W niniejszym opracowaniu zmierzać będę do uzasadnienia tezy, że przyj­ mowane procedury prawotwórcze i interpretacyjne nie tylko, co oczywiste, są legitymizowane wartościami typu formalnego, i co więcej, nie tylko war­ tościami typu materialnego, których realizacji służyć ma system prawny, ale także fundamentalnymi rozstrzygnięciami metaaksjologicznymi, dotyczącymi tego, jak istnieją i jak mogą być poznawane wartości. Zmierzając do realizacji tego celu uwyraźnię problematykę metaaksjologiczną w kontekście zagadnie­nia legitymizacji, formułując zasadnicze dylematy, które sprowadzają się do wyboru między koncepcją czystych wartości a koncepcją wartości (...) jako dóbr oraz między uznaniem obiektywnego ugruntowania wartości skorelowanym z uznaniem kognitywizmu metaetycznego a odrzuceniem obiektywnego ugruntowania i kognitywizmu. Zarysuję także zasadnicze możliwości ar­gumentacji w sprawie identyfikacji rozstrzygnięć w tym zakresie przyjętych w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 roku. Zaznaczyć trzeba, że nie jest celem tego opracowania identyfikowanie konkretnych rozstrzygnięć aksjologicznych i metaaksjologicznych legitymizujących prawo, a jedynie wskazanie istotnych problemów i dylematów w kwestii legitymizacyjnych funkcji rozstrzygnięć metaaksjologicznych. (shrink)

Choć samo zjawisko wykluczenia społecznego nie jest nowe, to jego waga, zwłaszcza w perspektywie praw człowieka, została doceniona stosunkowo niedawno. „Wykluczenie społeczne” nie jest kategorią konstytucyjną. Celem opracowania jest ogólne usytuowanie problematyki wykluczenia w kontekście zagadnień konstytucyjnych. Zmierza się do dookreślenia, czym jest wykluczenie społeczne oraz do wskazania zasadniczych konstytucyjnych punktów odniesienia, pozwalających na podjęcie tego problemu. Właściwe wykluczeniu społecznemu jest złożoność przyczyn - sam brak środków finansowych nie musi prowadzić do wykluczenia, choć proces wykluczania może być zainicjowany jednym wydarzeniem. (...) Jednak wykluczenia nie można adekwatnie scharakteryzować jedynie poprzez jego przyczyny. Wielowymiarowość dotyczy także przejawów wykluczenia. O wykluczeniu społecznym w sensie właściwym mówi się wówczas, gdy ograniczenia dotyczą jednocześnie wielu sfer życia społecznego. Chodzi przy tym o sfery fundamentalne, istotne . Charakterystyczne dla wykluczenia jest dłuższe trwanie w czasie. Często ma wymiar przestrzenny – procesy wykluczania prowadzą do wyodrębnienia obszarów, enklaw zamieszkanych przez wykluczanych, co jeszcze bardziej utrwala stan wykluczenia. Procesy wykluczania prowadzą niekiedy do zjawiska zwanego dziedziczeniem biedy czy wykluczenia. Ochrona przed wykluczeniem, wolność od niego, została uznana za prawo człowieka; prawo niesprowadzalne do tradycyjnie formułowanych praw gospodarczych, socjalnych i kulturalnych; mimo że wykluczenie społeczne dotyczy przede wszystkim udziału w życiu gospodarczym, społecznym i kulturalnym. Wykluczenie jest powiązane z naruszeniem zasady równości, jednak nie daje się ująć jedynie w perspektywie tej zasady, przy czym w szeregu istotnych punktów różni się od dyskryminacji w korzystaniu z praw człowieka. Poszukując w Konstytucji RP, w której brak jest kategorii „wykluczenia społecznego” zasadniczych punktów odniesienia należy poszukiwać w zasadzie godności z art. 30 oraz – w stosunku do obywateli – w art. 1. Jako pomocnicze punkty odniesienia można wskazać zasady sprawiedliwości społecznej, solidarności oraz równości, a także konstytucyjny katalog wolności i praw, przede wszystkim wolności i praw ekonomicznych, socjalnych i kulturalnych. (shrink)

Recognizing inherent and inalienable nature of dignity and universality of certain values, the Constitution of the Republic of Poland, introduces to the foundations of Polish legal system some elements of natural law which may be used for application of the Basic Law. Constitutional recognition of these elements only makes sense on the assumption of their cognizability. Therefore, as an important element of constitutional concept of natural law is taken the recognition of the argument of cognitivism according to which moral assessments (...) may have the nature of judgments and truth qualification (they may be true or false). In the course of application of the constitution, norms of natural-law character and natural-law justification. Since dignity and the essence of freedoms and rights based on dignity are the only inviolable values recognized by the constitution, the arguments of natural law lead to a far-going reinterpretation of constitutional norms. The norm of natural law protecting inviolable values will have precedence in the event of collision with norms protecting other values, also with constitutional norms. Even if such a norm is formulated on the basis of the provisions of the constitution, in fact natural law is given higher rank than elements based only on enacted law. Despite that, reliability of a legally established order does not seem to be radically endangered. -/- Konstytucja RP uznając przyrodzoność i niezbywalność godności oraz uniwersalność niektórych wartości, wprowadza do podstaw całego polskiego systemu prawnego elementy prawnonaturalne, które mogą być wykorzystane w stosowaniu konstytucji. Konstytucyjne uznanie takich elementów ma sens przy założeniu ich poznawalności, stąd istotnym elementem konstytucyjnej koncepcji prawa naturalnego jest uznanie tezy kognitywizmu głoszącej, że oceny moralne mogą mieć charakter sądów i kwalifikację prawdziwościową – mogą być prawdziwe lub fałszywe. W procesie stosowania konstytucji mogą być formułowane normy o charakterze prawnonaturalnym oraz uzasadnienia prawnonaturalne. Ponieważ jedynymi wartościami uznanymi w konstytucji za nienaruszalne jest godność oraz istota wolności i praw, których godność jest źródłem, argumentacja prawnonaturalna może prowadzić do daleko idącej reinterpretacji norm konstytucyjnych. Norma prawnonaturalna chroniąca warunki konieczne poszanowania godności lub istoty wolności i praw będzie miała pierwszeństwo w razie kolizji z normami chroniącymi inne wartości, także z normami konstytucyjnymi. Choć norma taka będzie formułowana na podstawie przepisów konstytucji, to jednak faktycznie prawo naturalne uzyskuje wyższą rangę od elementów opartych jedynie na stanowieniu. Mimo tego bezpieczeństwo prawne nie wydaje się być radykalnie zagrożone. O prawnonaturalnym charakterze normy i uzasadnienia decyduje oparcie w ocenach moralnych, które pretendują do bycia sądami, do bycia prawdziwymi lub fałszywymi. Z punktu widzenia stosowania konstytucji i wymogu intersubiektywnej komunikowalności i kontrolowalności dookreślania treści prawnonaturalnych, dla nadania ocenom charakteru sądów istotny jest kształt procedur i argumentacji prowadzących do tego dookreślenia. Powinny to być procedury i argumentacja typowe dla dyskursu mającego na celu sformułowanie prawdziwych sądów. Maksymalizowana powinna być dyskursywność takich procedur, a podstawą rozstrzygnięcia powinien być, jeśli to tylko możliwe, konsens. Nie mogą być uważane za rozstrzygające argumenty odwołujące się do woli indywidualnej lub zbiorowej, reakcji emocjonalnych, stopnia rozpowszechnienia danej oceny czy do tradycji kulturowej. (shrink)

The study aims at making explicit the three spheres or planes, essential from the point of view of semiotics, on which the discourse regarding dignity takes place, and at clarifying the relations between these planes. The analysis uses the conception of Kazimierz Ajdukiewicz. There are three principal areas in which the discourse on dignity is conducted – the plane of linguistic expressions on which the name “dignity” is used; the plane of meanings on which the notion of dignity is placed; (...) and the plane of objects on which there is dignity itself. There is a relationship of meaning between the different concepts of dignity and the expression “dignity”, a relationship of signification between expression “dignity” and dignity as its referent, and a relationship of apprehension between the concepts of dignity and their referents. (shrink)

"Dignity as a Quality of Person: Types of Dignity – a Proposed Systematisation" This study aims to identify various meanings of the expression (name) “dignity”, with particular emphasis on the meanings of the expression as it appears in the text of the Constitution of the Republic of Poland. The meaning of the name “dignity” is the concept of dignity; in turn, the concept of dignity encompasses dignity of particular types. Twelve different meanings of the expression “dignity” are indicated – twelve (...) different concepts of dignity, and thus twelve types of dignity. Half of them are meanings (concepts) that recognize dignity as something belonging to a human being as a subject of law, and this essay is devoted to this group of meanings. This group of meanings includes three concepts of dignity which encompass dignity as something constitutive of being a person: (1) inherent dignity of the person, (2) dignity established by qualities specific to a thinking being, and (3) dignity as a historically emergent social status of all human beings. Only the first of these three concepts of dignity is adequate to the interpretation of the preamble and art. 30 of the Polish Constitution. The second group of meanings, treating dignity as something with which the human being is endowed, includes concepts which encompass (4) personal dignity (honour and good reputation), (5) dignity as moral excellence, and (6) dignity as appropriateness of attitude or behaviour. The other half of the meanings take dignity as something that belongs to something. These meanings will be considered in the forthcoming essay Godność jako cecha podmiotów zbiorowych i godność jako cecha ugruntowana instytucjonalnie. Typy godności – propozycja systematyzacji [Dignity as an Attribute of Collective Entities and Dignity as an Institutionally Grounded Attribute: Types of Dignity – a Proposed Systematisation]. The Constitution of the Republic of Poland speaks of (1) the dignity of the Nation, (2) the dignity of office or function, and (3) public dignity. The expression “dignity” when designating something belonging to something can also designate (4) the dignity of social status based on belonging to a social group, (5) the dignity of a profession, and – specifically to the Polish language – (6) dignity meaning a surname. The author argues that it is unacceptable to ascribe different concepts of dignity to the expression “dignity” appearing in a specific legal provision. STRESZCZENIE Opracowanie zmierza do identyfikacji różnych znaczeń wyrażenia (nazwy) „godność”, ze szczególnym uwzględnieniem znaczeń tego wyrażenia występującego w tekście Konstytucji RP. Znaczeniem nazwy „godność” jest pojęcie godności; z kolei pojęcie godności ujmuje samą godność danego typu. Wskazanych zostaje dwanaście różnych znaczeń wyrażenia „godność” – dwanaście różnych pojęć godności, zatem i dwanaście jej typów. Połowa z nich to znaczenia (pojęcia), które ujmują godność jako coś przynależnego człowiekowi jako podmiotowi i tym znaczeniom (i odpowiadającym im typom godności) poświęcone jest niniejsze opracowanie. W tej grupie znaczeń odróżnione zostają trzy pojęcia godności, które ujmują godność jako coś konstytutywnego dla bycia osobą – (1) przyrodzoną i niezbywalną godność osobową, (2) godność opartą na obserwowalnych i zmiennych cechach specyficznych dla istoty rozumnej i (3) godność opartą na historycznie ukształtowanym statusie społecznym przypisanym wszystkim ludziom. Jedynie pierwsze z tych pojęć jest adekwatne do interpretacji preambuły i art. 30 Konstytucji RP. W drugiej grupie znaczeń ujmujących godność jako coś przysługującego człowiekowi są pojęcia ujmujące godność jako cechę osoby – (4) godność osobistą (cześć i dobre imię), (5) godność osobowościową (poziom moralny) oraz (6) godność jako dyspozycja do stosownego sposobu bycia. Druga połowa znaczeń ujmuje godność jako coś przynależnego czemuś lub jako coś o charakterze konwencjonalnym, instytucjonalnym. Te znaczenia będą omawiane w kolejnym opracowaniu Godność jako cecha podmiotów zbiorowych lub cecha ugruntowana instytucjonalnie. Typy godności – Propozycja systematyzacji – Część 2. Konstytucja RP mówi o (1) godności Narodu, (2) godności urzędu lub funkcji, oraz o (3) godności publicznej (godnościach publicznych. Wyrażenie „godność” jako desygnujące coś przynależnego czemuś może także desygnować (4) godność statusu społecznego opartego na przynależności do jakiejś grupy społecznej, (5) godność zawodu oraz – co specyficzne dla języka polskiego – (6) godność jako nazwisko. Autor argumentuje, że niedopuszczalne jest przypisywanie wyrażeniu „dignity” występującym w danym przepisie prawnym, różnych pojęć godności. (shrink)

Opracowanie dotyczy relacji konstytucyjnego pojęcia „dobro wspólne” z art. 1 Konstytucji RP, do pozaprawnych pojęć dobra wspólnego. Bezpośredni asumpt do jego przygotowania dało zdanie odrębne sędziego Trybunału Konstytucyjnego Zbigniewa Cieślaka do wyroku TK z dnia 20 kwietnia 2011 r. w sprawie Kp 7/09, dotyczącej zmian w prawie budowlanym. Jest to w ogóle najobszerniejsza wypowiedź w całym dotychczasowym orzecznictwie TK poświęcona wprost problematyce dobra wspólnego. Sędzia Z. Cieślak wyraźnie odróżnił prawne pojęcie dobra wspólnego – jego zdaniem właściwe dla interpretacji klauzuli dobra (...) wspólnego z art. 1 Konstytucji RP z 1997 r. – od pojęć pozaprawnych, uznając te ostatnie za źródło nieporozumień w prawniczych dyskusjach na temat rozumienia wyrażenia „dobro wspólne” w prawie i jako kategorii konstytucyjnej. Argumentować będę, że zrekonstruowane przez Z. Cieślaka prawne pojęcie dobra wspólnego nie nadaje się do interpretacji klauzuli dobra wspólnego z art. 1 konstytucji z 1997 r., i że pojęcia pozaprawne powinny być postrzegane nie jako źródło nieporozumień, ale jako nieodzowna pomoc w ustalaniu treści konstytucyjnego pojęcia dobra wspólnego. Problematyka ta prowadzi do podjęcia pewnego – kluczowego dla stosowania art. 1 – zagadnienia relacji między dobrem wspólnym a prawami człowieka (wolnościami i prawami człowieka), zagadnienia, które ostro zarysowało się w orzecznictwie trybunalskim po raz pierwszy właśnie w tym zdaniu odrębnym. Chodzi mianowicie o związki zachodzące między dwoma zasadniczymi tradycjami pojmowania dobra wspólnego i odpowiadającymi tym tradycjom dwoma typami pojęć dobra wspólnego – tradycji klasycznej, znajdującej swój wyraz w Konstytucji 3 maja z 1791 r., i tradycji, w której dobro wspólne pojmowane jest przede wszystkim jako dobro państwa i która znalazła wyraz w konstytucji kwietniowej z 1935 r. Dla pierwszej tradycji charakterystyczne jest uznanie praw człowieka za zasadniczy element dobra wspólnego – i tę tezę Z. Cieślak akceptuje. Analiza jego propozycji pokazuje jednak, że należy ona do tradycji konstytucji kwietniowej, a przyjęcie pojęcia dobra wspólnego należącego do tej tradycji prowadziłoby do niespójności z niektórymi fundamentalnymi rozstrzygnięciami ustrojodawcy, dotyczącymi tak interpretacji art. 1 konstytucji i przyjętej w nim koncepcji dobra wspólnego, jak i konstytucyjnej koncepcji wolności i praw człowieka. (shrink)

W opracowaniu tym poszukiwana jest odpowiedź na dwa pytania: „co to są prawa człowieka?” oraz „jakie są zasadnicze elementy konstytucyjnej koncepcji tych praw?” Odpowiadając na pierwsze pytanie, zmierzać będę do wskazania zasadniczych elementów współczesnej – opartej przede wszystkim na prawie międzynarodowym – koncepcji służącej ujęciu tych praw, czyli do eksplikacji pojęcia praw człowieka. Odpowiadając na drugie, będę poszukiwać zasadniczych konsekwencji, które dla konstytucyjnych regulacji ma uznanie tej koncepcji. Analizy mają charakter projektujący. Nie jest moim celem rekonstrukcja koncepcji praw człowieka zawartej (...) w obecnie obowiązującej konstytucji lub w projektach nowej ustawy zasadniczej, lecz zmierzam do wskazania zasadniczych rozstrzygnięć, których przyjęcie w konstytucji jest postulowane ze względu na uznanie praw człowieka. Trzeba tu zastrzec, że całościowe opracowanie zagadnienia wymagałoby obszernej monografii, toteż nie zostaną tu podjęte zagadnienia dotyczące normowania poszczególnych praw, ale problemy konstytucyjnego ujęcia praw człowieka w ogóle, które jest decydujące dla rozumienia poszczególnych praw. (shrink)

This study aims to identify various meanings of the expression (name) “dignity”, with particular emphasis on the meanings of this expression as it appears in the text of the Constitution of the Republic of Poland. The meaning of the name “dignity” is the concept of dignity; in turn, the different concepts of dignity encompass dignity of particular types. Twelve different meanings of the expression “dignity” are indicated – twelve different concepts of dignity, and thus twelve types of dignity. Half of (...) them are meanings (concepts) that recognize dignity as something belonging to a human being as a subject of law. They were considered in the essay Godność jako właściwość osoby. Typy godności – propozycja systematyzacji [Dignity as a Quality of Person – a Proposed Systematisation]. This group of meanings includes three concepts of dignity which recognize dignity as something constitutive of being a person: (1) inherent dignity of the person, (2) dignity established by qualities specific to a thinking being, and (3) dignity as a historically emergent social status of all human beings. The second group of meanings, treating dignity as something with which the human being (the person) is endowed, includes concepts which encompass (4) personal dignity (honour and good reputation), (5) dignity as moral excellence, and (6) dignity as appropriateness of attitude or behaviour. -/- Dignity as an attribute of collective entities and dignity as an institutionally grounded attribute are a subject of this paper. The Constitution of the Republic of Poland speaks of (1) the dignity of the Nation, (2) the dignity of office or function, and (3) public dignity. The expression “the dignity of the Nation” can be understood in four different ways: (i) analogously to the understanding of dignity of the person, (ii) of personal dignity, (iii) of dignity as moral excellence, and (iv) of dignity as appropriateness of attitude or behaviour. The expression “dignity” when designating something institutionally grounded can designate (4) the dignity of social roles, (5) the dignity of a profession, and – specifically to the Polish language – (6) dignity meaning a surname. -/- The author argues that it is unacceptable to ascribe different concepts of dignity to the expression “dignity” appearing in a specific legal provision. (shrink)

STRESZCZENIE Opracowanie zmierza do udzielenia odpowiedzi na pytanie, czym – z punktu widzenia struktury procesu wykładni i struktury wchodzących w grę wartości konstytucyjnych – różni się ograniczanie wolności i praw w ramach stosowania „zwykłych środków konstytucyjnych”, od ograniczania wolności i praw dopuszczalnego w stanach nadzwyczajnych. Podjęta zostaje problematyka dotyczącą kwestii materialnych, a poza zakresem rozważanych zagadnień pozostają kwestie dotyczące formalnych warunków dopuszczalności ograniczeń, jak publiczne ogłoszenie zagrożenia czy możliwość wprowadzania ograniczeń w aktach podustawowych. Stawiane tezy są polemiczne wobec poglądów, że (...) zawieszenie wolności lub praw jest skrajnym typem ograniczania i następuje wtedy, gdy wolności czy prawa „już nie ma”, lub że zawieszenie zakłada ograniczenie istoty wolności lub prawa. Okazuje się, że można sensownie mówić o zawieszaniu wolności lub praw także wówczas, gdy są one ograniczane w niewielkim tylko stopniu. Ponadto, możliwe jest zawieszanie, które nie prowadzi do ograniczenia istoty wolności lub prawa. Argumentuje się, że istotą zawieszania wolności lub praw w stanach nadzwyczajnych jest zakwestionowanie podstawowego ich przymiotu, jakim jest – uznawana w prawie międzynarodowym – nienaruszalność „całych” poszczególnych praw człowieka, która jest czymś innym od nienaruszalności ich istoty. Przy okazji prowadzona jest refleksja teoretycznoprawna nad zagadnieniem zawieszania wolności lub praw. Zawieszenie okazuje się czymś istotnie różnym od czasowej utraty mocy obowiązującej przepisów dotyczących wolności czy praw. Ich ciągłe obowiązywanie znajduje wyraz, na przykład, w zasadzie proporcjonalności mającej zastosowanie do zawieszanych wolności lub praw. -/- Extraordinary Measures and Restrictions of Constitutional Freedoms and Rights ABSTRACT The study aims to answer the question on the difference between limitation of freedoms and rights in ordinary situations and their suspension (derogation) when extraordinary measures are introduced. This question is considered from the point of view of the structure of the interpretation process and the structure of the constitutional values. Consideration is given to issues relating to material aspects. However, issues relating to formal conditions for the admissibility of restrictions, such as public announcement of a threat or the possibility of introducing restrictions in sub-statutory acts, are not examined. The theses put forward are critical of the view that suspension of freedoms or rights is an extreme type of limitation and a freedom or a right "is no longer there", and of the view that suspension presupposes violation of the essence of freedom or right. It can be argued that it makes sense to talk about the suspension of freedoms or rights also when they are only slightly restricted. Moreover, it is possible to suspend a freedom or a right without violating their essence. It is argued that suspension of freedoms or rights leads to questioning of their basic characteristic that is their inviolability as recognized in international law. However, this inviolability of freedoms or rights is something different from the inviolability of their essence. In terms of the theory of law, the suspension of freedoms or rights turns out to be something significantly different from the temporary loss of the binding force of the respective provisions. Their continued validity is reflected, for example, in the application of the principle of proportionality to the suspended freedoms or rights. (shrink)

The author poses a question: which of the two fundamental, constitutional values – common good or human dignity – can be considered to be the cornerstone, the unifying value in the Constitution of the Republic of Poland from 1997. The paper shows the crucial reasons for accepting each of these values as primary and also presents the underlying relationships between these values . The prominence of a given value for defining the aim of the constitution and the legal order based (...) on it was accepted as the most important aspect for determining the order of primacy. In respect of the direct aims of activities of public authorities and more broadly – of the aims of subjects whose activities are defined by the constitution – the primary value should be common good understood as certain social conditions of life which support human development. It defines the space in which other constitutional values, also human dignity, are integrated. Human dignity, however, the primary value defining human being, gives the reason why human development is a first and autonomous aim of the constitutional order. In this respect dignity has priority before common good. -/- Autor stawia pytanie o to, którą z fundamentalnych wartości konstytucyjnych – dobro wspólne czy godność człowieka – można uznać za wartość pierwszą i stanowiącą podstawę spójności aksjologicznej Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 roku. Wskazane są zasadnicze racje przemawiające za uznaniem każdej z tych wartości za wartość pierwszą i identyfikowane są zasadnicze relacje zachodzące między tymi wartościami. Za aspekt najistotniejszy dla ustalenia pierwszeństwa którejś z tych wartości uznana jest doniosłość danej wartości dla określenia celu konstytucji i opartego na niej porządku prawnego. Z punktu widzenia bezpośredniego celu działań władzy publicznej i szerzej – podmiotów, których działanie wyznaczone jest porządkiem konstytucyjnym, wartością tą jest dobro wspólne wyznaczające przestrzeń, w której integrowane są inne wartości konstytucyjne, z godnością włącznie. Dobro wspólne jest celem porządku konstytucyjnego ze względu na godność człowieka, która czyni jego rozwój pierwszym i szczególnym – autotelicznym dobrem. W tej perspektywie godność ma pierwszeństwo przed dobrem wspólnym. (shrink)

This article first of all attempts to assess the proposals of 2006–2007 to amend Poland’s Constitution, aimed mostly at strengthening constitutional protection of unborn human life. Parliamentary work on this proposal begins with the submission of the Deputy’s bill on amendment of the Constitution, published in the Sejm Paper No. 993 of September 5, 2006, and ends with a series of votes at the 39th sitting of the Sejm of the fifth term of office, held on April 13, 2007, on (...) which it was decided not to adopt any amendment. In the course of the legislative process, several modifi cation were offered not only to Article 38 concerning protection of life, but also to Article 30 dealing with dignity as a source of rights. Each of these proposals had drawbacks, including inter alia: the lack of a definite period of protection or entitlement to dignity, resulting in the decreased protection in relation to issues concerning euthanasia; the application of new categories granting a specific status to unborn human life; specifying the standards for protection by means of legislative acts ranking lower than a constitution, resulting in the transfer of life protection into the sphere of regulation of ordinary legislation. The most conducive for strengthening of the protection of unborn human life, even if not free of imperfections, was an amendment of Article 30 proposed by the Committee in the following wording: “The inherent and inalienable dignity, conferred on the person from the moment of conception, shall be a source of freedoms and rights of persons and citizens. It shall be inviolable; the respect and protection thereof shall be the obligation of public authorities.” From the rejection of the proposals it is diffi cult to draw conclusions that are vital for interpretation of the existing provisions. However, a conclusion that the intention of the authors of the constitution was not to strengthen the constitutional protection of life is not legitimate, mostly because of their doubts about formal correctness of the proposed amendments (when deciding to reject them), particularly the doubts about legal consequences of their adoption. -/- Streszczenie Zasadniczym celem opracowania jest próba całościowej oceny propozycji nowelizacji Konstytucji RP mającej miejsce w latach 2006-2007, zmierzającej przede wszystkim do wzmocnienia konstytucyjnej ochrony życia człowieka przed narodzeniem. Prace parlamentarne nad analizowaną nowelizacją otwiera poselski projekt ustawy o zmianie Konstytucji zawarty w druku sejmowym 993 z dnia 5 września 2006 (projekt wpłynął do Sejmu 7 września); zamyka seria głosowań na 39 posiedzeniu Sejmu V kadencji, dnia 13 kwietnia 2007 roku; głosowań, które przesądziły o niewprowadzeniu żadnych zmian. W trakcie procesu legislacyjnego proponowano szereg formuł, zmieniających nie tylko art. 38 dotyczący ochrony życia, ale także art. 30, który dotyczy godności jako źródła praw. W zasadzie wszystkie zgłoszone propozycje posiadały wady, wśród których najważniejsze to: brak domknięcia okresu ochrony lub przysługiwania godności, skutkujący obniżeniem ochrony w kwestiach związanych z eutanazją; stosowanie nowych kategorii, prowadzące do nadania specyficznego statusu człowiekowi przed narodzeniem; określanie standardu ochrony za pośrednictwem aktów o randze niższej od konstytucji, prowadzące do przesunięcia ochrony życia przed narodzeniem w sferę ustawodawstwa zwykłego. Z punktu widzenia celu, jakim było wzmocnienie konstytucyjnej ochrony życia człowieka przed narodzeniem i wzmocnienie jego pozycji prawnej, najlepsza, choć nie pozbawiona usterek, była zaproponowana przez Komisję zmiana brzmienia art. 30 prowadząca do formuły: „Źródłem wolności i praw człowieka i obywatela jest przyrodzona i niezbywalna godność człowieka, przynależna mu od chwili poczęcia. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych.”. Na podstawie odrzucenia propozycji zmian trudno wyciągać wnioski istotne dla interpretacji aktualnie obowiązujących przepisów; wniosek, że ustrojodawca nie chciał wzmocnienia konstytucyjnej ochrony życie nie jest prawomocny, przede wszystkim ze względu na – istotne w procesie podejmowania decyzji o odrzuceniu propozycji zmian – wątpliwości, co do formalnej poprawności formułowanych propozycji, w tym wątpliwości co do konsekwencji prawnych ich przyjęcia. (shrink)

I agree with Michael Buratovich concerning the validity of the serial endosymbiosis theory, and that neo-Darwinian mechanics alone do not explain the grand history of universal phylogeny (PSCF 57, no. 2 [June 2005]: 98-113). However, I disagree with the Buratovich hypothesis that the hierarchal transfer of ribosomal protein small unit (rps) genes from mitochondrial genomes to nuclear genomes indicates inbuilt Intelligent Design (ID) instead of neo-Darwinian mechanics, where inbuilt ID involves "purposeful forces that are wholly natural in their scope and (...) activity.". (shrink)

The article deals with relations between the individual and human rights on the one hand, and the State on the other, in the context of the Constitution of the Republic of Poland. The author poses the question whether the idea of subordination of the State to the individual is really a central idea of that constitution. He puts forward many arguments against such suggestion. These arguments relate, above all, to the arrangement of the constitution: a chapter concerning human rights is (...) chapter II, while chapter I deals with foundation of the State; the goals of the State are specified in the preamble including the following initial phrase “the existence and future of Poland as our Homeland” and in Article 5 where human rights are as subject of protection by the State is mentioned after independence and integrity of [its] territory; a general concept of human rights protection adopted in the constitution is dominated by the structures typical of law in its objective sense; the way of regulation admissible limitations on human rights differs from international standards; possibility of claiming human rights is constitutionally guaranteed, mostly by constitutional complaint which is above all aimed at correction of legal system, rather than claiming of rights by the individual; Article 1 (“The Republic of Poland shall be the common good of all its citizens”) interpreted as referring to Article 1 paragraph 1 of the April Constitution of 1935, one of the main ideas of which was precedence of the State over the individual. He also analyses the arguments in favour of the recognition of the idea of subordination of the State. Nevertheless, they cannot be accepted as resolving the question of whether it is a central idea of the constitution. These arguments include in particular: the principle of subsidiarity contained in the preamble, even if it has not been appropriately emphasized there; recognition of inherent and inalienable dignity of the person, but it was not until Article 30 that this provision has been contained and it does not determine the relations between the human dignity and rights and the State. The author suggests that the only conclusive way to justify the subordination of the State in relation to the individual as a central idea of the constitution is by means of Article 1. Taking into account, above all, preparatory work, we should reject the interpretation of that article referring to the April (1935) Constitution. Essential interpretative context may be found in preparatory work and social teachings of the Catholic Church, referred to therein. In that case, the common good means the entirety of the conditions of social life which favour the human development. These conditions include above all the respect for human dignity. Such interpretation of Article 1 gives priority to proposals on what the State should be to serve the individual rather than to safeguard obligations of citizens in relation to the State. (shrink)

This pаpеr prоvidеs thе first еmpiricаl еvidеncе оn thе еxistеncе оf nеgаtivе spillоvеr еffеcts frоm childrеn еxpоsеd tо cоrpоrаl punishmеnt in thе hоmе (CPH). Wе find thаt intеrаctiоns with pееrs suffеring frоm CPH dеprеss аchiеvеmеnt in bоth mаth аnd lаnguаgе аmоng Viеtnаmеsе fifth grаdеrs. Spеcificаlly, а оnе stаndаrd dеviаtiоn incrеаsе in thе Pееrs’ Viоlеncе Indеx is аssоciаtеd with а rеductiоn in thе mаth аnd thе lаnguаgе tеst scоrеs by 0.11 аnd 0.14 stаndаrd dеviаtiоns, rеspеctivеly. Thеsе аdvеrsе impаcts cоuld pоtеntiаlly bе (...) аttributеd tо thе unfаvоrаblе chаngеs in studеnt аcаdеmic аspirаtiоns, studеnt аctuаl lеаrning еffоrts, аnd thе intеr-studеnt rеlаtiоnships. (shrink)

The paper defends the argument that the Resemblance Paradox (RP), or the problem of the ‘under-determination of meaning’, and the Rule-Following Paradox (RFP) are two sides of the same paradox threatening meaning from opposite extremes. After presenting the case, the paradox is reconsidered anew and the supposition that the threat is a pervasive one is challenged.

Most people agree that inflicting unnecessary suffering upon animals is wrong. Many fewer people, including among ethicists, agree that painlessly killing animals is necessarily wrong. The most commonly cited reason is that death (without pain, fear, distress) is not bad for them in a way that matters morally, or not as significantly as it does for persons, who are self-conscious, make long-term plans and have preferences about their own future. Animals, at least those that are not persons, lack a morally (...) significant interest in continuing to live. At the same time, some argue that existence itself can be good, insofar as one’s life is worth living. For animals, a good life can offset a quick, if early, death. So, it seems to follow that breeding happy animals that will be (prematurely) killed can be a good thing overall. Insofar as slaughter and sale makes it economically sustainable to raise new ones, who would otherwise not exist, raising and killing animals for food who will have lives worth living is good overall. It benefits them as well as consumers, and makes the world better by adding to the sum of happiness. The process of raising and killing animals with positive welfare produces a sequence of replacement that maintains or increases overall welfare, all else being equal (assuming in particular no overall negative impact on the welfare of other parties). Call this the Replaceability Argument (RA) and the ensuing controversy the Replaceability Problem (RP). This is a problem at the crossroads of the ethics of killing, agricultural ethics, procreation ethics, and population ethics. (shrink)

A well-known theory about under which circumstances a statement is true in a fiction is The Reality Principle, which originate in the work of David Lewis: (RP) Where p1... pn are the primary fictional truths of a fiction F , it is true in F that q iff the following holds: were p1 ... pn the case, q would have been the case (Walton 1990: 44). RP has been subjected to a number of counterexamples, up to a point where, in (...) the words of Stacie Friend “it is widely recognized that the Reality Principle […] cannot be a universal inference rule for implied story-truths” (Friend 2017: 33). This chapter argues that the strength of these counterexamples is widely overestimated, and that they do not, on closer scrutiny, constitute reasons for rejecting RP. (shrink)

This pаpеr prоvidеs thе first еmpiricаl еvidеncе оn thе еxistеncе оf nеgаtivе spillоvеr еffеcts frоm childrеn еxpоsеd tо cоrpоrаl punishmеnt in thе hоmе (CPH). Wе find thаt intеrаctiоns with pееrs suffеring frоm CPH dеprеss аchiеvеmеnt in bоth mаth аnd lаnguаgе аmоng Viеtnаmеsе fifth grаdеrs. Spеcificаlly, а оnе stаndаrd dеviаtiоn incrеаsе in thе Pееrs’ Viоlеncе Indеx is аssоciаtеd with а rеductiоn in thе mаth аnd thе lаnguаgе tеst scоrеs by 0.11 аnd 0.14 stаndаrd dеviаtiоns, rеspеctivеly. Thеsе аdvеrsе impаcts cоuld pоtеntiаlly bе (...) аttributеd tо thе unfаvоrаblе chаngеs in studеnt аcаdеmic аspirаtiоns, studеnt аctuаl lеаrning еffоrts, аnd thе intеr-studеnt rеlаtiоnships. (shrink)

I argue that all reasons for actions and attitudes consist in reasons for preferences; call this view RP. According to RP, reasons for A to believe that p just consist in reasons for A to prefer their believing that p to their not believing that p, and reasons for A to have a pro-attitude or perform an action just consist in reasons for A to prefer that she has that attitude/performs that action. I argue that we have strong reason to (...) accept RP because we can explain a correlation between reasons for prefer- ences and other reasons only if we accept RP. I argue that no objections undermine RP and that RP has interesting implications for the reasons for attitudes there are and for reasons fundamentalism. (shrink)

From my ongoing "Metalogical Plato" project. The aim of the diagram is to make reasonably intuitive how the Socratic elenchos (the logic of refutation applied to candidate formulations of virtues or ruling knowledges) looks and works as a whole structure. This is my starting point in the project, in part because of its great familiarity and arguable claim to being the inauguration of western philosophy; getting this point less wrong would have broad and deep consequences, including for philosophy’s self-understanding. -/- (...) (i.) is the first pass at elenchos in which the Socratic interlocutor does not reflect on knowledge being the crux of the problem. (ii.) is the second, rarer, reflective pass in which they are, making the investigation explicitly about knowledge. Its centrality in the Charmides makes that neglected dialogue of superlative importance. This structure is also the gateway through which the discussion/dialectic crosses into the Agathology (discussion of the form of the good) at Republic 505. -/- The problem of elenchos, then, grasped as a whole structure, is that it seems that knowledge can neither satisfactorily be included in nor excluded from its own scope. The development of the ti esti (“what is ---?”) question leads to the introduction of knowledge into its own scope (i. implicitly, as goodness contrasted with blind rule-following ii. explicitly qua knowledge) while the development of the dual peri tinos (“----about what?) question leads to K’s elimination from its own scope. The introductions are motivated to avoid contradiction, but produce regress; the eliminations are motivated to avoid regress, but produce contradiction. In scholarship, and in the history of philosophy, the ti esti question is universally recognized, to the point of being identified with philosophy’s origin and essence; the peri tinos question is neglected textually and never recognized as the equal dual to the ti esti. This, I claim, has blocked the development of a nontrivial logical appreciation of what Plato's Socrates is up to. (One rather disastrous effect of this neglect is taking Aristotle as the beginning of the development of logic, rather than, correctly, for the beginning of logic’s fatal separation from mathematics and dialectic.) -/- Further, because of this monopticism of the ti esti, the function of consistency in the elenchos has not been understood, even with respect to the ti esti. The ti esti is actually in search of completeness, given a norm of consistency; the peri tinos is in search of consistency, given a norm of completeness. Only appreciating the two questions as dual allows space in the structure to clarify these different orientations relative to consistency. (And, dually, to completeness, whose function in the elenchos is generally entirely missed by scholars and relegated to discussions of eros; it's not out of place there, of course, but its significance is secured here.) Recognizing the duality of the ti esti and peri tinos questions is thus the royal road, in the Socratic-Platonic context, to catching sight of what we post-Cantorians can recognize as the metalogical duality of consistency and completeness. (The salutary disruptive effects of this Plato-Cantor proximity have, of course, been traced in complementary ways by Badiou.) -/- Note that the diagram is supposed to provide a relatively accessible orientation, not to stand on its own, and certainly not to be the last word on any subject. An important qualification (telegraphed in the previous paragraph) is that what elenchos shows is not finally circular or paradoxical, though the problem first presents as such (stubbornly, obdurately, as "difficult" Plato's Socrates always says with characteristic understatement). What is depicted here is meant, at a first pass, to be the shape of that first presentation, the form of the problem of elenchos, rather than of its solution. It's not an accident that this problem strongly resembles "Russell's paradox" (not Russell's not a paradox.) Problem is to solution as RP is to the diagonal theorems. (shrink)

Previous research has suggested that bodily signals from internal organs are associated with diverse cortical and subcortical processes involved in sensory-motor functions, beyond homeostatic reflexes. For instance, a recent study demonstrated that the preparation and execution of voluntary actions, as well as its underlying neural activity, are coupled with the breathing cycle. In the current study, we investigated whether such breathing-action coupling is limited to voluntary motor action or whether it is also present for mental actions not involving any overt (...) bodily movement. To answer this question, we recorded electroencephalography (EEG), electromyography (EMG), and respiratory signals while participants were conducting a voluntary action paradigm including self-initiated motor execution (ME), motor imagery (MI), and visual imagery (VI) tasks. We observed that the voluntary initiation of ME, MI, and VI are similarly coupled with the respiration phase. In addition, EEG analysis revealed the existence of readiness potential (RP) waveforms in all three tasks (i.e., ME, MI, VI), as well as a coupling between the RP amplitude and the respiratory phase. Our findings show that the voluntary initiation of both imagined and overt action is coupled with respiration, and further suggest that the breathing system is involved in preparatory processes of voluntary action by contributing to the temporal decision of when to initiate the action plan, regardless of whether this culminates in overt movements. -/- . (shrink)

A complete axiomatic system CTL$_{rp}$ is introduced for a temporal logic for finitely branching $\omega^+$-trees in a temporal language extended with so called reference pointers. Syntactic and semantic interpretations are constructed for the branching time computation tree logic CTL$^{*}$ into CTL$_{rp}$. In particular, that yields a complete axiomatization for the translations of all valid CTL$^{*}$-formulae. Thus, the temporal logic with reference pointers is brought forward as a simpler (with no path quantifiers), but in a way more expressive medium for reasoning (...) about branching time. (shrink)

In this paper we analyze Libet’s conclusions on «free will» (FW), rejecting his view of the concept and defending a partially aligned view with Wittgenstein’s early remarks on FW. First, the concept of Readiness Potential (RP) and Libet’s view are presented. Second, we offer an account of Wittgenstein´s point of view. Third, a dual-domain analysis is proposed; finally, we offer our conclusions. This article´s conclusion is part of an ongoing research.

En la Constitución de la República de Polonia del 2 de abril de 19971 se reconocía el carácter objetivo de ciertos valores y un cognoscitivismo axiológico. Si tomamos las disposiciones constitucionales en serio tenemos que aceptar que algunas valoraciones morales o que algunas proferencias [utterances] valorativas pueden ser verdaderas o falsas y que nos informan acerca de una realidad objetiva. Por otro lado, en la teoría del derecho polaca y en los cursos universitarios de lógica para abogados se encuentran definiciones (...) de la justificación axiológica de las normas y de normas axiológicas (normas que poseen una justificación axiológica) que presuponen que ningún valor es objetivo y que no pueden ser conocidos — se presupone un no-cognoscitivismo axiológico. De acuerdo con el no-cognoscitivismo, ninguna valoración y ninguna proferencia valorativa puede ser verdadera o falsa, ni puede informar acerca de la realidad. En este trabajo se analiza la concepción no-cognoscitivista de Zygmunt Ziembiński tal y como ha sido formulada en su libro de texto lógica práctica [Logika praktyczna] — el cual ha formado intelecTraduddo del inglés por Jorge Cerdio; título original: «True Norms in the Light of Axiological Justification of Norms». Relectura: Germán Sucar. La Constitución de la República de Polonia [Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej] del 2 de abril de 1997, Dziennik Ustaw, 1997. No. 78, item 483. Versión en inglés en Gierach, 2009: 21. 6S6 Mark Piechowiak tualmente a dos generaciones de abogados polacos y ha establecido el estándar bajo el que se entienden las justificaciones axiológicas y las normas axiológicas2. Su definición de valoración y de normas excluyen la posibilidad misma de un discurso significativo acerca de las valoraciones o acerca de las normas en términos de verdad o falsedad. (shrink)

The author examines the arguments for applicability of the limitation clause which specifies the requirements for limitation of constitutional freedoms and rights (Article 31 para. 3 of the Constitution) to the right to protection of life (Article 38). Even if there is almost a general acceptance of such applicability, this approach does not hold up to criticism based on the rule existing in the Polish legal order that treaty commitments concerning human rights have supremacy over national statutory regulations. Due to (...) an international pattern which does not provide application of the limitation clause to the right to life protection, despite the recognition — at the level of a constitutional standard — of applicability of the clause of Article 31 para. 3 to Article 38, and to protection of life in general, this will be made impossible at any attempt to formulate a statutory standard. He also points out the defectiveness of the reasoning leading to acceptance of certain limitations of a particular value (e.g. life) on the basis of the ex definitione exemptions existing in the international standard to the assumption of applicability of the limitation clause when shaping statutory standards in the Polish legal system. The discussed issues are related to the question of interpretation of the inviolability of human rights. This term takes different meaning in the context of: 1) inviolability of all human rights understood in abstracto as normative structures of a general and abstract nature; 2) right protecting certain values with no exception; 3) rights to which an application of the limitation clause is forbidden; 4) rights not subject to derogation; 5) inviolability of understood in concreto, as that is (here and now) due to the subject of dignity; 6) inviolable essence of freedoms and rights. One should also clearly distinguish between (7) the descriptive and (8) the normative meaning of inviolability. -/- Punktem wyjścia jest analiza argumentacji na rzecz tezy o stosowalności do prawa do ochrony życia (art. 38 Konstytucji RP), klauzuli limitacyjnej określającej warunki ograniczania konstytucyjnych wolności i praw (art. 31 ust. 3). Mimo niemal powszechnej akceptacji tej tezy, nie wytrzymuje ona krytyki opartej na pierwszeństwie, które w polskim porządku prawnym mają zobowiązania traktowe dotyczące praw człowieka, wobec regulacji ustawowych. Ze względu na wzorzec międzynarodowy, który nie przewiduje stosowania klasycznej klauzuli limitacyjnej do prawa do życia, mimo uznania - na poziomie standardu konstytucyjnego - stosowalności klauzuli z art. 31 ust. 3 do art. 38 i ochrony życia w ogóle, stosowalność tej klauzuli będzie uniemożliwiona przy każdej próbie formułowania standardu ustawowego. Autor zwraca uwagę na wadliwość wnioskowania prowadzącego od uznania dopuszczalności pewnych ograniczeń ochrony jakiejś wartości (np. życia) na podstawie wyjątków ex definitione obecnych w standardzie międzynarodowym, do tezy o stosowalności klauzuli limitacyjnej przy kształtowaniu standardu ustawowego w polskim systemie prawnym. (shrink)

PUERPÉRIO EM BOVINOS -/- INTRODUÇÃO -/- O puerpério é definido como o período entre o parto e a apresentação do primeiro estro fértil. Dois processos ocorrem durante o puerpério: a involução uterina e o início da atividade ovariana pós-parto. Em vacas leiteiras, os cuidados médicos pós-parto são essenciais nos programas de manejo, uma vez que as patologias uterinas são diagnosticadas e tratadas nesse período para que a vaca esteja em ótimas condições para ser inseminada, uma vez terminado o período de (...) espera voluntário. -/- 4.1 Involução uterina -/- O útero após o parto sofre modificações macroscópicas e microscópicas, até atingir as características de um útero não gestante, o que leva de 30 a 45 dias. O peso e o tamanho pós-parto diminuem rapidamente como consequência da atrofia das fibras musculares; por necrose das carúnculas e por eliminação de líquidos. Ao mesmo tempo em que o útero diminui de tamanho, o endométrio passa por um processo regenerativo para poder hospedar uma nova gestação. -/- A involução é promovida pelas contrações uterinas, que facilitam a eliminação de fluidos e dejetos e reduzem o tamanho do útero. As contrações são causadas pela secreção contínua de PGF2α, de origem uterina, e pela ocitocina secretada durante a amamentação. A PGF2α é secretada durante as primeiras 3 semanas pós-parto e seu envolvimento é considerado necessário para que a involução uterina ocorra normalmente. -/- Durante a involução uterina, as secreções conhecidas como lóquios, que são formadas por restos de membranas, carúnculas, fluidos fetais e sangue, são derramadas pela vagina. Essas secreções variam da cor vermelha ao marrom, têm consistência viscosa e são inodoras. A maioria dos lóquios é descartada durante os primeiros 15 dias após o parto e, em seguida, praticamente desaparece, exceto em casos de involução uterina anormal, quando o útero continua a derramar fluidos de consistência, cor e odor diferentes (figura 1). -/- Figura 1: O útero após o parto sofre alterações macroscópicas e microscópicas, até atingir as características de um útero não grávido, o que leva de 30 a 45 dias. -/- Antes do parto, o útero é estéril, pois é protegido da contaminação bacteriana pelo colo do útero ou cérvix. Durante e após o parto, essa barreira física desaparece e o útero é invadido por bactérias que se encontram no meio ambiente, pele e fezes, ou que são introduzidas durante a assistência ao parto. Além disso, a capacidade funcional dos fagócitos uterinos é baixa após o parto, o que contribui para o estabelecimento de infecções. Cerca de 95% das vacas desenvolvem infecções uterinas durante a involução, e uma alta porcentagem de vacas as eliminam por meio de mecanismos naturais. -/- Os mecanismos de defesa uterinos são constituídos pelas barreiras anatômicas (vagina, vulva e cérvix); fatores fisiológicos (produção de muco na vagina e cérvix); fagocitose promovida por neutrófilos, que migram da circulação geral para o útero; pela produção de substâncias inespecíficas, que inibem o crescimento bacteriano e favorecem a eliminação de microrganismos. A capacidade de eliminar bactérias do útero é determinada pelos hormônios ovarianos (progesterona e estrogênios); durante o diestro, a progesterona reduz a migração de neutrófilos, suprime o sistema imunocompetente, fecha o colo do útero e causa atonia uterina, resultando em aumento da suscetibilidade à infecção. Ao contrário, durante a fase folicular do ciclo estral (proestro e estro), o estradiol promove a migração de neutrófilos, abre a cérvix e aumenta o tônus uterino, o que facilita a eliminação de agentes infecciosos. Além disso, a atividade dos neutrófilos é afetada pelas deficiências antioxidantes e pela profundidade do balanço energético negativo. -/- 4.2 Anormalidades do puerpério -/- Após o parto, ocorrem algumas patologias que retardam a involução uterina e, consequentemente, afetam o intervalo entre o parto e o primeiro serviço. -/- 4.2.1 Retenção da placenta -/- A placenta é eliminada dentro de 12 horas após o parto; a retenção da placenta por mais de 24 horas é considerada uma patologia. A retenção placentária (RP) é uma alteração frequente do puerpério, que deve ser considerada como um sinal clínico de várias condições que podem ter origem infecciosa (aborto), metabólica (hipocalcemia, cetose, síndrome do vaca gorda), deficiências nutricionais (selênio e vitamina E) e erros de manejo (demasiada intervenção no parto). -/- A incidência de RP varia de 5 a 15% e depende, em grande parte, do estado de saúde e do manejo do rebanho. A RP é o principal fator de risco para infecções uterinas (metrite puerperal, metrite, endometrite e endometrite subclínica); também causa atraso no período entre o parto e a concepção e está associada à redução do percentual de concepção no primeiro serviço. -/- Em termos econômicos, determinou-se que a RP causa perdas significativas principalmente devido aos custos de serviços médicos, aumento da taxa de eliminação e diminuição da fecundidade. Além disso, vacas com retenção placentária produzem 355 kg a menos de leite durante os primeiros 60 dias do que vacas que não apresentam esta patologia (figuras 2 e 3). -/- 4.2.2 Patogenia -/- A placenta está ligada ao endométrio pelas vilosidades coriônicas, que estão ligadas às carúnculas (junção carúncula-cotilédone). A união entre essas estruturas é favorecida por um fluido adesivo formado por colágeno e outras proteínas. Antes e durante o trabalho de parto, observa-se um aumento da atividade das enzimas proteolíticas (colagenase, talvez a mais importante), que são responsáveis por separar o cotilédone da carúncula. Posteriormente, a placenta é removida mecanicamente por contrações uterinas após o parto do feto. -/- A etiologia e patogênese da retenção placentária não são conhecidas. Uma explicação proposta é que isso se deve a uma falha dos mecanismos proteolíticos responsáveis pela separação do cotilédone da carúncula. Foi observado que a atividade da colagenase no cotilédone é maior em vacas que não retêm placenta do que naquelas que a retêm. Propõe-se que alguns fatores de risco para retenção placentária possam estar atuando na redução da atividade da colagenase. Por outro lado, as condições inflamatórias na junção carúncula-cotilédone de origem infecciosa também impedem a separação da placenta. -/- Figura 3: Vaca com retenção placentária. -/- Figura 2: Vaca com retenção placentária. Em rebanhos comerciais, 5 a 15% das vacas retêm a placenta. -/- 4.2.3 Tratamento -/- Existem vários tratamentos, como a remoção manual da placenta em combinação com a aplicação local de antibióticos (infusões intrauterinas) e a administração de produtos hormonais (ocitócicos e PGF2α). A eficácia desses tratamentos é discutível. -/- A remoção manual da placenta é o tratamento mais popular; entretanto, não é a melhor, pois causa danos ao endométrio, que variam de leve sangramento a hematomas, mesmo quando não há evidências externas. Além disso, a remoção manual diminui a capacidade fagocítica dos leucócitos uterinos, resultando em metrite mais grave, maior atraso na involução uterina e baixo desempenho reprodutivo. -/- Outro tratamento consiste em cortar a placenta ao nível da vulva. Posteriormente, quando a placenta se separa das carúnculas, devido ao processo de decomposição do tecido, uma leve tração da vulva é suficiente para retirá-la, sem consequências. Essas vacas devem ser observadas quanto à febre e imediatamente integradas ao programa de check-up pós-parto, pois certamente desenvolverão metrite ou endometrite. A administração de antibióticos, tanto nos casos de retirada manual como naqueles em que a placenta é cortada, depende do estado geral da vaca. Deve-se sempre ter em mente que a RP é o principal fator de risco para metrite, portanto as vacas devem ser observadas para detectar prontamente aquelas que apresentam febre. Os antibióticos devem ser considerados para inibir a putrefação das membranas fetais, o que pode atrasar sua expulsão. No caso de opção pela administração de antibióticos, deve-se optar pela via parenteral em vez da intrauterina, pois esta causa irritação do endométrio, que está associada à baixa fertilidade (figura 4). -/- Outros tratamentos são baseados na administração de hormônios que estimulam a mobilidade uterina (ocitocina, estrogênios e PGF2α); entretanto, não há evidências clínicas que demonstrem sua eficácia; além disso, a causa menos frequente de RP é a incapacidade mecânica do útero de expelir a placenta. -/- 4.2.4 Prevenção -/- As estratégias de prevenção dessa patologia devem ter como objetivo reduzir a influência dos fatores de risco para RP. Assim, a incidência de abortos deve ser reduzida por meio de programas eficazes de vacinação e biossegurança; deve-se evitar períodos de seca muito longos para que as vacas não cheguem obesas ao parto; intervir o mínimo possível nos partos, e se atendido, deve ser feito com medidas de higiene rígidas; oferecer sais minerais de boa qualidade e administrar antioxidantes antes do parto (vitamina E, selênio e betacarotenos; tabela 1). -/- Figura 4: A placenta não deve ser removida inserindo a mão na vagina. É aconselhável aguardar a autólise (48 horas) e removê-la por leve tração. -/- Tabela 1: Incidência de retenção na membrana fetal (RMF), metrite hemorrágica (HM), metrite purulenta (PM) e puerpério anormal (PA) em vacas leiteiras tratadas com selênio e vitamina E nos dias 60, 21 antes do parto e 30, 90 pós-parto (grupo pré-pós-parto) e 21 dias pré-parto (grupo pré-parto) e testemunhas. -/- Laterais diferentes na mesma coluna indicam diferença estatística (P < 0,05). Adaptado de RUIZ et al., 2008. -/- 4.3 Infecções uterinas -/- Cerca de 95% das vacas desenvolvem infecção uterina durante os primeiros dias pós-parto; no entanto, a maioria elimina infecções por meio de seus mecanismos de defesa e apenas 30 a 50% delas desenvolvem metrite ou endometrite nas primeiras três semanas. As bactérias mais frequentes encontradas em processos inflamatórios no útero são: Arcanobacterium pyogenes (antes Actinomyces pyogenes), Fusobacterium necrophorum e Escherichia coli. Essas três bactérias agem sinergicamente. -/- 4.3.1 Metrite puerperal -/- A metrite puerperal é comum em vacas com retenção placentária. Essa patologia é observada nas três primeiras semanas pós-parto e é caracterizada pela presença de secreções abundantes na luz uterina que são vermelhas ou marrons, aquosas, fétidas e com involução retardada. As vacas afetadas mostram sinais de doença sistêmica (toxemia e febre > 39,5 °C) e diminuição da produção de leite (figura 5). -/- Figura 5: Vaca com metrite puerperal; vacas afetadas apresentam sinais de doença sistêmica. -/- 4.3.2 Metrite clínica -/- Metrite é o processo inflamatório que envolve as diferentes camadas do útero (mucosa, muscular e serosa). Esta condição se apresenta nos primeiros 21 dias pós-parto e é caracterizada por atraso na involução uterina e secreção purulenta, e não há sinais de doença sistêmica (figura 6). -/- 4.3.3 Endometrite clínica -/- Endometrite se refere à inflamação do revestimento uterino; clinicamente, caracteriza-se por retardo na involução uterina e eliminação de exsudato purulento ou mucopurulento. Pode surgir nos primeiros 21 dias pós-parto ou mais, sem apresentar qualquer afetação no estado geral. -/- Figura 6: Vaca com exsudato mucopurulento. Na prática, é difícil estabelecer um diagnóstico diferencial entre endometrite e metrite. Uma vaca com essa secreção pode ser tratada com cefalosporinas intrauterinas ou, se ela já estiver em ciclo, a administração de PGF2a é eficaz. -/- 4.3.4 Endometrite subclínica -/- Apresenta-se entre 21 e 40 dias pós-parto, não apresenta sinais externos e só é diagnosticada pela citologia uterina. Essa condição afeta entre 20 e 30% das vacas. Os fatores de risco identificados são retenção placentária e metrite. -/- 4.4 Diagnóstico -/- O diagnóstico é baseado na avaliação uterina por palpação retal, na qual são verificados o grau de involução e as características das secreções. Além disso, é necessária uma avaliação clínica geral, uma vez que vacas com metrite nos primeiros 10 dias pós-parto desenvolvem febre. Outra forma de estabelecer o diagnóstico é avaliando as secreções uterinas sem palpação retal. Pode ser feito introduzindo a mão por via vaginal, após a limpeza da região; embora este método possa parecer arriscado, a experiência em campo indica que é um método seguro e rápido. Outra possibilidade é por meio da vaginoscopia, esse método permite a avaliação da cérvix e das secreções uterinas. Existe um instrumento (Metricheck) que é inserido pela vagina e possui uma campânula atraumática na extremidade que permite a coleta das secreções uterinas (figuras 7 e 8). -/- 4.5 Impacto das infecções uterinas na reprodução e produção -/- As infecções uterinas (metrite e endometrite) prolongam o período do parto até a concepção; diminuem a porcentagem de concepção no primeiro serviço; a porcentagem de resíduos aumenta; a taxa de vacas inseminadas diminui e a produção diminui (300 kg a menos que vacas não afetadas). Além disso, eles afetam o período do parto à primeira ovulação; em vacas com puerpério anormal, os folículos dominantes são menores em diâmetro e produzem menos estradiol do que vacas saudáveis. Também uma proporção menor dos folículos da primeira onda ovula em comparação com as vacas com puerpério anormal. -/- A endometrite subclínica diminui a taxa de concepção no primeiro serviço e aumenta os dias abertos. Além disso, a metrite ou endometrite pode afetar os ovidutos e causar inchaço, obstrução e aderências (esse processo é mais frequente em vacas que recebem injeções de estrogênio). -/- Figura 8: Outra forma de diagnosticar infecções uterinas é por meio da introdução de um instrumento que possui em sua extremidade uma campânula atraumática que permite a coleta de secreções uterinas (Metricheck). -/- Figura 7: O diagnóstico de infecções uterinas pode ser estabelecido com a introdução da mão por via vaginal, após limpeza da região. -/- 4.6 Tratamentos -/- Para evitar o efeito negativo das infecções uterinas na eficiência reprodutiva, é necessário um diagnóstico e tratamento oportunos. Existem diversos tratamentos para a metrite ou endometrite, como o uso de antibióticos sistêmicos ou intrauterinos, infusões intrauterinas de antissépticos e a administração de hormônios. -/- 4.6.1 Antibióticos -/- Os tratamentos com antibióticos intrauterinos são usados há muitos anos e são uma opção, desde que alguns aspectos sejam considerados: que o útero é um ambiente anaeróbio; que há a presença de exsudatos e tecidos em decomposição e a existência de uma grande diversidade de bactérias, algumas das quais até produzem enzimas que inativam alguns antibióticos. -/- Como o útero é um ambiente anaeróbio, os antibióticos do grupo dos aminoglicosídeos não são ativos, pois precisam de oxigênio. Por outro lado, o acúmulo de exsudato purulento e restos de tecido no útero inibe a atividade das sulfonamidas. Os nitrofuranos são eficazes contra A pyogenes, somente quando doses extremamente altas são usadas; as doses usuais nunca atingem a concentração inibitória mínima no endométrio; além disso, não são ativos na presença de sangue ou exsudato purulento, são irritantes e estão associados a problemas de fertilidade. -/- A penicilina intrauterina ou parenteral é eficaz na cura de infecções entre os dias 25 e 30 após o parto; ou seja, quando for observada uma diminuição na diversidade de espécies bacterianas (menor probabilidade de que algumas bactérias produzam penicilinase) e predomina A pyogenes, que é sensível a este antibiótico. As formulações intrauterinas de cefalosporinas (cefapirina benzatina) são eficazes em vacas com endometrite entre os dias 15-20 pós-parto e não é necessário retirar o leite do mercado. -/- A tetraciclina é o antibiótico mais utilizado devido ao seu amplo espectro e por manter sua atividade nas condições do útero pós-parto; porém, a probabilidade de resistência bacteriana é alta devido ao seu uso contínuo por muitos anos, também causa danos ao endométrio e reduz a fertilidade (figura 9). -/- Em testes de campo, a administração de uma única infusão intrauterina de cefapirina benzatina, em vacas com endometrite entre os dias 15 a 20 pós-parto, produz uma maior taxa de recuperação e não afeta a fertilidade, em comparação com aquelas que foram tratadas com infusões de oxitetraciclina. -/- O problema mais importante na terapia com antibióticos é estabelecer um critério de quais animais realmente precisam. Nos casos de metrite puerperal não há dúvida, essas vacas precisam de tratamento com antibióticos por via sistêmica e intrauterina. Porém, em casos de metrite e endometrite a decisão é difícil, pois muitas vacas se curam sem nenhum tratamento. Na prática, antes que os antibióticos sejam administrados às vacas, deve-se considerar alguns dos fatores: características das secreções uterinas, dias após o parto, início da atividade ovariana, presença de febre e condição corporal. -/- Figura 9: As infusões de oxitetraciclina causam irritação do endométrio e diminuem a fertilidade. -/- 4.6.2 Tratamento com infusões de substâncias antissépticas -/- Tratamentos baseados na administração intrauterina de substâncias antissépticas também são usados. O tratamento mais frequente consiste na infusão de soluções de iodo; no entanto, os resultados com esta terapia não são positivos e estão associados a uma diminuição subsequente da fertilidade. Deve-se ter cautela no uso de antissépticos intrauterinos, pois todos causam irritação, afetam os mecanismos de defesa do útero e, em alguns casos, chegam a causar necrose do endométrio. -/- 4.6.3 Tratamentos hormonais -/- Na prática, a administração de estrogênio é comum em casos de metrite, principalmente quando o útero retém muito líquido. Sabe-se que os estrógenos em condições fisiológicas favorecem a contratilidade uterina e auxiliam na eliminação de infecções, porém, em doses farmacológicas o efeito é negativo. A administração de estrogênios pode contribuir para infecções que ascendem aos ovidutos e causam salpingite, aderências ovarianas e infertilidade. -/- A PGF2α desempenha um papel importante no parto e durante a involução uterina. Em vacas com puerpério normal, a duração dos níveis elevados de PGF2α está negativamente correlacionada com o tempo de involução uterina; portanto, quanto mais tempo duram os níveis elevados de PGF2α, menor é o tempo de involução uterina. Além disso, a administração de PGF2α a cada 12 horas, dos dias 3 a 10 pós-parto, encurta o período de involução uterina. Ao contrário, em vacas com puerpério anormal, foi observada uma correlação positiva entre as concentrações de PGF2α e o tempo de involução uterina; portanto, vacas com retenção placentária ou endometrite apresentam níveis mais elevados de PGF2α. -/- Algumas evidências envolvem a PGF2α como parte do mecanismo de eliminação da placenta; ou seja, foi observado que as vacas que normalmente eliminam a placenta apresentaram maiores concentrações de PGF2α na placenta, em comparação com as vacas com retenção placentária. Foi proposto que a falha do processo que leva à separação do cotilédone da carúncula está associada a uma alteração no metabolismo da prostaglandina, resultando em uma diminuição na PGF2α e um aumento na PGE2. Por outro lado, a inibição da síntese de PGF2α após o parto, por meio da injeção de ácido acetilsalicílico (aspirina), causa retenção da placenta. Esse conhecimento motivou estudos nos quais o tratamento com PGF2α após o parto foi avaliado para prevenir a retenção placentária ou reduzir o tempo de involução em vacas com retenção placentária ou metrite. Em alguns estudos, uma única injeção de PGF2α foi administrada nas primeiras horas após o parto com resultados conflitantes. Em outros estudos, a injeção de PGF2α entre os dias 20 a 30 pós-parto foi avaliada e não foi observado um efeito favorável na involução uterina. Porém, a injeção sistemática de PGF2α, a cada 14 dias a partir do 25º dia pós-parto, aumenta a proporção de vacas inseminadas, o que aumenta a taxa de prenhez. A PGF2α causa contrações uterinas e favorece a eliminação de secreções; entretanto, um efeito favorável da PGF2α na involução uterina, sem envolver um corpo lúteo, é questionável. -/- Na prática, um programa é usado com base na administração sistemática de PGF2α a todas as vacas a cada 14 dias, do 25º ao 30º dia pós-parto. Esse tratamento é baseado no encurtamento das fases lúteas, o que favorece a eliminação das infecções. Deve-se observar que cerca de 30% das vacas desenvolvem corpos lúteos longevos (21 a 50 dias) nos primeiros ciclos pós-parto, nessas condições a injeção de PGF2α, a cada 14 dias, encurta o ciclo estral e diminui o risco de persistência de infecções uterinas. -/- 4.7 Piometra -/- Esta patologia se desenvolve em vacas que ovulam nos primeiros 20 dias pós-parto e, concomitantemente, sofrem de infecção uterina. Nessas condições, a progesterona promove a proliferação bacteriana e fecha o colo do útero, causando acúmulo de exsudato purulento no útero. As alterações causadas no endométrio alteram a secreção de PGF2α, resultando na persistência do corpo lúteo e anestro. Vacas com piometra respondem muito bem ao tratamento com PGF2α; uma segunda injeção desse hormônio, 14 dias depois, encurta o período de recuperação (figura 10). -/- Figura 10: A piometra é caracterizada pelo acúmulo de exsudato purulento no útero, colo uterino fechado e presença de corpo lúteo. O diagnóstico é feito por palpação retal e tratado com PGF2α. -/- 4.8 Vaginite em fêmeas gestantes -/- A vaginite em fêmeas grávidas ocorre com baixa frequência; porém, quando há um caso, causa alarme porque é confundido com um aborto. Nesses casos, o veterinário deve fazer um exame retal para determinar se o produto está vivo e se a cérvix está aberta. O diagnóstico é concluído com o exame vaginal com vaginoscópio ou diretamente à mão com luva limpa. -/- No caso de um aborto, o produto geralmente está morto e a cérvix está aberta; nestes casos, o produto deve ser extraído. Ao contrário, se a cérvix estiver fechada e o feto estiver vivo, o prognóstico é favorável e o problema diminui com o tratamento com antibióticos sistêmicos. -/- RESUMO -/- < >O útero após o parto pesa 13 kg e no dia 21 pós-parto, 1 kg. A regeneração do epitélio uterino leva 25 dias. A regeneração das camadas profundas do endométrio leva 42 a 56 dias. 95% das vacas desenvolvem alguma infecção uterina. 30 a 50% das vacas desenvolvem metrite nas primeiras duas semanas após o parto. 15 a 20% persistem como endometrite clínica > 3 semanas após o parto. 18 a 20% têm metrite com efeitos sistêmicos. 20 a 30% das vacas têm endometrite subclínica. 5 a 15% das vacas retêm a placenta. 355 kg de leite são perdidos em vacas com retenção placentária. Em vacas que sofrem de puerpério anormal, a proporção de vacas prenhes é reduzida em 10 por cento no 90º dia pós-parto. No Reino Unido, 192 euros são gastos por cada vaca que tem um puerpério anormal. REFERÊNCIAS BIBLIOGRÁFICAS -/- ANDREWS, Anthony H. et al. (Ed.). Bovine medicine: diseases and husbandry of cattle. John Wiley & Sons, 2008. -/- AZAWI, O. I. Postpartum uterine infection in cattle. Animal reproduction science, v. 105, n. 3-4, p. 187-208, 2008. -/- BEARDEN, Henry Joe et al. Applied animal reproduction. Reston Publishing Company, Inc., 1984. -/- HOLY, Lubos; MARTÍNEZ JÚSTIZ, G. Colab. Biología de la reproducción bovina. Havana: Revolucionária, 1975. -/- HOPPER, Richard M. (Ed.). Bovine reproduction. John Wiley & Sons, 2014. -/- HORTA, António Eduardo Monteiro. Fisiologia do puerpério na vaca. Jornada Internales de Reproductión Animal, v. 8, p. 73-84, 1995. -/- KOZICKI, Luiz Ernandes. Aspectos fisiológicos e patológicos do puerpério em bovinos. Archives of Veterinary Science, v. 3, n. 1, 1998. -/- LEBLANC, S. J. et al. Defining and diagnosing postpartum clinical endometritis and its impact on reproductive performance in dairy cows. Journal of dairy science, v. 85, n. 9, p. 2223-2236, 2002. -/- LEBLANC, S. J. et al. The effect of treatment of clinical endometritis on reproductive performance in dairy cows. Journal of dairy science, v. 85, n. 9, p. 2237-2249, 2002. -/- MARTINS, T. M.; BORGES, A. M. Avaliação uterina em vacas durante o puerpério. Rev. Bras. Reprod. Anim, Belo Horizonte, v. 35, n. 4, p. 433-443, 2011. -/- RADOSTITS, Otto M. et al. Clínica Veterinária: um tratado de doenças dos bovinos, ovinos, suínos, caprinos e eqüinos. Rio de Janeiro: Guanabara Koogan, 2002. -/- RISCO, CARLOS A.; YOUNGQUIST, ROBERT S.; SHORE, M. DAWN. Postpartum uterine infections. In: Current therapy in large animal theriogenology. WB Saunders, 2007. p. 339-344. -/- SHELDON, I. M. et al. Influence of uterine bacterial contamination after parturition on ovarian dominant follicle selection and follicle growth and function in cattle. REPRODUCTION-CAMBRIDGE-, v. 123, n. 6, p. 837-845, 2002. -/- SHELDON, I. M. et al. Mechanisms of infertility associated with clinical and subclinical endometritis in high producing dairy cattle. Reproduction in domestic animals, v. 44, p. 1-9, 2009. -/- SHELDON, I. Martin et al. Uterine diseases in cattle after parturition. The Veterinary Journal, v. 176, n. 1, p. 115-121, 2008. -/- TIXI, C. et al. Factores que afectan el porcentaje de vacas gestantes en el día 90 posparto. In: Memorias del XXXIII Congreso Nacional de Buiatría. Tuxtla Gutiérrez Chiapas. México. pp. 2009. (shrink)

Opracowanie zmierza do określenia paradygmatu rozumienia klauzuli dobra wspólnego zawartej w art. 1 Konstytucji z 1997 r. i treści sformułowanej w nim zasady. Argumentuje się, że – m. in. ze względu na zachowanie materialnej tożsamości konstytucji – kluczowa dla realizacji postawionego celu jest analiza prac przygotowawczych. Analiza ta pozwala na postawienie tezy, że dobro wspólne to – określana na płaszczyźnie wspólnoty politycznej – suma warunków życia społecznego umożliwiających i ułatwiających rozwój wszystkich członków tej wspólnoty i tworzonych przez nich społeczności. Szeroko (...) przedstawiona jest szersza, sięgająca starożytności, filozoficzna tradycja ideowa leżąca u podstaw identyfikowanego paradygmatu konstytucyjnego pojęcia dobra wspólnego, oraz polskie tradycje konstytucyjne powiązane z podjętą problematyką. Argumentuje się, że ustrojodawca wskazał określoną tradycję ideową jako wyznaczającą podstawowy kontekst wyznaczający rozumienie klauzuli dobra wspólnego oraz wprost zdystansował się wobec centralnych elementów ujęcia dobra wspólnego właściwego konstytucji kwietniowej z 1935 r., pozostając w tradycji, do której należała Konstytucja 3 Maja. Sformułowana w art. 1 Konstytucji z 1997 r. zasada dobra wspólnego głosząca, że „Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli”, sytuuje dobro wspólne u podstaw całego porządku konstytucyjnego. Po zidentyfikowaniu zasadniczych elementów tej zasady argumentuje się, że jest ona zasadą pierwszą, strukturalnie powiązaną z każdym elementem systemu prawnego. Argumentuje się na rzecz tezy o integralnym powiązaniu dobra wspólnego z godnością i uznaniu wolności i praw człowieka za zasadniczy element dobra wspólnego. Opracowana koncepcja zostaje zaaplikowana do orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Przeprowadzona analiza wskazuje, że orzecznictwo to nie jest, jak dotąd, oparte na spójnej koncepcji dobra wspólnego. Nierzadko przyjmowana jest perspektywa typowa dla – odrzuconego przez ustrojodawcę – ujęcia w duchu konstytucji kwietniowej, w której dobro wspólne przeciwstawiane jest prawom człowieka; obecne są jednak także elementy typowe dla ujęcia klasycznego, w duchu Konstytucji 3 Maja. Analizę dopełniają postulaty dotyczące dalszego kształtowania orzecznictwa TK odwołującego się do dobra wspólnego. (shrink)

Opracowanie dotyczy fragmentu preambuły Konstytucji RP z 1997 r.: „równi w prawach i w powinnościach wobec dobra wspólnego - Polski”. Zmierza ono przede wszystkim do uwyraźnienia i analizy wskazanych w tym fragmencie wartości, które mogą pomóc w dookreśleniu celów konstytucji i ujęciu czegoś, co określa się niekiedy mianem „ducha konstytucji”. Analizowane jest umiejscowienie komentowanego akapitu w całości preambuły, oraz prace nad projektem Konstytucji, które prowadzą ku refleksji nad kategorią dobra wspólnego w artykule 1. W centrum moich analiz jest argumentacja na (...) rzecz tezy, że dobrem wspólnym są warunki życia społecznego służące rozwojowi jednostek i że jednym z istotnych elementów dobra wspólnego jest poszanowanie praw człowieka. (shrink)

In this paper we analyze Libet’s conclusions on «free will» (FW), rejecting his view of the concept and defending a partially aligned view with Wittgenstein’s early remarks on FW. First, the concept of Readiness Potential (RP) and Libet’s view are presented. Second, we offer an account of Wittgenstein´s point of view. Third, a dual-domain analysis is proposed; finally, we offer our conclusions. This article´s conclusions are part of an ongoing research.

After a lecture in Göteborg by the neuroscientist Benjamin Libet in 1993, the Göteborg-Post carried the headline, ‘Now it has been proven: we are all somewhat behind’. The paper was referring to Libet’s celebrated discovery that the neural precursors of some voluntary actions occur before the conscious awareness of the decision to act. In a series of experiments in the 1980s, Libet showed that in an experimental situation in which subjects were asked to perform a simple voluntary action – raising (...) a finger – these acts were preceded by a rise in electrical activity in the area of the brain responsible for the causation of action, called the ‘readiness potential’ (RP). But the striking discovery is that while the RP is activated 550 msec before the action, the subject’s awareness of their decision to act occurs only 150-200 msec before the action. The conclusion is drawn that the causes of our actions in our brains occur fractionally earlier than our conscious awareness of deciding to do them. Hence the frequent description of the result of Libet’s experiments, that we are ‘living in the past’. (shrink)