A. Klimczuk, Formalnoprawne aspekty współpracy szkoły z otoczeniem, [in:] M. Juchnicka, Formalnoprawne aspekty modernizacji szkolnictwa zawodowego, Izba Rzemieślnicza i Przedsiȩbiorczości, Białystok 2014, pp. 77-106.

Artykuł przedstawia polskie regulacje prawne z lat 1998-2007 będące podstawą lustracji. Analizuje szereg aktów prawnych prezentując zakładane cele lustracji, jej zakres, procedury i przewidywane sankcje karne. Celem autora jest identyfikacja aksjologicznych podstaw regulacji prawnych dotyczących lustracji. W trakcie analiz wskazuje on m. in. na brak proporcji między sankcjami karnymi a winą jednostek, zwłaszcza w niektórych przypadkach penalizacji oświadczeń lustracyjnych niezgodnych z prawdą lub penalizacji niezłożenia oświadczeń. Autor argumentuje także, że analizowane rozwiązania zakładały – wbrew deklarowanym celom – przeniesienie odpowiedzialności za (...) zło systemu politycznego z jego aktywnych twórców na jednostki wbrew woli poddane działaniu tego systemu. Ponadto argumentuje, że lustracja oparta na przeprowadzanym przez państwo „teście moralności” radykalnie ingeruje w wewnętrzną sferę moralności jednostki i stąd zakłada elementy typowe dla aksjologii systemów totalitarnych; państwo nakazuje dokonać działania, które bezpośrednio i wprost zmierza do realizacji ściśle wewnętrznej wartości moralnej opartej na zgodności oświadczenia z przekonaniami, i jednocześnie państwo ustanawia siebie nie tylko obserwatorem i sędzią realizacji tej wartości, ale także autorem wzorca przekonań, z którymi oświadczenie ma być zgodne. (shrink)

"Semantic Aspects of Instrumentalism in the Philosophy of Science".

Author refers to theories of mater and form, trying to find a way to establish the material grounds for musical sound. From Aristotle basic definition of physis author turns to Roger Scruton and his doubts whether what listeners hear as music, tone and even sound may be found among the physical things.

The article presents relations between transhumanism and religion with emphasis on their ambiguity. Despite its decidedly secular self-interpretation, tranhumanism appears to be smuggling religious or crypto-religious contents. Attempting to show this, I begin with short, general characteristics of transhumanism. Then its eschatological and metaphysical themes are pointed as the main bearers of religious dead weight. This allows to depict the ways transhumanist thinkers try to elaborate religious undercurrent of their own stance, and the critique of transhumanism developed by Christian theologians (...) and philosophers of religion. (shrink)

Tekst ma na celu bliższe zapoznanie Czytelnika z otwierającą cykl Aristotelica pracą doktorską Franza Brentano Von der mannigfachen Bedeutung des Seienden nach Aristoteles (1862), która znana jest głównie z tego, że miała zainspirować młodego Martina Heideggera i sprawić, że zajął się filozofią. Tekst bada naturę i siłę tej inspiracji. Część pierwsza opowiada historię powstania Von der mannigfachen … oraz przedstawia szerszy kontekst zetknięcia się Heideggera z filozofią Brentana, a także stara się przedstawić Heideggera na tle jego pozostałych uczniów (Kazimierz Twardowski, (...) Edmund Husserl, Alexius Meinong, Carl Stumpf, Anton Marty, et al.). Część druga omawia piętnaście tez o bycie, które stanowią sedno dzieła O wielorakim znaczeniu bytu u Arystotelesa i tym samym umożliwia porównanie tomistycznej w duchu ontologii Brentana z ontologią fundamentalną Heideggera, o czym traktuje część trzecia. Część trzecia stara się również zweryfikować faktyczną wysokość „długu”, jaki Heidegger miał u Brentana zaciągnąć i odpowiedzieć na pytanie, do jakiego stopnia, o ile w ogóle, Martina Heideggera możemy nazwać „brentanistą”. (shrink)

Niniejsza publikacja powstała w ramach projektu PO KL "PWP: PRZYSZŁOŚĆ EDUKACJI ZAWODOWEJ - lokalne partnerstwo na rzecz zwiększenia adaptacyjności nauczycieli zawodowych", realizowanego na zlecenie Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Białymstoku, w ramach działania 8.1 Rozwój pracowników i przedsiębiorstw w regionie, poddziałanie 8.1.3 Wzmacnianie lokalnego partnerstwa na rzecz adaptacyjności, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Celem projektu jest wypracowanie do końca VI 2015 rozwiązań współpracy lokalnej instytucji i przedsiębiorstw na rzecz modernizacji przedsiębiorstw i szkół zawodowych w woj. podlaskim (...) w zakresie organizacji form pracy, form świadczenia pracy, godzenia życia zawodowego z osobistym oraz adaptacyjności nauczycieli zawodowych zagrożonych bezrobociem. (shrink)

This article aims to analyze the theory of truth contained in Edmund Husserl’s Logical Investigations. In my analysis, I start from a detailed description of conditions of the possibility of truth based on Husserl’s alethiology. I show that his theory assumes correlation, the parallelism between subjective and objective conditions of the possibility of cognition as a condition of truth. Based on this, I explain Husserl’s interpretation of the correspondence definition of truth found in Logical Investigations. I also provide arguments that (...) this interpretation presupposes the ontological definition of truth and the idea of the infinite intellect as the ideal of a direct and exhaustive presentation of the object of cognition. Nonetheless, my conclusions don’t provide a complete interpretation of Husserl’s alethiology because I refrain from drawing metaphysical consequences from it. That is to say, I neither answer the question about realism/idealism in Logical Investigations nor the question of whether the idea of the infinite intellect should be understood in some metaphysical way (e.g. theistic one) or only as a regulative idea in the Kantian sense. (shrink)

Celem artykułu jest analiza prawnych i etycznych sposobów uzasadnienia dopuszczalności stosowania polityki namierzania i zabijania. Pojawiły się próby usprawiedliwienia tego typu działań poprzez odwołanie do egzekwowania prawa, reguł rządzących konfliktami zbrojnymi, sprawiedliwej odpłaty, prawa do obrony własnej. W artykule dokonuję analizy tych sposobów usprawiedliwiania polityki namierzania i zabijania, a następnie rozważam, które z nich faktycznie mogą uzasadniać tego typu politykę. Rozważania prowadzę w świetle głównej hipotezy projektu badawczego, który obecnie prowadzę, zakładającej, że normy regulujące dopuszczalność i sposoby toczenia konfliktów zbrojnych (...) i używania przemocy w stosunkach międzynarodowych powinny być spójne z moralnymi intuicjami dotyczącymi stosowania przemocy w przypadkach indywidualnych. (shrink)

Kniha se zabývá problematikou připisování myšlení jiným entitám, a to pomocí imitační hry navržené v roce 1950 britským filozofem Alanem Turingem. Jeho kritérium, známé v dějinách filozofie jako Turingův test, je podrobeno detailní analýze. Kniha popisuje nejen původní námitky samotného Turinga, ale především pozdější diskuse v druhé polovině 20. století. Největší pozornost je věnována těmto kritikám: Lucasova matematická námitka využívající Gödelovu větu o neúplnosti, Searlův argument čínského pokoje konstatující nedostatečnost syntaxe pro sémantiku, Blockův návrh na použití brutální síly pro řešení (...) imitační hry, Frenchova teorie subkognitivních informací a Michieho skepticismus ohledně možnosti umělého vědomí. Závěr knihy zachycuje současný stav recepce Turingova testu a představuje pokusy o jeho praktickou realizaci, například v každoroční soutěži o Loebnerovu cenu. Autor knihy zastává názor, že ani po více než šedesáti letech od uveřejnění Turingova paradigmatického eseje stále neexistují žádné vážné důvody pro zamítnutí jeho tvrzení. Tradiční komputační funkcionalismus možná není ideální teorií vysvětlující činnost myslí a jako slibnější se může jevit vývoj v neurálních vědách, ale Turingův test je přesto užitečným a snad i jediným nástrojem pro detekci inteligence u lidmi vytvořených strojů. (shrink)

Disertační práce se zabývá problematikou připisování myšlení jiným entitám, a to pomocí imitační hry navržené v roce 1950 britským filosofem Alanem Turingem. Jeho kritérium, známé v dějinách filosofie jako Turingův test, je podrobeno detailní analýze. Práce popisuje nejen původní námitky samotného Turinga, ale především pozdější diskuse v druhé polovině 20. století. Největší pozornost je věnována těmto kritikám: Lucasova matematická námitka využívající Gödelovu větu o neúplnosti, Searlův argument čínského pokoje konstatující nedostatečnost syntaxe pro sémantiku, Blockův návrh na použití brutální síly pro (...) řešení imitační hry, Frenchova teorie subkognitivních informací a Michieho skepticismus ohledně možnosti umělého vědomí. Závěr práce zachycuje současný stav recepce Turingova testu a představuje pokusy o jeho praktickou realizaci, například v každoroční soutěži o Loebnerovu cenu. Autor práce zastává názor, že ani po více než šedesáti letech od uveřejnění Turingova paradigmatického eseje stále neexistují žádné vážné důvody pro zamítnutí jeho tvrzení. Tradiční komputační funkcionalismus možná není ideální teorií vysvětlující činnost myslí a jako slibnější se může jevit vývoj v neurálních vědách, ale Turingův test je přesto užitečným a snad i jediným nástrojem pro detekci inteligence u lidmi vytvořených strojů. (shrink)

Niniejsza publikacja powstała w ramach projektu PO KL "PWP: PRZYSZŁOŚĆ EDUKACJI ZAWODOWEJ - lokalne partnerstwo na rzecz zwiększenia adaptacyjności nauczycieli zawodowych", realizowanego na zlecenie Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Białymstoku, w ramach działania 8.1 Rozwój pracowników i przedsiębiorstw w regionie, poddziałanie 8.1.3 Wzmacnianie lokalnego partnerstwa na rzecz adaptacyjności, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Celem projektu jest wypracowanie do końca VI 2015 rozwiązań współpracy lokalnej instytucji i przedsiębiorstw na rzecz modernizacji przedsiębiorstw i szkół zawodowych w woj. podlaskim (...) w zakresie organizacji form pracy, form świadczenia pracy, godzenia życia zawodowego z osobistym oraz adaptacyjności nauczycieli zawodowych zagrożonych bezrobociem. (shrink)

The aim of this text is to trace the main lines of the interpretation of natural selection in the early phase of reception of the theory of evolution in Serbia, as well as the resistances met by some of Darwin’s ideas. The analysis is directed at the controversies concerning the ideas regarding the evolutionary mechanisms, i.e. the question of natural selection and inheritance of acquired characteristics, as well as the concept of competition, which is of crucial importance for Darwinian natural (...) selection. As a matter of fact, these aspects of the interpretation of Darwin’s theory were very significant for culture in a broad sense and they can be considered as a kind of symptom of the general state of mind. (shrink)

The structure "home - world - ideals" is presented as the structure of "philosophical striving" (F. Marković). It could be formally described as a model consisting of a domain, relations and a valuation. On that basis, the identity, openness, and the significance of Croatian philosophy is investigated. The programme of the renewal of Croatian philosophy (as proposed 1882 by Franjo Marković) is re-examined, and some unsolved historical-cultural discontinuities within the programme are described. The written beginnings of Croatian philosophical thought are (...) detected in the Charter of Duke Trpimir (852). (shrink)

Článek se zabývá vybranými aspekty dvou známých publikací o mnohosti světů a mimozemském životě, které vyšly na konci 17. století. Jedná se o Entretiens sur la pluralité des mondes Bernarda de Fontenelle a Cosmotheoros Christiaana Huygense. V první části se článek soustředí především na to, jak oba autoři chápou postavení člověka v obydleném a neohraničeném univerzu. Fontenelle a Huygens poskytují ve svých textech přesvědčivé vyvrácení často opakované představy, že idea neohraničeného vesmíru probouzela v novověkých lidech hrůzu a obavy. Ve (...) skutečnosti pro ně neohraničený vesmír znamenal oslavu rozumu, který se dokáže vymanit z geocentrické pověry a antropocentrismu. Současně se v protoosvícenském duchu jednalo i o oslavu vesmírné všudypřítomnosti rozumu. Ve druhé části se článek zabývá tzv. kognitivními vášněmi: zejména strachem, úžasem a zvědavostí. Analýza děl Huygense a Fontenella potvrzuje některé poznatky Lorraine Dastonové a prohlubuje je. Ukazuje se, že na konci 17. století strach i obdiv byly již jednoznačně chápány jako projev nevědomosti a zaostalosti, ačkoliv dříve byly spojovány se zbožností a počátkem filosofování. Proti tomu dříve odsuzovaná zvědavost se stala legitimní, ba dokonce žádoucí vlastností opravdového badatele. (shrink)

V práci sa zaoberám kritickou expozíciou argumentačných schém v kontexte pragma-dialektického prístupu k argumentácii. Nadväzujem pritom na prácu Hitchcocka a Wagemansa (2011), ktorí sa sústredili najmä na problémy súvisiace s typológiou argumentačných schém v pragma-dialektike. Pozorovania Hitchcocka a Wagemansa sú v priebehu výkladu kriticky hodnotené, prípadne upravené. Časť kritiky, ktorú v práci uvádzam, súvisí s tým, že niektoré dôležité aspekty argumentačných schém sú v rôznych pragma-dialektických publikáciách prezentované odlišne bez toho, aby sa odlišnosť akokoľvek komentovala, alebo zdôvodnila. Existencia takýchto (...) zdôvodnení nie je pritom iba znakom, ale aj nevyhnutnou podmienkou toho, aby sme akúkoľvek zmenu mohli nazývať pokrokom v teórii. Posledná časť práce je zameraná na problémy týkajúce sa hodnotenia argumentácie v pragma-dialektickom prístupe. Hoci článok prináša vlastné pozitívne návrhy, dôraz a celkový zámer spočíva predovšetkým na expozícii nedostatkov súčasného stavu pragma-dialektickej koncepcie argumentačných schém. Kľúčové slová: argumentačné schémy, kritické otázky, pragma-dialektický prístup k argumentácii, hodnotenie argumentov. (shrink)

Tato recenzní studie sleduje analogii, na níž založil svoji metodu bádání i psaní Douglas R. Hofstadter v knize Gödel, Escher, Bach. Proti Hofstadterovu pojetí analogie, kromě jiného ilustrované zavádějícími příklady skladeb J. S. Bacha, je analogie v této studii precizována. Zároveň jsou ve studii napraveny nedostatky hudebních příkladů, jež by patrně neodhalili čtenáři bez přímé vazby na hudební teorii. Tyto aspekty sleduje tato studie až k závěru, že recenzovaná vlivná kniha, neprávem aspirující na metodologii veškerenstva, patří mezi poulárně naučnou (...) literaturu. (shrink)

Tato studie se zabývá zobrazováním alchymie v malbách, knižních ilustracích i v architektuře v období raného novověku. Na jednotlivých příkladech obrazů či ilustrací prezentuje různé aspekty alchymistova života i jeho práce. Nezabývá se symbolickou alchymickou ikonografií, ale zaměří se především na zobrazování prostředí a vybavení alchymických dílen i osobností samotných alchymistů. Soustředí se zejména na vyobrazení zařízení alchymických laboratorií, s nimiž se lze setkat jak u renesančních malířů, tak v ilustracích alchymických rukopisů a poměrně ojediněle i v české architektuře. (...) Poskytuje také pohled na vyobrazení vzniklá v souvislosti s literární kritikou alchymie. Alchymisté byli zejména v dílech předních evropských humanistů často záměrně zesměšňováni, kritizováni a označováni za blázny a zloděje. V závěru se zabývá vybranými příklady ze žánrového umění, kde byli rovněž alchymisté zobrazováni často satiricky, ale i s určitou úctou, jako vzdělaní učenci. Výtvarné umění raného novověku nám představuje různé aspekty života alchymistů a je v dnešní době jednou z možností, jak se přiblížit porozumění jejich vědeckým aktivitám. Jak však studie ukazuje, k těmto obrazovým materiálům je třeba přistupovat kriticky. (shrink)

Příspěvek přináší základní matematické zakotvení pojmů „teorie chaosu". Představuje klíčové vlastnosti modelů chaotického chování dynamického systému s ohledem na explanační a prediktivní sílu modelů. Z pozice filosofie vědy podrobuje analýze především reprezentační aspekty modelů chaotické dynamiky systému. Nejzajímavějším aspektem těchto modelů je přísné omezení jejich reprezentační úlohy s ohledem na splnění podmínky hyperbolicity nutné pro platnost stínového lemma.

Práce se zaměřuje na metodologicko-historické aspekty vývoje neurologie. V roce 2001 přišel Marcus Raichle s překvapujícím objevem, který je nyní obecně známý jako teorie Default Mode Network. DMN s sebou kromě nových poznatků o mozkové aktivitě přináší i kompletní přehodnocení dosavadních přesvědčení o mozku. Vědecká komunita předpokládala, že mozek je „reflexivním" nástrojem k vnějšímu prostředí a od tohoto přesvědčení odvíjela neurologický výzkum. DMN však přichází s pojetím neurální aktivity, jež není závislá na aktivní stimulaci mozku, což je v přímém (...) protikladu s předchozí výzkumnou tradicí. Současné výzkumy DMN vedou ke zcela novým poznatkům, které nebyly dosažitelné v rámci předchozího paradigmatu. Radikální proměna pojetí aktivity mozku s sebou přináší i nutnost přehodnocení neurologického výzkumu z hlediska metodologie. Stať se zabývá otázkou, zda lze považovat DMN za vědeckou revoluci a nové paradigma neurovědy v kontextu analýzy historických událostí, jež formovaly předchozí a stávající neurovědecký výzkum. (shrink)

W językoznawstwie wiele miejsca poświęca się w ostatnim czasie językom fachowym. Językoznawcy najczęściej podejmują badania dotyczące języka medycyny, ekonomii czy w ostatnim czasie Unii Europejskiej. Rzadziej, choć wymaga tego rzeczywistość, analizuje się język prawny czy też prawniczy. Trzeba zaznaczyć, że język prawny nie jest językiem fachowym w ogólnie przyjętym tego słowa znaczeniu. Opisuje on sytuacje, które są ważne dla opinii publicznej, które muszą być, dla dobra obywateli, uregulowane poprzez przepisy. Przepisy są wprawdzie tworzone przez prawników, powinny być jednak rozumiane przez (...) ogół społeczeństwa. Prawnicy posługują się najczęściej językiem, którego cechy nie są proste do uszeregowania. Język prawny i prawniczy charakteryzuje się skomplikowaną składnią, stylem, który unika wszelkich ozdobników. Problem wiąże się jednak przede wszystkim z prawidłowym odczytaniem znaczeń używanych pojęć. Można tu mówić o dwóch rodzajach pojęć, gdyż język prawny używa terminów tjpowych dla tej dziedziny, takich jak np. prawo majątkowe, prawo autorskie czy ustawa, jednak obok nich pojawiają się często pojęcia zaczerpnięte z języka ogólnego, które w pewnych kolokacjach nabierają innego z punktu widzenia prawa znaczenia, np. orzeczenie, wyrok czy własność. Autorka niniejszego tekstu próbuje odpowiedzieć na pytanie, jak dalece pojęcia języka ogólnego wnikają w język prawny i czy ma miejsce odwrotny proces oraz w jakim stopniu może mieć to wpływ na rozumienie tekstu. Odpowiedź nie jest z pewnością prosta, ale należy wierzyć, że dalsze badania prowadzone nad językiem prawnym przybliżą semantyczne aspekty różnic pomiędzy językiem prawnym a ogólnym i tym samym ułatwią rozumienie tekstów ustaw czy wyroków sądowych. (shrink)

Wychodząc od pojęcia i cech propagandy, autor omawia technikę multiplikacji, stosowaną w manipulacji językowej, mającej miejsce w języku polityki i propagandy. Jednocześnie zwraca uwagę na różne płaszczyzny i aspekty multiplikacji, od powtarzania poszczególnych leksemów, przez ustandaryzowane i utrwalone stałe schematy i kolokacje, rytualizacje, polityczne frazeologizmy, aż po multiplikację całych motywów w oparciu o pola synonimiczne.

Przedmiotem artykułu jest rozważenie znaczenia zmian, jakie dla form działania podmiotowego (duchowości) mają zmiany technologicznie. Przyjmując, że pewne punkty zaczepienia takiej refleksji dostępne są w popkulturowych formach oswajania postępu, jako osiowe wybieram pojęcie „dżihadu buteriańskiego” z powieści Diuna Franka Herberta, scalające kilka istotnych aspektów tak rozwoju technicznego, jak i refleksji nad nim. W części pierwszej, koncentrując się na drugim składniku tego wyrażenia, omawiam pogląd Samuela Butlera oraz wskazuję na znaczenie wystąpienie luddystów w początkach XIX w. W części drugiej rozwijam ten (...) wątek, omawiając krytykę społeczeństwa technologicznego formułowaną przez współczesnych anarchoprymitywistów. W części trzeciej zwracam uwagę na pierwszy element wyrażenia Herberta by wskazać na podmiotowe aspekty zmian technologicznych. W konsekwencji wskazuję kierunki analizy, dzięki którym etyka cnót może wypracować adekwatną odpowiedź na zagrożenia płynące ze strony technologii przy akceptacji korzyści zeń płynących. (shrink)

Cieľom štúdie je vysvetliť motiváciu a podstatu filozofických koncepcií, podľa ktorých je tvrdenie normatívny fenomén. Začnem tým, že zmapujem kľúčové myšlienky k problematike tvrdenia, a lokalizujem typické normatívne prístupy. Potom rozoberiem, čo vlastne znamená povedať, že tvrdenie je normatívnym fenoménom špecifického druhu, a predložím špekulatívno-hypotetickú rekonštrukciu genézy tvrdiacej jazykovej hry - presnejšie, jej protoformy - ktorá by mala vyzdvihnúť jej charakteristické sociálno-normatívne aspekty. Na tomto základe postavím kritické porovnanie dvoch reprezentatívnych normatívnych prístupov k tvrdeniu: pragmatického inferencializmu Roberta Brandoma a (...) Knowledge Account of Assertion Timothyho Williamsona. Budem argumentovať, že Brandomov prístup adekvátnejšie vystihuje sociálnu povahu tvrdenia, esenciálnu pre túto rečovú hru. (shrink)

Po pół wieku w zapomnieniu, natura świadomości jest teraz najgorętszym tematem w naukach behawioralnych i filozofii. Począwszy od pionierskiej pracy Ludwiga Wittgensteina w latach 30-tych (Blue and Brown Books) i od lat 50-tych do chwili obecnej przez jego logicznego następcę Johna Searle'a, stworzyłem poniższą tabelę jako heurystykę do dalszego tego badania. Wiersze pokazują różne aspekty lub sposoby studiowania, a kolumny pokazują mimowolne procesy i dobrowolne zachowania obejmujące dwa systemy (podwójne procesy) logicznej struktury świadomości (LSC), które można również uznać za (...) logiczną strukturę racjonalności (LSR-Searle), zachowania (LSB), osobowości (LSP), rzeczywistości (LSOR), celowości (LSI) -filozoficznego klasycznego terminu, opisowa psychologia świadomości (DPC) , Psychologia Opisowa Myśli (DPT) - lub lepiej, Język Psychologii Opisowej Myśli (LDPT), terminy wprowadzone tutaj i w moich innych bardzo ostatnich pism. Ci, którzy chcą kompleksowych, aktualnych ram dla ludzkich zachowań z nowoczesnego widoku dwóch systems, mogą zapoznać sięz moją książką "Logiczna struktura filozofii, psychologii, mind ijęzyka w Ludwig wittgenstein i John Searle' 2nd ed (2019). Osoby zainteresowane bardziej moimi pismami mogą zobaczyć "Talking Monkeys - Filozofia, Psychologia, Nauka, Religia i Polityka na Skazanej Planecie - Artykuły i recenzje 2006-2019 3rd ed (2019) i Suicidal Utopian Urojenia w 21wieku 4th th ed (2019) i inne. (shrink)

A. Klimczuk, Rekonwersja i outplacement nauczycieli i instruktorów praktycznej nauki zawodu, [in:] M. Juchnicka, Doradcze i edukacyjne aspekty reorientacji zawodowej i wsparcia zatrudnienia zwalnianych pracowników oświaty, Izba Rzemieślnicza i Przedsiȩbiorczości, Białystok 2015, pp. 157-233.

A. Klimczuk, Kształcenie zawodowe w społeczeństwach i gospodarkach opartych na wiedzy i kreatywności, [in:] M. Juchnicka, Doradcze i edukacyjne aspekty reorientacji zawodowej i wsparcia zatrudnienia zwalnianych pracowników oświaty, Izba Rzemieślnicza i Przedsiȩbiorczości, Białystok 2015, pp. 13-36.

A. Klimczuk, D. Borowski, Organizacja i formy świadczenia pracy na styku oświaty, rzemiosła i instytucji rynku pracy – stan prawny, [in:] M. Juchnicka, Formalnoprawne aspekty modernizacji szkolnictwa zawodowego, Izba Rzemieślnicza i Przedsiȩbiorczości, Białystok 2014, pp. 21-76.

A. Klimczuk, M. Skarzyński, Wnioski i rekomendacje, [in:] M. Juchnicka, Doradcze i edukacyjne aspekty reorientacji zawodowej i wsparcia zatrudnienia zwalnianych pracowników oświaty, Izba Rzemieślnicza i Przedsiȩbiorczości, Białystok 2015, pp. 289-306.

A. Klimczuk, Adaptacja szkół zawodowych do trendów społeczno-gospodarczych, [in:] M. Juchnicka, Doradcze i edukacyjne aspekty reorientacji zawodowej i wsparcia zatrudnienia zwalnianych pracowników oświaty, Izba Rzemieślnicza i Przedsiȩbiorczości, Białystok 2015, pp. 37-68.

Tristan Augusta von Platena jako jedyny utwór biedermeierowskiego poety znalazł się w ścisłym kanonie liryki niemieckiej. Wiersz doczekał się jednak do tej pory niewielu wnikliwych analiz; nadto zarówno starsze, jak i najnowsze propozycje interpretacyjne koncentrowały się głównie na kontekście biograficznym. Artykuł jest próbą poszerzenia istniejącej literatury przedmiotowej o nowe aspekty. Stawia on przede wszystkim pytanie o obecność mitu w strukturze utworu. Szczegółowa analiza formalna oraz rozważania o warstwie filozoficzno-estetycznej wiersza konsekwentnie ukazują indywidualny gest, z jakim autor adaptuje mityczny topos (...) o transgresywnej miłości. W tym kontekście średniowieczny motyw Tristana jawi się w wierszu wzbogacony o antyczny motyw Orfeusza. Owa oryginalna kontaminacja świadczy o antycypacji przez PIatena niemieckiej poezji modernistycznej, szczególnie zaś wskazuje na powinowactwo jego Tristana z Sonetami do Orfeusza Rilkego. (shrink)

A. Klimczuk, Nauczyciele zawodu jako kapitał, [in:] M. Juchnicka, Doradcze i edukacyjne aspekty reorientacji zawodowej i wsparcia zatrudnienia zwalnianych pracowników oświaty, Izba Rzemieślnicza i Przedsiȩbiorczości, Białystok 2015, pp. 69-112.

A. Klimczuk, M. Skarzyński, Modernizacja szkół zawodowych w oparciu o programy rozwojowe, [in:] M. Juchnicka, Formalnoprawne aspekty modernizacji szkolnictwa zawodowego, Izba Rzemieślnicza i Przedsiȩbiorczości, Białystok 2014, pp. 119-144.

A. Klimczuk, Tworzenie kultury zatrudnialności, [in:] M. Juchnicka, Doradcze i edukacyjne aspekty reorientacji zawodowej i wsparcia zatrudnienia zwalnianych pracowników oświaty, Izba Rzemieślnicza i Przedsiȩbiorczości, Białystok 2015, pp. 113-156.

A. Klimczuk, Szkolnictwo zawodowe w Polsce - nauczanie i wyzwania, [in:] M. Juchnicka, Formalnoprawne aspekty modernizacji szkolnictwa zawodowego, Izba Rzemieślnicza i Przedsiȩbiorczości, Białystok 2014, pp. 11-19.

A. Klimczuk, D. Borowski, M. Skarzyński, Wnioski i rekomendacje, [in:] M. Juchnicka, Formalnoprawne aspekty modernizacji szkolnictwa zawodowego, Izba Rzemieślnicza i Przedsiȩbiorczości, Białystok 2014, pp. 161-170.

Artykuł rekonstruuje przemiany pojęcia „świat” w filozofii Martina Heideggera na podstawie: Bycia i czasu, Podstawowych problemów fenomenologii, rozprawy O istocie podstawy, Die Grundbegriffe der Metaphysik, Źródła dzieła sztuki, Przyczynków do filozofii oraz esejów Język, Rzecz i Budować, mieszkać, myśleć. Niniejsza analiza pokazuje, że kolejne odsłony problemu świata nie unieważniają wcześniejszych rozwiązań, ale rozwijają ich sens, zgodnie z którym bycie ujawnia się tylko wtedy, gdy byty postrzegane są w ich wspólnocie. Tak też różne ujęcia problemu świata wskazują na odmienne aspekty (...) wspólnoty bytów: wzajemną przynależność, pokrewieństwo oraz integralność. (shrink)

Główną część artykułu stanowi przykładowa analiza ilustrowanego ogłoszenia reklamowego, której celem jest zaprezentowanie sposobów perswazji, jakimi posługują się twórcy takich komunikatów. Na poziomie słowa przedstawiona została przede wszystkim strategia wykorzystywania faktu, że poszczególne wyrazy posiadają określone konotacje. W następnym etapie, analizie składni jednej z części tekstu reklamy, wyjaśniono, jak poprzez odpowiednie konstruowanie zdań udaje się stworzyć wrażenie rzeczowej argumentacji. Kolejny krok stanowi - podobnie jak na poziomie słowa - semantyczna analiza dłuższego fragmentu tekstu, jak również części wizualnej reklamy. Analiza ta (...) ma na celu pokazanie, jak m. in. poprzez budowę tzw. płaszczyzn izotopii semantycznej można przedstawić nic tylko obraz reklamowanego produktu, lecz także obraz adresata komunikatu. Ostatnia część analizy zawiera szczegółową prezentację werbalno-wizualnych figur retorycznych występujących w całym ogłoszeniu. Część właściwą artykułu poprzedzają rozdziały zawierające podstawy' teoretyczne do analizy o naszkicowanych ramach. I tak w pierwszej części publikacji przedstawione zostało rozszerzone pojęcie języka reklamy, cechy odróżniające go od języka standardowego, jak również jego aspekty semiotyczne. Następny rozdział poświęcony jest charakterystyce takich lingwistycznych aspektów reklamy jak leksyka (na przykładzie przymiotników), składnia (na przykładzie zdań eliptycznych) i stylistyka (na przykładzie wartościowania semantycznego) W kolejnym rozdziale omówione zostały problemy semiotycznej analizy komunikatów wizualnych, ze szczególnym uwzględnieniem analizy tych treści obrazu, które nie są wyrażone bezpośrednio, lecz tworzą tzw. implikaty. Ostatnia z części teoretycznych dotyczy werbalno-wizualnych figur retorycznych, których istota została tu krótko wyjaśniona na przykładach wybranych z analizowanego w artykule ogłoszenia reklamowego. (shrink)

Artykuł poświęcony został relewantnym cechom języka reklamy. Już we wstępie autorka stwierdza, że obszerne przedstawienie języka reklamy jest utrudnione poprzez splot cech werbalnych i pozajęzykowych badanych tekstów. W celu przedstawienia najistotniejszych elementów definicji sloganu powołano się na wybrane wyniki badań Ruth Romer, Volkera Klotza, Nigela Forstera czy też Yahya Hassana Bajwy. Omawiając funkcje języka w sloganie jako ważnej formy werbalnej tekstów reklamowych, podkreśla autorka, że stosowane środki to m. in. uproszczona składnia, pytania retoryczne, struktury repetytywne i takie figury stylistyczne, jak (...) np. antyteza, parodia lub porównanie. Następnie przedstawiony został slogan na tie innych form językowych. Autorka koncentruje się tu przede wszystkim na przysłowiach, cytatach i często używanych, utartych zwrotach. Obszernie scharakteryzowane zostały aspekty semantyczne sloganów reklamowych. Omówiono także polifunkcyjność stosowanych elementów językowych i ich metaforyczną symbolikę. (shrink)

Recenzní studie filosofického pojednání srovnávající posice Aristotela, T. Akvinského, D. Huma a I. Kanta ohledně účinné příčiny. Autor bere v úvahu také některé aspekty moderní vědy a argumenty analytické filosofie a srozumitelnými argumenty dospívá k obhajobě nutnosti principu kauzality. -/- Review article of the philosophical dissertation comparing Aristotle, Thomas, Hume, and Kant's conception of efficient cause. Arguments notes some aspects of modern science and contemporary analytic philosophy. Intelligible arguments comes to defending aprinciple of necessary causality.

Książka ta jest zbiorem dwudziestu studiów przygotowanych przez badaczy polskich, którzy reprezentują różne dziedziny nauki: ekonomię, geografię, historię, politologię i stosunki międzynarodowe, prawo, socjologię. Badacze ci podjęli się analizy i opisu problemów, zjawisk oraz procesów, które nie zawsze są sobie bliskie. Autorów studiów łączy jednak wspólne zainteresowanie tym, czym jest i jak w dzisiejszym świecie funkcjonuje maszyna zwana państwem. Odmienność płaszczyzn i podejść badawczych jest o tyle cenna, iż pozwala na postrzeganie współczesnych problemów państwa z różnych perspektyw. Do kluczowych zagadnień (...) poruszanych w tym zbiorze należą: idea państwa; fenomen państwa narodowego; istota władzy i jej prawomocność; państwo we współczesnej myśli politycznej; wpływ charakteru władzy państwowej na rozwój społeczny; wolność jednostki w państwie; suwerenność państwa; wielopłaszczyznowa transformacja państwa; różne aspekty funkcjonowania instytucji państwa; fenomen państwa w stanie upadku. Autorzy studiów korzystają z dorobku filozofów różnych epok, teoretyków państwa, badaczy dziejów najnowszych, uznanych autorytetów naukowych. Część tekstów powstała w oparciu o analizę dokumentów krajowych porządków prawnych oraz prawa międzynarodowego. W zbiorze tym poruszane są problemy Europy, obu Ameryk, Afryki, różnych regionów Azji i Pacyfiku. Takie podejście pozwala zapomnieć o istniejących odmiennościach kulturowych i dostrzec podobieństwa między społeczeństwami i państwami często – wydawałoby się – bardzo od siebie odległymi. Pomocna jest w tym również bogata literatura, do której kierują swych Czytelników autorzy. Zbiór ten nie pretenduje do roli całościowego opracowania traktującego o głównych problemach współczesnego państwa. Często autorzy nie odpowiadają nawet do końca na zadawane przez siebie pytania, a raczej inspirują Czytelników do szukania odpowiedzi. Odważne wnioski prezentowane w niektórych tekstach zachęcają nie tylko do rewidowania czy przewartościowywania wielu utartych poglądów, ale także obalają utrwalone niekiedy mity oraz zmuszają do dalszych intelektualnych poszukiwań. (shrink)

Anger occupies a peculiar place in the context of human experience. Although it is a constant phenomenon in our everyday reality, we cannot actually say much about it. However, can we reduce anger to just an elusive emotion or even a sentiment nurtured in our consciousness? Our ancestors believed anger to be a powerful force, capable of taking control over us, without our consent. Can we still perceive anger that way? Research in psychology precisely explains the results of anger but (...) rarely is interested in how it exists and how it begins. Is it only a content of our consciousness or something more? What are its sources? In this paper the author will explain, using mainly the concepts of Seneca and M. Nussbaum, how anger occurs, what anger is and how unique it is to human condition. (shrink)

Throughout the writings of Paul Feyerabend, there are constant references to the historical contingency of the scientific enterprise, often accompanied by philosophical claims about the significance of that contingency. This paper presents those contingentist claims, situates them in the context of more recent work on the contingency of science, and offers an interpretation of their significance. I suggest that Feyerabend’s sense of contingency was connected to his defences of pluralism, and also to the ‘conquest of abundance’ narrative developed in the (...) very late writings. (shrink)

The mass media play a crucial role in modern societies. Media allows reaching with information’s about current events to the broad masses of recipients, they interpret it and construct their meanings, they create a community of values, organize entertainment in leisure time and mediate in mobilizing social movements. Mass communication is also related to conduct of public debate and developing public opinion awareness about social problems. The aim of this article is to bring closer look on the results of empirical (...) analysis of selected messages perceived by older people in the press, radio and television that are related to their image, problems and interests. Work outlines the expectations of senior citizens towards activities of mass media on local and national level. ** Środki komunikowania masowego odgrywają kluczową rolę w społeczeństwach nowoczesnych. Media umożliwiają docieranie informacji o bieżących wydarzeniach do szerokich rzesz odbiorców, interpretują je i konstruują ich znaczenia, wytwarzają wspólnotę wartości, organizują rozrywkę w czasie wolnym oraz pośredniczą w mobilizowaniu ruchów społecznych. Komunikacja masowa jest też związana z prowadzeniem debaty publicznej i uwrażliwianiem opinii publicznej na problemy społeczne. Celem artykułu jest przybliżenie wybranych wyników analiz empirycznych przekazów dostrzeganych przez ludzi starych w prasie, radiu i telewizji związanych z ich wizerunkiem, problemami i interesami. Praca zarysowuje również oczekiwania seniorów wobec działalności mass mediów na poziomie lokalnym i krajowym. (shrink)

The complexity of population ageing effect is a significant challenge at a regional and local level. Adaptation activities require the cooperation of local governments, business entities and non-governmental organizations. The article describes the dimensions of interventions, typology of “shrinking regions” and two initiatives: Regions for All Ages and SEN@ER - Silver Economy Network of European Regions. In addition, essay discusses the dilemmas of creating special regional strategies with their implementation factors and barriers in the construction of silver economies. It is (...) supplemented by some conclusions from the analysis of selected regional development strategies in Poland. Summary sets out possible directions for further research for national institutions. (shrink)

Summary: In this paper author maintains that the term “ideal border” used by Roman Ingarden several times in his writing on music perception has more to offer than its face value suggests. The term is ambiguous and in its first reading seems to imply that Ingarden's take on musical work is all but coherent. Yet author tries to show that the term itself if taken seriously in its various possible interpretations makes Ingarden's aesthetics of music more interesting and inspiring then (...) ever. The musical work seen as wobbly yet somehow graspable ideal [border] which is at the same time the point of departure and the point of destination for composers, artists and listeners in their respective experiences, makes Ingarden's music aesthetics more accessible and more telling in its attempt to discover the true nature of our aesthetic perception of music. (shrink)

Autorka nawiązuje do artykułu J.F. Lyotarda „A Few Words to Sing” w której filozof podejmuje się analizy utworu Sequenza III Luciano Berio napisanego i śpiewanego przez Cathy Bereberian. „A Few Words to Sing” jest przykładem podejmowania przez Lyotarda tematów muzycznych „na granicy”. W tym konkretnym przypadku autorka sugeruje, że wspomniana analiza bardzo dobrze wpisuje się w postulowane przez Lyotarda kategorie figury oraz oddania głosu [ofierze] w opozycji wobec tego co [czysto]estetyczne (resisting the aesthetic). Zainteresowania muzyczne Lyotarda, być może nie tak (...) wyeksponowane jak jego zainteresowania obrazem (choć kategorie figury i gestu okazują się łatwo przekraczać granice rodzajów sztuki) także bardzo wyraźnie wskazują na szczególny rodzaj [anty]estetyki uprawiany przez Lyotrada, gdzie udzielenie głosu ofierze staje się istotnym, jeśli nie podstawowym kryterium sztuki. (shrink)