This collection brings together fourteen contributions by authors from around the globe. Each of the contributions engages with questions about how local and global bioethical issues are made to be comparable, in the hope of redressing basic needs and demands for justice. These works demonstrate the significant conceptual contributions that can be made through feminists' attention to debates in a range of interrelated fields, especially as they formulate appropriate responses to developments in medical technology, global economics, population shifts, and poverty.

Trong ngày nghỉ cuối tuần (đúng Chủ Nhật), cũng lại là ngày cuối cùng của năm 2023 (31-12), bài báo của chúng tôi (đồng tác giả còn có TS. Nguyễn Hồng Sơn của Văn phòng Trung ương Đảng, và TS. Nguyễn Minh Hoàng của ĐH Phenikaa) đã lên trang, và có thể truy cập toàn văn trên trang web của Tạp chí Cộng sản.

Trong một thế giới đang phải vật lộn với nhu cầu cấp thiết chống lại biến đổi khí hậu, các quốc gia đã đưa ra những cam kết quan trọng nhằm giảm khí thải và tác động đến môi trường. Những cam kết này rất cần thiết để đạt được các mục tiêu do Thỏa thuận Paris đặt ra, nhằm hạn chế sự nóng lên toàn cầu ở mức dưới 2°C. Mặc dù các cam kết được đưa ra, nhưng tình (...) hình vẫn không mấy khả quan khi tổng lượng phát thải liên tục đạt đỉnh mới từ 1990. Năm 2023 đã ghi nhận mức băng biển ở Nam Cực thấp nhất từ trước đến nay, trong khi đó Cơ Quan Năng lượng Quốc tế dự đoán rằng lượng khí thải CO2 sẽ lại tiếp tục đạt mức cao kỷ lục trong năm 2023 và vẫn chưa thể xác định được mức đỉnh rõ ràng. Cùng với đó là sự xuất hiện của hàng loạt các rủi ro và thách thức có thể khiến các quốc gia lùi bước, thậm chí thất bại, trong việc thực hiện các cam kết khí hậu. Bài viết này sẽ xem xét một số rủi ro và thách thức chính có khả năng làm cản trở các mục tiêu giảm phát thải như đã cam kết. Những thông tin này sẽ có giá trị cảnh báo các khó khăn mà các quốc gia đã, đang, và sẽ phải đối mặt để thực hiện các cam kết khí hậu của mình. (shrink)

Chỉ còn một vài ngày nữa cả nước ta sẽ đón chào ngày lễ Quốc tế Lao động 1/5. Sẽ thật ý nghĩa khi ta kiểm đếm và nhìn lại các tác động và giá trị của thành quả lao động trước đây, để từ đó tạo động lực cùng hướng tới tương lai hăng say lao động.

Tháng 3-2022, Tạp chí Kinh tế và Dự báo đăng bài có tiêu đề “Suy ngẫm về trí thức tinh hoa” của TS Khúc Văn Quý, Đại học Quốc gia Hà Nội. Hình ảnh đầu bài báo như dưới đây.

Tác giả Vương Quân Hoàng (Trung tâm Nghiên cứu Xã hội Liên ngành ISR, trường Đại học Phenikaa) vừa có bài viết quan điểm trên tạp chí Nature về việc làm thế nào để việc rút bài báo khoa học trở nên minh bạch hơn, mang lại lợi ích cho bản thân nhà khoa học bị rút bài cũng như cộng đồng khoa học.

Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa chưa có tiền lệ trong lịch sử. Đó là nền kinh tế vừa mang những nét tương đồng với kinh tế thị trường nói chung lại vừa mang những điểm khác biệt, riêng có là theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

Nghiên cứu này nhằm đánh giá các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng BBTTMT của sinh viên tại Hà Nội. Kết quả cho thấy, Chuẩn đạo đức cá nhân, Kỳ vọng về cuộc sống tốt đẹp cho thế hệ tương lai, Thái độ đối với BBTTMT và Chuẩn chủ quan đều có tác động đáng kể đến Ý định sử dụng BBTTMT. Từ kết quả nghiên cứu, một số kiến nghị đã được đề xuất để thúc đẩy (...) việc sử dụng BBTTMT, góp phần cải thiện môi trường và phát triển bền vững. -/- [This study aims to evaluate the factors affecting the intention to adopt environmentally friendly packaging among students in Hanoi. Findings underscore that impact the intention to adopt environmentally friendly packaging. In light of these insights, several recommendations have been proposed to promote the use of environmentally friendly packaging, contributing to environmental improvement and sustainable development.]. (shrink)

Thông qua dữ liệu khảo sát đối với 310 khách hàng trẻ tuổi tại Hà Nội, bài viết tập trung vào việc nghiên cứu những yếu tố tác động đến ý định mua lại mỹ phẩm của khách hàng trẻ tuổi tại Hà Nội thông qua việc xác định các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng – yếu tố trung gian tác động đến ý định mua lại. Kết quả nghiên cứu đã chỉ ra, có 4 yếu tố (...) của chất lượng dịch vụ sàn thương mại điện tử (TMĐT) tác động tới sự hài lòng của khách hàng là: Dịch vụ khách hàng, Thực hiện đơn hàng, Thiết kế website và Tính bảo mật. Bên cạnh đó, sự hài lòng của khách hàng là yếu tố trực tiếp ảnh hưởng đến ý định mua lại mỹ phẩm của khách hàng trẻ tuổi tại Hà Nội. (shrink)

Môi trường tự nhiên của trái đất đang phải đối mặt với nhiều thách thức và nguy cơ do hành động con người gây ra. Trong một số trường hợp, các nỗ lực bảo vệ môi trường có thể không chỉ không đem lại lợi ích cho môi trường mà còn gây ra những thảm hoạ nghiêm trọng. Bài luận này sẽ điểm qua một số ví dụ cụ thể về thảm họa môi trường đã xảy ra trong quá khứ (...) do hành động bảo vệ môi trường của con người nhưng lại sai lầm. (shrink)

Trong một số trường hợp, các nỗ lực bảo vệ môi trường có thể không chỉ không đem lại lợi ích cho môi trường, mà còn gây ra những thảm họa nghiêm trọng.

Dựa trên dữ liệu thu thập là giá đóng cửa của cổ phiếu Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (VNM) theo ngày, từ ngày 31/8/2016 đến ngày 14/9/2020, bao gồm 989 quan sát được sử dụng đo lường sự biến động của giá cổ phiếu và lợi suất ngày. Từ đó sử dụng mô hình ARCH-GARCH để dự báo lợi suất của cổ phiếu VNM. Chuỗi lợi suất theo ngày của VNM tuân theo quy luật phân phối chuẩn và (...) có tính dừng. Kết quả nghiên cứu cho thấy mô hình GARCH(1,1) phù hợp để tiến hành dự báo tỷ suất của cổ phiếu VNM. Những biến động trong quá khứ của thị trường có thể được lặp lại trong hiện tại và nghiên cứu dự báo những biến động của thị trường góp phần cung cấp dữ liệu quan trọng trong việc quyết định phân bổ tài sản, quản lý rủi ro và quản lý các danh mục đầu tư cho các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam. (shrink)

Bài viết sử dụng mô hình GARCH để mô hình hóa và thực hiện dự báo cho chỉ số VNIndex, chỉ số đại diện cho thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam. Kết quả thống kê cho thấy, mô hình phù hợp nhất để khái quát hóa sự biến động của VNIndex là GARCH (1,1). -/- Kết quả giả lập cũng cho biết, ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 (đợt 1) lên TTCK Việt Nam là rất lâu dài, khả năng (...) cao để thị trường có thể phục hồi trở lại như trước đại dịch cần khoảng thời gian là 3 năm 3 tháng. (shrink)

Tác giả Vương Quân Hoàng (Trung tâm Nghiên cứu Xã hội Liên ngành ISR, trường Đại học Phenikaa) vừa có bài viết quan điểm trên tạp chí Nature về việc làm thế nào để việc rút bài báo khoa học trở nên minh bạch hơn, mang lại lợi ích cho bản thân nhà khoa học bị rút bài cũng như cộng đồng khoa học.

Tác giả Vương Quân Hoàng (Trung tâm Nghiên cứu Xã hội Liên ngành ISR, trường Đại học Phenikaa) vừa có bài viết quan điểm trên tạp chí Nature về việc làm thế nào để việc rút bài báo khoa học trở nên minh bạch hơn, mang lại lợi ích cho bản thân nhà khoa học bị rút bài cũng như cộng đồng khoa học.

Trong một số mới xuất bản của PNAS (Viện hàn lâm khoa học Hoa Kỳ), các nhà nghiên cứu thuộc Florida Atlantic University đã công bố một nghiên cứu công phu, phát hiện thời điểm trỗi dậy của “cái biết có ý thức” (conscious awareness), một ý niệm rất quan trọng đối với quá trình nhận thức và phát triển ý thức của con người. Một ý nghĩa rất sâu sắc của kết quả nghiên cứu này có liên quan tới (...) thế giới tự nhiên, đa dạng sinh thái, và thời gian con người có thể trở nên khỏe mạnh tinh thần khi sống giữa thiên nhiên, tới mức tác giả Weir viết trên Monitor on Psychology [6]: “Thậm chí chỉ âm thanh của tự nhiên cũng có tính chất phục hồi sinh lực”. Như thế, những nỗ lực của con người bảo tồn không gian thiên nhiên, môi sinh và sự đa dạng sinh học, kiểu hình sự sống, cũng chính là bảo tồn nguồn gốc nhận thức, trí khôn, tiếp cận xử lý thông tin, mà những bạn trẻ 3 tháng tuổi trong nghiên cứu đã giúp chúng ta dần hiểu ra. Khi những thông tin từ môi trường được tiếp nhận, xây dựng, lưu trữ, và mở rộng thành các phạm vi ảnh hưởng chủ quan (subjective sphere of influence) trong tâm trí, nó sẽ giúp ta thực hiện các suy nghĩ và hành động có nhận thức rõ ràng, chuẩn xác, và hiệu quả hơn. Đây có lẽ cũng là cách chúng ta học hỏi và xây dựng hệ văn hóa, cũng như tiếp nhận tri thức và tạo ra sự đổi mới sáng tạo trong các khía cạnh của cuộc sống, cụ thể là khoa học công nghệ. Cho nên giá trị thật của không gian thiên nhiên, môi sinh và sự đa dạng sinh học, kiểu hình sự sống rõ ràng không thể nào chỉ tương đương với các món “khoái khẩu” hoặc là doanh số bán vé, thu dịch vụ khách tham quan tại các khu vực bảo tồn được. (shrink)

Một ước lượng gần đây cho rằng, thị trường thức ăn côn trùng toàn cầu sẽ đạt giá trị 9,6 tỷ USD vào năm 2030, một con số lớn khó tưởng tượng. (Kinh tế & Dự báo; ngày 23-9-2023).

Chặng đường vượt qua khủng hoảng đại dịch Covid-19 còn rất nhiều chông gai và cuốn “Kinh tế Việt Nam: Thăng trầm và Đột phá” là một thước phim lịch sử quý giá, vẫn còn nguyên giá trị giúp chúng ta có thể vững tâm tin tưởng vào chu kỳ thế tục, Xuân, Hạ, Thu, Đông… rồi lại Xuân.

Các nhà nghiên cứu thuộc Florida Atlantic University đã công bố một nghiên cứu công phu, phát hiện thời điểm trỗi dậy của “cái biết có ý thức” (Tạp chí Kinh tế và Dự báo; ngày 30-09-2023).

Với 9 tỷ cư dân Trái Đất vào năm 2030, đảm bảo protein là một công việc khó khăn. Đồng thời, việc chăn nuôi gia súc lấy thịt cũng trở nên thách thức do làm gia tăng khí nhà kính trong khí quyển. Do đó, gần đây, các thông tin quốc tế về ăn côn trùng như nguồn dinh dưỡng ngày càng nhiều hơn. Ăn côn trùng không lạ ở Việt Nam. Cà cuống hay bò cạp ngày nay là các (...) món đặc sản, đắt tiền. Nhưng bình dân hơn như dế và châu chấu cũng không còn là món dễ kiếm nữa. Tuy vậy, ở bình diện quốc tế, ăn côn trùng là cả một mặt trận truyền thông, ở đó, thông tin đôi khi trái chiều và xu hướng ăn côn trùng như thực phẩm chưa hình thành. (shrink)

Báo Khoa học & Phát triển ngày 23-2 đăng một bài ngắn nhưng thú vị và rất giá trị của TS Phạm Hiệp, viết về trải nghiệm và suy ngẫm qua nhận biết những phát kiến mới, nhỏ (nhưng “hạt tiêu”) trong công việc nghiên cứu khoa học.Bài viết rõ ràng phản ánh một dáng điệu tăng trưởng tư duy trong tổng thể tiếp cận nhận thức luận, một trong ba trụ cột quan trọng của triết học khoa học. Trong (...) bài viết ngắn để tiếp dòng suy nghĩ của TS Phạm Hiệp, bàn tiếp về tính “động” của thể trạng nhỏ (từ quan sát “tĩnh”) là việc đáng làm, tôn tạo tiếp giá trị bài vừa nói trên Khoa học và Phát triển. Qua đó, chân dung của thực tế tương lai có thể sẽ rất khác, mặc dù chỉ bắt đầu nho nhỏ mà thôi. (shrink)

Theo báo cáo của các quan chức động vật hoang dã Hoa Kỳ, vụ phóng tàu Starship đã để lại sự tàn phá nặng nề đối với môi trường địa phương. (Tạp chí Kinh tế và Dự báo; ngày 28-9-2023).

Sự tiến bộ nhanh chóng của các nền tảng Công nghệ Thông tin (CNTT) và ngôn ngữ lập trình đã làm thay đổi hình thái vận động và phát triển của xã hội loài người. Không gian mạng và các tiện ích đi kèm ngày càng được mở rộng, dẫn đến sự chuyển dịch dần từ đời sống trong thế giới thực sang đời sống trong thế giới ảo (còn gọi là không gian mạng hay không gian số). Trong bối (...) cảnh các hoạt động kinh tế và xã hội ngày càng được kết nối tốt hơn thông qua IoT, và sắp tới đây là tiềm năng tích hợp AI vào hầu như mọi mặt của đời sống ở cả thế giới thực và thế giới ảo, thì không chỉ cá nhân, mà cả doanh nghiệp và quốc gia cũng sẽ phải đối mặt với các thách thức chưa từng có tiền lệ đối với rủi ro về an ninh thông tin. Sự mở rộng và phát triển của các Mô hình Xử lý Ngôn ngữ Tự nhiên (Natural Language Processing – NLP) và Mô hình Ngôn ngữ Lớn (Large Language Model – LLM) thể hiện những đặc điểm giống con người về lập luận, nhận thức, sự chú ý và sáng tạo đã giúp con người vượt qua rào cản về khả năng vận hành. Đi kèm với các tiềm năng to lớn của AI là những lỗ hổng bảo mật mới và các rủi ro về an ninh thông tin phức tạp hơn. Khi xã hội vẫn đang cố gắng chuyển mình sang giai đoạn mới để có thể thích ứng với sự biến đổi công nghệ, cuộc cách mạng AI lại tiếp tục diễn ra đòi hỏi chúng ta phải suy nghĩ lại quỹ đạo của quá trình chuyển đổi xã hội vì nó có thể làm trầm trọng hơn các rủi ro an ninh thông tin được trình bày ở trên. Cụ thể, xã hội cần tiến hóa như thế nào để có thể bắt kịp với sự biến đổi mang tính đột phá tạo ra bởi làn sóng công nghệ AI hiện nay? Làm sao để quản lý và tận dụng sức mạnh của chúng trong khi vẫn đảm bảo được an ninh thông tin khi không gian và thời gian sống trong thế giới ảo của chúng ta ngày càng tăng? Các câu hỏi này sẽ được trả lời thông qua bài viết. (shrink)

Sự tiến bộ nhanh chóng của các nền tảng Công nghệ Thông tin (CNTT) và ngôn ngữ lập trình đã làm thay đổi hình thái vận động và phát triển của xã hội loài người. Không gian mạng và các tiện ích đi kèm ngày càng được mở rộng, dẫn đến sự chuyển dịch dần từ đời sống trong thế giới thực sang đời sống trong thế giới ảo (còn gọi là không gian mạng hay không gian số). Sự mở (...) rộng và phát triển của các Mô hình Xử lý Ngôn ngữ Tự nhiên (Natural Language Processing – NLP) và Mô hình Ngôn ngữ Lớn (Large Language Model – LLM) thể hiện những đặc điểm giống con người về lập luận, nhận thức, sự chú ý và sáng tạo đã giúp con người vượt qua rào cản về khả năng vận hành. Đi kèm với các tiềm năng to lớn của AI là những lỗ hổng bảo mật mới và các rủi ro về an ninh thông tin phức tạp hơn. Khi xã hội vẫn đang cố gắng chuyển mình sang giai đoạn mới để có thể thích ứng với sự biến đổi công nghệ, cuộc cách mạng AI lại tiếp tục diễn ra đòi hỏi chúng ta phải suy nghĩ lại quỹ đạo của quá trình chuyển đổi xã hội vì nó có thể làm trầm trọng hơn các rủi ro an ninh thông tin được trình bày ở trên. Cụ thể, xã hội cần tiến hóa như thế nào để có thể bắt kịp với sự biến đổi mang tính đột phá tạo ra bởi làn sóng công nghệ AI hiện nay? Làm sao để quản lý và tận dụng sức mạnh của chúng trong khi vẫn đảm bảo được an ninh thông tin khi không gian và thời gian sống trong thế giới ảo của chúng ta ngày càng tăng? Phần một của bài viết sẽ bàn về các vấn đề và rủi ro ảnh hưởng đến an ninh thông tin trong kỷ nguyên AI, cũng như là vai trò, lợi thế, và cơ hội của việc vận dụng AI cho mục đích đảm bảo an ninh thông tin. (shrink)

Đi ngược lại với xu hướng thời trang nhanh này chính là Canada Goose - một thương hiệu thời trang cao cấp của Canada, vốn nổi tiếng với những hoạt động bảo vệ môi trường của mình từ những ngày đầu thành lập.

LTS: Khoa học mở, bao gồm các hợp phần tạp chí mở, dữ liệu mở, phần mềm mở, tài liệu khoa học mở… đang là xu hướng diễn ra ngày càng mạnh trên thế giới. Tại Việt Nam, khoa học mở đã được Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam tiên phong giới thiệu trong một vài năm gần đây. -/- Trong bài viết gốc bằng Tiếng Anh, có tiêu đề "How to move open science from the (...) periphery to the centre", đăng trên University World News ngày 19/11/2022, tác giả Phạm Hiệp đã tổng kết lại sự phát triển của khoa học mở Việt Nam trong hơn một thập kỷ vừa qua. Bản dịch do giải pháp AI (trí tuệ nhân tạo) do Nhóm nghiên cứu Reduvation (Trường Đại học Thành Đô) phối hợp với HTEcom phát triển và thực hiện. (shrink)

Rừng là một phần cực kỳ quan trọng của hệ sinh thái Trái đất và con người. Rừng chiếm 75% tổng sản lượng sơ cấp của sinh quyển Trái đất và chứa 80% sinh khối thực vật của Trái đất. Sản lượng sơ cấp ròng rừng cung cấp ước tính là 21,9 gigaton (GT) sinh khối mỗi năm đối với rừng nhiệt đới, 8,1 GT đối với rừng ôn đới và 2,6 GT đối với rừng phương Bắc (1). Đất và (...) rừng luôn có mối liên hệ nội tại. Trong hàng triệu năm, đất đã cung cấp nền tảng cần thiết cho toàn bộ hệ sinh thái rừng phát triển. Ở chiều ngược lại, rừng giúp đảm bảo sự màu mỡ của đất cho thực vật tiếp tục sinh trưởng và phát triển, tạo điều kiện cho sản xuất nông nghiệp. (shrink)

Tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc ngày 24-11-2021, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã phát biểu: “Phát huy cao độ những giá trị văn hóa, sức mạnh và tinh thần cống hiến của mọi người Việt Nam, tạo nguồn lực nội sinh và động lực đột phá để thực hiện thành công mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2025, 2030, tầm nhìn 2045 mà Đại hội XIII của Đảng đã đề ra”. Xây dựng một hệ thống (...) các giá trị văn hóa có tính toàn cầu đối với vấn đề bảo vệ môi trường sinh thái, làm cho mọi quốc gia, mọi người hiểu và đánh giá đúng về vai trò của các giá trị văn hóa, đó là yếu tố quyết định thái độ và hành vi ứng xử của con người với môi trường và xã hội nhằm giữ vững một hệ sinh thái cân bằng và bền vững cho tương lai. Đó cũng là mục tiêu phát triển bền vững đất nước mà Đảng và Nhà nước ta hướng đến. (shrink)

Sự tiến bộ nhanh chóng của các nền tảng Công nghệ Thông tin (CNTT) và ngôn ngữ lập trình đã làm thay đổi hình thái vận động và phát triển của xã hội loài người. Không gian mạng và các tiện ích đi kèm ngày càng được mở rộng, dẫn đến sự chuyển dịch dần từ đời sống trong thế giới thực sang đời sống trong thế giới ảo (còn gọi là không gian mạng hay không gian số). Sự mở (...) rộng và phát triển của các Mô hình Xử lý Ngôn ngữ Tự nhiên (Natural Language Processing – NLP) và Mô hình Ngôn ngữ Lớn (Large Language Model – LLM) thể hiện những đặc điểm giống con người về lập luận, nhận thức, sự chú ý và sáng tạo đã giúp con người vượt qua rào cản về khả năng vận hành. Đi kèm với các tiềm năng to lớn của AI là những lỗ hổng bảo mật mới và các rủi ro về an ninh thông tin phức tạp hơn. Khi xã hội vẫn đang cố gắng chuyển mình sang giai đoạn mới để có thể thích ứng với sự biến đổi công nghệ, cuộc cách mạng AI lại tiếp tục diễn ra đòi hỏi chúng ta phải suy nghĩ lại quỹ đạo của quá trình chuyển đổi xã hội vì nó có thể làm trầm trọng hơn các rủi ro an ninh thông tin được trình bày ở trên. Cụ thể, xã hội cần tiến hóa như thế nào để có thể bắt kịp với sự biến đổi mang tính đột phá tạo ra bởi làn sóng công nghệ AI hiện nay? Làm sao để quản lý và tận dụng sức mạnh của chúng trong khi vẫn đảm bảo được an ninh thông tin khi không gian và thời gian sống trong thế giới ảo của chúng ta ngày càng tăng? Bài viết này sẽ giúp làm sáng tỏ và trả lời các câu hỏi này. (shrink)

Sự tiến bộ nhanh chóng của các nền tảng Công nghệ Thông tin (CNTT) và ngôn ngữ lập trình đã làm thay đổi hình thái vận động và phát triển của xã hội loài người. Không gian mạng và các tiện ích đi kèm ngày càng được mở rộng, dẫn đến sự chuyển dịch dần từ đời sống trong thế giới thực sang đời sống trong thế giới ảo (còn gọi là không gian mạng hay không gian số). Sự mở (...) rộng và phát triển của các Mô hình Xử lý Ngôn ngữ Tự nhiên (Natural Language Processing – NLP) và Mô hình Ngôn ngữ Lớn (Large Language Model – LLM) thể hiện những đặc điểm giống con người về lập luận, nhận thức, sự chú ý và sáng tạo đã giúp con người vượt qua rào cản về khả năng vận hành. Đi kèm với các tiềm năng to lớn của AI là những lỗ hổng bảo mật mới và các rủi ro về an ninh thông tin phức tạp hơn. Khi xã hội vẫn đang cố gắng chuyển mình sang giai đoạn mới để có thể thích ứng với sự biến đổi công nghệ, cuộc cách mạng AI lại tiếp tục diễn ra đòi hỏi chúng ta phải suy nghĩ lại quỹ đạo của quá trình chuyển đổi xã hội vì nó có thể làm trầm trọng hơn các rủi ro an ninh thông tin được trình bày ở trên. Cụ thể, xã hội cần tiến hóa như thế nào để có thể bắt kịp với sự biến đổi mang tính đột phá tạo ra bởi làn sóng công nghệ AI hiện nay? Làm sao để quản lý và tận dụng sức mạnh của chúng trong khi vẫn đảm bảo được an ninh thông tin khi không gian và thời gian sống trong thế giới ảo của chúng ta ngày càng tăng? Phần hai và cũng là phần cuối của bài viết sẽ giúp làm sáng tỏ cách con người tương tác với AI và các quyền tự do vận dụng AI cho mục đích cá nhân có ảnh hưởng như thế nào đối với an ninh thông tin trên không gian mạng, cũng như là vai trò của chính phủ, doanh nghiệp, và người dân trong việc đảm bảo an ninh thông tin. (shrink)

Vào ngày 19/4/2024 vừa qua, Tuyên bố New York về Ý thức của Động vật đã được công bố tại một hội nghị "Khoa học Mới nổi về Ý thức của Động vật" được tổ chức tại Đại học New York. Tuyên bố New York là một nỗ lực để thể hiện sự đồng thuận của giới khoa học về sự tồn tại trải nghiệm ý thức ở tất cả các loài có xương sống (bao gồm tất cả các loài (...) bò sát, lưỡng cư và cá) và nhiều loài không xương sống (bao gồm, ít nhất là, các loài mực ống, giáp xác mười chân và côn trùng). Về mặt khoa học, Tuyên bố New York là một bước tiến bộ lớn cho nhân loại, nhưng nó cũng sẽ khiến cho nhiều người có ý thức hơn về các thách thức đạo đức liên quan đến động vật có trải nghiệm ý thức. Bài viết này sẽ bàn về các cách tiếp cận triết học đối với vấn đề đạo đức của việc giết các sinh vật có tri giác để từ đó chỉ ra nan đề đạo đức đang hiện hữu trong xã hội loài người: Để duy trì sự tồn tại của con người, loài được xem là có đạo đức, thì chúng ta lại vi phạm đạo đức của chính chúng ta, là sát sinh các loài có giá trị nội tại, ý thức, hay tri giác khác. Nan đề đạo đức này đã tồn tại trong xã hội loài người từ rất lâu trước đây. Nhiều giải pháp đã được đề xuất và ứng dụng vào thực tế nhầm giải quyết nan đề này, như cách tiếp cận bất bạo lực và ăn chay của Phật giáo, việc áp dụng luật Hồi giáo và các nghi lễ thiêng liêng đối với động vật trong Hồi giáo, các phòng trào đòi quyền cho động vật và thực hiện tuyệt chủng tự nguyện ở các nước phương Tây, hay chế biến thịt sử dụng tế bào động vật. Tuy nhiên, dù cách nào đi nữa thì hiện nay chúng ta vẫn chưa thể hoàn toàn giải quyết được nan đề đạo đức, đó là các sinh vật có tri giác vẫn tiếp tục bị giết vì sự sinh tồn của con người. Chúng tôi cho rằng giải pháp khả thi nhất hiện nay đó là thay đổi văn hóa tiêu dùng thực phẩm ở hiện tại, xây dựng các giá trị văn hóa thặng dư sinh thái, và thúc đẩy các giải pháp hòa bình. (shrink)

Trong nghị sự khẩn trương thúc đẩy nhịp độ phát triển kinh tế đầu Xuân 2024, ngày 28-2 báo chí kinh tế Việt Nam đồng loạt đưa tin về sự kiện Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tham dự chỉ đạo tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ phát triển thị trường chứng khoán (TTCK) 2024. Một thông điệp được đặc biệt chú ý là quyết tâm nâng hạng TTCK Việt Nam từ cận biên lên mới nổi trong (...) năm 2025, nhằm nhấn mạnh vai trò thiết yếu của TTCK với nền kinh tế, đồng thời cũng là yêu cầu khách quan của công cuộc xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. Ông nhấn mạnh: “Tóm lại, phát triển TTCK công khai, minh bạch, an toàn, toàn diện, bao trùm, lành mạnh, hội nhập, bền vững, hiệu quả; bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của các chủ thể liên quan.”. (shrink)

Thức ăn đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong cuộc sống. Nó không chỉ cung cấp năng lượng và chất dinh dưỡng cho sự sống và phát triển của con người, mà đôi khi nó còn là hình thức để con người đạt thỏa mãn các nhu cầu văn hóa và xã hội. Việc dân số toàn cầu đang gia tăng nhanh chóng qua từng năm, thức ăn lại ngày càng trở nên quan trọng để đảm bảo an ninh (...) lương thực. Tuy nhiên, các hoạt động nông nghiệp và sử dụng đất đai cho sản xuất thực phẩm là một trong những nguồn phát thải nhà kính chính, góp phần làm biến đổi khí hậu. (shrink)

Đất và rừng luôn có mối liên hệ nội tại. Trong hàng triệu năm, đất đã cung cấp nền tảng cần thiết cho toàn bộ hệ sinh thái rừng phát triển. Ở chiều ngược lại, rừng giúp đảm bảo sự màu mỡ của đất cho thực vật tiếp tục sinh trưởng và phát triển, tạo điều kiện cho sản xuất nông nghiệp.

Chim bói cá thường được nhắc đến qua những đoạn hội thoại đùa, mang tính sảng khoái sau các công việc nghiên cứu nghiêm túc, tức là tốn sức làm và nghĩ. Đùa vừa làm giãn tinh thần, cũng lại có thể mang đến năng lượng suy nghĩ tiếp. Cứ căng thẳng mãi sẽ rất chóng cạn kiệt sức. Vậy nên năm ngoái, mới có bài trên báo Khoa học & Phát triển.

Tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc ngày 24-11-2021, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã phát biểu: “Phát huy cao độ những giá trị văn hóa, sức mạnh và tinh thần cống hiến của mọi người Việt Nam, tạo nguồn lực nội sinh và động lực đột phá để thực hiện thành công mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2025, 2030, tầm nhìn 2045 mà Đại hội XIII của Đảng đã đề ra”. Xây dựng một hệ thống (...) các giá trị văn hóa có tính toàn cầu đối với vấn đề bảo vệ môi trường sinh thái, làm cho mọi quốc gia, mọi người hiểu và đánh giá đúng về vai trò của các giá trị văn hóa, đó là yếu tố quyết định thái độ và hành vi ứng xử của con người với môi trường và xã hội nhằm giữ vững một hệ sinh thái cân bằng và bền vững cho tương lai. Đó cũng là mục tiêu phát triển bền vững đất nước mà Đảng và Nhà nước ta hướng đến. (shrink)

Xét trên phương diện ngôn ngữ, phương trình là một loại ngôn ngữ cô đọng. Bản chất các phương trình cho phép khai triển các thuật toán, nhờ vào logic của nghiệm, qua một số bước hữu hạn (nếu có nghiệm) hoặc xấp xỉ. Tôi có vài kỷ niệm với vài phương trình. Lúc cuối năm này rảnh rỗi ghi chép lại, theo hướng dẫn của ông bác Ngô Bảo Châu, kẻo sau quên.

Trong ghi chép ngắn, chúng tôi đưa sớm ra một số suy nghĩ về việc xây dựng văn hóa phụng sự môi trường, xuất phát từ một góc nhìn gần gũi với hoạt động văn hóa, nghệ thuật. Đó là góc nhìn từ lối sống của một tập hợp, có lẽ hiện nay khá bé, những nhân vật được yêu mến bởi dông đảo công chúng khán giả, thông qua các vai diễn trên màn ảnh. Họ hay được gọi bằng (...) danh xưng rất đặc trưng văn chương, báo chí là những “minh tinh màn bạc”. Những suy nghĩ này có nguồn gốc từ thực tế quan sát được cho thấy, đôi khi những thứ gọi là “lạ đời” chẳng qua chỉ mang ý nghĩa không được số đông thực hành mà thôi. Nó không hoàn toàn mang ý nghĩa sai lạc, hay phản logic, hay trái đạo lý. Thậm chí có thể ngược lại, chưa chắc cái được số đông thực hành có nghĩa là đúng đắn, logic hay hợp đạo lý! (shrink)

Mùa xuân, đất trời dậy sự sống. Từ đồng bằng tới vùng núi cao của đất nước ta, khắp nơi muôn hoa đua sắc. Trong số những người Việt quan tâm tới tiến triển khoa học nước nhà, trước đà bứt phá công nghệ khoa học vũ bão của thế giới, vẫn có những cành mai mỗi ngày lại đơm những nụ hoa hiến dâng cho cuộc sống. Cảm ơn những tác giả đã dành thời gian đặt bút để mang (...) chúng đến với cuộc đời. (shrink)

Trong thảo luận ngắn này, xin giới thiệu lại một bài điều tra tổng hợp về trường hợp cơ quan quản lý Scotland đã thống nhất với ý kiến của các đại diện công nghiệp nuôi trồng-chế biến cá hồi nhằm nới lỏng kiểm soát hóa chất diệt ký sinh, vốn được biết là độc hại (gọi chung là pesticide), có tên emamectin. Cụ thể các giới hạn sử dụng được nới lỏng để tăng 23 lần, sau các “thương thảo (...) trong bóng tối” với đại diện giới chủ. Bài báo đăng trên Ferret, ngày 21-5-2023, ký tên tác giả R. Edwards. (shrink)

Hiện tượng băng tan ở Nam Cực đang ngày càng nguy hiểm với sức khỏe Trái Đất nói chung, và các cộng đồng cư dân bao gồm cả con người nói riêng. Nghe thì xa xôi vậy, nhưng tác động đang trở nên gần hơn bao giờ hết. Về mặt chu kỳ thời tiết, theo quy luật tự nhiên, giai đoạn hiện nay đáng ra phải là thời kỳ Trái Đất dịu mát đi. Thế nhưng trên thực tế, nhiệt độ (...) lại đang gia tăng. Suốt ba thập niên vừa qua, nhiệt độ Trái Đất liên tục tăng ở các mức kỷ lục chưa từng thấy kể từ khi dữ liệu bắt đầu được thống kê. (shrink)

Thức ăn đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong cuộc sống. Nó không chỉ cung cấp năng lượng và chất dinh dưỡng cho sự sống và phát triển của con người, mà đôi khi nó còn là hình thức để con người đạt thỏa mãn các nhu cầu văn hóa và xã hội [1]. Việc dân số toàn cầu đang gia tăng nhanh chóng qua từng năm, thức ăn lại ngày càng trở nên quan trọng để đảm bảo an (...) ninh lương thực. Tuy nhiên, các hoạt động nông nghiệp và sử dụng đất đai cho sản xuất thực phẩm là một trong những nguồn phát thải nhà kính chính, góp phần làm biến đổi khí hậu. (shrink)

Thời gian trôi qua, Trái Đất nghe tin nóng lên ghê lắm. Bọn bói cá ở ngoài đê Sông Hồng thỉnh thoảng báo tin nước cạn, cá gầy. Bây giờ ngẫm lại Bói Cá thấy nguy hiểm thật. Ngài tăng cường tìm hiểu, mà phải tin tức khoa học nghiêm chỉnh nhé. Một đội tinh nhuệ, thạo tin, gồm Cò, Chim Sâu, Chim Sẻ, Chào Mào, v.v.., được lập ra để báo cáo tình hình nguy cấp.

Trong bối cảnh nhận thức về các vấn đề môi trường như biến đổi khí hậu ngày càng tăng, xu hướng định nghĩa lại khái niệm “phát triển bền vững” ngày càng rõ nét hơn. Sự biến đổi này được thể hiện thông qua các dự án phục hồi môi trường và bảo tồn, như các sáng kiến kiến tạo lại các vùng thiên nhiên hoang dã.

Tưởng thế là tận cùng sung sướng, nhưng lại có ông người tử tế đẩu đâu, tác giả luận án tiến sỹ, lại thêm ưu ái cho BC dọn vào villa bự oách ở Nhật Bản chứ, lúc mời vào còn loan báo hẳn hoi.

TTCT - Những đứa trẻ thuộc thế hệ Alpha (sinh từ năm 2011-2025) khi vừa chào đời đã được bủa vây bởi công nghệ. Chính vì thế, nhu cầu về ứng dụng công nghệ trong học tập không chỉ dừng lại ở công cụ lưu trữ, giao tiếp thông thường, mà trở nên bao trùm và ranh giới giữa học tập, giải trí và việc thể hiện lối sống bị xóa nhòa.

Thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam khai trương vào ngày 20/7/2000 và chính thức hoạt động từ ngày 28/7/2000 sau nhiều năm chuẩn bị. Trải qua nhiều biến động, cho đến nay, thị trường chứng khoán Việt Nam ngày càng được hoàn thiện phù hợp với xu thế phát triển và nhu cầu của nhà đầu tư. Để tìm kiếm lợi nhuận và xác định được mức rủi ro, nhà đầu tư cũng như nhà quản lý cần có những (...) kiến thức cơ bản, chính xác và cập nhật về thị trường chứng khoán. Do đó việc phân tích đầu tư chứng khoán luôn là vấn đề đặt lên hàng đầu. Phân tích đầu tư chứng khoán thường tập trung vào hai vấn đề chính: một là phân tích, dự báo và đánh giá xu hướng giá của cổ phiếu, hai là phân tích đo lường rủi ro trong quá trình đầu tư, từ đó đưa ra các kịch bản và chiến lược đầu tư phù hợp. Trong thực tế, nhà đầu tư cũng như nhà quản lý luôn đặt câu hỏi ‘‘Làm sao dự đoán được xu hướng cũng như sự biến động của giá cổ phiếu? Làm sao đánh giá được mức độ rủi ro có thể xảy ra với mỗi danh mục đầu tư để từ đó xây dựng chiến lược đầu tư phù hợp sao cho mang lại lợi nhuận cao và phòng tránh được rủi ro?”. Có rất nhiều nghiên cứu, phân tích về chuỗi giá cổ phiếu đã được thực hiện nhằm tìm lời giải đáp thỏa đáng cho các vấn đề trên. Thực tế cho thấy, giá của các cổ phiếu trên thị trường luôn luôn thay đổi theo thời gian. Điều này đem đến nhiều cơ hội tìm kiếm lợi nhuận nhưng cũng tiềm ẩn rất nhiều rủi ro cho các nhà đầu tư khi tham gia vào thị trường này. Việc hiểu biết và dự đoán được xu hướng biến động giá của các cổ phiếu cũng như dự đoán được khả năng lỗ lãi trong tương lai là một việc rất quan trọng đối với tất cả các nhà đầu tư và nhà quản lý tài chính nhằm mục đích đưa ra những quyết định chiến lược đầu tư thích hợp. (shrink)

Giới trẻ trên toàn cầu hiện nay rất nhiệt tình ủng hộ các biện pháp phòng chống biến đổi khí hậu, thừa nhận mức độ nghiêm trọng của sự phổ biến của các hiện tượng nắng nóng, bão và lũ lụt. Quyết tâm của họ bắt nguồn từ hiểu biết rõ ràng về những hậu quả sâu rộng của suy thoái môi trường và sự cần thiết phải có các biện pháp thích hợp nhằm ngăn chặn một tương lai bị (...) hủy hoại bởi các thiên tai và các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt. (shrink)

Thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam khai trương vào ngày 20/7/2000 và chính thức hoạt động từ ngày 28/7/2000 sau nhiều năm chuẩn bị. Trải qua nhiều biến động, cho đến nay, thị trường chứng khoán Việt Nam ngày càng được hoàn thiện phù hợp với xu thế phát triển và nhu cầu của nhà đầu tư. Để tìm kiếm lợi nhuận và xác định được mức rủi ro, nhà đầu tư cũng như nhà quản lý cần có những (...) kiến thức cơ bản, chính xác và cập nhật về thị trường chứng khoán. Do đó việc phân tích đầu tư chứng khoán luôn là vấn đề đặt lên hàng đầu. Phân tích đầu tư chứng khoán thường tập trung vào hai vấn đề chính: một là phân tích, dự báo và đánh giá xu hướng giá của cổ phiếu, hai là phân tích đo lường rủi ro trong quá trình đầu tư, từ đó đưa ra các kịch bản và chiến lược đầu tư phù hợp. Trong thực tế, nhà đầu tư cũng như nhà quản lý luôn đặt câu hỏi ‘‘Làm sao dự đoán được xu hướng cũng như sự biến động của giá cổ phiếu? Làm sao đánh giá được mức độ rủi ro có thể xảy ra với mỗi danh mục đầu tư để từ đó xây dựng chiến lược đầu tư phù hợp sao cho mang lại lợi nhuận cao và phòng tránh được rủi ro?”. Có rất nhiều nghiên cứu, phân tích về chuỗi giá cổ phiếu đã được thực hiện nhằm tìm lời giải đáp thỏa đáng cho các vấn đề trên. Thực tế cho thấy, giá của các cổ phiếu trên thị trường luôn luôn thay đổi theo thời gian. Điều này đem đến nhiều cơ hội tìm kiếm lợi nhuận nhưng cũng tiềm ẩn rất nhiều rủi ro cho các nhà đầu tư khi tham gia vào thị trường này. Việc hiểu biết và dự đoán được xu hướng biến động giá của các cổ phiếu cũng như dự đoán được khả năng lỗ lãi trong tương lai là một việc rất quan trọng đối với tất cả các nhà đầu tư và nhà quản lý tài chính nhằm mục đích đưa ra những quyết định chiến lược đầu tư thích hợp. (shrink)

Diễn đàn Phát triển Việt nam (Vietnam Symposium of Development - VSOD) 2023 đã được tổ chức từ ngày 16 tới 19 tháng 12, năm 2023 tại Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành ICISE, Quy Nhơn, Bình Định với chủ đề “Nhúng Bền vững vào Phát triển”. Diễn đàn đã nhận được sự tham gia tích cực của 21 chuyên gia khách mời, 33 báo cáo viên, và 120 người tham dự, với tổng số 55 (...) bài trình bày, phiên thảo luận, và hoạt động tương tác xoay quanh ba nhóm chủ đề: Giảng dạy cho một tương lai Phát triển bền vững, Phát triển bản thân và tập thể với lối sống bền vững, và Phát triển địa phương không quên bền vững. (shrink)