Tại Việt Nam và trong lĩnh vực giáo dục nói riêng, ChatGPT ngày càng được chấp nhận và sử dụng rộng rãi trong rất nhiều hoạt động học tập. Chính vì thế, nghiên cứu này nhằm đánh giá mức độ phổ biến của ChatGPT đối sinh viên tại Hà Nội, đồng thời xem xét sự khác biệt giữa các đặc điểm cá nhân trong việc cải thiện kết quả học tập sau khi sử dụng ChatGPT. Nghiên cứu được thực hiện (...) bằng phương pháp định lượng với dữ liệu thu thập từ 401 sinh viên tại Hà Nội. Từ kết quả nghiên cứu, có 389 sinh viên (chiếm 97,01%) biết và sử dụng ChatGPT trong các hoạt động học tập của mình. Ngoài ra, sinh viên năm nhất, năm hai, năm ba, năm tư sau khi sử dụng ChatGPT có cải thiện trong hoạt động học tập khác nhau, tuy nhiên yếu tố giới tính lại không có ảnh hưởng. Trên cơ sở kết quả nghiên cứu, nhóm tác giả đưa ra một số nguyên nhân và đề xuất giúp ChatGPT được ứng dụng rộng rãi hơn nữa tại các trường đại học. (shrink)

Thông qua kết quả khảo sát đối với 424 đáp viên là sinh viên thuộc 5 trường đại học tại khu vực TP. Hồ Chí Minh, mục tiêu của nghiên cứu nhằm xác định các nhân tố ảnh hưởng đến hành vi chia sẻ tri thức của sinh viên các trường đại học tại TP. Hồ Chí Minh. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng, có 5 nhân tố ảnh hưởng đến Hành vi chia sẻ tri thức của sinh viên (...) các trường đại học trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh, bao gồm: Công nghệ thông tin; Sự tin tưởng; Hệ thống khen thưởng; Văn hóa tổ chức và Định hướng học hỏi. Từ kết quả nghiên cứu, tác giả đề xuất một số hàm ý nhằm tăng cường nhân tố chia sẻ tri thức của sinh viên trong quá trình tham gia học tập tại các trường đại học. (shrink)

Thông qua kết quả khảo sát 254 sinh viên (SV) Trường Đại học Nguyễn Tất Thành có ý định du học bán phần, nghiên cứu nhằm xác định các yếu tố ảnh hưởng đến ý định du học bán phần của SV Trường Đại học Nguyễn Tất Thành. Kết quả nghiên cứu cho thấy, có 2 yếu tố có ảnh hưởng cùng chiều đến Ý định du học bán phần, được sắp xếp theo mức độ ảnh hưởng giảm dần là: (...) Chuẩn chủ quan; Nhận thức về kiểm soát hành vi. Riêng yếu tố Nhận thức rủi ro có ảnh hưởng trái chiều đến Ý định du học bán phần của SV Trường Đại học Nguyễn Tất Thành. (shrink)

Ngành dầu khí là tiền đề quan trọng hỗ trợ phát triển nền kinh tế, vì thế, nhiều doanh nghiệp dầu khí đang từng bước phát triển mạnh. Nghiên cứu tìm hiểu và đo lường hiệu quả quản lý tài sản của 8 doanh nghiệp dầu khí tại Việt Nam từ năm 2019 tới năm 2023 dựa theo mô hình hiệu quả cao (Super Slacked-based mearesure - SBM) sử dụng phương pháp phân tích bao hàm dữ liệu (Data envelopment analysis (...) - DEA). Kết quả nghiên cứu đã tìm ra được điểm số hiệu quả về quản lý tài sản đối với từng doanh nghiệp trong từng năm và gợi ý ra giải pháp nâng cao hiệu quả trong tương lai. (shrink)

Nghiên cứu khám phá tác động của những người có ảnh hưởng (influencers) đến việc ra quyết định mua sắm của người tiêu dùng thế hệ Z tại Hà Nội bằng việc sử dụng phương pháp phân tích định lượng thông qua kiểm định Cronbach’s Alpha và phân tích nhân tố khám phá (EFA) từ bộ dữ liệu được thu thập bằng bảng hỏi được gửi đến 250 người thuộc thế hệ Z. Kết quả nghiên cứu cho thấy, có 6 (...) nhân tố ảnh hưởng tích cực tới việc ra Quyết định mua sắm của người tiêu dùng gồm: Mức độ đáng tin cậу; Mức độ chuуên giа; Mức độ hấp dẫn; Sự tương đồng; Mối quаn hệ với người tiêu dùng và Bản sắc xã hội. Trong đó, 2 nhân tố Mức độ chuyên gia của những người có ảnh hưởng, Sự tương đồng củа người có ảnh hưởng với thương hiệu là nhân tố ảnh hưởng lớn nhất. (shrink)

This study aims to describe the COVID-19 related information searching behaviors and the relationship between those behaviors and the satisfaction with the COVID-19 related information searched on the Internet among university students during first wave of the COVID-19 pandemic in Vietnam.

As the world has become more digitally interconnected than ever before in the 21stcentury, the next generation is required to possess various sets of new skills to succeed in their works and lives. The purpose of the article is to present a dataset of socio-demographic, in-school, out-of-school factors as well as the eight domains of 21st-century skills of Vietnamese secondary school students. A total of 1183 observations from 30 secondary schools in both rural and urban areas of Vietnam are introduced (...) in this dataset. The linear regression analysis was also utilized as an analysis example for this dataset. The insights generated from the dataset are hoped to contribute to skills-based education and policy planning in Vietnam. (shrink)

Sự ủng hộ và hỗ trợ của cộng đồng dân cư đối với các chính sách bảo tồn hệ sinh thái biển và ven biển là quan trọng và cần thiết. Tuy nhiên, các nghiên cứu đa quốc gia hiện nay về các yếu tố tác động đến vấn đề này vẫn còn nhiều thiếu sót. Hơn nữa, các nghiên cứu liên quan đến biến đổi khí hậu có khả năng làm suy giảm sự ủng hộ hành vi bảo tồn (...) biển và ven biển vẫn còn nhiều hạn chế. Cho nên, nghiên cứu này được thực hiện nhằm tìm hiểu các tác động của nhận thức liên quan đến biến đổi khí hậu của các bên liên quan đối với sự sẵn sàng hỗ trợ bảo vệ biển. Nghiên cứu áp dụng phương pháp Bayesian Mindsponge Framework (BMF) cho tập dữ liệu gồm 709 cá nhân liên quan tới hệ sinh thái biển và ven biển ở 42 quốc gia, thuộc dự án MaCoBioS, được tài trợ bởi Ủy ban Châu Âu. Kết quả phân tích chỉ ra rằng cá nhân có suy nghĩ rằng xã hội đang làm nhiều việc để giải quyết tác động của biến đổi khí hậu, phát triển công nghệ có thể giúp giải quyết các vấn đề môi trường, và việc ứng phó với biến đổi khí hậu sẽ gây thiệt hại cho kinh tế đất nước sẽ có xu hướng không sẵn sàng hỗ trợ bảo vệ biển hơn. Dựa trên kết quả này, chúng tôi gợi ý rằng việc nâng cao nhận thức và kiến thức của các cộng đồng dân cư gắn liền với biển có thể giúp tăng cường hành động và cải thiện sự đồng hành, hỗ trợ của chính họ đối với các chương trình bảo tồn đại dương và ven biển. Xa hơn nữa, những nhận thức này sẽ là nền tảng cho việc xây dựng văn hóa thặng dư sinh thái. (shrink)

Hậu quả và ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, mất đa dạng sinh thái, và suy thoái môi trường đang dần trở nên rõ ràng hơn. Điều này cũng kéo theo sự gia tăng nhanh chóng các mâu thuẫn và xung đột xã hội. Chính vì thế, trong những năm gần đây, việc kiện tụng liên quan đến môi trường đang ngày trở nên nhiều hơn, và quy mô cũng lớn hơn, đặc biệt là giữa các công ty và (...) nhà hoạt động môi trường. Những vụ kiện này thường xoay quanh các vấn đề quan trọng như: biến đổi khí hậu, ô nhiễm, khai thác tài nguyên hủy hoại môi trường sống, gây rối loạn hệ sinh thái, hủy diệt đa dạng sinh học, và tiêu diệt nguồn sinh kế của người dân. (shrink)

Le film d’animation de Jean-François Laguionie "Le voyage du prince" (2019), d’après "Le château des singes" (1999) du même réalisateur, inspiré du livre "Le baron perché", d’Italo Calvino (1957), est marqué par une prégnance végétale forte. Le film nous invite dans un monde de fiction, dans lequel les singes sont l’espèce animale principale – évoquant les humainsles humains les humainsles humains les humainsles humains les humains – représentée à travers des peuples aux modes de vie contrastés. Le monde végétal est (...) présent dans toute sa diversité, et dans la richesse des transactions qui s’établissent entre les espèces. Pourrions-nous alors inventer et réinventer la "nature" ? Nous sommes invités, en suivant le baron et la façon dont le film s’en inspire, à contempler et questionner notre lien aux plantes. Comment les transactions établies avec elles et avec le reste du vivant font-elles le monde ? C’est ce que nous tenterons d’approcher. (shrink)

Hoạt động xanh trá hình của các doanh nghiệp đã tăng tốc trong những năm gần đây, kéo theo sự hoài nghi ngày càng tăng về các tuyên bố xanh của họ. Bài viết sử dụng phương pháp đánh giá có hệ thống để xem xét các bài báo được đăng trên các tạp chí của Web of Science, ScienceDirect, Springer và Emerald Insight từ năm 2000 đến năm 2025 để nghiên cứu hành vi xanh trá hình. Bài viết tập (...) trung phân tích các định nghĩa, các lý thuyết nền tảng và những chủ đề nghiên cứu liên quan tới hành vi xanh trá hình của doanh nghiệp. Kết quả cho thấy rằng, có rất nhiều định nghĩa khác nhau về hành vi xanh trá hình trong nhiều lĩnh vực. Nền tảng lý thuyết để nghiên cứu hành vi này cũng rất đa dạng, được áp dụng trong kế toán xã hội và môi trường, truyền thông marketing tích hợp, quảng cáo xanh đến quản lý thương hiệu. Đặc biệt, chủ đề thu hút nhiều sự quan tâm của các nhà nghiên cứu đến từ đa ngành, đa lĩnh vực, như: marketing, chính sách công và quản lý môi trường, truyền thông, trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, kế toán và tài chính, đạo đức kinh doanh, tâm lý học, giáo dục và tôn giáo. (shrink)

Bài viết nghiên cứu các nhân tố tác động đến quyết định chọn chương trình đào tạo liên kết tại Trường đại học Tài chính – Marketing (UFM). Kết quả nghiên cứu cho thất, có 5 nhân tố ảnh hưởng đến Quyết định chọn chương trình đào tạo liên kết tại UFM, gồm: Học phí; Danh tiếng của trường đối tác quốc tế; Kỳ vọng về nghề nghiệp; Cơ sở vật chất và Chương trình đào tạo. Những nhân tố này (...) không chỉ đóng vai trò then chốt trong việc thu hút sinh viên mà còn góp phần quan trọng trong việc nâng cao uy tín và giá trị của các chương trình liên kết quốc tế tại UFM. (shrink)

Thông qua khảo sát 500 người đã từng sử dụng dịch vụ của Công ty Liên doanh vận chuyển quốc tế Hải Vân (sau đây gọi tắt là Công ty Hải Vân), nghiên cứu nhằm mục đích đo lường các yếu tố thuộc Giá trị thương hiệu ảnh hưởng đến Quyết định mua của khách hàng tại Công ty Hải Vân. Kết quả nghiên cứu cho thấy, 4 yếu tố thuộc Giá trị thương hiệu có ảnh hưởng tích cực đến (...) Quyết định mua gồm: Nhận biết thương hiệu, Liên tưởng thương hiệu, Chất lượng cảm nhận, Trung thành thương hiệu. Đặc biệt, Trách nhiệm xã hội điều tiết mối quan hệ lần lượt giữa Liên tưởng thương hiệu, Chất lượng cảm nhận, Trung thành thương hiệu và Quyết định mua hàng của khách hàng. (shrink)

Tháng 5/2019, Chương trình máy tính Bayesvl phục vụ tính toán khoa học bằng phương pháp thống kê Bayes [1] vượt qua tất cả các kiểm tra kỹ thuật của CRAN (Comprehensive R Archive Network) để chính thức trở thành gói phần mềm trong thư viện tiêu chuẩn của hệ thống R - một ngôn ngữ lập trình thống kê phổ biến nhất thế giới hiện nay. Hiện Chương trình máy tính Bayesvl do các nhà khoa học Việt Nam phát (...) triển đã có hơn 22 nghìn lượt tải về cài đặt. (shrink)

Trước những thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu và mất đa dạng sinh học, việc tái định hình tư duy mới, xem con người chỉ là một phần của hệ thống tự nhiên, trở nên ngày càng quan trọng. Bằng cách đặt con người vào bối cảnh tự nhiên và hệ thống sinh thái, chúng ta sẽ có cơ hội xây dựng giải pháp bền vững và hài hòa.

Trước những lo ngại về khí hậu toàn cầu ngày càng gia tăng, các quốc gia trên thế giới đã ký kết thỏa thuận toàn cầu nhằm thể hiện sự cam kết mạnh mẽ để chung tay tìm kiếm các giải pháp sáng tạo để giảm thiểu phát thải khí nhà kính và tác động của nó đối với môi trường. Việt Nam là một trong những thành viên tích cực tham gia và có trách nhiệm, nhưng đồng thời cũng (...) là một nước bị ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đổi khí hậu. Nhận thấy sự cần thiết phải giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, Việt Nam đang triển khai nghiên cứu việc thành lập thị trường các-bon trong nước, trong đó việc xây dựng và vận hành một hệ thống lưu ký các-bon được coi là một trụ cột quan trọng, trên cơ sở học hỏi kinh nghiệm từ các mô hình trên thế giới. Bài viết này đi sâu vào việc phân tích, đánh giá điều kiện, bối cảnh của Việt Nam và rút ra bài học kinh nghiệm từ các hệ thống lưu ký trên thế giới để đề xuất các giải pháp xây dựng một hệ thống lưu ký các- bon hiệu quả cho Việt Nam. (shrink)

Dĩ nhiên ngàn đời xưa nay cây vẫn như vậy. Nhưng cái sự quen thuộc ngàn đời vẫn có nhiều thứ có thể làm người quan sát thấy thú vị, đáng học hỏi và hiểu thêm ra vài điều giá trị.

Để hiểu rõ về chứng anendophasia và độc thoại nội tâm, chúng ta cần khám phá cách mà các quá trình nhận thức của con người tương tác với tự nhiên và có khả năng tiến hóa để giúp họ thích ứng với các tình huống khác nhau.

Có thể thấy, với việc mượn dùng hình ảnh tự nhiên để diễn đạt quan sát và suy ngẫm, Truyện Ngụ Ngôn Bói Cá của tác giả Vương Quân Hoàng có giá trị với nhiều đối tượng. Quyển sách có thể cung cấp cho độc giả nhỏ tuổi những bài học về cách làm người thông qua sự vui nhộn, sinh động, và muôn màu của những chú chim. Đối với những người lớn tuổi, đã có một số hay nhiều (...) kinh nghiệm, quyển sách có thể mang lại những giây phút giải trí và cơ hội đúc rút và suy ngẫm có giá trị. Ngoài ra, quyển sách còn giúp tạo dựng kết nối với thiên nhiên và xây dựng tình yêu thiên nhiên cho độc giả, đặc biệt là người dân thành thị, vốn ít có cơ hội tiếp xúc với thiên nhiên. Tuy nhiên, để thật sự nắm được tinh túy từ quyển sách, một hoặc hai lần đọc có lẽ là không đủ. Vì thế, việc đọc nhiều lần và đọc dưới nhiều góc độ suy nghĩ khác sau sẽ giúp cho độc giả khám phá được những “hạt ngọc” hay “kim cương” ẩn mình trong thế giới xóm chim. (shrink)

(Translation of the Vietnamese poem “Ong Do”, written by Vu Dinh Lien (1913-1996), published in 1936.).

Sự liên thông giữa các bất động sản, vốn và tiền tệ đang được nhắc tới nhiều, nhưng đó mới chỉ là sự hiểu biết trực giác.

Les débats sur les liens qui uniraient la science à l’ontologie sont très actifs en philosophie contemporaine, et, en fait, ils ont toujours été présents. Malgré les diverses positions philosophiques sur le sujet, elles admettent toutes l’existence d’une réalité métaphysique. À l’opposé, la métascience soutient qu’une telle réalité n’existe pas. Ce second numéro de Mɛtascience présente sept articles sur douze qui ont comme fil conducteur soit l’ontologie métascientifique soit l’ontologie bungéenne.

Với sự liên tục thay đổi của điều kiện kinh tế - xã hội, căng thẳng giữa mục tiêu sinh kế và bảo tồn đa dạng sinh học tại các khu bảo tồn đang trở thành một vấn đề nan giải.

On conçoit souvent la jalousie comme une émotion ayant pour objet les relations de proximité (amour, amitié, fratrie, etc.). Elle a généralement mauvaise presse et est typiquement envisagée comme une émotion moralement condamnable, voire comme un vice. Or, la jalousie ne porte pas uniquement sur les relations de proximité : elle peut également porter sur divers biens (prestige, richesses, biens matériels, privilèges, etc.). Par ailleurs, certains auteurs soutiennent que des cas de jalousie pourraient être moralement justifiés, voire que la jalousie (...) pourrait être une vertu. La jalousie paraît également jouer un rôle dans l’institution et le maintien d’institutions visant à perpétuer des inégalités entre les individus jaloux de leurs avantages et ceux qu’ils envisagent comme des concurrents cherchant à les déposséder de leurs biens. De fait, la jalousie paraît utile pour la théorie politique de par les liens qu’elle entretient avec la justice distributive. Cet article propose, dans la première section, une discussion portant sur la nature de la jalousie où elle est contrastée avec l’envie et l’indignation. Dans la seconde section, on se demandera si la jalousie est un vice, ou si elle peut être parfois moralement justifiée, ou même être une vertu. La troisième section traitera les rôles joués par la jalousie collective dans la justice distributive et la fondation et le maintien d’institutions sociales visant à protéger les intérêts des jaloux. Pour le faire, le cas de la jalousie économique, telle que David Hume et Adam Smith la concevaient dans les relations commerciales entre États européens au XVIIIème siècle, est considéré. (shrink)

Quand nous lisons un livre passionnant, quand nous passons une bonne soirée avec des amis ou quand nous dégustons des mets raffinés, nous nous trouvons parfois dans un état de plaisir. La notion de plaisir traverse de nombreux champs de recherche en philosophie. Une question centrale reste sans doute celle de sa nature : qu’est-ce donc que le plaisir ? Pour y répondre, une comparaison avec d'autres entités mentales plus familières se révèle fructueuse, et permet de mettre à jour ses (...) spécificités propres. La définition du plaisir doit rendre compte de sa diversité, puisque le plaisir semble toujours se présenter sous des formes multiples : qu'y a-t-il de commun parmi toutes les instances de plaisir ? Par ailleurs, le plaisir semble souvent avoir un objet, ce qui soulève une série de questions : Quel type de chose peut être un objet du plaisir ? Dans quelle mesure l'objet du plaisir constitue-t-il le plaisir lui-même ? Plus généralement, quelle est la nature du lien entre le plaisir et son objet ? Ces questions seront abordées dans la Section 1. Au-delà de ces questions définitionnelles, des questions plus spécifiques se posent concernant la manière dont on peut rendre compte du plaisir dans une optique naturaliste : dans quelle mesure le plaisir est-il une entité qui s’intègre dans une image unifiée du monde dans lequel on vit ? Puisqu'il est généralement entendu que la science manifeste cette ambition unificatrice, comment peut-on rendre compte du plaisir de manière scientifique ? La Section 2 est dédiée à ces questions. Une des principales difficultés rencontrées est que le plaisir ne semble pas neutre. Il paraît plutôt avoir une valeur affective positive, dans un sens qui reste bien sûr à éclaircir. Cette valeur se manifeste d'abord dans le fait que le plaisir est susceptible d'orienter nos actions et réactions : nous sommes typiquement attirés par le plaisir, de la même manière que nous cherchons à éviter la souffrance. C'est l'aspect motivationnel du plaisir. La valeur affective du plaisir semble cependant aller au-delà de son rôle motivationnel, pour donner lieu à des caractéristiques normatives. Non seulement le plaisir motive certaines actions, mais il les justifierait aussi, en fournissant des raisons d'agir qui semblent valides. Plus encore, le plaisir semble bon pour nous, ou nous faire du bien. Il semble donc avoir une valeur prudentielle, en ce qu'il contribuerait à rendre notre vie meilleure. Cela pourrait alors justifier son intégration dans le domaine de la morale. Ces considérations seront l’objet de la Section 3. (shrink)

Le titre de cette étude suggère de traiter trois termes, à premier vue, sans aucun lien. En effet, quel peut être le lien entre l’homosexualité et la Bible? Ou celui entre l’homosexualité et les sciences cognitives? Et finalement, quel lien peut-il y avoir entre ces trois termes à première vue juxtaposés? Il y a une réponse à chacune de ces trois questions et nous proposons d’explorer ces réponses dans le cadre de cette étude. Notre thèse consiste à (...) défendre que les sciences et plus précisément les sciences cognitives peuvent contribuer à la discussion sur l’homosexualité dans un cadre théologique (et/ou ecclésial). (shrink)

Abstract In initial teacher training, the micro-teaching activities and retroaction have for goals to develop reflexive practitioners and competent professionals with a high professional identity. The double analyze of the teacher’s action – observation of teacher gestures and analysis of retroaction - requires two complementary methods to make the links between interactive and postactive phase. In this article, the authors describe the different training activities, and explain the research approach with an illustration of a concrete case. En formation initiale des (...) enseignants, les activités de micro-enseignement et de rétroaction vidéo ont pour objectif de former des praticiens réflexifs et des professionnels compétents dotés d’une identité forte. La double lecture de l’action, via l’observation des gestes professionnels et l’analyse des traces de réflexivité survenues contenu lors des entretiens de rétroactions, nécessite de mettre en place deux méthodes complémentaires, ceci afin de faire les liens entre phase interactive et phase postactive. Dans cet article, après avoir détaillé le dispositif de formation, les auteurs exposent leurs démarches en les illustrant par le cas concret d’une future enseignante. (shrink)

Jusqu'à maintenant, il semble qu'on n'ait pas établi de lien entre le rejet par Bolzano de la notation quantificationnelle des propositions universelles de la logique traditionnelle et l'articulation inédite de sa notion de validité universelle. C'est ce que je veux faire ici. En particulier, dans la mesure où l'analyticité est un cas spécial de la validité universelle, j'ai l'intention de défendre l'idée qui veut que la notion bolzanienne d'analyticité cherche à résoudre des problèmes qui sont intrinsèquement liés à la (...) théorie traditionnelle de la quantification universelle tels qu'ils surviennent, notamment avec le traitement kantien de l'analyticité. It seems that the connection between Bolzano's rejection of the traditional quantificational notation for universal propositions and the articulation of his notion of universal validity has remained, until today, perfectly unnoticed. In this paper, I will show that there is such a connection. Particularly, since analyticity is a special case of universal validity, my intention is to show that the problems to which Bolzano's perfectly original account of analyticity seeks to find an answer are intrinsically related to the traditional conception of universal quantification as it arises in the context of Kant's treatment of analyticity. (shrink)

Deux idées centrales sont défendues dans cet article. La première concerne les liens entre les concepts de matérialisme émergentiste et de réalisme critique dans la métaphysique bungéenne. Je défends la thèse que le réalisme critique bungéen doit intégrer épistémologiquement celui de matérialisme afin de se développer en tant que doctrine méthodologique. J’y analyse ce que je considère être les fondements de la méthode de la construction de cette même métaphysique, soit l’affirmation du postulat de l’extériorité du monde concret et son (...) rôle dans la méthode en question. La seconde thèse a pour objet une analyse de cette méthode au moyen de l’étude que j’y fais des concepts ontologiques bungéens d’objet, de substance et de propriétés objectales. Je compare ensuite cette méthode à certains aspects de la philosophie des mathématiques et en particulier au rôle attribué dans cette même philosophie à la méthode axiomatique en tant que méthode de construction théorique et de preuve. Je conclus en une certaine circularité de l’argument qui justifie le réalisme critique à partir du postulat ontologique de l’extériorité du monde concret. (shrink)

La philosophie analytique est, dit-on, an-historique, anti-historique même. Elle s’est souvent présentée comme marquant une rupture avec le passé. L’attitude inspirant la question rhétorique que pose Wittgenstein dans les Carnets, « Was geht mich die Geschichte an ? », est répandue. Les multiples liens entre la réalité historique et l’anthropologie philosophique qui ont fasciné les philosophes depuis Hegel jusqu’à Dilthey, Heidegger, Adorno et Habermas – l’évolution historique, les dimensions historiques de l’éthique, de la politique, l’histoire de l’individu et les deux (...) philosophèmes qu’elle englobe : la Vie et la Mort – y sont singulièrement absents, absents tout court (pas dans le sens parisien du mot). (shrink)

Cette note devait introduire à un public anglophone la traduction de la « Lettre de Louis Althusser datée du 18 mars 1966 et adressée au Comité central du PCF », elle est ici enrichie dans une version livrée au public français. Elle apporte le contexte historique et théorique nécessaire à la compréhension des interventions « anti-humanistes » de Louis Althusser qui questionne les choix politiques opérés par le PCF au cours des années 1960. Nulle part ailleurs, dans les écrits publiés (...) d’Althusser, nous ne voyons aussi clairement les enjeux politiques imbriqués dans son projet philosophique, ni comment ce projet évolua progressivement d’une entreprise « théoriciste » à la recherche d’une philosophie en lien plus étroit avec la pratique. Cette lettre nous paraît de la plus haute importance pour les spécialistes de l’œuvre d’Althusser, les historiens de la pensée marxiste, mais aussi plus largement à tous ceux qui s’intéressent à l’importance que peut revêtir le travail d’Althusser dans les débats actuels dans le champ de la philosophie marxiste. (shrink)

Cet article esquisse une réponse particulariste et naturaliste au relativisme épistémique. La réponse est basée sur une analyse spécifique de la source de relativisme épistémique. Selon cette analyse, le relativisme épistémique doit être considérée en lien proche avec le scepticisme pyrrhonien, car le relativisme est basée sur le problème du critère qui a été propose par les ces anciens sceptiques. L’article commence avec une caractérisation du relativisme épistémique. Puis il présente un argument pour le relativisme épistémique sur la base (...) du problème du critère. La réponse au problème du critère proposée par Roderick Chisholm est ensuite considérée. La réponse de Chisholm est fondée sur un particularisme épistémique. Apres avoir présenté l’approche de Chisholm, l’article propose une réponse au relativisme épistémique qui combine le particularisme de Chisholm avec une approche naturaliste et fiabiliste aux questions épistémiques. Quelques remarques à propos du lien entre Chisholm et la réponse proposée au relativisme épistémique sont aussi offertes. (shrink)

Résumé Si l’absence de moralité des psychopathes a été largement étudiée, il existe peu de recherches sur leurs capacités esthétiques. Pourtant, beaucoup d’études cliniques de cas montrent qu’ils présentent un grave déficit dans ce domaine. Cet article se propose d’en chercher les causes. Il analyse les forces et les limites de l’hypothèse d’un manque d’empathie pour expliquer ces carences esthétiques, et montre pourquoi l’hypothèse d’un manque de distance psychique se révèle plus féconde. Celle-ci permet en outre de comprendre le (...) class='Hi'>lien de l’esthétique et de l’éthique par leur filiation commune : elles ont pour socle commun la capacité à prendre de la distance par rapport à des intérêts étroitement égoïstes. (shrink)

Antti Kauppinen Les philosophes se sont efforcés de montrer que nous devons être vertueux pour être heureux. Mais tant que nous nous en tenons à la compréhension moderne du bonheur comme quelque chose de vécu par un sujet – et je soutiens contre les eudaimonistes contemporains que nous devrions effectivement le faire – il peut au mieux exister un lien de causalité contingent entre la vertu et le bonheur. Néanmoins, nous avons de bonnes raisons de penser qu’être vertueux est (...) non accidentellement propice au bonheur. Pourquoi? Premièrement, le bonheur est, sommairement, la condition expérientielle de jouir d’états phénoménaux affectifs principalement positifs concernant des choses qui sont subjectivement importantes pour nous. Je soutiens que ce sentimentalisme à propos du bonheur a plusieurs avantages par rapport à la conception de Daniel Haybron comme état émotionnel. Deuxièmement, dans la mesure où nous sommes vertueux, nous pouvons identifier correctement ce qui vaut la peine d’être fait dans notre situation particulière et nous la poursuivrons habilement. En même temps, nous ne sommes pas dérangés par des choses qui ne valent pas la peine d’être prises en charge ou de s’inquiéter. Par conséquent, les personnes vertueuses sont susceptibles de profiter d’émotions positives centrales liées au succès et à l’approbation des autres, et d’éviter les émotions négatives communes liées à la comparaison sociale ou à l’avarice. Bien que leur bonheur soit encore en partie une question de chance, il l’est dans une moindre mesure que pour le reste d’entre nous. (shrink)

Trong thực tế, số lượng nữ giới giữ các vị trí lãnh đạo trong các doanh nghiệp vẫn thấp hơn đáng kể so với nam giới. Vì lý do này, việc tăng cường quyền lực cho phụ nữ là cần thiết để tăng số lượng doanh nhân nữ và đáp ứng quá trình phát triển của xã hội. Nghiên cứu nhằm luận giải các quan điểm về đặc điểm lãnh đạo và tinh thần kinh doanh của nữ giới trong quản (...) lý doanh nghiệp. Thông qua các kỹ thuật phân tích, đánh giá và diễn giải, nghiên cứu này tiết lộ rằng, tinh thần lãnh đạo của phụ nữ trong kinh doanh đang ngày càng có sự tăng trưởng và có sự khác biệt về phong cách lãnh đạo so với nam giới. Dựa trên nghiên cứu này, tác giả đưa ra các khuyến nghị liên quan để nâng cao vai trò lãnh đạo quản lý kinh doanh các trong doanh nghiệp và hướng đến giải pháp bảo đảm vấn đề bình đẳng giới trong xã hội. (shrink)

Des branches entières des mathématiques sont fondées sur des liens posés entre les nombres et l’espace : mesure de longueurs, définition de repères et de coordonnées, projection des nombres complexes sur le plan… Si les nombres complexes, comme l’utilisation de repères, sont apparus relativement récemment (vers le XVIIe siècle), la mesure des longueurs est en revanche un procédé très ancien, qui remonte au moins au 3e ou 4e millénaire av. J-C. Loin d’être fortuits, ces liens entre les nombres et l’espace (...) reflèteraient une intuition fondamentale, universelle, façonnée au cours des millénaires par la sélection naturelle, et qui aurait servi de guide et d’inspiration aux mathématiciens au fil des siècles. (shrink)

Thị trường carbon toàn cầu đã trở thành một yếu tố quan trọng trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, cung cấp cơ hội cho các chính phủ, doanh nghiệp và tổ chức giảm lượng khí thải khí nhà kính. Tuy nhiên, với sự gia tăng về tầm quan trọng của thị trường carbon, sự phức tạp trong quản lý nó cũng tăng lên. Một trong những thách thức lớn mà thị trường carbon phải đối mặt là sự tồn (...) tại của nhiều tiêu chuẩn đa dạng và đôi khi xung đột với nhau. Mặc dù các tiêu chuẩn này được phát triển để phục vụ các bên liên quan cho mục tiêu khác nhau, nhưng chúng cũng tạo ra sự hỗn loạn, làm giảm hiệu suất và gây ra các vấn đề tiềm ẩn. Bài viết này sẽ xem xét các vấn đề xung quanh sự tồn tại quá nhiều tiêu chuẩn trên thị trường carbon và thảo luận về sự cần thiết của việc hài hòa hóa chúng một cách hợp lý hơn. (shrink)

Một đại gia hàng đầu thế giới trong ngành kinh doanh giết mổ gia súc, chế biến thịt có xuất xứ Brazil là JBS SA đang chịu áp lực lớn từ các nhóm hoạt động môi trường toàn cầu. JBS đang làm hồ sơ niêm yết cổ phiếu tại Sở giao dịch chứng khoán New York (NYSE), với hy vọng sẽ có thể bắt đầu niêm yết vào cuối năm 2023. Tuy vậy, họ bị tố cáo đã gây tác động (...) tiêu cực qua việc phá rừng, thúc đẩy tiêu cực biến đổi khí hậu và hàng loạt các vấn đề liên quan. (shrink)

Trong bài viết này chúng tôi trình bày thông tin đại cương về vai trò của nickel trong công nghiệp chế tạo giữa bối cảnh yêu cầu bảo vệ môi sinh trong đại nghị sự mục tiêu phát triển bền vững (SDG) của Liên Hợp Quốc ngày một cấp bách, đối diện với nguy cơ không thể hoàn thành. Các thông tin tóm lược ở đây được dẫn chiếu tới một số nhỏ các tài liệu tham khảo chính và không (...) thể đảm bảo tính trọn vẹn trong khuôn khổ một bài báo nhỏ. Những vấn đề đặt ra có tính tổng quát cho quan hệ môi sinh với việc khai khoáng, tách và tinh chế nickel nói chung trên thế giới. Vì thế, có thể thông tin trong bài không hoàn toàn trùng khớp với tình hình cụ thể của một địa phương trên trái đất, do đặc điểm địa lý, địa chất và kinh tế-công nghệ khác biệt. Bài viết tập trung xoay quanh nguyên lý quan hệ kinh tế-môi trường và ý nghĩa thực tiễn của cụm từ “bền vững” trong bối cảnh cụ thể của công nghiệp nickel. (shrink)

Le fameux paradoxe de la fiction (Radford 1975) a suscité maintes interprétations. L’une des distinctions importantes qui affleure bien souvent au sein de cette littérature, pour se voir presque aussitôt négligée, est celle entre les deux questions suivantes : « comment les émotions peuvent-elles être suscitées par des œuvres de fiction ? » et « les émotions suscitées par de telles œuvres peuvent-elles être rationnelles ? » Dans ce qui suit, je me concentrerai exclusivement sur la seconde de ces questions (...) et chercherai à montrer que la plupart de nos réponse affectives à la fiction ne sont pas irrationnelles. Ma discussion se structure de la manière suivante. La première section esquisse la nature du lien entre émotions et valeurs et introduit une conception selon laquelle les émotions sont des attitudes évaluatives. Au cours de la deuxième section, nous nous tournerons vers le problème de la rationalité des émotions pour mettre l’accent sur deux de ses aspects – celui qui regarde le rapport entre une émotion et sa base cognitive, d’un côté, et, de l’autre, celui entre l’émotion elle-même et les jugements et comportements auxquels elle peut donner lieu. La troisième section applique ces considérations à propos de la rationalité affective aux émotions suscitées par la fiction, dont je distingue trois types principaux : les émotions esthétiques, les émotions-blob et les émotions-pour. Une quatrième et dernière section explore quelques conséquences des conclusions auxquelles m’auront amené ce qui précède. (shrink)

Cet article défend une définition de l’exploitation, restreinte aux relations de travail, en tentant d’une part d’expliciter une certaine compréhension de sens commun du concept (rémunération inéquitable en fonction du travail presté), et d’autre part d’échapper aux difficultés qui ont affecté la définition marxiste traditionnelle de l’exploitation comme extorsion de la plus-value (dans ses diverses variantes). Il explore ainsi le lien entre l’exploitation et l’obligation matérielle de travailler pour subvenir à ses besoins fondamentaux. Après avoir mis en garde contre (...) les politiques d’activation des chômeurs, il conclut que l’exploitation est un phénomène contre lequel on peut lutter à l’aide de mécanismes relativement simples, même dans les sociétés capitalistes. Il rappelle toutefois que cela ne suffit pas à réaliser la justice sociale, resituant l’exploitation parmi d’autres enjeux fondamentaux pour une philosophie politique égalitariste. (shrink)

Cet article se propose d’étudier la question de la corruption démocratique à partir d’un cas précis, celui de la crise du traitement des déchets à Naples, communément nommée « crise des ordures ». En analysant trois formes ou niveaux de corruption démocratique lors de cette crise, l’article souhaite souligner que le terme de corruption démocratique, loin de désigner un mécanisme précis, qualifie, au contraire, des actes, des pratiques et des phénomènes très divers.La crise napolitaine est marquée, d’une part, par l’implication (...) du réseau mafieux local – la Camorra – et, d’autre part, par de graves problèmes environnementaux. L’article analyse donc, dans un premier temps, le phénomène de corruption démocratique lié à la présence d’un réseau mafieux et s’attache ensuite à montrer que ce phénomène n’est pas uniquement lié à la présence de la Camorra. En montrant que la mise en place des commissariats extraordinaires est une réponse gouvernementale technocratique à la crise napolitaine, l’article met ensuite en exergue le lien peu évident existant entre corruption démocratique et environnement. Il démontre la difficulté pour nos démocraties libérales et représentatives de répondre démocratiquement à l’enjeu environnemental contemporain et soutient que cette difficulté relève d’une forme de corruption démocratique. (shrink)

La réflexion sur l’éthique et la participation des jeunes et des enfants à l’aménagement com- porte au moins deux dimensions : d’une part, les justifications d’une telle participation ; d’autre part, les problèmes que la pratique participative fait émerger et face auxquels les cadres de réfé- rence conventionnels (non participatifs) ne sont pas toujours utiles. Le présent article aborde ces deux dimensions et explore leurs liens à la lumière de trois méthodes distinctes en matière de théorie morale, soit l’éthique déontologique, (...) l’éthique conséquentialiste et l’éthique de la vertu. Sur la base d’une expérience participative d’aménagement inscrite dans le programme Grandir en Ville de l’UNESCO, certaines contradictions entre les principes d’une pratique participative avec des enfants et la manière dont les problèmes éthiques sont parfois gérés sont mises en évidence. (shrink)

Rừng là một phần cực kỳ quan trọng của hệ sinh thái Trái đất và con người. Rừng chiếm 75% tổng sản lượng sơ cấp của sinh quyển Trái đất và chứa 80% sinh khối thực vật của Trái đất. Sản lượng sơ cấp ròng rừng cung cấp ước tính là 21,9 gigaton (GT) sinh khối mỗi năm đối với rừng nhiệt đới, 8,1 GT đối với rừng ôn đới và 2,6 GT đối với rừng phương Bắc (1). Đất và (...) rừng luôn có mối liên hệ nội tại. Trong hàng triệu năm, đất đã cung cấp nền tảng cần thiết cho toàn bộ hệ sinh thái rừng phát triển. Ở chiều ngược lại, rừng giúp đảm bảo sự màu mỡ của đất cho thực vật tiếp tục sinh trưởng và phát triển, tạo điều kiện cho sản xuất nông nghiệp. (shrink)

Mới đây, Đại học Stanford, Mỹ đã công bố danh sách các nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới năm 2024 dựa trên số bài báo khoa học thuộc cơ sở dữ liệu Scopus được trích dẫn nhiều nhất [1, 2]. Đây là danh sách được xây dựng dựa trên cơ sở dữ liệu khách quan, độc lập và phương pháp luận liên tục được cập nhật và phát triển để đáp ứng nhu cầu thông tin cũng như sự (...) tiến bộ của công nghệ dữ liệu. Hiện nay, danh sách đang được các cơ sở nghiên cứu và giáo dục đại học trên toàn cầu sử dụng rộng rãi để quảng bá và động viên những đóng góp lao động của các nhà khoa học. (shrink)

Depuis 2020, le monde a connu une situation sanitaire exceptionnelle à la suite de la pandémie de Covid-19, faisant face à une incertitude dans le monde médical clinique, de la recherche et dans l’ensemble des domaines connexes en santé publique. Le caractère imprévisible et l’absence de données fiables en lien avec ce virus ont fait émerger une quantité d’enjeux éthiques concrets, cela a donc révélé un domaine particulier, la bioéthique, et plus particulièrement une profession, les bioéthiciens. Les « bioéthiciens (...) » se sont fait connaître du grand public en se dressant parfois comme des garde-fous contre des dérives sanitaires, à d’autres moments comme des lanceurs d’alertes face à des injustices naissantes, ou comme critiques, polémistes et parfois même militants dans les médias ou en tant qu’acteurs de première ligne dans les systèmes politico-sanitaires. Ces divers rôles et pratiques illustrent bien la diversité et l’hétérogénéité du domaine de la bioéthique. Toutefois, l’absence de professionnalisation traditionnelle et formelle de la bioéthique complexifie la compréhension de ce champ disciplinaire. Même en Amérique du Nord, où la pratique de la bioéthique est professionnalisée, il ne s’agit toujours pas d’une profession officiellement reconnue et le terme « bioéthicien » lui-même peut être controversé. La forte présence de cette profession durant la pandémie de Covid-19 a révélé l’importance de décrire ce qu’est un bioéthicien, les fonctions qu’il occupe et en quoi consistent ses interventions. Nous apportons cette clarification nécessaire en expliquant la nature de la bioéthique contemporaine dans toute sa diversité. Comme nous l’a démontré la pandémie de Covid-19, les bioéthiciens représentant un soutien et un guide indispensable de nos jours menés par leur esprit critique et leur réflexivité permanente. (shrink)

Dans notre société de plus en plus digitalisée, avons-nous vraiment le choix d’adopter ou non les technologies? Comment cette digitalisation impacte-t-elle les personnes âgées en particulier et son écosystème? Quels sont les enjeux éthiques soulevés par cette digitalisation? Ce texte vise à amener des éléments de réflexions en lien avec ces enjeux selon le point de vue de divers experts des domaines de la technologie, du vieillissement et de la bioéthique. Ces experts se sont rencontrés lors d’un symposium ayant (...) eu lieu à Angers, France, en octobre 2019. Le texte est un compte-rendu des échanges et points de vue de ces experts, ainsi que des discussions ouvertes qu’ils ont eues avec l’assistance, portant sur les principaux enjeux soulevés par cette digitalisation selon la perspective des personnes âgées, des proches-aidants, des soignants, de la société et de la recherche. (shrink)