...) toplumunun başarısızlıklarını eleştirerek, mevcut düzenin insanın doğasına uygun bir biçimde yeniden inşasını vurgulamaktadır. Goodman’ın yeniden inşa süreci içerisinde insan doğasına önem veren faaliyete dayalı anarşist ideolojisi, sorumluluk duygusunun homojen bir şekilde bireyler arasında paylaşılması gerektiğini vurgular. Goodman merkeziyetçi olmayan siyaset anlayışı ile kendisini Amerikan siyasetinin ve kültürünün karşısında yer alan bir pozisyonda konumlandırmaktadır (Honeywell, 2011: 1). Diğer bir deyişle Goodman (1960: 36), anarşist geleneği formüle etmek amacıyla yirminci yüzyıl Amerikası’nın içinde bulunmuş olduğu mevcut durumdan yola çıkarak eleştirilerini ademi merkeziyetçilik, katılımcı demokrasi, özerk toplum temaları üzerine temellendirmiştir. -/- Goodman’a göre, sosyal, kültürel, ahlâk ve eğitim gibi alanlarda uygulanan kurallar günümüz devletlerini etkisi altına alan kapitalist düzen tarafından belirlenmektedir (Bakır, 2016: 110). Bu durum Goodman’ın da içerisinde bulunduğu anarşist düşünürler tarafından kabul edilebilecek bir husus değildir, çünkü anarşistler mevcut düzenin ve sosyal yaşamın otorite ve itaat yapılarıyla güçlendirilen belirli yaklaşımlar ile kontrol altına alınmasını, insanların fikirlerini özgürce ifade edemeyeceği, bir nevi entelektüel bir hapishane içerisinde yaşaması anlamına geleceğinden dolayı karşı çıkmaktadırlar (Sheean, 2003: 122). Aynı nedenlerden dolayı Goodman, modern liberalizm ve Marksizm gibi alternatif radikal ideolojileri yerinden yönetim düşüncesi ve sosyal mühendislik konusundaki eğilimleri dolayısıyla reddetmektedir. Goodman için anarşizm, özgürlük ve toplumsal değişime yeterli düzeyde arka çıkabilecek tek ideolojik çerçeve olarak görülmektedir. Ona göre (2010: 143), “anarşizm ya da daha iyisi, anarko-pasifizm (toplumsal değişim hareketleri içerisinde örgütlü şiddete ve kurumlara karşı çıkan anarşist anlayış) günümüzün gelişmiş toplumlarının bürokrasilerini, karar verme konusunda aşırı merkezîleşmelerini ve sosyal mühendislik gibi problematik durumlarını ve tehlikelerini tutarlı bir şekilde öngörmüştür”. -/- Siyaset, sosyoloji ve felsefe gibi çeşitli alanlar içerisinde etkili olan anarşist kuramlar, radikal bir söylem olarak eğitimcileri ve araştırmacıları yeni öğretilere ve uygulamalara teşvik etme konusunda itici bir güç oluşturabilmektedirler. Anarşist yaklaşımlardan eğitim kuramı ve araştırmalara yönelik daha belirleyici bir rol alması beklenmektedir, ancak bu yaklaşımlar mevcut radikal akademik görüşü büyük ölçüde etkisi altına alan Marksizm’in eğitim alanında göstermiş olduğu aynı etkiyi gösterememiştir. Anarşist düşünceleri eğitim alanı içerisinde daha etkili ve görünür kılabilmek amacıyla Paul Goodman, Francisco Ferrer ve Alexander Neill’ın ileri sürmüş olduğu çeşitli düşünceler, girişimler ve uygulamalar ortaya çıkmıştır. Bu doğrultuda Goodman’ın anarşizme ilişkin düşünceleri ile bu çalışma sıkı bir anarşizm tahlili, eleştirisi ve felsefesinden öte anarşist anlayışın eğitimdeki uygulanabilirliğine yönelik bir soruşturma içerisine girmekte ve anarşist yaklaşımın mevcut eğitim sistemlerinden hangi yönleriyle farklılaştığını, sonucunda etkili bir eğitim anlayışı ortaya koyup koyamadığını tartışmaktadır. (shrink)

Heute gibt es kaum jemanden mehr, der nicht mit Fake News und Verschwörungstheorien in Berührung gekommen wäre. Mit dem globalen Aufstieg des modernen Populismus und besonders seit Donald Trumps US-Präsidentschaft konnten sie von obskuren Internetfo-ren und dem Rand der Gesellschaft weiter als je zuvor in die öffentliche Debatte vordringen. Mit der zunehmenden Nutzung sozialer Medien und Messenger-Apps wie Telegram oder WhatsApp findet scheinbares Wissen ungehindert Verbreitung und direkten Zugang zu den Smartphones und Köpfen der Menschen. Vor diesem Hintergrund ist (...) es nicht verwunderlich, dass Verschwörungstheorien und Fake News auch Einzug ins Klassenzimmer halten. Dabei stehen Lehrer*innen vor vielen offenen Fragen. Wie sind diese Behauptungen im Einzelnen zu bewerten? Was zeichnet Fake News und Verschwörungstheorien aus und was genau macht sie problematisch? Wie, selbst wenn sie klarerweise falsch und unbegründet sind, sollte damit im Klassenzimmer umgegangen werden? Sollte man sie offen diskutieren? Oder sollte man die Diskussion darüber unterbinden? Hier werden grundlegende und komplexe Fragen der freien Meinungsbildung und -äußerung berührt, zu denen Grundgesetz, Beamten- und Schulrecht nur begrenzt Auskunft geben. In diesem Beitrag wollen uns zuerst ein klares Bild davon machen, was Fake News und Verschwörungstheorien eigentlich sind, warum manche Menschen sie für wahr halten und was daran problematisch ist. Vor diesem Hintergrund soll anschließend die Frage diskutiert werden, wie aus demokratie- und bildungstheoretischer Sicht mit Fake News und Verschwörungstheorien im Unterricht umgegangen werden sollte. (shrink)

This paper aims to open a dialogue between philosophers working in decision theory and operations researchers and engineers working on decision-making under deep uncertainty. Specifically, we assess the recommendation to follow a norm of robust satisficing when making decisions under deep uncertainty in the context of decision analyses that rely on the tools of Robust Decision-Making developed by Robert Lempert and colleagues at RAND. We discuss two challenges for robust satisficing: whether the norm might derive its plausibility from an (...) implicit appeal to probabilistic representations of uncertainty of the kind that deep uncertainty is supposed to preclude; and whether there is adequate justification for adopting a satisficing norm, as opposed to an optimizing norm that is sensitive to considerations of robustness. We discuss decision-theoretic and voting-theoretic motivations for robust satisficing, and use these motivations to select among candidate formulations of the robust satisficing norm. (shrink)

Kur’ân-ı Kerîm’in tilâvetinde âyetlerdeki murâd-ı ilâhînin anlaşılabilmesini temin için mushaflarda yer verilen vakf alametlerine riayet edilmesi önem arz eder. Bu bağlamda değerlendirilen vakf alametlerinden birisi, ilk olarak Ebû Ca‘fer Muhammed b. Tayfûr es-Secâvendî’nin (ö. 560/1164) ihdas ettiği ve mushaflarda (م) remzi ile gösterilen vakf-ı lâzımdır. Secâvendî’nin vakf tasnifi içerisinde en önemli vakf türü sayılan vakf-ı lâzımın inceleneceği bu çalışmada, öncelikle bu vakf türünün kavramsal çerçevesi, vakf-ibtidâ ilim tarihindeki yeri, önemi ve diğer vakf türleri ile benzer ve farklı yönleri üzerinde durulmuş; (...) daha sonra ülkemiz mushaflarındaki vakf-ı lâzım alameti bulunan âyetlerin kategorik tasnifi ile bazı âyetlerin tahliline yer verilmiştir. Bunun neticesinde vakf-ı lâzım alameti bulunan yerlerdeki vakf gerekliliğinin gerekçesi tespit edilmeye çalışılmış ve aynı gerekçeyi ihtiva eden bazı yerlerde bu tarz bir vakf yaklaşımının tercih edilmemesinin muhtemel nedenleri değerlendirilmiştir. (shrink)

ENG: The advancement of artificial intelligence (AI) presents a duality of opportunity and risk. On the one hand, there are potential dangers inherent in the development of AI. However, on the other hand, the advent of AI also offers humanity a multitude of possibilities for improvement and advancement. The aesthetic values and cultural expressions that artists encounter in their environment serve to redefine the aesthetic judgments they form, thus determining the paths they subsequently follow. The objective of this research is (...) to examine the impact of AI on the field of aesthetics and culture to identify the changes and transformations occurring within the world of art and design. In the conventional domain of aesthetics, emphasis is placed upon the finished object as a singular entity that will be interpreted as a completed work. In contrast, the emerging field of ‘new aesthetics’ prioritizes the atmosphere, directing our focus to the physical object, which is perceived as a spatial extension. Accordingly, the object is not defined by its intrinsic content, but rather its capacity to expand and occupy space. Thus, the domain of aesthetics has evolved to encompass a spatial dimension. Despite the growing interest in the aesthetic dimensions of AI, there has been little discussion to date about the relationship between atmosphere and the field of AI. This study aims to highlight the lack of attention given to this topic in academic discourse and to introduce a new approach to it. Several implications (regarding general propositions and constituents AI aesthetics) has been placed and finalized with layers of hallucination. The application of AI enables the augmentation of the hallucinatory capabilities of the imagination. However, a current challenge is the tendency of AI-powered digital assistants, such as ChatGPT, to hallucinate and present unreal information as if it were real. In this sense, the relationship between AI and hallucination is evolving in a manner that is perceived to be negative. This is justified given the problematic nature of this issue in scientific studies. However, when considered from the perspective of artistic production, there may be potential for new avenues of creativity and imaginative expression. A reappraisal of the role of atmospheric factors in space design is required. The introduction of a novel aesthetic layer to the atmosphere through the use of AI is a possibility, given the hallucinatory tendencies of AI. - TR: Yapay zekanın gelişimi, insanlık için önemli fırsatlar sunarken, aynı zamanda yeni zorluklar ve riskler de ortaya çıkarmaktadır. Ancak, doğru bir şekilde yönetildiğinde ve kullanıldığında, yapay zeka teknolojisi insan hayatını önemli ölçüde iyileştirebileceği ve birçok alanda yenilikler getirebileceği ön görülmektedir. Estetik değerler ve kültürel ifadeler, sanatçıların estetik yargılarını yeniden tarif etmekte ve izledikleri yolları belirlemektedir. Bu araştırma sanat ve tasarım dünyasındaki değişim ve dönüşümleri incelemek adına yapay zekanın estetik ve kültür alanına tesirini irdelemektedir. Konvansiyonel estetikte nesneye tamamlanmış bir çalışma olarak yorumlanacak bitmiş bir varlık olarak odaklanılmıştır. Ancak atmosferi merkeze alan yeni estetik, odak noktamızı mekandaki fiziksel bir uzantı olan nesneye yöneltmektedir. Dolayısıyla nesne 'içerdiği' şeyle değil, mekana yayılma şekliyle karakterize edilmektedir. Böylelikle estetik teori mekânsal katmanlar edinmiştir. Yapay zeka bağlamında estetik tartışmalarında bir ivme kazanılmış olsa da aynı hareketlilik atmosfer ile yapay zekanın ilişkisinde henüz kurulmamıştır. Bu çalışma literatürdeki bu eksikliğe işaret etmeyi ve bir giriş yapmayı hedeflemektedir. Tartışma önermeler olarak şu başlıklar altında toplanmıştır: Teknik arkaplandaki atmosfer tecrübesinin önemi; Deneyimi fazla olan aktörlerin hiyerarşisi; Kısmi telif hakkına yönelik ‘kısmi’ tanımlamalarının gerekliliği; Çizim becerisiden atmosfer üretme becerisine bir yolculuk; Kültürel ve bedensel referansların yorumlanabilmesi. Yapay zekanın estetiğine dair yapı taşları ise şu başlıklar altında toplanmıştır: Estetik akıntı; Yarı-geçirgen bir estetik; Yapay zekanın ara-fenomen olarak incelenmesi; Metaforik istemler; Halüsinatif katmanlar ve alternatif değerlendirmeler. Çalışmanın sonunda odaklanılan konu yapay zekanın gücü ile imgelemin halüsinatif katmanları artırılabilme potansiye olmuştur. Halüsinasyona dair şuan gündemde olan yegane konu ChatGPT gibi yapay zeka asistanlarının halüsinasyon görmeleri ve gerçek olmayan bilgilerin gerçekmiş gibi sunulmasıdır. Bu haliyle yapay zekanın halüsinasyon ile ilişkisi negatif bir tandansta ilerlemektedir. Bu bilimsel çalışmalarda bir problem olması sebebiyle haklı bir negativiteye sahiptir. Ancak sanatsal üretim tabanında bakıldığında imgelemde yeni kapılar açılabilir. Bu konu özellikle mekanın tasarımına gelindiğinde atmosferik etmenler yeniden değerlendirilmelidir. Atmosferin yapay zeka ile yeni bir estetik katman açması yapay zekanın halüsinasyon yatkınlıklarıyla gerçekleşebilir. (shrink)

Bu makalenin amacı yerellik kavramının anlamını ve içeriğini tartışmaktır. Yerellik, ulus- laşmanın getirdiği bir refleks ve ulusal bilincin bütünleyici ruhu olarak arayış halinde sıklıkla anılmasına karşın, felsefe açısından değerlendirilmekten uzak kalmıştır. Bu sebep- ten ötürü yerellik kavramı, benzeri kavramlarla aynılaştırılarak ideolojik bir içeriğe bü- ründürülmekte, anlamı giderek belirsizleşmektedir. Söz konusu sorunun üstesinden gel- mek, yerelliğin neliğini ortaya çıkarabilmek için, yerelliğe felsefi bir bilinçle yaklaşılarak, kavramın içeriğinin, kavram haritasının ve ilkelerinin belirginleştirilmesi gerekmektedir. Bu amaçla çalışmamızda ilkin yerellik arayışının modernleşmeyle birlikte sömürgecilik (...) ve Batılılaşma karşısında ulusçuluk, postmodernizm ve çoklu modernite görüşleri içeri- sinde nasıl tesis edilmeye çalışıldığı ve yetersizlikleri panoramik olarak sunulmuş, ardın- dan kavramın ne olmadığı üzerinde durulmuştur. Yerlicilik ve yerlilikten ayrı olarak ele alınması gerektiğine işaret edilen yerelliğin, insan, mekân ve tarihle ilişkisi irdelenerek, yerelleşmeye dikkat çekilmiştir. Araştırma sonucunda yerelliğin üç temel ilkesi olduğu tespit edilmiştir: Yerellik bir insan-mekân sorunudur; salt bir yerellik bulunmamaktadır ve yerellik görecelidir; saf bir yerellik yerine yerellik, sentez ve yerelleşme süreci olarak anlaşılmalıdır. Söz konusu ilkelerden hareketle ve yerellik kavramının içeriğinin sorunla- rına karşı, yerellik yerine kültürel(lik) kavramının kullanılması önerilmiştir. The purpose of this article is to discuss the meaning and content of the concept of locality. Although locality is often referred to as a reflex of nationalization it has remained far from being evaluated in terms of philosophy. For this reason the concept of locality is equated with similar concepts and wrapped in an ideological content and its meaning becomes increasingly uncertain. In order to overcome the aforementioned problem and to reveal the nature of locality, and to clarify the content, concept map and principles of the concept it is necessary to approach locality with a philosophical consciousness. Firstly how the search for locality is tried to be established within the views of nationalism, postmoder- nism and multiple modernity against colonialism and Westernization with modernization and its inadequacies are presented panoramically, then it is emphasized what the concept is not. Localization, which is pointed out to be considered separately from localism and indigenousness, has been examined in terms of its relationship with people, space and history and attention has been drawn to localization. As a result of the research it has been determined that locality has three basic principles: Locality is a human-space problem; there is no mere locality and locality is relative; rather than a pure locality, locality should be understood as a process of synthesis and localization. Based on these principles and against the problems of the content of the concept of locality it is suggested to use the concept of cultural instead of locality. (shrink)

Dini çoğulculuk, dini dışlayıcılık ve kapsayıcılıktan farklı olarak, her dinsel inanış taraftarlarının kendi dinleri içinde kalarak ilahi selamete erişeceğini söyler. Temelde, teolojik ve felsefi boyutları olan dini çoğulculuk tartışmasının siyasete bakan bir yönü de vardır. İslam tarihinde Meşşâî felsefenin kurucusu ve mutluluk filozofu olarak bilinen Farabi, bir taraftan hakikate nasıl ulaşılacağı diğer taraftan ise “âlem” adını verdiği kozmopolitanizm nasıl inşa edileceği ile ilgilenmektedir. Siyasal toplumun amacının, insanların uygun ölçekte, en yüce iyi için yardımlaşmalarını sağlamak olduğunu savunan Farabi’ye göre, erdemli bir (...) yaşam kurulmasına imkan sağlayan üç örgütlenme biçimi vardır: Şehir, millet ve âlem. Platon ve Aristoteles gibi Antik düşünürlerden farklı olarak erdemli bir yaşamın sadece sitede kurulacağı düşüncesine karşı çıkan Farabi, sitenin yetkin bir yaşamın ilk basamağı olduğunu savunur. Ancak, erdemli yaşamı site ile sınırlamaz. Farabi’nin teorisinde, Antik düşünceyi aşan bir kozmopolitanizm söz konusudur. Bundan dolayı Farabi, farklı dinlerin varlığını, kendi siyasal düşüncesine uygun olarak meşru kabul eder. Eğer mutluluk için yardımlaşacaklarsa, insanların dinlerinin farklı olmasında bir beis görmez. Bu dini çoğulculuğun siyasal temelidir. Diğer taraftan Farabi, dinleri hakikatle eşitleyen anlayışa karşı çıkarak, farklı dinlerin hakikatin çeşitli imajlar, örnekler ve taklitler yolu ile halka benimsetilmesi olarak görülmesi gerektiğini savunur. Diğer bir ifade ile dinler, hakikatin kendisi değil, farklı tarihsel ve kültürel bağlamlarda oluşmuş sembolik ifadesidir. Bu bakımdan bütün dinler ile hakikat arasında bir mesafe bulunmaktadır ve hiçbir din hakikatin kendisi değildir. Buradan Farabi’nin düşüncesinde dinsel çoğulculuğunun sınırı olmadığı çıkmamalıdır. Farabi’ye göre din, felsefe yolu ile bulunan hakikatin ikna etme veya hayal ettirme yoluyla ya da her ikisiyle birden halka kabul ettirilmesidir. Ancak Farabi, hakiki felsefe ile sahte felsefe arasında bir ayrım yapar ve ancak hakiki felsefeyi takip eden dinlerin bir hakikat değeri olduğunu savunur. Hakiki felsefe ise evrenin bir ilk nedeni olduğunu ve ilk nedenin de nedensiz olduğunu söyler. Bu, evrenin tek bir yaratıcısı olduğu anlamına gelir ve çok tanrıcılığı dışlar. Bu bakımdan Farabi, sadece tek tanrılı dinleri çoğulculuk kapsamına alır. Bunun nedeni, tek tanrılı dinlerin hakikatle özdeş olmaları değil, hakiki felsefeyi takip etmeleridir. Çünkü felsefe dinden öncedir. Bu, Farabi’nin düşüncesinde çoğulculuğun sınırlarına işaret etmektedir. Farabi, dinleri hakikatle özdeş görmeyerek ve aynı hakikatin sembolik ifadeleri olduğunu söyleyerek çoğulculuğun yolunu açar. Buna karşın sahte felsefeyi takip eden dinler olduğu gerekçesiyle çok tanrılı dinleri dışarıda bırakarak sınırlarını çizer. Bu çalışma, Farabi’nin düşüncesinde dini çoğulculuğun siyasal ve epistemolojik temellerini ve çoğulculuğun sınırlarını konu almaktadır. (shrink)

İngiltere, Avrupa’da en fazla Müslüman nüfusa sahip ülkelerden biridir ve ülkede Müslümanlara yönelik olumsuz tutumlar giderek artmaktadır. Yabancılara yönelik bu olumsuz tutumların birçok farklı psikolojik nedeni bulunmaktadır. Dehşet Yönetimi Kuramı kapsamında yapılan çeşitli araştırmalar, bu nedenlerden birisinin bireylere ölümün hatırlatılması olduğunu iddia etmektedir. Bu kurama göre, hayatta kalmak gibi güçlü bir motivasyona sahip olan insan aynı zamanda bu çabalarının bir gün başarısız olacağını bilir ve ölüm kaygısı yaşar. Ölümün hatırlatıldığı bireyler, ölüm kaygısının üstesinden gelmek için kendi kültürlerine yöneldiklerinde, diğer kültürlere (...) yani dış gruplara veya onların üyelerine karşı önyargı geliştirirler veya onlara karşı olumsuz tutumlar edinirler. Bu iddianın test edilmesi için 2018 yılı içerisinde İngiltere’de 50 kişinin katılımıyla bir deney gerçekleştirilmiştir. Deney grubuna ölümü hatırlatıcı video izlettirilmiş; daha sonra deney ve kontrol gruplarına Müslümanlara yönelik tutumları ölçen sorular yöneltilmiştir. Elde edilen veriler analiz edildiğinde, ölümün hatırlatıldığı bireylerin (deney grubu), Müslümanlara yönelik tutumlarının, diğer bireylerden (kontrol grubu) daha olumsuz olduğu tespit edilmiştir. (shrink)

Felsefe tarihinin hiç şüphesiz en önemli filozoflarından biri olan Aristoteles (M.Ö. 384-322), aynı zamanda bilim tarihinin de en önemli kişilerindendir. Yaşadığı dönemde henüz bilim ve felsefe ayrılmamıştır; bununla birlikte Aristoteles, bilimsel ve sistemli düşünmenin, örnekleme yapmanın, bilim insanının doğaya öğrenmek için yaklaşmasının ilkelerini, ilk kez bu derece düzenli şekilde ortaya koyan kişi olmuştur. Dört neden kuramı söz konusu ilkelerin temelini oluşturmaktadır. Bu çalışmada günümüz biyolojisinin en kapsamlı tartışmalarından biri olan ‘fenotipin ne olduğu ve nasıl oluştuğu’ konusunun, Aristoteles’in dört neden kuramı (...) ile ilişkisi incelenmiştir. Genotip, fenotip ve çevrenin son derece karmaşık yolları içeren etkileşim ağı, araştırılması için birden fazla nedensel sorgulamayı gerektirir ki bu sorgulama bir anlamda Aristoteles’in dört neden kuramının, maddi, formel ve fail nedenlerinin bir arada sorgulanmasına benzerdir. (shrink)

Bu çalışma, geleneksel din felsefesindeki kötülük probleminin gerçek değil sözde bir problem olduğunu, dolayısıyla çözümlemeye çalışmak yerine tasfiye edilmesi gerektiğini öne süren bazı yeni tarihli iddiaları değerlendirmektedir. Öncelikle ele alınan konu sözde problem dendiğinde ne kastedildiğidir. Bir problemin iki tarafının karşılıklı olarak aynı yanlış varsayımı yaptığı durumlar literatürde sözde problem olarak nitelendirilmektedir. Makalede bu anlamda sözde problemin türleri ve ölçütleri belirlenmektedir. Arkasından geleneksel kötülük problemini oluşturan argüman ortaya koyulmakta ve problem için getirilen çözüm önerileri tanıtılmaktadır. Makalenin son bölümünde, önceki bölümlerde (...) tanıtıldığı şekliyle kötülük probleminin, önceki bölümlerde tanıtıldığı şekliyle sözde problem ölçütlerini karşılayıp karşılamadığı incelenmektedir. Varılan sonuç, kötülük problemine yönelik sözde problem iddialarının savunulabilir olmadığı, problemi tasfiye etmek için ortada sağlam bir gerekçe bulunmadığıdır. (shrink)

Ateistlerin teizmi reddetme gerekçeleri, genellikle kötülük sorununun teizme karşı en güçlü argüman olduğunu iddia etmelerinde yatmaktadır. Nitekim ateizme göre teizm, bu soruna başarılı bir şekilde cevap verememektedir. Bununla birlikte kötülük sorununun sadece teistler için bir problem olmadığı iddia edilebilir. Bizde bu makale içerisinde bu savdan yola çıkarak, yakın dönemde Yujin Nagasawa’nın geliştirdiği “sistematik kötülüğün varoluşsal sorunu” açısından bu iddiayı ele almaya çalıştık. Bu sorun, başlangıçta, yalnızca dünyadaki belirli olayların veya belirli olay türlerinin kötü olduğunu değil, aynı zamanda insan varoluşunun dayandığı (...) tüm biyolojik sistemlerin kötü olduğunu göstererek, teizm için bir meydan okuma yaratmaktadır. Ancak hem teistlerin hem de ateistlerin tipik olarak dünyanın genel olarak iyi olduğunu ve içinde yaşamaktan mutlu ve minnettar olmamız gerektiğini onaylayan varoluşsal iyimserliği benimsedikleri düşünüldüğünde, kötülüğün bu versiyonu, teizm için olduğu kadar, ateizm içinde bir problem olmaktadır. Makale içerisinde sorunun bu versiyonuna yanıt verirken ateizmin teizme kıyasla önemli bir dezavantajla karşı karşıya kalması nedeniyle, bunun ateizme karşı güçlü bir argüman olabileceğini iddia ediyoruz. (shrink)

«Demokrasi, insani varoluşa içkin olanakları hem pozitif hem de negatif özgürlükler bağlamında hayata geçirme ve her tekil insanın kendisini ne ise o olarak algılama arzusuna eşlik edecek “ontolojik haysiyet eşitliği” talebinin sesidir. Dile getirdiğim eşitliğe dayalı demokrasi talebi, aynı zamanda, egemenlik ilişkilerinin hiyerarşik yapılanmasına karşı bir direnişi de temsil eder. Bu kitaptaki her bir bölüm bu direnişe açılan yeni bir pencere olarak okunursa kitap amacına ulaşmış olacaktır». (editör) Eray Yağanak -/- Ülkemizin çeşitli üniversitelerinden on bir yazarın kaleme aldığı bu kitapta, (...) çağdaş felsefenin Mill, Nietzsche, Popper, Rawls, Habermas, Dworkin, Laclau, Mouffe, Badiou, Rancière ve Pettit gibi önemli figürlerinin demokrasi anlayışları incelenmektedir. (shrink)

Unul dintre cele mai importante subiecte de dezbatere în contextul deliberărilor publice privind revizuirea Constituției a fost lansat, fără îndoială, de solicitările de revizuire a ei in sens creștin. Solicitările în discuție au fost făcute, după cum este cunoscut, de Sinodul mitropolitan al Mitropoliei Moldovei și Bucovinei în 5 martie 2013. Potrivit acestor solicitări, ar fi dezirabil ca, printre altele, noua Constituție „să facă referire la numele lui Dumnezeu”, să „sublinieze ... importanța tradiției creștine a poporului român”, să evidențieze „rolul (...) pe care Biserica Ortodoxă Română l-a avut și îl are în istoria țării” și – nu în ultimul rând – să recunoască „necesitatea predării religiei în școală.” In acest articol, explorez, în limitele spațiului pe care îl am la dispoziție, fiecare dintre aceste solicitări. Obiectivul meu fundamental este acela de a arăta că – și de a explica de ce – niciuna dintre ele nu este o solicitare „rezonabilă”. Prin aceasta înțeleg că niciuna dintre solicitările Sinodului mitropolitan al Mitropoliei Moldovei și Bucovinei nu este suficient susținută argumentativ și – mai ales – că niciuna dintre ele nu este compatibilă cu idealul unei societăți organizate și guvernate în baza unor valori precum libertatea, egalitatea și echitatea în relațiile dintre cetățeni. Ceea ce sper să arăt este, cu alte cuvinte, că, dat fiind respectul pe care îl datorăm acestor valori, România trebuie să rămână și în viitor un stat laic sau, poate mai corect spus, unul neutru din punct de vedere religios, așa cum statuează în prezent articolul 9 al Legii nr. 489/2006 privind libertatea religioasă și regimul general al cultelor. Articolul precizează, reamintesc, că în România „nu există religie de stat” și că „statul este neutru față de orice credință religioasă sau ideologie atee”. (shrink)

Automatizarea şi informatizarea nu mai reprezintă astăzi un simplu deziderat pentru bibliotecile româneşti. Dimpotrivă, ele sunt o realitate ce, pe zi ce trece, prinde contururi mai extinse, devenind mediul nostru cotidian. Cu cât ne sunt însă mai "apropiate" cu atât mai mult ele devin şi o sursă de sfidări şi de confruntare. Cu ce anume ne confruntă însă - în primul rând şi în esenţă - automatizarea şi informatizarea, în general, şi cea a activităţii de informare, în special? Ca orice (...) întrebare pusă în mod serios şi aceasta trebuie să fie însă mai întâi lămurită cu privire la structura şi natura ei proprie. Ceea ce - din punct de vedere structural - ne izbeşte din capul locului la această întrebare este faptul că, în structura ei este cuprins deopotrivă şi în mod explicit şi cel care ridică întrebarea. Astfel spus, în ea, noi înşine suntem aceia care, aflaţi în faţa unei confruntări, ne întrebăm despre noi înşine. Apoi: în şi prin această întrebare, însăşi sarcina cu care ne confruntăm - adică automatizarea şi informatizarea - devine şi ea dizlocată din toposul său pur destinai şi se eliberează pentru întâlnirea unei sfidări organice. (shrink)

Pe parcursul anului trecut, la Institutul de Cercetări Economice şi Sociale „Gheorghe Zane” din Iaşi, a avut loc workshopul „Concepte şi argumente în filosofia social-politică. Interpretări şi dezbateri”. Workshopul s-a desfăşurat în cadrul proiectului POSDRU „Societatea bazată pe cunoaştere: cercetări, dezbateri, perspective”. Cartea de faţă este principalul rezultat al acestui workshop. Ea a fost gândită şi propusă spre publicare în primul rând din speranţa că va fi utilă celor care doresc să se iniţieze – sau celor care încearcă să-i iniţieze (...) pe alţii – în teoria şi filosofia social-politică (mai ales cea contemporană). Aceasta cu atât mai mult cu cât, la noi, lucrările de acest tip (fie semnate de autori români, fie traduceri) sunt încă destul de rare. Mă refer aici la lucrările care acordă o atenţie specială (şi) filosofiei politice (teoriei politice normative), nu doar ştiinţei politice sau politologiei (teoriei politice empirice). Dacă cele din urmă apar din ce în ce mai frecvent în ultima vreme, cele dintâi rămân, din păcate, foarte puţine, chiar insuficiente. Cartea nu este nici pe departe una exhaustivă. În ciuda acestui „defect”, cred că ea îşi poate îndeplini totuşi obiectivul fundamental, fie şi numai pentru că oferă analize, prezentări şi comentarii despre câteva dintre cele mai importante concepte şi teorii din teoria socială şi politică recentă. Mai mult, în cadrul ei sunt discutate inclusiv unele concepte sau/şi teorii încă puţin analizate la noi (precum „multiculturalismul”, „dreptatea socială”, „genul” sau „democraţia deliberativă”). Se obişnuieşte uneori ca autorul introducerii unui volum de acest tip să prezinte în rezumat şi principalele idei apărate sau/şi metodologii utilizate de autorii fiecăruia dintre capitole. Eu nu voi face acest lucru. Motivul? Aş risca să fiu redundant, de vreme ce astfel de precizări şi rezumate au fost deja realizate de autorii volumului, chiar în debutul capitolelor pe care le semnează. Acestea fiind spuse, ţin să mai evidenţiez doar un singur lucru: aşa cum se va observa cu siguranţă, multe dintre capitolele lucrării nu sunt simple texte introductive (deşi au, fără îndoială, şi o astfel de dimensiune). Altfel spus, autorii acestor capitole nu s-au mulţumit să prezinte doar ideile, argumentele sau teoriile altor autori (şi în special ale celor consideraţi de referinţă) în problemele pe care le analizează. De multe ori, ei prezintă, dimpotrivă, şi idei, opinii, interpretări, argumente, perspective sau chiar teorii ori măcar „semiteorii” proprii asupra conceptelor şi problemelor pe care le abordează. Acest lucru nu ar trebui să fie surprinzător. Pentru fiecare dintre autorii capitolelor din acest volum, conceptele şi problemele pe care le prezintă aici constituie o preocupare sistematică şi constantă, dacă nu chiar preocuparea lor fundamentală, cel puţin în ultimii ani. De altfel, cel puţin în România, preocupările şi contribuţiile în domeniu ale multora dintre ei sunt deja cunoscute şi comentate, fie şi doar în cercul restrâns al specialiştilor şi al celor interesaţi de teoria social-politică. (shrink)

Sinema, genel olarak tüm sanat dalları, aynı anda hem bir sanat dalı ve politik-ekonomik bir kurumdur. Bir yanda elimizde hareketli imgeleri ışıkla selüloidden geçirerek ekrana yansıtan mecra film vardır. Tek tek filmler ise biçim ve içeriklerine göre birbirlerinden ayrılan ve analiz edilen münferit estetik objelerdir. Öte yanda ise film endüstrisi yer alır - filmleri planlayan, üreten, pazarlayan ve kitlelere izleten sanatsal, teknik ve ekonomik araçların oluşturduğu komplike ağ. Doğumundan bu yana sinemanın estetik ve politik açıları farklı formlarda birçok teorik analize (...) maruz kalmış, karşılığında bu analizler de çeşitli eleştirilerle irdelenmiştir. Bu metin bu analizlerin ve onlara yöneltilen eleştirilerin kısa bir incelemesini ve ardından film teorisine farklı bir yaklaşımın ana hatlarını sunacağım. Foucault ve Deleuze'ün fikirlerinden yola çıkan bu "anarşist" film teorisi, geçerli bir eleştirel metodoloji oluşturmanın yanısıra filmin özgürleştirici potansiyeline ışık tutmayı amaçlamaktadır. (shrink)