The mass media play a crucial role in modern societies. Media allows reaching with information’s about current events to the broad masses of recipients, they interpret it and construct their meanings, they create a community of values, organize entertainment in leisure time and mediate in mobilizing social movements. Mass communication is also related to conduct of public debate and developing public opinion awareness about social problems. The aim of this article is to bring closer look on the results of empirical (...) analysis of selected messages perceived by older people in the press, radio and television that are related to their image, problems and interests. Work outlines the expectations of senior citizens towards activities of mass media on local and national level. ** Środki komunikowania masowego odgrywają kluczową rolę w społeczeństwach nowoczesnych. Media umożliwiają docieranie informacji o bieżących wydarzeniach do szerokich rzesz odbiorców, interpretują je i konstruują ich znaczenia, wytwarzają wspólnotę wartości, organizują rozrywkę w czasie wolnym oraz pośredniczą w mobilizowaniu ruchów społecznych. Komunikacja masowa jest też związana z prowadzeniem debaty publicznej i uwrażliwianiem opinii publicznej na problemy społeczne. Celem artykułu jest przybliżenie wybranych wyników analiz empirycznych przekazów dostrzeganych przez ludzi starych w prasie, radiu i telewizji związanych z ich wizerunkiem, problemami i interesami. Praca zarysowuje również oczekiwania seniorów wobec działalności mass mediów na poziomie lokalnym i krajowym. (shrink)

"Kapitał społeczny ludzi starych na przykładzie mieszkańców miasta Białystok" to książka oparta na analizach teoretycznych i empirycznych, która przedstawia problem diagnozowania i używania kapitału społecznego ludzi starych w procesach rozwoju lokalnego i regionalnego. Kwestia ta jest istotna ze względu na zagrożenia i wyzwania związane z procesem szybkiego starzenia się społeczeństwa polskiego na początku XXI wieku. Opracowanie stanowi próbę sformułowania odpowiedzi na pytania: jaki jest stan kapitału społecznego ludzi starych mieszkających w Białymstoku, jakim ulega przemianom i jakie jest jego zróżnicowanie? (...) class='Hi'>Ludzie starzy są tu postrzegani jako kategoria społeczna, czyli zbiór osób podobnych do siebie pod względem społecznie istotnych cech (takich jak wiek, posiadane role społeczne i świadomość korzystania ze świadczeń społecznych), którzy są świadomi tego podobieństwa i swojej odrębności od innych. Przyjmuje się ponadto, iż osoby takie przekroczyły 60. rok życia. Zakłada się też, że w zasobach ludzkich skumulowany jest kapitał ludzki, społeczny i kulturowy. Kapitał społeczny jest tu ujmowany szeroko jako potencjał współdziałania osadzony w powiązaniach międzyludzkich i normach społecznych, który może przynosić korzyści osobom, grupom i społeczeństwom. W części teoretycznej przedstawiono informacje o starości jako etapie w życiu jednostki, wyjaśniono pojęcie ludzi starych, omówiono społeczne teorie starzenia się, historyczne czynniki oddziaływające na położenie kategorii społecznej ludzi starych, zmiany ich miejsca w społeczeństwie polskim w trakcie transformacji ustrojowej i na początku XXI wieku, możliwe konsekwencje wzrostu długości życia w warunkach demokracji i kapitalizmu oraz charakterystykę problemu starzenia się ludności Białegostoku jako miasta pogranicza. Zaprezentowano też różnorodne koncepcje kapitału społecznego, sfery jego oddziaływania na rozwój społeczno-gospodarczy, jego stan w Polsce oraz wytyczne do strategicznego budowania jego zasobów. Przybliżono również wybrane informacje o aktywności ludzi starych w życiu publicznym, społecznym i gospodarczym jako kluczowych cechach ich kapitału społecznego. Porządkując różne stanowiska teoretyczne, wyniki badań i dane statystyczne, dążono do powiązania wielu rozproszonych źródeł w przekonaniu, iż jest to istotne w celu określenia i zagospodarowania zasobów kapitału społecznego seniorów, jak również niwelacji opóźnienia polskiej socjologii w zakresie badań nad ludźmi starymi. Pomimo, iż za podstawową perspektywę teoretyczną publikacji uznana została koncepcja kapitału P. Bourdieu, autor bierze również pod uwagę propozycje badawcze J.S. Colemana, R.D. Putnama, F. Fukuyamy, A. Giddensa, P. Sztompki i A. Sadowskiego. Drugi rozdział zawiera określenie ram metodologicznych badań przeprowadzonych na potrzeby tej publikacji. Omówiono przyjęte założenia badawcze oraz przybliżono sposób i przebieg realizacji badań. Przede wszystkim zdecydowano się na korzystanie z metody jakościowej i zastosowanie techniki wywiadu swobodnego ukierunkowanego. Uznano, iż podmiotowy kontakt z ludźmi starymi umożliwi dokładniejsze rozpoznanie kontekstu, w którym znajdują się zasoby ich kapitału społecznego. Jest to ważne, gdyż przenoszenie na rodzimy grunt opracowanych za granicą interpretacji działań ludzi starych i rozwiązań aktywizujących, może okazać się nieskuteczne lub wywołać negatywne efekty zewnętrzne. Ponadto w literaturze przedmiotu zwraca się uwagę na niedostatek badań gerontologicznych zgodnych z paradygmatem interpretatywnym. Badaniu poddano 26 respondentów w wieku od 60 do 89 lat żyjących w mieście Białystok związanych z jedną z dwóch różnych instytucji: Domem Pomocy Społecznej i Uniwersytetem Trzeciego Wieku. Poprzez porównywanie osób znajdujących się na dwóch biegunach aktywności społecznej możliwe było dostrzeżenie podobieństw i różnic w ich wyposażeniu kapitałowym, a zarazem w osiągniętych w ciągu życia pozycjach w strukturze klasowej i zasobach służących pomyślnej starości6. W trzecim rozdziale przedstawiona została część wyników analiz empirycznych. Przybliżono tu sposób, w jaki ludzie starzy myślą o podobnych sobie przodkach i osobach współczesnych, a także czynniki, w zależności od których zmienia się ich pozycja społeczna w mieście oraz problemy społeczne, jakie uznają za najważniejsze dla ludzi starych. Analizie poddano opinie o ich czasie wolnym, szansach i barierach aktywności ekonomicznej. Wyróżniono typy kapitału społecznego ludzi starych w zależności od instytucji, z którymi są związani oraz podejścia do postrzegania i wykorzystywania zróżnicowania wewnętrznego seniorów. Omówiono wizerunek seniorów w środkach masowego przekazu. Publikacja nie zawiera ścisłego zakończenia. W ostatnim rozdziale wskazano jedynie na główne wnioski płynące z badań oraz na potencjalne dalsze kierunki analiz. Uzupełnienie tego podejścia stanowią zamieszczone w aneksie zestawienia oddolnych technik budowania kapitału społecznego oraz podstawowych cech Miast Przyjaznych Starszemu Wiekowi. Z opracowania tego z pewnością będą mogli skorzystać nie tylko naukowcy zajmujący się tematyką ludzi starych, ale i pracownicy socjalni, politycy, pracodawcy, przedstawiciele mediów i organizacji pozarządowych oraz obywatele Białegostoku i innych miast. ** "Social Capital of Old People on the Example of Bialystok Residents" is a book based on theoretical and empirical study, which presents an issue of diagnosing and using of old people social capital in the local and regional development processes. This issue is significant because of the threats and challenges associated with process of rapid ageing of Polish society at the beginning of 21st century. Publication, in particular, is an attempt to give answers to the following questions: what is the state of old people social capital in Bialystok, what transformations it undergoes and how is it differentiated? In this study old people are viewed as a social category, which is a set of people similar to each other in terms of socially significant features (such as age, possessed social roles and awareness of received social benefits), who are aware of these similarities and differences between each other. Moreover, it is assumed, that such persons exceeded the 60 years of age. It is also assumed that human, social and cultural capital is accumulated in the human resources. Social capital is recognized here broadly as a potential for collaboration embedded in interpersonal relationships and social norms that may benefit individuals, groups and societies. The book consists of three chapters. The first, which is the theoretical part of work, includes information about: old age as a stage of individual life and explanation of the old people notion. It discusses social theories of ageing, historical factors affecting on the social position of old people category, changes in their place in Polish society during the system transformation and in the early 21st century. It describes the possible consequences of increased life expectancy for democracy and capitalism - including the concepts of society for all ages, silver economy. It also features ageing population issue, as well as social policy towards the elderly and old age in Bialystok as the borderland city. A variety of social capital concepts were presented; the spheres of its influence on socio-economic development, its status in Poland and guidelines for strategic building of its resources. Selected information on the activity of old people in public, social and economic life as key features of their social capital was brought closer. Putting various theoretical positions, results of research and statistical data in order was aimed to link many dispersed sources considering that it is relevant to identify and develop seniors' social capital resources, as well as leveling the delay of Polish sociology research on the elderly. Fundamental theoretical perspective of publication is the concept of capital according to P. Bourdieu. However, the proposals of J.S. Coleman, R.D. Putnam, F. Fukuyama, A. Giddens, P. Sztompka and A. Sadowski were also used. The second chapter contains a methodological framework for the purposes of study. Research assumptions, method and course of implementation of studies were discussed. The study is based on the qualitative method and the application of in-depth interview techniques. It was considered that the personal contact with old people will be more accurate than other research techniques to identify the context in which they social capital resources can be found. It is important because the transfer of developed abroad activating solutions and interpretations of old people actions may be ineffective or have negative external effects in the Polish context. Moreover, in the Polish science literature attention is paid to scarcity of gerontological research in accordance with the interpretive paradigm. Study involved 26 respondents aged 60 to 89 years living in Bialystok associated with one of two different institutions: nursing home for the elderly and University of the Third Age. By comparing the persons on two extremes of social activity it was possible to see similarities and differences in their capital equipment, and also in achievements of the life positions in the class structure and resources aimed at successful ageing. The third chapter presents the empirical analysis of the research results. This part outlines the way in which old people think about their ancestors and contemporary people. It also shows factors according to changes in their social position in the city, social issues which they consider most important for old people, their opinions about leisure time, opportunities and barriers of economic activity and types of old people social capital depending on the institution with which they are associated. Approach to the perception and use of internal disparities of seniors were also discussed. The analysis additionally contains the evaluation of senior citizens image in the polish mass media. This publication does not contain a strict ending. It only identifies the main conclusions of the research and potential directions of future analysis. Above all, older people could improve their position not by demanding increases in social benefits from which major parts are often taken away by their family members, but by highlighting their human, social and cultural capital. It is necessary to create favorable conditions for social and professional life of old people and their cooperation with members of local communities. Important role in this regard is played by institutions implementing three tasks: stimulating senior citizens' desire to satisfy previously unrealized needs; creating relationships between them so that they can solve their own problems and work for the others; and providing legal, social and vocational guidance. Stimulating cooperation between existing public, commercial and non-governmental sector organizations may serve to achieve these goals. The dissemination of bottom-up techniques of social capital building and checklist of essential features of Age-friendly Cities may also be important. -/- . (shrink)

Complexity of the changes taking place in modern societies makes it is necessary to deepen the analysis of the impact of social inequality on the activity of old people. Dissemination of new technologies and organizational forms allows solving many social problems and improving the quality of human life. At the same time broadens the range of areas in which old people are losing their authority and differ in expertise required for the achievement of socially valued goods. Article aims to highlight (...) the importance of inequality for the activity of the elderly and its relationship to social capital in conditions of shaping social dispersion space order. Study brings closer chosen results of empirical studies portraying the dimensions of internal diversity of seniors. ** Złożoność przemian zachodz¸a}cych we współczesnych społeczeństwach sprawia, iż niezbȩdne staje siȩ pogłȩbienie analiz oddziaływania nierówności społecznych na aktywność ludzi starych. Upowszechnianie siȩ nowych technologii i form organizacyjnych pozwala na rozwi¸a}zanie wielu problemów społecznych i podniesienie jakości życia ludzkiego. Jednocześnie poszerza siȩ zakres dziedzin, w których ludzie starzy trac¸a} swój autorytet oraz różni¸a} siȩ miȩdzy sob¸a} kompetencjami wymaganymi do osi¸a}gania społecznie cenionych dóbr. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na znaczenie nierówności dla aktywności ludzi starych oraz jej zwi¸azków z kapitałem społecznym w warunkach kształtowania siȩ w polskiej przestrzeni społecznej ładu rozproszonego. Opracowanie przybliża wybrane wyniki badań empirycznych, które ukazuj¸a wymiary zróżnicowania kategorii społecznej ludzi starych. (shrink)

Polish society gathers features specific to „late modernity” period. In this period grows up the meaning of organizational forms, flow of information, trust to other people and complicated technical systems, uncertainty, taking a risk as well as progressive economic, political and cultural globalization. One of threats and challenges is the process of population ageing. The article attempt to recognition of specific safety problems of old men’s in Białystok. Safety is treated as necessary condition for far more researches on practical solutions (...) connected with the professional activity of seniors and growth of their social participation. Assurance of seniors safety can lead to lowering costs of their maintenance as well as the formation of positive attitudes towards old age and cultural openness. The work brings closer connections between safety and social capital topics as well as chosen empirical analyses. ** Społeczeństwo polskie nabiera cech specyficznych dla okresu „późnej nowoczesności”. Wzrasta znaczenie form organizacyjnych, przepływu informacji, zaufania do innych ludzi i skomplikowanych systemów technicznych, niepewności, podejmowania ryzyka oraz postȩpuj¸a}cej globalizacji ekonomicznej, politycznej i kulturowej. Jednym z zagrożeń i wyzwań jest proces starzenia siȩ społeczeństw. Artykuł stanowi próbȩ poznania specyfiki bezpieczeństwa ludzi starych w Białymstoku. Traktowane jest ono jako warunek konieczny do dalszych poszukiwań praktycznych rozwi¸a}zań pozwalaj¸a}cych na wydłużanie aktywności zawodowej seniorów i wzrost ich uczestnictwa społecznego. Jego zapewnienie może prowadzić do obniżenia kosztów ich utrzymania oraz kształtowania pozytywnych postaw wobec starości i otwartości kulturowej. Praca przybliża powi¸azania problematyki bezpieczeństwa i kapitału społecznego oraz wybrane wyniki analiz empirycznych. (shrink)

W kierunku solidarności pokoleń Andrzej Klimczuk Generacja 7:18--19 (2013) .

W literaturze przedmiotu określenie "kapitał" wystȩpuje zarówno w ujȩciach funkcjonalnych, strukturalnych, normatywnych, jak i aksjologicznych. W naukach humanistycznych i społecznych pojȩcie to rozumiane jest jako wartość odnoszona do czynnika ludzkiego. W naukach ekonomicznych kapitał to pojȩcie wȩższe niż "zasób". Zasoby s¸a} wykorzystywane przez ludzi do zaspokajania ich potrzeb, s¸a} czynnikami produkcji dóbr i usług. Kapitał to szczególny czynnik produkcji, gdyż stanowi już przekształcone zasoby, które mog¸a} zostać uruchomione, by przynieść zysk, powiȩkszyć szanse oraz osi¸a}gn¸ać cele i korzyści na rynku. ** (...) In literature on the subject, the term "capital" appears in both functional, structural, normative and axiological approaches. In the humanities and social sciences this concept is understood as a value related to the human factor. In economic sciences, capital is a narrower concept than "resource." Resources are used by people to meet their needs, they are factors in the production of goods and services. Capital is a special factor of production, because it is already transformed resources that can be launched to bring profit, increase opportunities and achieve goals and benefits on the market. (shrink)

Work of elderly is a controversial problem. The introduction of protection of old age in form of pensions and retirement caused shaping in modern societies qualitatively new social category of persons in post-working age. Growth of human life-span with simultaneous lack of the principle changes of pensionable age inflicts grow in quantity of persons’ using welfare benefits. Growing costs of seniors livelihood lead to transformations in socio-economical structures as well as forcing them to engage in activities that will help increase (...) their social participation, including the lengthening of their professional activity. It seems that the nowadays processes of dematerialization of work combined with the shaping of knowledge-based economy and the movement of third-age universities largely enable the achievement of these objectives. Article aims to approximate the results of qualitative analysis of elderly economic activity in Bialystok conducted in the context of social capital research. Study describes main factors that restrict work opportunities for older people, as well as their hidden resources and potential workplaces. ** Wykonywanie pracy zarobkowej przez osoby starsze jest zagadnieniem kontrowersyjnym. Wprowadzenie zabezpieczenia starości w formie rent i emerytur sprawiło, że w społeczeństwach nowoczesnych ukształtowała siȩ jakościowo nowa kategoria społeczna składaj¸a}ca siȩ z osób w wieku poprodukcyjnym. Wzrost długości życia ludzkiego przy jednoczesnym braku zasadniczych zmian progów wieku emerytalnego sprawia, że ilość osób korzystaj¸a}cych ze świadczeń rośnie. Zwiȩkszaj¸a}ce siȩ koszty utrzymania seniorów prowadz¸a} do szeregu przemian w strukturach społeczno-ekonomicznych oraz wymuszaj¸a} podejmowanie działań, które pozwol¸a} na wzrost ich uczestnictwa społecznego, w tym na wydłużanie ich aktywności zawodowej. Wydaje siȩ, że zachodz¸a}ce współcześnie procesy dematerializacji pracy ł¸a}czone z kształtowaniem siȩ gospodarki opartej na wiedzy oraz ruch uniwersytetów trzeciego wieku w znacznej mierze umożliwiaj¸a realizacjȩ tych celów. Artykuł ma na celu przybliżenie wybranych wyników jakościowych analiz aktywności ekonomicznej ludzi starych w Białymstoku prowadzonych w kontekście badań nad kapitałem społecznym. Określone zostały podstawowe czynniki ograniczaj¸ace możliwości wykonywania pracy przez ludzi starych, jak również ich ukryte zasoby i potencjalne miejsca pracy. (shrink)

Wśród kluczowych wyzwań rozwojowych Polski na początku XXI wieku znajdują ograniczanie negatywnych efektów procesu starzenia się społeczeństwa oraz wzrost kapitału społecznego obywateli, ich umiejętności współpracy przy rozwiązywaniu problemów w różnych sferach życia społecznego i gospodarczego. Artykuł przybliża łączną analizę tych zagadnień w odniesieniu do kształtowania kapitału społecznego ludzi starych. Kolejno omówione zostają podstawowe pojęcia wykorzystywane w dyskursie o aktywizacji społecznej osób starszych, założenia kształtowania współczesnych wielopoziomowych polityk publicznych w tym zakresie oraz typologie przykładowych rozwiązań na rzecz budowy zasobów kapitału społecznego. (...) ** Among the key development challenges at the beginning of 21st century in Poland are reducing negative effects of an ageing population and increasing the social capital of citizens, their ability to work together to solve problems in various areas of social and economic development. Article brings analysis of these issues in relation to shaping older people social capital. Consecutively discussed are: the basic terms used in the discourse of social activation of the elderly, the assumptions of modern multi-level shaping of public policies in this area as well as typologies of sample solutions for building social capital resources. (shrink)

Starzenie siȩ społeczeństw stanowi wyzwanie, które wymaga opracowywania i wdrażania horyzontalnej polityki społecznej. Polityka ta powinna uwzglȩdniać zróżnicowanie osób starszych oraz odmienność działań skierowanych do osób starszych i na wizerunek starości. Złożoność negatywnych konsekwencji starzenia siȩ sprawia, iż kluczowe jest zwiȩkszenie współpracy podmiotów publicznych, komercyjnych, pozarz¸adowych i nieformalnych na wszystkich poziomach organizacji polityki społecznej. Opracowanie ma na celu przybliżenie modeli wielosektorowej polityki społecznej oraz podkreślenie możliwości integracji usług społecznych. Artykuł wskazuje na szanse i zagrożenia dla integracji usług ze szczególnym uwzglȩdnieniem (...) zagadnień srebrnej gospodarki, wykluczenia cyfrowego i robotycznego. W podsumowaniu wskazano na możliwości rozwoju innowacji społecznych oraz kierunki dalszych badań. ** Ageing is a challenge that requires development and implementation of the horizontal social policy. This policy should take into account diversity of older adults and division of interventions aimed at this population and on the image of old age. Complexity of the negative consequences of ageing shows that there is a need to enhance cooperation between the public sector, the commercial sector, the NGO sector, and the informal sector at all levels of social policy social policy. The article discusses models of the multisectoral social policy and possibilities of integrating social services. Conclusions include directions for further research and social innovation. (shrink)

Złożoność skutków starzenia się społeczeństw stanowi istotne wyzwanie na poziomie regionalnym i lokalnym. Działania adaptacyjne wymagają współpracy samorządów terytorialnych, podmiotów gospodarczych i organizacji pozarządowych. Opracowanie przybliża: wymiary interwencji, typologię "regionów kurczących się" oraz dwie inicjatywy: regionów dla ludzi w każdym wieku (Regions for All Ages) i sieci srebrnej gospodarki regionów europejskich (SEN@ER - Silver Economy Network of European Regions). Wskazano także na dylematy tworzenia specjalnych strategii regionalnych i czynniki sprzyjające ich realizacji oraz bariery budowy srebrnych gospodarek. Dodatkowo, przedstawiono wnioski z (...) analizy wybranych strategii rozwoju regionalnego w Polsce. Podsumowanie określa możliwe kierunki dalszych badań. (shrink)

Niektórzy ludzie twierdzą, że przemysły kreatywne mają niewiele wspólnego ze starzeniem się i starością. Słowa kreatywność i twórczość są coraz częściej stosowane niemal jako synonimy cech ludzi młodych i młodości jako etapu życia.

At the beginning of the XXI century, human societies are entering a period of "late modernity" characterized by new forms of trust and risk, untransparent social situations and economic, political and cultural globalization. These processes are associated with the presence of abstract systems that surround people and which require support of people with expertise in the fields which include transport, telecommunications, finance, security, media, energy. At the same time, it is noted that the expertise cult is born and specialists not (...) only meet the identified needs, but also produce new, thus contributing to the development of a culture of narcissism. Article aims to explain the characteristics of expert systems and cultural narcissism, experts role as a participant in social change, model types and kinds of experts with their arcane in to ontological and epistemological structures of the social world. I also highlight the problems associated with the suppression of restrictions in to the access of expertise knowledge. ** Wraz z początkiem XXI wieku społeczeństwa ludzkie wchodzą w okres „późnej nowoczesności” cechujący się nowymi formami zaufania i ryzyka, nieprzejrzystością sytuacji społecznych oraz postępującą globalizacją ekonomiczną, polityczną i kulturową. Procesy te wiążą się z obecnością systemów abstrakcyjnych, które otaczają ludzi i do funkcjonowania wymagają wsparcia osób z wiedzą specjalistyczną z zakresu m.in. transportu, telekomunikacji, finansów, bezpieczeństwa, mediów, energetyki. Jednocześnie zauważa się, iż rodzi się kult ekspertyzy a specjaliści nie tylko zaspokajają rozpoznane potrzeby, ale też wytwarzają nowe, przyczyniając się tym samym do rozwoju kultury narcyzmu. Artykuł ma na celu przybliżenie specyfiki systemów eksperckich i narcyzmu kulturowego, roli eksperta jako uczestnika przemian społecznych, modelowych typów ekspertów i rodzajów ich wtajemniczeń w struktury ontologiczne i epistemologiczne świata społecznego oraz zwrócenie uwagi na problemy związane ze znoszeniem ograniczeń dostępu do wiedzy specjalistycznej. -/- . (shrink)

Celem artykułu jest pokazanie konsekwencji przyjęcia longtermizmu w wersji skrajnej dla postrzegania obowiązku likwidacji skrajnej biedy w świetle zasady równego rozważania interesów. W artykule argumentuję na rzecz hipotezy, że konsekwentny zwolennik myśli etycznej Petera Singera skorygowanej o postulaty long- termizmu musi przyjąć, iż obowiązki wobec przyszłych ludzi uchylają obowiązki wobec obecnie żyjących ludzi, nawet znajdujących się w tak niekorzystnym położeniu jak skrajna bieda. W pierwszej części artykułu szkicuję argumenty Singera na rzecz moralnego obowiązku likwidacji skrajnej biedy za pomocą efektywnych metod (...) aż do znacznego obniżenia własnego poziomu życia. Przybliżenie tych szeroko znanych poglądów stanowi ramy argumentacji na rzecz hipotezy badawczej. Następnie krótko charakteryzuję efektywny altruizm, na gruncie któ- rego wyrosło nowe podejście w ramach konsekwencjalizmu: longtermizm. Postulaty i założenia longtermizmu w ujęciu W. MacAskilla i T. Orda zestawiam z myślą Singera, aby doprowadzić ich argumentację do logicznych wniosków, które wspierają hipotezę badawczą artykułu -/- Moral duties towards the poor and longtermism The aim of the article is to show the consequences of adopting strong longtermism for the perception of the obligation to eliminate extreme poverty in the light of the principle of equal consideration of interests. In the article, I argue in favor of the hypothesis that a consistent supporter of Peter Singer’s ethical thought adjusted to the postulates of longtermism must assume that obligations towards future people abrogate duties towards current people, even those in such an unfavorable situation as extreme poverty. In the first part of the article, I sketch Singer’s arguments for the moral obligation to eliminate extreme poverty using effective methods, up to significant decrease in one’s level of life. An outline of these widely known views constitutes the framework of arguments in favor of the research hypothesis. Then I briefly characterize effective altruism, which is the basis for a new approach within consequentialism: longtermism. I compare the postulates and assumptions of longtermism as presented by W. MacAskill and T. Ord with Singer’s thought in order to bring their argumen- tation to logical conclusions that support the research hypothesis of this article. (shrink)

Konserwatywni przeciwnicy prowadzenia badań naukowych na ludzkich embrionach argumentują, że od momentu poczęcia mają one status moralny równy statusowi ludzi dorosłych: zarodki mają takie samo prawo do życia jak dorośli. W artykule przedstawiam oryginalną argumentację za tym stanowiskiem, której źródła można znaleźć w XVII-wiecznej teologii moralnej i współczesnej teorii decyzji. Argumentacja ta nie odwołuje się do statusu ontologicznego embrionów, ale do pewnego typu rozumowania praktycznego na temat tego, co należy robić w rozmaitych sytuacjach niepewności. Na pierwszy rzut oka wydaje się (...) ona wzmacniać stanowisko konserwatywne, ponieważ nie zależy od kontrowersyjnych metafizycznych założeń na temat statusu zarodków czy kwestii ich potencjalności. W artykule pokażę jednak, że argumentacja ta obarczona jest poważnymi wadami, które sprawiają, że nie da się jej zastosować do uzasadnienia sprzeciwu wobec moralnej czy prawnej dopuszczalności np. badań na zarodkowych komórkach macierzystych. (shrink)

Celem niniejszej pracy jest zastosowanie wizji „Lewiatana” Thomasa Hobbesa do koncepcji superinteligencji lub nadludzkiej inteligencji, które dyskutowane jest wśród transhumanistów i poruszone jest przez takich filozofów i futurologów jak między innymi Nick Bostrom, Stanisław Lem, albo Ray Kurzweil. Inspiracją mojej pracy były pytania w rodzaju: „kiedy człowiek przestaje być autonomicznym podmiotem?” albo „czy człowiek w ogóle może być samodzielny?”. Niemniej jednak wydaje mi się, że takie pytania mogą się pojawić wtedy, kiedy człowieka rozpoznamy jako zwierzę polityczne (politikon zoon w sensie (...) Arystotelesowskim). Albowiem trudno wyobrażać sobie wyłonienie pojęcia polityki wobec człowieka samotnego, to znaczy w izolacji od innych ludzi i bez odniesienia się lub ustosunkowania się do nich. Będę argumentował z perspektywy historyka ewolucyjnego. Za badaczy posiadających wkład do takiego stanowiska można uznać Karola Darwina, Samuela Butlera, George’a Dysona i szczególnie Yuvala Noaha Harariego. Opieram się głównie na pracach dwóch ostatnich. (shrink)

Krzysztof Trzciński, Źródła legitymacji tradycyjnego władztwa we współczesnej Afryce jako przyczynek do lepszego zrozumienia jego roli i fenomenu trwania, "Afryka" 2009, t. 29-30, s. 47-70. Legitymacja należy do kluczowych zagadnień myśli politycznej i jest nierozerwalnie powiązana między innymi z takimi terminami jak państwo, władza, obywatele, poddani, prawa i obowiązki. Pojęcie legitymacji jest niezwykle ważne i być może właśnie z tego powodu jego istota stanowi temat wielu dyskusji. W tym artykule nie będziemy jednak analizować sporów definicyjnych. Ograniczymy się do podejścia, jakie (...) proponuje Roger Scruton, unikając przedstawienia ścisłej definicji. Termin ‘legitymacja’ określa, jego zdaniem, to samo, co pojęcia ‘prawomocność władzy’ bądź ‘prawowite panowanie’. Gdy rządzący dzierżą władzę nie posiadając do tego uprawnienia, wówczas mówimy, że władza jest przez nich wykonywana bez legitymacji. Legitymacja dotyczy relacji między obywatelami (poddanymi) a władzą państwową lub – jak ma to miejsce na przykład w Afryce Subsaharyjskiej – lokalnym władztwem tradycyjnym. Pojęcie legitymacji odnosi się przede wszystkim do tak podstawowych zagadnień jak podporządkowanie się obywateli (poddanych) decyzji władz oraz prawo władzy państwowej (lub tradycyjnej) do ograniczania wolności obywateli (poddanych). Legitymacja była istotnym problemem politycznym na przestrzeni ludzkich dziejów i we wszystkich obszarach świata. Również i dziś stanowi aktualną kwestię. Władza we współczesnych państwach demokratycznych czerpie legitymację z woli elektoratu wyrażonej w wyborach. Nawet w takim wydawałoby się idealnym stanie rzeczy legitymacja niejednokrotnie stanowi przedmiot dyskusji. Seymour Martin Lipset pisze w tym kontekście o ‘szacunkowości’, czy też względności legitymacji i uważa, że ludzie w państwie uznają istniejący w nim system polityczny jako posiadający legitymację lub nie w zależności od tego, czy wartości systemu odpowiadają wartościom przez nich wyznawanym. I tak na przykład, gdy prezydentem demokratycznego państwa zostanie popierany przez nas kandydat, automatycznie uznajemy jego władzę za legitymowaną. Jeśli jednak wybory prezydenckie wygra osoba, której nie darzymy poparciem czy zaufaniem, wówczas zdarza się nam podważać jej legitymację, zwłaszcza gdy została wybrana na urząd w sytuacji niskiej frekwencji wyborczej. W państwach pokolonialnej Afryki problem legitymacji jest daleko bardziej skomplikowany niż w świecie zachodnim. Podczas gdy Max Weber wyróżnił trzy czyste typy prawomocnego panowania (legalne, tradycyjne i charyzmatyczne) w państwie, David Beetham uznał, że typologia ta jest nieadekwatna ze względu na różnorodność rodzajów władzy, które istniały w XX wieku. Pogląd Beethama odpowiada po części sytuacji w Afryce, gdzie w przypadku wielu pokolonialnych państw przetrwały różne lokalne systemy władzy przedkolonialnej (królestwa, sułtanaty, wodzostwa) o legitymacji tradycyjnej, przy jednoczesnym istnieniu na poziomie ogólnopaństwowym panowania legalnego lub quasi-legalnego, mniej lub bardziej zgodnego z państwowym porządkiem prawnym. (shrink)

Zwolennicy transhumanizmu upatrują przyszłego podmiotu wiedzy w maszynach, które miałyby być inteligentniejsze od ludzi, ich twórców. Jeżeli raz zaistniałaby taka możliwość stworzenia inteligentniejszych podmiotów, to w kolejnym kroku maszyny inteligentniejsze od ludzi stworzą następne pokolenie maszyn bardziej inteligentne od samych siebie. To zapoczątkuje dalsze etapy procesu gwałtownego wzrostu inteligencji aż do osiągnięcia stanu osobliwości (ang. singularity). W niniejszym tekście omówione są wątpliwości dotyczące drugiego z kluczowych stwierdzeń uzasadniających transhumanistyczną tezę o osobliwości, a mianowicie gwałtownego wzrostu inteligencji. Te wątpliwości dotyczą możliwości (...) replikowalności wiedzy danego podmiotu poznawczego jako warunku gwałtownego wzrostu. Inspiracją tych wątpliwości jest program epistemologiczny, który mógłby wydawać się wzorcowym protoplastą programu transhumanizmu, a mianowicie program epistemologiczny R. Carnapa, którego ucieleśnieniem jest tzw. robot Carnapa. W ujęciu synchronicznym zasadniczo taka replikowalność ograniczałaby się wyłącznie do strukturalnych własności wiedzy, co nie daje wystarczającej podstawy do stwierdzenia gwałtownego wzrostu. W ujęciu diachronicznym, możliwości dynamicznego zwiększania zasobów wiedzy robota Carnapa są w sposób nieusuwalny uwarunkowane przyjętymi subiektywnie schematami, a wybór pomiędzy nimi dokonuje się pragmatycznie. W tym przypadku stawianie pytania o wzrost jest bezpodstawne. (shrink)

Celem artykułu jest porównanie szczególnej odmiany teorii spiskowych, tzw. globalnej teorii spiskowej do sławnego eksperymentu myślowego autorstwa H. Putnama o mózgach w naczyniu. Uznanie istnienia złowrogiego spisku światowego stawia wierzącą weń osobę w podobnej sytuacji do tej, w której znajduje się człowiek próbujący rozstrzygnąć, czy jest mózgiem w naczyniu. Dzieje się tak, ponieważ conspiratio maligna ma niczym nieograniczoną moc wywierania wpływu, kontrolowania, a nawet tworzenia dowolnych aspektów naszego społecznego, politycznego i ekonomicznego życia. Wszechmoc tej tajemniczej organizacji jest powodem, dla którego (...) jej ofiary nie mogą nikomu ufać, ani rządowi, ani naukowcom, a nawet innym wyznawcom teorii spiskowych. Wszystkich – ludzi i instytucje – podejrzewa się o to, że są przekupieni, kontrolowani lub zastraszeni przez spisek. Zachować sceptycyzm wobec wszystkiego, to jedyne wyjście z tej sytuacji. (shrink)

W artykule rozważam następujący problem: czy powinniśmy przykładać taką samą wagę do interesów i dobrobytu ludzi istniejących w przyszłości, jak do interesów i dobrobytu jednostek żyjących obecnie? Staram się wykazać, że traktowanie wymiaru czasowego analogicznie do przestrzennego jest problematyczne, zarówno jeśli chodzi o wymogi moralne, jak i o zasady sprawiedliwości, którymi powinny kierować się instytucje społeczne. Analizuję problem społecznej stopy dyskontowej, a także wskazuję na ograniczenia, jakie napotyka w związku z nim konsekwencjalistyczny rachunek zysków i strat w kontekście sprawiedliwości międzypokoleniowej.

Spotykam się nieraz z twierdzeniem, że dobro nie ma szansy w starciu ze złem. Ludzie często mówią: "Świata i tak nie zmienisz" albo "Taki jest system". Co prawda niektóre argumenty są nie do odparcia, ale tylko w określonej sytuacji. Jednak gdy tej sytuacji nie ma, a nie ma jej tak naprawdę bardzo często, wówczas okazuje się, że dobro dysponuje bardzo silną taktyką. Jeśli zostanie ona zastosowana, jest wręcz nie do odparcia. Jaka to taktyka? Czy warto jej używać? Czy warto (...) być człowiekiem moralnym? Niekiedy bowiem wydaje się nam, że czyniąc coś złego, nie dosięgną nas żadne negatywne konsekwencje własnej decyzji. Zło jednak świadczy usługi i żąda od nas zapłaty. Jest więc bardzo interesowne. Czym więc zapłaciliśmy skoro nie ubyło nam w portfelu ani złotówki? Wręcz przeciwnie, niekiedy nawet przybyło? Czy to nie jest zastanawiające? Owa „zapłata” jest niezwykle tajemniczym zjawiskiem, ale jak najbardziej realnym. Z tych powodów przyglądnąłem się różnym sytuacjom powstałym w praktycznym życiu, a moje najważniejsze obserwacje zapisałem w postaci niniejszej książki. Mam nadzieję, że będzie ona nie tylko fascynującą lekturą, ale przede wszystkim bogatym źródłem inspiracji dla każdego, kto pragnie w głębszym wymiarze zrozumieć otaczający nas świat. (shrink)

Attitudes towards elder people in society depend on the pace of its technological and economical development. Fast changes not only encourage discrimination on the ground of age but also blur the perception of both individual and collective benefits from the extension of life length. This article emphasizes the necessity of finding new ideas of elders’ active social participation. Furthermore it points out the conceptions of creating city areas that favor development and integration of all age groups. It underlines the significance (...) of older generations in process of sustaining cultural continuity in information and knowledge societies by contrasting those ideas with the wisdom society project. ** Ocena obecności ludzi starych w społeczeństwie zależy od tempa rozwoju technologicznego i gospodarczego. Szybkie zmiany sprzyjaj¸a} dyskryminacji ze wzglȩdu na wiek oraz przyczyniaj¸a} siȩ do niedostrzegania jednostkowych i zbiorowych korzyści płyn¸a}cych ze wzrostu długości życia ludzkiego. Artykuł zwraca uwagȩ na niezbȩdność poszukiwania pomysłów aktywnego uczestnictwa seniorów w życiu społecznym, jak też przybliża koncepcjȩ kreowania przestrzeni miejskich sprzyjaj¸a}cych rozwojowi i integracji wszystkich grup wiekowych. Praca podkreśla znaczenie starszego pokolenia w procesie utrzymania ci¸agłości kulturowej w społeczeństwach informacyjnych i społeczeństwach wiedzy poprzez przeciwstawienie tych idei projektowi społeczeństwa m¸adrości. (shrink)

Ameryka i świat są w trakcie upadku z nadmiernego wzrostu populacji, większość z nich w ostatnim stuleciu, a teraz wszystko to ze względu na 3-cia ludzi świata. Konsumpcja zasobów i dodanie jednego lub dwóch miliardów więcej około 2100 upadnie cywilizacji przemysłowej i doprowadzić do głodu, chorób, przemocy i wojny na oszałamiającą skalę. Miliardy umrą, a wojna nuklearna jest pewna. W Ameryce jest to znacznie przyspieszone przez masową imigrację i reprodukcję imigrantów, w połączeniu z nadużyciami możliwymi przez demokrację. Zdeprawowana ludzka natura (...) nieubłaganie zamienia marzenie o demokracji i różnorodności w koszmar przestępczości i ubóstwa. Główną przyczyną upadku jest niezdolność naszej wrodzonej psychologii do przystosowania się do współczesnego świata, która prowadzi ludzi do traktowania osób niepowiązanych tak, jakby mieli wspólne interesy. To, plus nieznajomość podstawowej biologii i psychologii, prowadzi do złudzeń inżynierii społecznej częściowo wykształconych, którzy kontrolują demokratyczne społeczeństwa. Niewielu rozumie, że jeśli pomożesz jednej osobie, skrzywdzisz kogoś innego — nie ma darmowego lunchu, a każdy przedmiot, który ktoś zużywa, niszczy ziemię nie do naprawienia. W związku z tym polityka społeczna na całym świecie jest niezrównoważona i wszystkie społeczeństwa bez rygorystycznej kontroli egoizmów popadną w anarchię lub dyktaturę. Bez dramatycznych i natychmiastowych zmian nie ma nadziei na zapobieżenie upadkowi Ameryki ani żadnego kraju, który podąża za systemem demokratycznym. Stąd mój esej "Samobójstwo przez demokrację". Jest również teraz jasne, że siedmiu socjopatów, którzy rządzą Chinami, wygrywa 3 wojnę światową, a więc mój esej końcowy na ich temat. Jedynym większym zagrożeniem jest sztuczna inteligencja, którą krótko komentuję. Kluczem do wszystkiego o nas jest biologia, i to jest niepamięć do niego, że prowadzi miliony inteligentnych wykształconych ludzi, takich jak Obama, Chomsky,Clinton, Partii Demokratycznej i papieża do espouse samobójcze utopijne ideały, które nieubłaganie prowadzić prosto do piekła na Ziemi. Jak zauważył W, to, co jest zawsze na naszych oczach, że jest najtrudniejsze do zobaczenia. Żyjemy w świecie świadomego deliberacyjnego systemu językowego 2, ale rządzi nieświadomy, automatyczny system refleksyjny 1. Jest to źródło uniwersalnej ślepoty opisanej przez Searle's The Phenomenological Illusion (TPI), Blank Slate Pinkera oraz Tooby and Cosmides' Standard Social Science Model. Pierwsza grupa artykułów próbuje dać pewien wgląd w to, jak się zachowujemy, że jest w miarę wolny od teoretycznych urojeń. W kolejnych trzech grupach komentuję trzy główne urojenia uniemożliwiające zrównoważony świat: technologię, religię i politykę (grupy spółdzielcze). Ludzie wierzą, że społeczeństwo może być zapisane przez nich, więc podam kilka sugestii w pozostałej części książki, dlaczego jest to mało prawdopodobne poprzez krótkie artykuły i recenzje ostatnich książek znanych pisarzy. Inna sekcja opisuje religijne złudzenie – że jest jakaś super moc, która nas uratuje. W następnej sekcji opisano cyfrowe urojenia, które mylą gry językowe Systemu 2 z automatyzmami Systemu Pierwszego, a więc nie mogą odróżnić maszyn biologicznych (tj. ludzi) od innych rodzajów maszyn (tj. komputerów). Inne cyfrowe urojenia są takie, że zostaniemy zbawieni od czystego zła (egoizm) systemu 1 przez komputery / AI / robotyka / nanotech / inżynieria genetyczna stworzona przez System 2. No Free Lunch główny mówi nam, że będą poważne i ewentualnie śmiertelne konsekwencje. Ostatnia część opisuje "The One Big Happy Family Delusion", czyli to, że jesteśmy wybierani do współpracy ze wszystkimi, a eufonialne ideały Demokracji, Różnorodności i Równości doprowadzą nas do utopii, jeśli po prostu dobrze zarządzamy rzeczami (możliwością polityki). Ponownie, No Free Lunch Zasada powinna ostrzegać nas to nie może być prawdą, i widzimy w całej historii i na całym współczesnym świecie, że bez ścisłej kontroli, egoizm i głupota zdobyć przewagę i wkrótce zniszczyć każdy naród, który obejmuje te urojenia. Ponadto małpi umysł gwałtownie dyskontuje przyszłość, dlatego współpracujemy przy sprzedaży dziedzictwa naszego potomka dla tymczasowych udogodnień, znacznie pogłębiając problemy. (shrink)

Internet increasingly serves not only to communication between it’s users. The emergence of Web 2.0 platforms which are peculiar to publication of various content allowed to release of activity and commitment of millions of people worldwide. Study contains sociological analysis of already existing visual materials dealing with old age, which were made by users of the deviantART.com. It’s one of the longest established online community bringing together artists from around the world. Article draws attention to the multiplicity of contemporary forms (...) of presentation of old age and difficulties and methodological guidelines related to the study of resources from new media. ** Sieć internet coraz czȩściej służy nie tylko komunikacji miȩdzy jej użytkownikami. Pojawienie siȩ serwisów Web 2.0 stanowi¸a}cych swoiste platformy do publikacji najrozmaitszych treści pozwoliło na uwolnienie pokładów aktywności i zaangażowania milionów ludzi na świecie. Praca traktuje o próbie socjologicznej analizy wizualnych materiałów zastanych traktuj¸a}cych o starości, które zostały udostȩpnione publicznie przez osoby korzystaj¸a}ce z witryny deviantART.com. Jest to jedna z najdłużej funkcjonuj¸a}cych społeczności internetowych zrzeszaj¸acych artystów z całego świata. Artykuł zwraca uwagȩ na wielość współczesnych form prezentacji starości oraz trudności i wskazówki metodologiczne zwi¸azane z badaniem zasobów nowych mediów. (shrink)

Polemizując z poglądami niektórych filozofów moralności, autor broni tezy, iż jednoznacznie dobrzy ludzie mogą być pewni spokoju swej duszy.

W artykule tym przedstawiam koncepcję rozwoju autorstwa wybitnego nigeryjskiego myśliciela i demokraty Claude’a Akego. Ake zaproponował abstrakcyjny paradygmat rozwoju społeczeństw afrykańskich w warunkach demokracji. Paradygmat ten opiera się na rolnej strategii rozwoju, zgodnie z którą powinien być on uzyskiwany małymi krokami i pierwotnie generowany na wsi. Ake zdefiniował rozwój jako proces, „poprzez który ludzie kształtują i zmieniają siebie oraz swoją sytuację życiową, by osiągać wyższe poziomy cywilizacyjne, zgodnie z własnymi wyborami i wartościami”. Zdaniem nigeryjskiego myśliciela, rozwój jako proces zbiorowy (...) powinien być wytwarzany przez tych, którzy mają go doświadczać. Ake krytykował dominujący, jego zdaniem, zachodni paradygmat rozwoju Afryki, zgodnie z którym rozwój może zostać narzucony Afrykanom z zewnątrz, a demokratyczna władza wcale nie musi stanowić warunku sine qua non rozwoju. W opinii Akego, zachodnie próby zintensyfikowania rozwoju w Afryce, które cechował brak zrozumienia dla afrykańskich uwarunkowań kulturowych, w tym sposobów myślenia i życia Afrykanów, skończyły się porażką. Koncepcja Akego, choć ciekawa i poparta ważnymi argumentami oraz przykładami, nie jest wolna od uogólnień i sprzeczności. Co więcej, jak się wydaje, nigeryjski myśliciel zaprezentował model rozwoju bliski autarkii i wyzuty z realiów współczesnej ekonomii. W konsekwencji krytycznie oceniam część opinii Akego i ukazuję podstawowe, moim zdaniem, ich mankamenty. (shrink)

[ON SOME PREMISES OF HUMAN CONDUCT TOWARDS ANIMALS: REMARKS ON J.M. COETZEE'S WORKS]. O relacjach między ludźmi a zwierzętami i konieczności poszerzania praw zwierząt powiedziano już tak wiele, iż trudno jest dziś przedstawić jakiś zupełnie nowy punkt widzenia. Uważam jednak, że dla jakości debaty powinno się nagłaśniać pewne mniej znane argumenty używane w literaturze traktującej o prawach zwierząt. Argumenty te wypowiadane są niekiedy nie tyle przez filozofów praw zwierząt, czy jakichś znanych aktywistów, lecz przez intelektualistów, których praca nie ogniskuje się (...) wyłącznie na problemie relacji między ludźmi a zwierzętami. Do takich postaci należy J.M. Coetzee, urodzony w 1940 południowoafrykański pisarz, zdobywca literackiej nagrody Nobla, były profesor literatury na uniwersytecie w Kapsztadzie, który obecnie mieszka w Australii i wykłada na uniwersytecie w Adelajdzie. J.M. Coetzee poświęca wspomnianemu problemowi wiele miejsca w różnych swoich książkach i pismach. J.M. Coetzee zdaje się opierać swoje poglądy dotyczące relacji między ludźmi a zwierzętami na następujących podstawowych tezach: mimo, że zwierzęta są zdolne do odczuwania strachu, bólu oraz cierpienia, ludzie zwykle nie poczuwają się do posiadania wobec nich zobowiązań moralnych, a także nie mają wystarczającej wiedzy o zwierzętach i nie rozumieją znacznej części ich zachowań; w konsekwencji często nie okazują zwierzętom szacunku jako innym istotom żywym i traktują je głównie w kategoriach przydatności, niejednokrotnie źle a nawet okrutnie, oraz zwykle roszczą sobie prawo do wykorzystywania zwierząt dla swoich celów i do decydowania o ich życiu. Noblista zdaje się uznawać taki stan rzeczy za dalece niewłaściwy. Można zatem domniemywać, że, zdaniem J.M. Coetzee’ego, ludzki stosunek wobec zwierząt powinien być całkowicie przeciwny od przedstawionego. Powyższe stwierdzenia obarczone są jednak piętnem przypuszczenia. Choć bowiem z pewnością J.M. Coetzee należy do propagatorów praw zwierząt, nie wiadomo do końca, czy wszystkie poglądy, które wkłada w usta swoich literackich bohaterów również sam wyznaje. Postacie z książek i esejów J.M. Coetzee’ego zwykle prowadzą ze sobą dyskusje na temat relacji między ludźmi a zwierzętami. Argumenty przez nich przedstawiane są – na co zwraca uwagę choćby Peter Singer – ich argumentami. Taki zabieg literacki pozwala południowoafrykańskiemu pisarzowi na ewentualne zdystansowanie się od części poglądów wypowiadanych przez bohaterów swoich prac. (shrink)

Linden Lab studies massive online game "Second Life" unexpectedly gained worldwide fame after a few years after release. To the surprise of many game has met with great interest, despite the lack of promotional campaigns. It can be assumed that the reason why "second life" reached a wider audience was a special type of offered entertainment. Network game proved to be no longer a game that was known so far, but an example of a mass media, whose central element is (...) a dynamic virtual world which is an extension of our "first" reality. "Second Life" has the potential, which is challenging the widely shared rules could shake the foundations of the social world. This program is currently the most advanced example of a virtual economy. Unlike many other massive online games and their predecessors, this game is entirely based on the principles of virtual property ownership, as well as rules of conduct virtual business and service, and finally also the consumption of goods. Users of the game, just like the person providing the data in the framework of social networking sites maintained in the mainstream of Web 2.0, user-generated content constituting the virtual world, which can trade content with others linden virtual dolars that can be exchanged to real U.S. dollars. The increase in popularity of "Second Life" brings to mind the vision of the possibility of creating a better place to live for many people. Closer analysis of this phenomenon does not allow for such statements. In the following instances will be presented: information about the growth of the global market for online games and its consequences, the distinguishing features of "Second Life" from traditional online games, virtual elements of the impact of economics on social life, the concept of entertainment as a job stream properties Games 2.0 and contentious issues, which produces "second life". ** Masowa gra on-line "Second Life" studia Linden Lab nieoczekiwanie zdobyła sławȩ na całym świecie po kilku latach od premiery. Ku zaskoczeniu wielu tytuł spotkał siȩ z ogromnym zainteresowaniem mimo braku akcji promocyjnych. Można przypuszczać, że powodem dla którego "drugie życie" dotarło do szerszego grona odbiorców był szczególny typ zaoferowanej formy rozrywki. Sieciowa gra okazała siȩ nie być już gr¸a} jak¸a} znano do tej pory, lecz przykładem środka masowego przekazu, którego centralnym elementem jest dynamiczny wirtualny świat stanowi¸a}cy przedłużenie naszej, "pierwszej", rzeczywistości. "Second Life" kryje w sobie potencjał, który podważaj¸a}c podzielane powszechnie reguły może wstrz¸a}sn¸a}ć posadami świata społecznego. Program ten jest obecnie najbardziej zaawansowanym przykładem wirtualnej gospodarki. W odróżnieniu od wielu innych masowych gier on-line i ich poprzedniczek pozycja ta w całości opiera siȩ na zasadach posiadania wirtualnej własności, jak też regułach prowadzenia wirtualnej działalności gospodarczej i usługowej, i wreszcie takiej też konsumpcji dóbr. Użytkownicy gry, podobnie jak osoby udostȩpniaj¸a}ce dane w ramach internetowych serwisów społecznościowych utrzymanych w nurcie Web 2.0, generuj¸a} treści tworz¸a}ce wirtualny świat, treści którymi mog¸a} handlować z innymi pobieraj¸a}c za nie opłaty w wirtualnych dolarach lindeńskich wymiennych na realne dolary amerykańskie. Wzrost popularności "Second Life" przywodzi na myśl wizjȩ możliwości stworzenia lepszego miejsca do życia dla wielu ludzi. Bliższa analiza tego zjawiska nie pozwala już na takie stwierdzenia. W dalszej czȩści wyst¸apienia przedstawione zostan¸a: informacje o wzroście globalnego rynku gier on-line i jego konsekwencjach, cechy odróżniaj¸ace "Second Life" od tradycyjnych gier sieciowych, elementy wpływu wirtualnej gospodarki na życie społeczne, pojȩcie rozrywki jako pracy, właściwości nurtu Games 2.0 oraz sporne kwestie, jakie wywołuje "drugie życie". (shrink)

More and more people around the world are using computer (video) games. The development of the gaming industry means increasing of its complexity in all aspects. Not only is the content represented in games continuously differentiating, but we also see the increasing diversity among their creators, users, researchers and the public. This article aims to draw attention to the possibility of using the concept of social capital in ludologists’ research as well as in improving the quality of games and of (...) the cooperation between social environments related with games. Social capital is understood here as a potential of interactions embedded in interpersonal ties and social norms, which can bring advantages for individuals, groups and societies. The author takes a closer look on: the main features of this multi-dimensional category; significant differences between human, social and cultural capital; as well as the positive and negative influences of social capital. ** Z gier komputerowych (wideo) korzysta coraz więcej ludzi na całym świecie. Rozwój branży gier oznacza wzrastającą jej złożoność we wszystkich płaszczyznach. Nie tylko stale różnicują się treści przedstawiane w grach, ale też rośnie zróżnicowanie ich twórców, użytkowników, badaczy i opinii publicznej. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na możliwość wykorzystania koncepcji kapitału społecznego w badaniach ludologów oraz w podnoszeniu jakości gier i współpracy między środowiskami związanymi z grami. Kapitał społeczny jest tu rozumiany jako potencjał współdziałania osadzony w powiązaniach międzyludzkich i normach społecznych, który może przynosić korzyści osobom, grupom i społeczeństwom. Przybliżone zostały: główne cechy tej wielowymiarowej kategorii; istotne różnice między kapitałem ludzkim, społecznym i kulturowym; oraz pozytywne i negatywne skutki oddziaływania kapitału społecznego. (shrink)

Celem artykułu jest przybliżenie koncepcji solidarności pokoleń w kontekście wyzwań procesu starzenia się ludności na początku XXI wieku. Utrzymanie pozbawionych konfliktów relacji pokoleniowych jest kwestią wymagającą wspólnych interwencji podmiotów publicznych, komercyjnych i pozarządowych. Dlatego też w opracowaniu, po omówieniu znaczeń pojęcia pokolenie i typów relacji międzypokoleniowych, zostaną wskazane modele polityki relacji międzypokoleniowych. Opis uwzględnia działania na poziomie międzynarodowym, krajowym oraz regionalnym i lokalnym. W dalszej części analizie poddane zostaną główne założenia działań na rzecz solidarności pokoleniowej z wybranych dokumentów projektu cywilizacyjnego (...) "Polska 2030. Trzecia fala nowoczesności". Podsumowanie obejmie rekomendacje praktyczne i badawcze w zakresie polityki rodzinnej i rynku pracy. * The aim of this article is to introduce a concept of "solidarity of generations" in the context of challenges of population ageing at the beginning of the XXI century. Maintaining relationships without generational conflict is a matter requiring joint intervention of public, market and social sectors entities. After the discussion of generation meaning and types of relationships between generations, intergenerational policies models were identified. The description included activities at the international, national, regional and local levels. Later in the article activities assumptions for the solidarity of generations included in the selected documents of civilization project "Poland 2030. The Third Wave of Modernity" were critically analyzed of the main approaches. Conclusions provided recommendations for practical action and further research. (shrink)

Proces starzenia się społeczeństw stanowi istotne wyzwanie dla krajów Unii Europejskiej. W napływie emigrantów z młodszych regionów świata - głównie Azji i Afryki - dostrzega się sposobu na uzupełnienie malejących zasobów pracy, co prowadzi do wzrostu obaw w zakresie możliwości ich integracji w wymiarze międzypokoleniowym ze społecznościami przyjmującymi. Jednocześnie upatruje się korzyści z migracji seniorów oraz możliwości kształtowania gospodarek regionalnych i lokalnych tak by sprzyjały zaspokajaniu ich potrzeb. Celem opracowania jest przybliżenie koncepcji ageizmu (dyskryminacji ze względu na wiek) w formie (...) zwielokrotnionej, zarządzania różnorodnością, polityki kreatywności oraz związków wielokulturowości z konstruowaniem srebrnych gospodarek. Podsumowanie zawiera potencjalne kierunki dalszych badań nad wielokulturowymi aspektami srebrnej gospodarki. ** Process of ageing is important challenge for European Union countries. Influx of immigrants from younger regions of the world - mainly in Asia and Africa - is considered to be a way of supplementing dwindling labour resources, which leads to an increase in concern for their possible inclusion in the intergenerational dimension of the host communities. At the same time sees the benefits of migration and seniors opportunities to develop regional economies and encourage local authorities in order to meet their needs. Aim of this paper is to present concepts of multiple age discrimination, diversity management, creativity policy and relationships of multicultural society with construction of silver economies. Summary contains potential directions for further research on multicultural aspects of silver economy. (shrink)