How to distinguish emotions such as envy, disgust, and shame from sentiments such as love, hate, and adoration? While the standard approach argues that emotions and sentiments differ in terms of their temporal structures (e.g., Ben-ze’ev, 2000; Deonna & Teroni, 2012; Frijda et al., 1991), this paper sketches an alternative approach according to which each of these states exhibits a distinctive intentional structure. More precisely, this paper argues that emotions and sentiments exhibit distinct forms of affective intentionality. The paper (...) begins by examining the temporal criteria of duration, etiology, and phenomenology widely employed to distinguish between both states. It demonstrates that none of them provides a clear-cut distinction between emotions and sentiments. Next, it presents the intentional approach as an alternative. To this end, it discusses what I call the axiological account (De Monticelli’s 2006; 2020), before introducing my version of the intentional approach according to which emotions and sentiments exhibit different forms of affective intentionality. The main findings are summarized in the conclusion. (shrink)

The volume includes an extensive introductory essay and an Italian translation of the treatise On Man, His Mortality or Immortality by Aleksandr Nikolaevič Radiščev, written in Siberia between 1792 and 1796, published several years after the author’s death. The treatise begins with an exploration of the paths and achievements of the different sciences that offer knowledge of the various aspects of the human world, but do not penetrate its essence. At the foundation of the manifold and the changeable, there remains, (...) unknown and indefinable, the unitary substance. Behind the Leibniz of the epigraph, behind Herder and Mendelssohn, there appears, unspoken, the dangerous, and perhaps most beloved, Spinoza. Radiščev is an emblematic figure of 18th-century Russia, considered the theorist of equality and by some critics, wrongly, a precursor of the Russian Revolution. Radiščev’s thought in this regard is clear and matures through the readings of Beccaria, Filangieri and Dragonetti: equality of nature (natural law) is utopian if it does not become equality before the law. (shrink)

After introducing the new field of cultural evolution, we review a growing body of empirical evidence suggesting that culture shapes what people attend to, perceive and remember as well as how they think, feel and reason. Focusing on perception, spatial navigation, mentalizing, thinking styles, reasoning (epistemic norms) and language, we discuss not only important variation in these domains, but emphasize that most researchers (including philosophers) and research participants are psychologically peculiar within a global and historical context. This rising tide of (...) evidence recommends caution in relying on one’s intuitions or even in generalizing from reliable psychological findings to the species, Homo sapiens. Our evolutionary approach suggests that humans have evolved a suite of reliably developing cognitive abilities that adapt our minds, information-processing abilities and emotions ontogenetically to the diverse culturally-constructed worlds we confront. (shrink)

In this paper, we defend two main claims. The first is a moderate claim: we have a negative duty to not use binary gender-specific pronouns he or she to refer to genderqueer individuals. We defend this with an argument by analogy. It was gravely wrong for Mark Latham to refer to Catherine McGregor, a transgender woman, using the pronoun he; we argue that such cases of misgendering are morally analogous to referring to Angel Haze, who identifies as genderqueer, as he (...) or she. The second is a radical claim: we have a negative duty to not use any gender-specific pronouns to refer to anyone, regardless of their gender identity. We offer three arguments in favor of this claim (which appeal to concerns about inegalitarianism and risk, invasions of privacy, and reinforcing essentialist ideologies). We also show why the radical claim is compatible with the moderate claim. Before concluding, we examine common concerns about incorporating either they or a neologism such as ze as a third-person singular gender-neutral pronoun. These concerns, we argue, do not provide sufficient reason to reject either the moderate or radical claim. (shrink)

The aim of this paper is to show how the invention of imaginary logic by Nikolaj A. Vasil’ev, forerunner of various logical and metaphysical theories appeared in the 20th century, is grounded on a revaluation of Aristotelian ontology. I shall introduce the reason why Aristotle believes that the study of the principle of contradiction is part of ontology (§ 2); I shall explain why Vasil’ev considers the law of contradiction an empirical law, and not a logical one (§ 3.1). I (...) will show his conception of contradiction (§ 3.2) and I will discuss how he believes that it’s possible to renounce this law; (§ 3.3). I shall then explain the fundamental features of imaginary logic (§ 4.1 and § 4.2); and, finally I shall claim how, in spite of a convergence from the logical point of view (§ 5.1), the incompatibility of the two authors takes place on an ontological level (§ 5.2). In order to do so, I shall implement the analysis of the Aristotelian syllogistic conducted by the Polish logician and philosopher Jan Łukasiewicz, together with a crucial distinction between two concepts: the one of ‘law’ and the one of ‘principle’. -/- . (shrink)

Spanish Translation of "He/She/They/Ze" (Ergo, 2018).

Korzyści dla pracowników ze stosowania outplacementu Andrzej Klimczuk In Michał Skarzyński (ed.), Esp, Czyli Firma Na Zakrȩcie. Outplacement Dla Pracodawców. Narodowe Forum Doradztwa Kariery. pp. 175--179 (2015) .

Tłumaczenie artykułu N. O. Łosskiego pt. Czy jest prawdą, że filozofia rosyjska nie jest naukowa? opublikowanego w gazecie „Nowe ruskie słowo” («Новое русское слово») 1 czerwca 1952 roku. Tłumaczenie z języka rosyjskiego: Pylyp Bilyi i Alicja Pietras.

W artykule przedstawiono argumenty, że konfirmacja tezy, iż istnieją moduły umysłowe wyjaśniające cechy umysłu, jest z kilku powodów kłopotliwa. Po pierwsze, istnieje kilka konkurencyjnych teorii modularności, które zresztą nie zawsze się wykluczają, przez co nie można między nimi rozstrzygać eksperymentalnie. Po drugie, tezy na temat modularności często oparte są na bezzasadnym założeniu, iż wyróżnianie specyficznych dziedzin (semantycznych lub składniowych) działania modułów nie jest problematyczne. Po trzecie, analizując znany z literatury moduł wykrywania oszustów, postulowany przez Cosmides w celu wyjaśnienia rzekomej irracjonalności (...) objawiającej się w tzw. zadaniu Wasona, pokazuję, że wyjaśniane zjawisko nie zostało zdefiniowane dostatecznie dokładnie, a przez to nieostra jest funkcjonalna charakterystyka modułów je wyjaśniających. Co więcej, nie ma powodów sądzić, że zjawisko, które ten moduł miał wyjaśniać, w ogóle istnieje. Wskazuję też kilka problemów metodologicznych związanych ze zbieraniem eksperymentalnych świadectw na rzecz modularności, takich jak zaburzanie wyników eksperymentów przez uśrednianie i brak kontroli nad kluczowymi czynnikami wpływającymi na rezultaty uzyskiwane przez uczestników badania. (shrink)

The analysis focuses on the passage of Gorgias (506c–507c) in which Plato’s Socrates is having a dialog with himself. Socrates is talking to someone who, better than any other partner of discussion, is capable to discern the truth; this is an extraordinary way of expressing philosophical views by Plato. It suggests that in this passage Plato is considering questions which are of a primary importance. There are also other signs, both in the structure of the text and in the comments (...) made by Socrates regarding the form of discussion, which confirm that in this passage we deal with the most important matters. The analyzed passage refers to justice. First, Plato is summarizing views on justice of soul which were developed in the earlier parts of Gorgias. Then he is talking about justice of deeds as consisting in doing what is fitting as regards men. It is an addition to the earlier discussion and therefore the expression of this view can be recognized as the important reason why Socrates’ dialog with himself was constructed. Attention is paid to a certain gap in the argumentation. At the first glance it is not clear why the thesis that justice of soul is based on order and harmony of its elements justifies the thesis that justice of deeds consists in doing what is fitting as regards men. This gap can be filled in by the so-called Plato’s unwritten teaching on the good in itself. According to this teaching the good in itself is the one (the unity) which from its very nature gives existence and life by doing what is fitting as being advantageous to something. Order and harmony in the soul is the basis of its unity and therefore of its similarity to the good in itself and of the similarity of soul’s activity to the way the good is acting. Acting justly, doing what is fitting, in the sense of being advantageous to others, is the best thing a man or a woman can do, it is something which fulfills and makes him or her happy. Wisdom and — generally speaking — knowledge is clearly regarded as a means and not the aim in itself. An individual, and not an abstract idea, is the primary object of the activity which fulfills a rational being. (shrink)

Wybrane koncepcje polityki społecznej związane ze starzeniem siȩ ludności .

PREFACE WORD The Tanzimat period, which was the starting point of reform movements in many areas such as social, political, economic, military, etc., in which steps were taken towards Westernization, is considered to be an important milestone in drawing the fate of the Ottoman Empire. In this longest century of the empire, when many things were rushed, education partially received its share of change and reform. However, since the field of education was under the control of religious institutions such as (...) the Şeyhülislâmlık and the Nezâresi Evkâf-ı Hümâyun, the changes and reforms in this field remained limited. Regarding philosophy, which is the subject of our study, we can say in advance that philosophical movements in the West, the ideas of philosophers and philosophical education in the Western sense began to enter our country in the post-Tanzimat period. It is noteworthy that during this period when the Ottoman Empire became acquainted with Western philosophy, philosophy in the West experienced a period of crisis. In the period preceding this acquaintance, philosophy education in our country was carried out in a style loyal to the tradition of Islamic philosophy, and the break in this tradition occurred with the Tanzimat. One of the most widely debated issues from the Tanzimat to the present day has been whether or not a philosophical tradition unique to us can be established. Issues such as whether a philosophy built on our own culture and values can provide us with the opportunity to raise philosophers who are considered philosophers in the Western sense, and the level of competence and proficiency of Turkish in terms of creating a philosophical language on the way to realizing this opportunity, and efforts to establish a deep-rooted tradition continue to stand before us. In this study, from a holistic perspective, the changes in philosophical paradigms in certain periods from Tanzimat to the present day have been tried to be determined chronologically and problematically. The fact that the movements that emerged with Tanzimat were broken in certain periods, such as 1915, 1933 and 1960, and left their place to different movements, and the changes in our country in parallel with the change in the perception of philosophy in the world have been tried to be revealed in this study, and as a result of the study, results that have not been expressed so far have been reached. Again, whether the perception of philosophy has changed in society along with the change in philosophy in higher education is among the topics investigated in this study. For example, the fact that professors such as Mehmet İzzet, Niyazi Berkes and Necati Öner, who studied philosophy, regretfully admitted that it was embarrassing to say "I am studying philosophy", and instead took refuge in evasive answers such as "I am studying at the Faculty of Literature, I am studying at the Faculty of Language and History", clearly shows how the difficulty of doing philosophy in Turkey is at a high level with these prejudices. From the times when philosophy was identified with irreligion and atheism, and philosophers were seen as useless people who only criticized and did not produce solutions, to the present situation, the paths taken and the obstacles overcome make us hopeful for the bright future of philosophy in Turkey. In the Dârülfünun, which was de facto established in 1863 and opened and closed many times, philosophy courses were able to find a wide place in the curriculum after 1900 and especially after 1916. However, the contribution of philosophy courses and departments, which have been a significant part of the academy since 1916 both as a field of research and education, to the establishment and development of the longed-for original philosophical thought is currently the subject of a separate discussion. Indeed, philosophy departments have never escaped the criticism that they teach Western thought, transfer Western intellectual currents, ignore social values, and provide an exclusively Western and unproductive education. Our study, which deals with the processes of change and transition in philosophy education in Turkey and the debates on these processes, consists of three chapters and three appendices. In the first part, the studies in the field of philosophy from Tanzimat to the Republic are discussed theoretically and a general framework is tried to be drawn about the establishment of philosophy in Turkey. The topics covered in this section are mainly philosophy education until the establishment of the first university in 1863 under the name Dârülfünun and its closure and reopening in 1900 under the name Dârülfünun-ı Şâhâne. As is known, after a long period of trial and error, Dârülfünun was reformed under the name "Dârülfünun-ı Osmânî" in 1908 during the Second Constitutional Monarchy. Reforms in the field of education continued unabated, and with the university reforms in 1915 and 1933, philosophy departments also underwent significant change and transformation. Especially German faculty members, who were influential in these reforms, played an active role in the restructuring of the philosophy department. Apart from universities, philosophical activities were also carried out in non-governmental organizations, newspapers and journals. In particular, the philosophers who tried to become an association under the name of the Turkish Philosophical Society are today actively working under the name of the Philosophical Society of Turkey and the Turkish Philosophical Association. In this part of our study, in addition to these issues, the philosophers of the Republican period, which we have identified as four generations, and their philosophical attitudes and behaviors are evaluated together with the aspects reflected and not reflected in their works, and the interaction between the similarities and differences between the general characteristics of the generations and the philosophical atmosphere in the country is tried to be analyzed. The similarities and differences between the generations are analyzed since they are the main factors that determine and govern the course of philosophy in Turkey. The second chapter is devoted to "Philosophical Disciplines in Purgatory in the Republican Era". In this section, the disciplines of history of science, logic, Islamic philosophy and philosophy of religion, which we characterize as disciplines in limbo because their place in philosophy departments has always been controversial, are analyzed. In the third and final chapter, under the title "Philosophical Problems and Movements in the Republican Era", the problem of establishing the practical implications of the philosophical issues discussed in the first two chapters on the theoretical level, the question of whether Turkish can be the language of philosophy, Western philosophical movements in Turkey and their representatives are discussed. This chapter concludes with the main purpose of the study, which is to discuss the problems of philosophy in Turkey, suggestions for solutions and future perspectives. We have tried to enrich our research with three appendices that are considered to be complementary to these three chapters. The first appendix contains interviews with twelve senior professors who retired after teaching philosophy in Turkey for many years. These senior professors were asked questions about the changes in the view of philosophy in Turkey, philosophy education in higher education, their perceptions of philosophy, etc., and an important historical note was made with their answers based on their experiences. In this respect, we believe that these interviews will serve as an important source and reference for future generations and the social sciences community. Although the speeches of these professors contain many important discourses, messages and references, we have chosen one motto phrase to carry in the title. On this occasion, we would like to express our gratitude to our esteemed professors for sharing their vast knowledge and experience in the field of philosophy with us. In the second appendix, the short life stories and works of about a hundred professors in the field of philosophy in the Republican period are included. Although this information is sometimes easily obtained through the internet, biographical books or the works of the professors themselves, sometimes, after a very long and laborious work, original information has been reached, which is expressed for the first time in this study. Sometimes the capture of a very small detail required great efforts. In the third and final appendix, the names and periods of the senior philosophers of the Republican period are listed chronologically. (shrink)

The paper presents John Duns Scotus’ view on the relationship between the notions of person, individual being and incommunicability. Scotus’ opinions on this matter are presented in the context of the approaches taken by Boethius and Richard of St Victor. The main conclusions of the article are as follows. According to Scotus, although individual, the nature of God is communicable. Its individuality is not the effect of a causal relation, however God is an individual being per se. Due to the (...) communicability of God’s nature, each Person of God possesses divinity in full sense. Each God’s Person, as a person, has got two kinds of independence: actual and dispositional, hence one could say that each Person of God is necessarily independent. Individuality of a contingent being is an effect of a process of individuation, in which a neutral nature is contracted into the individual nature by the causal factor, i.e. the haecceitas. Nature as nature is communicable; however, nature which is individual is not communicable due to its individuality. Rational, created, and individual nature is the foundation of the realization of personality. A created person is independent, both in actual and dispositional sense, however, it is not necessarily independent as it has an obediental potentiality to be personified by another personhood. Separated soul (anima separata), in turn, is individual because of its haecceitas, which is the ultimate reality of the form. Because of this kind of individuality, this soul is incommunicable and it has actual independency, although it is not dispositionally independent. Thus, due to its dispositional dependency, the separated soul is not the person. (shrink)

Quá trình chuyển đổi từ phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch (xăng, dầu) sang phương tiện chạy bằng điện (EV) đại diện cho một thời kỳ mới, rất quan trọng trong lịch sử vận tải. Vào lúc này, khi thế giới vật lộn với những thách thức về biến đổi khí hậu, ô nhiễm không khí và trữ lượng nhiên liệu hóa thạch ngày càng cạn kiệt, việc chuyển đổi sang xe điện được coi là một bước quan (...) trọng hướng tới một tương lai bền vững hơn. (shrink)

Attitudes towards elder people in society depend on the pace of its technological and economical development. Fast changes not only encourage discrimination on the ground of age but also blur the perception of both individual and collective benefits from the extension of life length. This article emphasizes the necessity of finding new ideas of elders’ active social participation. Furthermore it points out the conceptions of creating city areas that favor development and integration of all age groups. It underlines the significance (...) of older generations in process of sustaining cultural continuity in information and knowledge societies by contrasting those ideas with the wisdom society project. ** Ocena obecności ludzi starych w społeczeństwie zależy od tempa rozwoju technologicznego i gospodarczego. Szybkie zmiany sprzyjaj¸a} dyskryminacji ze wzglȩdu na wiek oraz przyczyniaj¸a} siȩ do niedostrzegania jednostkowych i zbiorowych korzyści płyn¸a}cych ze wzrostu długości życia ludzkiego. Artykuł zwraca uwagȩ na niezbȩdność poszukiwania pomysłów aktywnego uczestnictwa seniorów w życiu społecznym, jak też przybliża koncepcjȩ kreowania przestrzeni miejskich sprzyjaj¸a}cych rozwojowi i integracji wszystkich grup wiekowych. Praca podkreśla znaczenie starszego pokolenia w procesie utrzymania ci¸agłości kulturowej w społeczeństwach informacyjnych i społeczeństwach wiedzy poprzez przeciwstawienie tych idei projektowi społeczeństwa m¸adrości. (shrink)

Proces starzenia się społeczeństw stanowi istotne wyzwanie dla krajów Unii Europejskiej. W napływie emigrantów z młodszych regionów świata - głównie Azji i Afryki - dostrzega się sposobu na uzupełnienie malejących zasobów pracy, co prowadzi do wzrostu obaw w zakresie możliwości ich integracji w wymiarze międzypokoleniowym ze społecznościami przyjmującymi. Jednocześnie upatruje się korzyści z migracji seniorów oraz możliwości kształtowania gospodarek regionalnych i lokalnych tak by sprzyjały zaspokajaniu ich potrzeb. Celem opracowania jest przybliżenie koncepcji ageizmu (dyskryminacji ze względu na wiek) w formie (...) zwielokrotnionej, zarządzania różnorodnością, polityki kreatywności oraz związków wielokulturowości z konstruowaniem srebrnych gospodarek. Podsumowanie zawiera potencjalne kierunki dalszych badań nad wielokulturowymi aspektami srebrnej gospodarki. ** Process of ageing is important challenge for European Union countries. Influx of immigrants from younger regions of the world - mainly in Asia and Africa - is considered to be a way of supplementing dwindling labour resources, which leads to an increase in concern for their possible inclusion in the intergenerational dimension of the host communities. At the same time sees the benefits of migration and seniors opportunities to develop regional economies and encourage local authorities in order to meet their needs. Aim of this paper is to present concepts of multiple age discrimination, diversity management, creativity policy and relationships of multicultural society with construction of silver economies. Summary contains potential directions for further research on multicultural aspects of silver economy. (shrink)

Work of elderly is a controversial problem. The introduction of protection of old age in form of pensions and retirement caused shaping in modern societies qualitatively new social category of persons in post-working age. Growth of human life-span with simultaneous lack of the principle changes of pensionable age inflicts grow in quantity of persons’ using welfare benefits. Growing costs of seniors livelihood lead to transformations in socio-economical structures as well as forcing them to engage in activities that will help increase (...) their social participation, including the lengthening of their professional activity. It seems that the nowadays processes of dematerialization of work combined with the shaping of knowledge-based economy and the movement of third-age universities largely enable the achievement of these objectives. Article aims to approximate the results of qualitative analysis of elderly economic activity in Bialystok conducted in the context of social capital research. Study describes main factors that restrict work opportunities for older people, as well as their hidden resources and potential workplaces. ** Wykonywanie pracy zarobkowej przez osoby starsze jest zagadnieniem kontrowersyjnym. Wprowadzenie zabezpieczenia starości w formie rent i emerytur sprawiło, że w społeczeństwach nowoczesnych ukształtowała siȩ jakościowo nowa kategoria społeczna składaj¸a}ca siȩ z osób w wieku poprodukcyjnym. Wzrost długości życia ludzkiego przy jednoczesnym braku zasadniczych zmian progów wieku emerytalnego sprawia, że ilość osób korzystaj¸a}cych ze świadczeń rośnie. Zwiȩkszaj¸a}ce siȩ koszty utrzymania seniorów prowadz¸a} do szeregu przemian w strukturach społeczno-ekonomicznych oraz wymuszaj¸a} podejmowanie działań, które pozwol¸a} na wzrost ich uczestnictwa społecznego, w tym na wydłużanie ich aktywności zawodowej. Wydaje siȩ, że zachodz¸a}ce współcześnie procesy dematerializacji pracy ł¸a}czone z kształtowaniem siȩ gospodarki opartej na wiedzy oraz ruch uniwersytetów trzeciego wieku w znacznej mierze umożliwiaj¸a realizacjȩ tych celów. Artykuł ma na celu przybliżenie wybranych wyników jakościowych analiz aktywności ekonomicznej ludzi starych w Białymstoku prowadzonych w kontekście badań nad kapitałem społecznym. Określone zostały podstawowe czynniki ograniczaj¸ace możliwości wykonywania pracy przez ludzi starych, jak również ich ukryte zasoby i potencjalne miejsca pracy. (shrink)

Jednym ze zjawisk zwi¸a}zanych z procesem starzenia siȩ społeczeństw s¸a przemiany systemów gospodarczych zorientowane na produkcjȩ i dystrybucjȩ dóbr i usług dla osób starszych, jak również dla młodszych grup wiekowych w ramach ich przygotowania do starości. Artykuł przybliża główne cechy koncepcji „srebrnej gospodarki” w kontekście realizacji polityki aktywnego starzenia siȩ. Opracowanie przedstawia typologiȩ modeli srebrnej gospodarki w krajach Unii Europejskiej na poziomach krajowym i regionalnym na podstawie wykorzystania porównań indeksu aktywnego starzenia siȩ do typologii zróżnicowań i kultur kapitalizmu oraz typologii (...) państw dobrobytu. W podsumowaniu przybliżono wnioski dla działań praktycznych oraz propozycje dalszych kierunków badań. ** Some phenomena associated with ageing populations are transition of economies to focus more on the production and distribution of goods and services for older adults as well as for younger age groups as part of their preparation for old age. The paper presents the main features of the concept of “silver economy” in the context of active ageing policies. The study presents a typology of the silver economy models in the European Union at national and regional levels based on the use of the Active Ageing Index in comparison to the typology of differences and cultures of capitalism as well as the typology of welfare states. The summary contains conclusions for practical interventions and proposals for further research. (shrink)

Niektórzy twierdzą, że nawet jeśli ktoś nie wierzy, że embriony lub płody ludzkie mają jakiś szczególnie wyróżniony status moralny, to z ostrożności powinien traktować je tak, jak gdyby miały pełny status moralny. Pokażę, dlaczego takie rozumowanie jest niepoprawne.

This paper proposes a new Separabilist account of thick concepts, called the Expansion View (or EV). According to EV, thick concepts are expanded contents of thin terms. An expanded content is, roughly, the semantic content of a predicate along with modifiers. Although EV is a form of Separabilism, it is distinct from the only kind of Separabilism discussed in the literature, and it has many features that Inseparabilists want from an account of thick concepts. EV can also give non-cognitivists a (...) novel escape from the Anti-Disentangling Argument. §I explains the approach of all previous Separabilists, and argues that there’s no reason for Separabilists to take this approach. §II explains EV. §III fends off objections. And §IV explains how non-cognitivist proponents of EV can escape the Anti-Disentangling Argument. (shrink)

In this paper, the relationship between the e-value of a complex hypothesis, H, and those of its constituent elementary hypotheses, Hj, j = 1… k, is analyzed, in the independent setup. The e-value of a hypothesis H, ev, is a Bayesian epistemic, credibility or truth value defined under the Full Bayesian Significance Testing mathematical apparatus. The questions addressed concern the important issue of how the truth value of H, and the truth function of the corresponding FBST structure M, relate to (...) the truth values of its elementary constituents, Hj, and to the truth functions of their corresponding FBST structures Mj, respectively. (shrink)

W artykule wykażę, że szeroko rozpowszechnione poglądy na temat norm, które obowiązują żółnierzy na wojnie, pozostają w sprzeczności z moralnością ogólną. Etyka wojny dopuszcza działania, które w zwyczajnych sytuacjach nie tylko są uznawane za moralnie niedopuszczalne, ale wydają się czynami godnymi najwyższego moralnego potępienia. Zwracam uwagę na dwie wybrane rozbieżności między etyką ogólną a etyką wojny, tj. na problem związany z istnieniem asymetrii pomiędzy atakującymi i atakowanymi oraz na kwestię tego, kto jest właściwym celem moralnie usprawiedliwionego aktu przemocy. Odrzucając stanowiska (...) skrajne (realizm w stosunkach międzynarodowych i różne odmiany pacyfizmu), uznaję, że możliwe są dwa rozwiązania problemu tych rozbieśności: albo godzimy się na status quo, czyli mocną niezgodność etyki wojny z etyki ogólną, albo uznajemy, że należy znacząco przeformułować tradycyjną etykę wojny, a być może także obowiązujące normy prawa międzynarodowego. (shrink)

Deleuze uważa, ze nie można pogodzić Hegla i Nietzschego. Hegel jest wedle niego abstrakcyjny, a Nietzsche - konkretny. Tymczasem pojęcia "konkret" i "abstrakcja" należą do ideologicznego arsenału konserwatyzmu. Rozpatruję nie tyle prawdziwość tezy Deleuza, co jej genealogię. Hegel i Nietzsche kontynuują oświeceniowe poszukiwania "człowieka konkretnego". "Człowiek konkretny" to wytwór drugiej fazy oświecenia (rodzaj "kompensacji" w znaczeniu Marquarda): przekształcenie parenetyki w filozofię historii i kultury (wzgl. społeczną). "Wielki bohater historii" i "nadczłowiek" są próbami ujęcia konkretu społeczno-historycznego. Rzut oka na strukturalną pozycję (...) kategorii Hegla w jego systemie oraz ideału Nietzschego w jego myśli (mediatyzacja a problem wątpliwej konkretności nadczłowieka) uprawdopodabnia następujący wniosek: Nadczłowiek stanowi abstrakcyjny projekt uchwycenia konkretu. Nie można ukryć trudności w ocenie stosunku Hegla i Nietzschego wobec konserwatyzmu romantycznego. Przyczyna leży m.in. w wykorzystaniu arsenału myśli konserwatywnej przy jednoczesnym jej przekształceniu. Stąd trudno orzec, czy "konserwatyzm romantyczny" zniesiony (Hegel) lub przekształcony w ekstatyczno-chiliastyczną filozofię przyszłości (Nietzsche) jest bardziej konserwatywny, czy raczej liberalny itp. Jeden przykład z "warsztatu filozofowania" obu myślicieli wykazuje swoiste odniesienie się do konkretu, a także problematyczność tego odniesienia. Co więcej, opozycja konkret-abstrakt przy zmieniającym się jej nacechowaniu ideologicznym obejmuje również "empiryzm transcendentalny" samego Deleuze'a, a także - jak się zdaje - sporą część filozofii kontynuującej Nietzschego w intencji sprzeciwienia się Heglowi i jego metanarracjom. Wieloznaczność problemu konkretu ukrywa to, że jest pseudoproblemem lub - w najlepszym wypadku - mylącym wyróżnikiem stanowiska filozoficznego. (shrink)

The Gompertz distribution is commonly used in biology for modeling fatigue and mortality. This paper studies a class of models proposed by Adham and Walker, featuring a Gompertz type distribution where the dependence structure is modeled by a lognormal distribution, and develops a new multivariate formulation that facilitates several numerical and computational aspects. This paper also implements the FBST, the Full Bayesian Significance Test for pertinent sharp (precise) hypotheses on the lognormal covariance structure. The FBST’s e-value, ev(H), gives the epistemic (...) value of hypothesis, H, or the value of evidence in the observed in support of H. (shrink)

Niektórzy ludzie twierdzą, że przemysły kreatywne mają niewiele wspólnego ze starzeniem się i starością. Słowa kreatywność i twórczość są coraz częściej stosowane niemal jako synonimy cech ludzi młodych i młodości jako etapu życia.

„Skoro powszechnie przyjmuje się, że sumienie jest suwerenne, to nie wiadomo, po co lekarz miałby uzasadniać pisemnie swój światopogląd” – napisała Naczelna Izba Lekarska w skardze do Trybunału Konstytucyjnego. Trybunał tę część skargi oddalił w wyroku z 7 października 2015 r., ale stwierdził, że „Celem prowadzenia dokumentacji medycznej nie jest (…) utrwalanie na piśmie poglądów filozoficzno-prawnych lekarza”. Uznał też, że uzasadnienie „powinno mieć charakter medyczny, a nie służyć wyjaśnieniu światopoglądu lekarza, czy też wskazaniu zasady moralnej leżącej u podstaw jego zachowania”. (...) Podobną interpretację akceptuje wielu polskich prawników, twierdząc, że skoro sumienie czy światopogląd lekarza są „indywidualne”, „autonomiczne”, „suwerenne”, to merytoryczne powody odmowy wykonania świadczenia medycznego nie mogą podlegać jakiejkolwiek ocenie i kontroli. (shrink)

Niewielu łodzian pamięta, że do szybkiego rozwoju naszego miasta w XIX i na początku XX w. przyczynili się niemieccy koloniści z Saksonii, Śląska, Hesji i innych obszarów ówczesnych Niemiec. Zachęceni korzystnymi warunkami, oferowanymi im przez administrację Królestwa Polskiego, przybywali całymi rodzinami, z niewielkim dobytkiem, aby tu, nad Łódką, szukać poprawy bytu. Większość osadników rekrutowała się z kręgów rzemieślników. Byli to tkacze, farbiarze, folusznicy itd. W latach trzydziestych XIX w. powstały trzy osiedla niemieckie: Nowe Miasto, Łódka i Osiedle Ślązaków, które stale (...) rozrastały się. Niewielkie początkowo warszaty również były powiększane o nowe maszyny; właściciele zatrudniali coraz częściej robotników najemnych. W latach sześćdziesiątych XIX w. zaczęły powstawać ogromne fabryki włókiennicze, które na wiele dziesięcioleci zdominowały obraz Łodzi. Do najpotężniejszych należały właśnie fabryki niemieckich fabrykantów, „Lodzermenszów”, takich jak: Oeyer, Scheibler, Kunitzcr czy Grohmann. Lecz nie ta mała grupka najbogatszych nadawała ton w dziewiętnastowiecznej Łodzi, w której, jak w tyglu, mieszały się elementy rosyjskie, polskie, niemieckie i żydowskie. Niemiecka klasa średnia budowała w tym środowisku podwaliny życia kulturalnego. Krótkie ramy przyczynku nie pozwalają zbyt szczegółowo zająć się różnymi zjawiskami i postaciami ówczesnej Łodzi, ale powinien on zachęcić czytelnika do dalszej lektury i własnych badań. (shrink)

The bi-polar confrontation between the Soviet Union and the USA involved many leading game theorists from both sides of the Iron Curtain: Oskar Morgenstern, John von Neumann, Michael Intriligator, John Nash, Thomas Schelling and Steven Brams from the United States and Nikolay Vorob’ev, Leon A. Petrosyan, Elena B. Yanovskaya and Olga N. Bondareva from the Soviet Union. The formalization of game theory (GT) took place prior to the Cold War but the geopolitical confrontation hastened and shaped its evolution. In our (...) article we outline four similarities and differences between Western GT and Soviet GT: 1) the Iron Curtain resulted in a lagged evolution of GT in the Soviet Union; 2) Soviet GT focused more on operations research and issues of centralized planning; 3) the contemporary Western view on Soviet GT was biased and Soviet contributions, including works on dynamic stability, non-emptiness of the core and many refinements, suggest that Soviet GT was able to catch up to the Western level relatively fast; 4) international conferences, including Vilnius, 1971, fostered interaction between Soviet game theorists and their Western colleagues. In general, we consider the Cold War to be a positive environment for GT in the West and in the Soviet Union. (shrink)

Niniejszy tekst traktuje o potencjale teorii walencji – o możliwości wykorzystania jej w różnych dziedzinach nauki o języku i dydaktyki, głównie zaś o korzyściach związanych z umieszczaniem informacji dotyczącej łączliwości poszczególnych leksemów w słownikach. Celem artykułu jest analiza przydatności opublikowanych dotychczas słowników walencyjnych, wyodrębnienie czynników powodujących, iż nie cieszą się one zainteresowaniem oraz próba weryfikacji danych zawieranych w takich słownikach, aby mogły stać się słownikami użytkowymi. Fakt, iż opracowanie dobrego słownika walencyjnego stwarza leksykografom i lingwistom ogromne trudności, nie powinien jednak (...) działać demotywująco. Nawet jeśli nie da się uniknąć błędów, koncept słownika walencyjnego oraz gramatyki opartej na teorii walencji powinny być krok po kroku korygowane i udoskonalane, tak że w końcu będzie możliwe opracowanie optymalnej wersji, która może stać się bardzo przydatnym i chętnie używanym słownikiem. (shrink)

W związku ze wzrostem znaczenia komercjalizacji wiedzy i zachęcania naukowców do wykorzystania różnych mechanizmów dyfuzji wiedzy w literaturze przedmiotu zgłasza się wiele wątpliwości dotyczących tego, czy w takim rozwoju nauka finansowana ze środków publicznych nie zatraca swoich istotnych cech. Obawy dotyczą po pierwsze tego, że intensyfikacja komercjalizacji może wpływać negatywnie na ilość publikacji zgłaszanych przez naukowców, wykazujących aktywność w obszarze przedsiębiorczości akademickiej. Po drugie, tego, że uczeni mogą być coraz mniej zainteresowani badaniami podstawowymi na rzecz zagadnień, które dają nadzieje na (...) zgłoszenie patentu w możliwie krótkim czasie. Niniejszy artykuł dokonuje przeglądu najnowszych badań, które w ostatnich latach są prowadzone dość intensywnie, aby udzielić odpowiedzi na te dwa newralgiczne pytania, z odniesieniem przede wszystkim do badań naukowych finansowanych ze środków publicznych. Po nakreśleniu w punkcie pierwszym uwag terminologicznych, związanych z tytułową przedsiębiorczością akademicką, punkt drugi przywołuje krótko tło, związane z tematyką przedsiębiorczości akademickiej i jej związków z kształtem rozwoju nauki. Kolejny punkt prezentuje jeden z – jak można sądzić – nielicznych szczegółowo udokumentowanych przypadków, które ilustrują zagrożenia, jakie mają na względzie autorzy obawiający się negatywnego wpływu przedsiębiorczości akademickiej na dotychczasową działalność naukową i jej rozwój. W punkcie czwartym omówione są najnowsze wyniki badań, dotyczące wpływu intensyfikacji przedsiębiorczości akademickiej na proces tworzenia i upowszechniania wiedzy naukowej. Mimo wielu niejasności w tym względzie, wyraźnie rysuje się wniosek, że ta zależność – wbrew podnoszonym obawom – jest pozytywna. W świetle – dotychczas wciąż jeszcze fragmentarycznych – wyników badań zasygnalizowane są ograniczenia tej zależności oraz potrzeba poszukiwania jej optymalnego modelu. Punkt piąty dotyczy wyników badań empirycznych, zmierzających do określenia zależności między zwiększonymi wysiłkami komercjalizacji wiedzy a proporcją badań podstawowych i stosowanych finansowanych ze środków publicznych. Trudności w podaniu jednoznacznego wniosku z badań należy tłumaczyć w tym przypadku przede wszystkim problemami z klarownym wyodrębnieniem środków przeznaczonych na jeden i drugi z wymienionych wyżej rodzajów badań. W zakończeniu zaprezentowane są wnioski natury ogólnej oraz najważniejsze rekomendacje, wynikające z podjętej w artykule tematyki. (shrink)

This study focuses on implementing electric vehicles (EVs) in developing countries where energy production is mainly based on fossil fuels. Although for these countries the environmental short-run benefits of the EVs cannot offset the short-run costs, it may still be the best option to implement the EVs as soon as possible. Hence, it is necessary to evaluate the alternatives to introducing EVs to the market due to the environmental concerns that created an opportunity for some developing countries to catch up (...) with the international competition. Therefore, we develop a case scenario to explore the decision-making process in implementing the EVs with three alter natives and twelve criteria. We solve the decision-making problem by using Type-2 neutrosophic numbers (T2NNs) based on the RAFSI (Ranking of Alternatives through Functional mapping of criterion sub-intervals into a Single Interval) method. The proposed model combines the advantages of the RAFSI technique, and it applies T2NNs to address the uncertainties. The results show that the alternatives that may suspend the implementation of the EVs are inferior. Direct implementation of EVs is prioritized. The policy implications of the results are discussed in the study. (shrink)

Pojem filosofie nabyl v průběhu historie řadu podob a významů. Kromě tradičního teoretického zaměření se lze setkat s přístupem, který vyzdvihuje praktický dopad filosofování na život člověka. Příspěvek představuje koncept filosofické praxe a reflektuje její současný stav na území České republiky. Autoři vymezují filosofickou praxi jako disciplínu filosofie, a načrtávají její možné dělení na dílčí oblasti. Nastíněny jsou její historické kořeny, které autoři identifikují v antickém Řecku. Dále se věnují systematickému představení doposud sepsaných materiálů k filosofické praxi a přehledu její (...) realizace na území České republiky. Detailní pozornost věnují autoři popisu tří jejích oblastí, mezi které patří filosofie pro děti, filosofický workshop a filosofická konzultace. Kromě teoretického vymezení reflektují rovněž své vlastní postupy v uvedených oblastech. Článek čerpá především ze zahraniční odborné literatury, konkrétně z textů a dalších materiálů filosofických praktikantů. Jeho cílem je představit českému čtenáři doposud podrobněji neřešený koncept filosofické praxe a připravit tak pole pro možnou debatu na akademické rovině. -------- The concept of philosophy has had several forms and meanings throughout the history. Besides the traditional theoretical focus, we may also encounter the approach that highlights a practical impact of philosophizing on one’s life. This text introduces the concept of philosophical practice and reflects its current situation in the Czech Republic. Authors characterize philosophical practice as a discipline of philosophy and present its possible division into subsections. They also present its historical roots, which can be found in ancient Greece. Moreover, authors introduce available sources dealing with the philosophical practice and describe how this discipline is actually practiced in the Czech Republic. Detailed attention is given to three of its sections, namely philosophy for children (P4C), philosophical workshop, and philosophical consultation. Authors present theoretical background and also reflect their own methods in these sections. The text draws primarily from scholarly literature from abroad, particularly from the manuscripts and other sources produced by philosophical practitioners. The aim of this text is to introduce the concept of philosophical practice to the Czech reader and prepare the field for further academic discussion. (shrink)

Both Franz Brentano and Edmund Husserl addressed sound while trying to explain the inner consciousness of time and gave to it the status of a supporting example. Although their inquiries were not aimed at clarifying in detail the nature of the auditory experience or sounds themselves, they made some interesting observations that can contribute to the current philosophical discussion on sounds. On the other hand, in analytic philosophy, while inquiring the nature of sounds, their location, auditory experience or the audible (...) qualities and so on, the representatives of that trend of thought have remained silent about the depiction of sound and the auditory phenomena in the phenomenological tradition. The paper’s intention is to relate both endeavours, yet the perspective carried out is that of analytic philosophy and, thus, I pay special attention to conceptual analysis as a methodological framework. In this sense, I first explain what sound ontology is in the context of analytic philosophy and the views that it encompasses— namely, the Property View (PV), the Wave View (WV) and the Event View (EV)—. Secondly, I address the problems it entails, emphasising that of sound individuation. In a third section, I propose the possibly controversial conjunction of a “Brentano-Husserl Analysis of the Consciousness of Time” (for short “Brentano-Husserl analysis”) and outline the commonalities of both authors, without ignoring its discrepancies. My main focus is Husserl’s 1905 Vorlesungen zur Phänomenologie des Inneren Zeitbewusstseins. While addressing the Brentano-Husserl analysis, I elaborate on the problem of temporal and spatial extension (Raumlichkeit and Zeitlichkeit, respectively) of both consciousness and sound. Such comparison is a key one, since after these two developments, one can notice some theoretical movements concerning the shift of attention from sounds to the unity of consciousness, and how they mirror each other. After examining the controversial claims concerning the temporal and spatial extension of both consciousness and sound, I argue in the concluding paragraphs that while considering the accounts of sound ontology, the Brentano-Husserl analysis would probably endorse a Property View and that this could have interesting consequences for the issue of Sound Individuation. (shrink)

Ondanks antidiscriminatiebeleid en de lippendienst die universiteiten tegenwoordig bewijzen aan ‘inclusie’, ‘sociale veiligheid’ en ‘gelijke kansen’, is discriminatie binnen de universiteit nog steeds wijdverspreid. Ervaringen met discriminatie op de universiteit zijn vooral pijnlijk voor degenen die geen hogere functie krijgen, ook al voldoen ze aan alle eisen. Klachten worden vaak niet serieus genomen, waarna universiteitsbestuurders vaak hardnekkig ontkennen dat ze iets verkeerd hebben gedaan, waardoor de slachtoffers zich vernederd en gedemoraliseerd voelen.

V dějinách filozofie se objevilo nespočetné množství snah překonat kognitivní nedostatečnost člověka. Většinový názor zněl, že zatímco vnější smyslové poznání podléhá nejrůznějším klamům, poznání vnitřní je mnohem jistější, či dokonce neomylné. Předpokládaná znalost sebe sama je ovšem iluzorní a stala se důvodem pro vznik mnoha chybných přístupů ke skutečnosti. Kniha se skládá ze tří částí. První kapitola se zabývá introspekcí, především jejím přijetím v dějinách filozofie a odmítnutím v psychologickém behaviorismu 20. století. Druhá kapitola pojednává o iluzornosti svobody rozhodování, která (...) je způsobena řadou nevědomých mechanismů, o jejichž fungování máme zatím jen dosti matnou představu. Ve třetí kapitole jsou domýšleny důsledky kauzálního determinismu pro etiku a právo, především ve smyslu odmítnutí koncepcí morální odpovědnosti a retributivní spravedlnosti. Autor se tak pokouší dokázat, že podstatná část názorů zdravého rozumu je chybná a měla by být nahrazena sadou nových, kompatibilních s dnešní vědou. (shrink)

Voor het eerst hebben jongeren onder de achttien in Duitsland en België deze maand gestemd, bij de Europese verkiezingen. Nederlandse leeftijdsgenoten hebben dit recht (nog) niet. Te beïnvloedbaar, ze kunnen nog niet verantwoord stemmen, klinkt het. Deze tegenwerpingen zijn oneerlijk. Ze gelden ook voor miljoenen anderen die al wel stemrecht hebben.

The volume includes the Italian translation of Giordano Bruno by Lev Platonovič Karsavin, a preface by the translator and an introduction by Julya Mehlich, a scholar of Karsavin. The translated text was published in Berlin in 1923 and long ignored by the extensive bibliographies on Bruno and Karsavin. Bruno’s value, according to Karsavin, lies in the sentiment and in the clear awareness of his own unity of spirit with the divine Universe and with God himself. “The soul of Nolan’s philosophy” (...) is “heroic fury,” the theoretical and practical foundation of unity of life and thought. But in this Karsavin also grasps Bruno’s limitation: that is, the failure to be able to be faithful to the intuition that the Absolute is never identified with the totality, even if infinite, of the relative. The infinity of the Divine is, in fact, essentially different from the infinity of the empirical. In this confusion, Bruno would be the emblem of the entire Renaissance era. In her Introduction, Mehlich highlights the use of a double method in Karsavin’s treatment: the formal one of individualization, by Heinrich Rickert, and the one based on the principle of vseedinstvo (unitotality), dating back to the thinking of Vladimir Sergeevič Solov’ëv, and widely used in 20th Century’s Russian philosophical-religious thinking. A peculiarity of Karsavin’s approach would be, according to the scholar, the union of the two levels with the conception of the historical being as personal, and the development of history as the history of the person, as narration of his destiny. (shrink)

Baba, bireyin anneyle birlikte temel tamamlayıcısı olması bakımından önemli ve merkezi bir unsurdur. Yaşam düzleminde baba; biyolojik, sosyolojik ve geleneksel kökene sahiptir. Birey ve toplum yaşamının yansıma alanlarından biri olan roman türünde görüngülenen babalık kavramının edebi düzlemde açımlanması, evren, ev, aile, toplum, Tanrı, otorite/ devlet, biyolojik ve duyuşsal babalar biçimindedir. Genetik yaratımın başat ögesi olmanın yanı sıra fizyolojik gerçeğin aşımıyla özneleşen bu kimlik görünümü bilinç ve bilinçdışındaki yansıları bireyin kozmik dünyasını ve aidiyet alanını inşa eder. Kendinden öncenin yok sayılmasının imkânsız (...) kabul edildiği yaratılış esasında babalık kavramı, bir önceki anlamının üzerine eklenerek birleşik bir görünge kazanır. İnsanlığın ve sözün ortaya çıktığı ilk andan itibaren yaşamsal düzlemin getirilerinden kopamayan romanlar aracılığıyla bireyin var oluşsal sancılarını yazınsal ifade alanına taşıyan sanatkârlar mevcut düzenin parçası baba figürünü anlatılar içine dahil eder. Birbirinin içinden doğan her edebi devirde farklı bir görünüm kazanan babalık kavramı, eserlerde ilahi yaratıcı; insanlığın atası kutlu kişi; otorite/iktidar; Öteki; soy bağı taşıyıcısı/gen aktarıcısı, koruyan, sahip çıkan; biyolojik bağ olmadan annenin eşi, üvey baba biçiminde bireyin yaşamına sonradan dahil edilen; manevi önder, çocuğun dünyaya doğumunda yer almayan ama güvenli alana doğumu sağlayan kutlu kişi ve fiziksel veya ruhsal ölümü ile ortaya çıkan babasızlık gibi baba figürünü karşılayan anlamlardan kopmadan yer aldığı görülür. Tematik bakımdan incelenen çalışma Giriş, Babalık Kavramı ve Babanın Türk Romanındaki Görünümleri başlıklı iki ana bölüm, Sonuç, Kaynakça olarak düzenlendi. Birinci Bölüm'de babanın Tanrı ve Âdem Baba, Otorite/İktidar, toplum ve birey hayatında babalık (genetik/kuşak aktarım nesnesi, Öteki baba ve dayanak/sığınak baba ve babasızlık) görünümleri tespit edildi. İkinci Bölüm'de belirlenen baba figürlerine uygun niteliklerdeki sekiz eserin (Orhan Pamuk-Sessiz Ev, Reşat Nuri Güntekin-Yaprak Dökümü, Güray Süngü-Mehmet'i Sakatlayan Serçe Parmağı, Alper Canıgüz- Oğullar ve Rencide Ruhlar, Alper Canıgüz- Cehennem Çiçeği, Kemal Tahir-Devlet Ana, Hasan Ali Toptaş-Sonsuzluğa Nokta ve Yakup Kadri Karaosmanoğlu-Nur Baba) babalık kavramı bağlamında tahliline yer verildi. Böylece bireysel ve toplumsal kimliğin inşa unsuru baba figürünün edebi eserlere yansımaları üzerine bir değerlendirme gerçekleştirildi. (shrink)

Whataboutism is een strategie waarbij op een beschuldiging wordt gereageerd met een wedervraag die eveneens een beschuldiging impliceert, waardoor de oorspronkelijke vraag eerder wordt ontweken dan beantwoord. Het is een effectieve methode om de aandacht te verplaatsen naar een andere situatie door een vergelijkbaar, dan wel onvergelijkbaar, contrast te bieden, waardoor de beschuldigde het eigen gedrag probeert te rechtvaardigen en verantwoordelijkheid probeert te ontlopen. Maar niet alle vormen van whataboutism impliceren echter een drogredenering, noch worden ze altijd verkeerd toegepast. Het (...) contrast dat voortkomt uit de vraag ‘what about’ kan dan een cruciale bijdrage leveren aan een situatie die een verdere kritische analyse vereist, en daarmee de geloofwaardigheid van de argumentatie versterken. (shrink)

Filozofie ve 20. století ztratila velkou část svých kompetencí a pro svou údajnou neužitečnost se stala terčem kritiky ze strany přírodních vědců. Vztah mezi filozofií a vědou lze řešit pomocí tří stanovisek, kterými jsou antiscientismus, konceptuální analýza a naturalismus. Obsahem článku je charakteristika jednotlivých přístupů a identifikace problémů, s nimiž se musí jejich zastánci potýkat. Autorovi se jako nejslibnější jeví Quinem inspirovaný naturalismus, podle něhož má veškeré poznání povahu syntetických aposteriorních výroků, a filozofie je proto kontinuální s přírodní vědou. Není (...) třeba obávat se zániku filozofie jako samostatné disciplíny, naturalismus může naopak přispět k dořešení mnohých filozofických problémů pomocí metodologie a poznatků přírodních věd. (shrink)

Celem artykułu jest krytyka kilku popularnych argumentów przeciwko wykorzystywaniu współczesnych osiągnięć biomedycznych do poprawiania ludzkiej kondycji fizycznej lub umysłowej. Na przykładzie prac Habermasa, Sandela, Fukuyamy omówię trzy argumenty tego typu odwołujące się do: 1) autonomii; 2) życia jako daru; 3) naturalnej równowagi. Na koniec pokażę, że sprzeciw względem niektórych propozycji biomedycznego polepszenia kondycji ludzkiej może być wynikiem swoistego błędu poznawczego, który psychologowie określają jako efekt status quo.

Příspěvek se zaměřuje na zavádějící příběh o tzv. kodaňské interpretaci kvantové mechaniky, již jako údajně nerozpornou či jednotnou vytvořili a sdíleli na základě tzv. kodaňského ducha kvantové teorie její tvůrci v roce 1927. Článek bude vycházet z role, kterou v tomto příběhu sehráli především N. Bohr a W. Heisenberg. První část příspěvku seznamuje s variacemi toho, co se v literatuře považuje za kodaňskou interpretaci. Druhá část odhaluje, že zatímco kvantová mechanika vznikla ve dvacátých letech 20. století, kodaňská interpretace je veskrze (...) problematickým a především Heisenbergovým produktem z let padesátých. Jednou z hlavních motivací, kvůli níž vystoupil s tzv. kodaňskou interpretací, byla obrana vůči množícím se kritikám obhájců kvantové teorie. Jelikož mezi členy tzv. kodaňské školy nepanovala žádná jednotná či nerozporná interpretace kvantové mechaniky, zaměřuje se poslední část příspěvku na několik vybraných rozdílů hlavně mezi Bohrovým a Heisenbergovým výkladem kvantové teorie. (shrink)

Bogusław Wolniewicz – polski tłumacz Pism semantycznych Gottloba Fregego – przełożył termin Bedeutung na język polski jako „znaczenie”, zauważając w przypisie, że wątpliwości, jakie może budzić w tym przypadku użycie tego słowa, budzi również użycie w języku niemieckim przez Fregego słowa Bedeutung. Jednocześnie Wolniewicz, w tym samym przypisie, twierdzi, że „to, co Frege nazywa znaczeniem znaku, pokrywa się z tym, co w dzisiejszej terminologii semantycznej zwykło się nazywać »denotacją« albo »denotatem«” (Frege, 2014a, s. 62, przypis 27). W niniejszym artykule postaram (...) się przedstawić rozumienie Fregowskiej kategorii znaczenia (Bedeutung), które oddawałoby sposób, w jaki posługiwał się nim niemiecki filozof, tj. zarówno w odniesieniu do nazw, zdań, jak i predykatów. W części pierwszej przedstawię pokrótce wzajemny stosunek podziałów na przedmioty i funkcje oraz na sens i znaczenie wyrażeń. W drugiej zarysuję sposób, w jaki Frege podchodził do problemów językowych i filozoficznych. W części trzeciej dokonam szczegółowej interpretacji kategorii znaczenia dla nazw, zdań pojedynczych i złożonych, a także predykatów. Część ostatnia dotyczy kwestii Fregowskiego realizmu, która jest kluczowa z punktu widzenia późniejszych krytyk forsowanej przeze mnie interpretacji Bedeutung. (shrink)

The objective of the study was to develop a structural model that explores the relationship between Mathematics Performance and students’ self-regulated learning skills, grit, and expectancy-value towards science, technology, engineering and mathematics (STEM). The research collected survey data from 664 senior high school students from 17 STEM high schools, and conducted a covariance-based structural equation modeling (SEM) analysis. The results of the SEM analysis indicate that the Re-specified Self-Regulated Learning Skill – Expectancy-Value towards STEM – Grit – Mathematics Performance (Re-specified (...) SRL-EV-GR-MP) model is the most parsimonious fit, offering the best empirical support for the theoretical model of the study. The research findings suggest that the mathematics performance of senior high school students in STEM curriculum is attributed to their high expectancies for success and perceived values of the STEM tasks, high grit, and high self-regulated learning skills. Moreover, the research also observed evidence of mediating and moderating grit effects in the concurrent effects of expectancy-values towards STEM and self-regulated learning skills towards students’ mathematics performance. (shrink)

Celem artykułu jest porównanie szczególnej odmiany teorii spiskowych, tzw. globalnej teorii spiskowej do sławnego eksperymentu myślowego autorstwa H. Putnama o mózgach w naczyniu. Uznanie istnienia złowrogiego spisku światowego stawia wierzącą weń osobę w podobnej sytuacji do tej, w której znajduje się człowiek próbujący rozstrzygnąć, czy jest mózgiem w naczyniu. Dzieje się tak, ponieważ conspiratio maligna ma niczym nieograniczoną moc wywierania wpływu, kontrolowania, a nawet tworzenia dowolnych aspektów naszego społecznego, politycznego i ekonomicznego życia. Wszechmoc tej tajemniczej organizacji jest powodem, dla którego (...) jej ofiary nie mogą nikomu ufać, ani rządowi, ani naukowcom, a nawet innym wyznawcom teorii spiskowych. Wszystkich – ludzi i instytucje – podejrzewa się o to, że są przekupieni, kontrolowani lub zastraszeni przez spisek. Zachować sceptycyzm wobec wszystkiego, to jedyne wyjście z tej sytuacji. (shrink)

The main goal of the article is a further development of the usage of income and comparable approaches to company valuation aimed at defining market capitalization sensitivity to value changing in the conditions of dynamization of internal and external business parameters. The relevance of the researched topic is determined by the importance of establishing the factors influencing the change in company market capitalization based on the synthesis of approaches to company valuation. To obtain the results of the study, the following (...) methods were used: structural and logical analysis – to improve the process approach to company valuation in the context of determining the impact of its change on market capitalization; discounted cash flow method (DCF-model) – to determine the value of the enterprise based on the income approach; comparable companies method – to determine the value of the company on the basis of a market approach; factor analysis method – to assess the impact of changes in value on company market capitalization; generalization and logical analysis – in conclusions building. The results of critical analysis of publications of domestic and foreign scientists on the application of company valuation methods identified the need of improvement the process approach to company valuation in the context of determining the impact of its change on the company market capitalization. To adequately assess company value, the use of a synthesis of income and market approaches is proposed. The implementation of the DCF-model and comparable companies valuation method while valuation of Private Joint-Stock Company “SKF Ukraine” allowed to establish that the greatest impact on the target metric (company market capitalization) has an average industry multiplier EV/EBITDA, terminal growth rate and weighted average cost of capital – 5.9 %, 3.2% and 2.7% respectively. The practical value of the results of the study is determined by the importance of forming a full analytical basis for establishing the attractiveness of the performance of joint-stock companies in the market and consolidating management decisionsin order to increase market capitalization. (shrink)

Kunstmatige intelligentie (AI) en systemen die met machine learning (ML) werken, kunnen veel onderdelen van het medische besluitvormingsproces ondersteunen of vervangen. Ook zouden ze artsen kunnen helpen bij het omgaan met klinische, morele dilemma’s. AI/ML-beslissingen kunnen zo in de plaats komen van professionele beslissingen. We betogen dat dit belangrijke gevolgen heeft voor de relatie tussen een patiënt en de medische professie als instelling, en dat dit onvermijdelijk zal leiden tot uitholling van het institutionele vertrouwen in de geneeskunde.

Sprawiedliwość jako cecha działającego podmiotu jest w swej istocie doskonałością całości, doskonałością jego istnienia. Taka doskonałość („dzielność”) całości zakłada sprawność każdego zasadniczego elementu naszego wnętrza – intelektu, woli i uczuć, choć nie jest po prostu sumą doskonałości tych elementów, jest czymś jakościowo różnym. Niemniej jednak Platona ujęcie doskonalenia elementów „wnętrza” człowieka prowadzi do refleksji nad powiązaniem sprawiedliwości z pozostałymi uniwersalnymi wartościami konstytucyjnymi – prawdą, dobrem i pięknem. Dzielnością (cnotą) właściwą intelektowi, symbolizowanemu przez władców Platońskiego państwa, jest mądrość, a ta nie (...) może się obyć bez prawdy. Dzielnością woli, symbolizowanej przez żołnierzy i policjantów, jest odwaga pojmowana przez Platona jako postępowanie zgodne z własnymi, rozumnymi przekonaniami, a takie postępowanie jest fundamentem dobra (moralnego). Uczucia – symbolizowane przez wytwórców – ukierunkowywane, „pociągane” są przez piękno. Krótko, wiedza – ma być prawdziwa, działanie – dobre, a to, co wytwarzane – piękne. To przesłanie Platona dotyczące naszych uniwersalnych wartości konstytucyjnych. To też przesłanie dotyczące celów, których realizacji powinna służyć kultura duchowa – nauka zmierza do prawdy, moralność do dobra, sztuka do piękna. Platon każe przy tym pamiętać, że rozwój kultury nie jest celem samym w sobie, ale służyć powinien tworzeniu warunków rozwoju konkretnego człowieka, w tym tworzeniu warunków do bycia sprawiedliwym. (shrink)