'Hands Tied' brings together two very different films about hands: Maria Lassnig's Palmistry (1973) and Ayesha Hameed's A Rough History (of the Destruction of Fingerprints) (2016). These works are contextualised and their scope extended further by a roundtable discussion featuring participants Rachel Aumiller, Sam Dolbear, Nadine El-Enany, Amelia Groom, Clio Nicastro, Anja Sunhyun Michaelsen, and M. Ty., who discuss their relation to fate, work, pleasure, touch, and surveillance.

Bài nghiên cứu về sự tồn tại của hệ thống tỷ giá kép (còn gọi là hệ thống tỷ giá trợ giúp các giao dịch ngoại hối song song) và khả năng nó đã đóng vai trò "bộ đệm" giảm chấn cho cú sốc tiền tệ đối với nền kinh tế Việt Nam trong thời kỳ khủng khoảng tài chính-tiền tệ Châu Á, 1997-1998.

Tỷ lệ "đô la hóa" ở Việt Nam -/- Ở Việt Nam, đồng ngoại tệ chưa được công nhận chính thức trong giao dịch, nên vấn đề "đô la hóa" vẫn đang được Nhà nước kiểm soát. Tuy nhiên, trong xu thế hội nhập kinh tế thế giới đòi hỏi nền kinh tế Việt Nam phải hội nhập với tốc độ nhanh hơn, mức độ lớn hơn. Mặt trái mà chúng ta đang phải đối mặt là xử lý các nguồn (...) vốn ngoại tệ từ nước ngoài chuyển vào nước ta với khối lượng lớn và ồ ạt. Đây cũng chính là nguy cơ tiềm ẩn mức độ "đô la hóa" ngày càng gia tăng. (shrink)

Với 9 tỷ cư dân Trái Đất vào năm 2030, đảm bảo protein là một công việc khó khăn. Đồng thời, việc chăn nuôi gia súc lấy thịt cũng trở nên thách thức do làm gia tăng khí nhà kính trong khí quyển. Do đó, gần đây, các thông tin quốc tế về ăn côn trùng như nguồn dinh dưỡng ngày càng nhiều hơn. Ăn côn trùng không lạ ở Việt Nam. Cà cuống hay bò cạp ngày nay là các (...) món đặc sản, đắt tiền. Nhưng bình dân hơn như dế và châu chấu cũng không còn là món dễ kiếm nữa. Tuy vậy, ở bình diện quốc tế, ăn côn trùng là cả một mặt trận truyền thông, ở đó, thông tin đôi khi trái chiều và xu hướng ăn côn trùng như thực phẩm chưa hình thành. (shrink)

Intellectual humility can be broadly construed as being conscious of the limits of one’s existing knowledge and capable to acquire more knowledge, which makes it a key virtue of the information age. However, the claim “I am (intellectually) humble” seems paradoxical in that someone who has the disposition in question would not typically volunteer it. There is an explanatory gap between the meaning of the sentence and the meaning the speaker ex- presses by uttering it. We therefore suggest analyzing intellectual (...) humility semantically, using a psycholexical approach that focuses on both synonyms and antonyms of ‘intellectual humili- ty’. We present a thesaurus-based methodology to map the semantic space of intellectual hu- mility and the vices it opposes as a heuristic to support philosophical and psychological anal- ysis of this disposition. We performed the mapping both in English and German in order to test for possible cultural differences in the understanding of intellectual humility. In both lan- guages, we find basically the same three semantic dimensions of intellectual humility (sensi- bility, discreetness, and knowledge dimensions) as well as three dimensions of its related vic- es (self-overrating, other-underrating and dogmatism dimensions). The resulting semantic clusters were validated in an empirical study with English (n=276) and German (n=406) par- ticipants. We find medium to high correlations (0.54-0.72) between thesaurus similarity and perceived similarity, and we can validate the labels of the three dimensions identified in the study. But we also find indications of the limitations of the thesaurus methodology in terms of cluster plausibility. We conclude by discussing the importance of these findings for construct- ing psychometric scales for intellectual humility. (shrink)

Thời trang nhanh vốn được biết đến là ngành công nghiệp tỷ đô với những cuộc chạy đua giữa các thương hiệu để cho ra mắt những thiết kế mới liên tục, đi cùng với đó là thời gian từ khâu sản xuất tới khi bị vứt bỏ ngày càng bị cắt ngắn để tối đa hóa lợi nhuận. Đây là một ví dụ rất điển hình của văn hóa thâm hụt sinh thái trong giới kinh doanh [1]. Cũng vì (...) lý do này, ngành công nghiệp thời trang đã bị chỉ trích vì tạo ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường, như thải ra 10% tổng lượng khí thải carbon, là ngành công nghiệp xả nước thải lớn thứ 2 trên thế giới, và chỉ riêng việc giặt các loại vải dệt tổng hợp như polyester đã thải ra 35% tổng số hạt vi nhựa trong đại dương [2]. (shrink)

Năm 2019, tỷ lệ các công bố được thực hiện bởi các tác giả Việt Nam tăng mạnh và vượt mức các công bố có sự hợp tác giữa các tác giả Việt Nam và nước ngoài là 55,83%.

Gdzieś w ciemnej uliczce... Bandyta: Ej ty, dawaj portfel! Pascal: A niby dlaczego miałbym to zrobić? Bandyta: Bo w przeciwnym razie cię zastrzelę. Pascal: Ale przecież nie masz broni. Bandyta: A niech to! Wiedziałem, że zapomniałem o czymś. Pascal: No to zapomnij też o moim portfelu. Miłego wieczoru. Bandyta: Stój! Pascal: Co znowu? Bandyta: Jest interes do zrobienia... Co ty na to, żebyś jednak oddał mi portfel? W zamian obiecuję przyjść do ciebie jutro i dać ci dwukrotność kwoty, którą w (...) nim masz. Nieźle, co? 200 procent zwrotu z inwestycji w 24 godziny. (shrink)

Článek se zabývá způsobem, jakým vnímá vztah vědecké metody a demokracie Karl Popper. Toto sepětí je jedním ze základních atributů Popperova myšlení. Pro jeho pochopení je třeba zasadit Poppera do historického kontextu vývoje liberálního myšlení a poukázat na možné souvislosti se Schumpeterovou redefinicí demokracie. Výchozím bodem je však interpretace základních episte- mologických předpokladů Popperova myšlení - konceptů provizornosti vědeckého poznání a ratio negativa. Primárním cílem článku je kontextualizace těchto předpokladů s politologickými a sociologickými důsledky. Ty lze spatřovat nejen s odmítnutím (...) positivismu a esencialismu, ale také v Popperově preferenci volebních a stranických systémů. Na závěr je rozpracována problematika kritického racionalismu, hodnot a otevřené společnosti na základě možných námitek vůči Popperově teorii. (shrink)

Dữ liệu từ International Space Station cho biết, ở một số khu rừng nhiệt đới một tỷ lệ nhỏ lá cây rừng đang gánh chịu nhiệt độ vượt quá đỉnh cho phép [1]. Các nhà khoa học lo ngại cảnh báo tình trạng này có thể sẽ tiếp tục gia tăng [2]. Đây là hậu quả của quá trình nóng lên của khí hậu Trái Đất, khiến cho rừng nhiệt đới đang trở nên nóng, có thể vượt ngưỡng nhiệt độ, (...) dẫn tới cản trở và dừng quang hợp của lá cây. Kết cục xa hơn hoàn toàn có thể là sự sụp đổ của hệ thực vật [2]. (shrink)

Trong những năm gần đây, khái niệm phát triển bền vững đã trở nên phổ biến trong các ngành công nghiệp trên khắp thế giới. Người tiêu dùng ngày càng tỏ ra quan tâm đến tác động môi trường tạo ra từ các lựa chọn của họ, điều này đã thúc đẩy các công ty phải sử dụng các thông điệp và biện pháp thân thiện với môi trường. Mặc dù những nỗ lực thực sự hướng đến sự bền vững (...) là đáng khen ngợi, nhưng đã xuất hiện một xu hướng đáng báo động: hiện tượng "tẩy xanh" (greenwashing). Trong các hoạt động tẩy xanh này, các công ty thường phóng đại hoặc trình bày sai những nỗ lực về môi trường của họ để thu hút những người tiêu dùng có ý thức về môi trường. Vụ bê bối "Diesel sạch" của Volkswagen vào năm 2015 đã chỉ ra hiện hiện tượng tẩy xanh đáng báo động trong các doanh nghiệp. Tình trạng này đã lan rộng sang nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm cả ngành đồ uống và thời trang nhanh. (shrink)

Hậu quả và ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, mất đa dạng sinh thái, và suy thoái môi trường đang dần trở nên rõ ràng hơn. Điều này cũng kéo theo sự gia tăng nhanh chóng các mâu thuẫn và xung đột xã hội. Chính vì thế, trong những năm gần đây, việc kiện tụng liên quan đến môi trường đang ngày trở nên nhiều hơn, và quy mô cũng lớn hơn, đặc biệt là giữa các công ty và (...) nhà hoạt động môi trường. Những vụ kiện này thường xoay quanh các vấn đề quan trọng như biến đổi khí hậu, ô nhiễm, khai thác tài nguyên hủy hoại môi trường sống, gây rối loạn hệ sinh thái, hủy diệt đa dạng sinh học, và tiêu diệt nguồn sinh kế của người dân. Để đạt được các mục tiêu giảm biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và môi sinh, đồng thời đảm bảo sự phát triển bền vững, cũng như là công lý cho cả con người và thiên nhiên, chính quyền và hệ thống tư pháp cần hiểu rõ bản chất bản chất của các mâu thuẫn dẫn đến cuộc chiến pháp lý về môi trường. Bài viết này có mục đích tìm hiểu bối cảnh phức tạp của các cuộc chiến pháp lý về môi trường, làm sáng tỏ tầm quan trọng và kết quả tiềm tàng của chúng, từ đó chỉ ra một số lỗ hổng pháp lý và khiếu kiện môi trường tại Việt Nam. (shrink)

Trung Quốc là nền kinh tế lớn hàng đầu thế giới, vận hành với hiệu suất cao để đáp ứng nhu cầu sinh kế của hơn 1,4 tỷ người dân, và cung cấp một lượng hàng hóa công nghệ, tiêu dùng và cả nông phẩm tới thế giới. Hệ quả tất yếu của quá trình tăng trưởng liên tục hơn 4 thập niên là việc sử dụng tài nguyên, và trong quá trình sản xuất, chế tạo, chế biến cũng sản (...) sinh ra một lượng khí nhà kính (GHG) tích lũy khổng lồ phát thải vào khí quyển. Trong một thống kê được đăng trên The Guardian năm 2017, thế giới đã nhận thấy trong giai đoạn 1988-2015, 100 tổ hợp công nghiệp hàng đầu thế giới chịu trách nhiệm cho việc phát thải tới 71% tổng tồn lượng GHG trong khí quyển. Dẫn đầu danh sách này trên phương diện quốc gia là Trung Quốc, với thống kê chỉ 5 đại công ty Trung Quốc đã chiếm tới gần 17% tổng lượng phát thải, trong đó tổ hợp ngành than có trách nhiệm lớn nhất, tới 14,32%. Sau những tiến bộ công nghệ vượt bậc cũng như tích lũy thặng dư nền kinh tế, quá trình hiện đại hóa ở Trung Quốc sang thời kỳ Chủ tịch Tập Cận Bình đã chuyển hướng sang bảo vệ môi trường với các mục tiêu phát thải nghiêm ngặt. Chẳng hạn như xác định nhóm ngành sản xuất gang thép với vai trò lớn trong mục tiêu giảm phát thải GHG, chính phủ và lãnh đạo công nghiệp liên tục tìm kiếm giải pháp cho sự hạn chế nguồn tài nguyên, thúc đẩy khuếch tán công nghệ, ứng dụng tiến bộ trong giảm phát thải và thu giữ, chôn lấp các-bon, thích hợp với ngành thép, dựa trên đánh giá bằng hệ thống phân tích hướng tới giải quyết mục tiêu biến đổi khí hậu có tên viết tắt “C3IAM/NET-IS.”. (shrink)

Starbucks, nhãn hiệu cà phê nổi tiếng toàn cầu, đã và đang truyền thông về việc theo đuổi mục tiêu phát triển bền vững trong nhiều năm liền. Công ty đã đặt mục tiêu trở sử dụng hiệu quả tài nguyên vào năm 2030, với việc giảm 50% khí thải carbon, nước, và chất thải.

Starbucks, nhãn hiệu cà phê nổi tiếng toàn cầu, đã và đang truyền thông về việc theo đuổi mục tiêu phát triển bền vững trong nhiều năm liền. Công ty đã đặt mục tiêu sử dụng hiệu quả tài nguyên vào năm 2030, với việc giảm 50% khí thải carbon, nước, và chất thải.

Our starting point is the question ‘What is mass’, what in particular enables mass to constitute duration: so that mass can be regarded as moving as well as at rest (the kinematic principle of relativity). In a thought experiment, this question is attacked here not from the perspective of mass itself, but from that of a standing light wave. In this model, mass-analogous structures can be re- constructed that can be in relative motion to each other. The (empirically known) constancy (...) of the speed of light in every reference system is not as- sumed here. However, it can be shown that the speed of light is identical in all systems constituted by mass-analogous structures that move uniformly relative to each other and that the speed of light moreover is the limiting speed of mo- tions. This indepence of the motion of light from the system of reference, this character of absoluteness, and the relativity of mass motions thus prove to be contrary but inextricably linked moments of the kinematic principle of relativi- ty: an interesting perspective concerning a philosophy of relativity theory. - The mathematical relationships are explained in more detail in the appendix. (shrink)

Hậu quả và ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, mất đa dạng sinh thái, và suy thoái môi trường đang dần trở nên rõ ràng hơn. Điều này cũng kéo theo sự gia tăng nhanh chóng các mâu thuẫn và xung đột xã hội. Chính vì thế, trong những năm gần đây, việc kiện tụng liên quan đến môi trường đang ngày trở nên nhiều hơn, và quy mô cũng lớn hơn, đặc biệt là giữa các công ty và (...) nhà hoạt động môi trường. Những vụ kiện này thường xoay quanh các vấn đề quan trọng như: biến đổi khí hậu, ô nhiễm, khai thác tài nguyên hủy hoại môi trường sống, gây rối loạn hệ sinh thái, hủy diệt đa dạng sinh học, và tiêu diệt nguồn sinh kế của người dân. (shrink)

Cílem článku je podat kritický rozbor predikcí týkajících se budoucnosti sociálních věd, jak je formuluje Ladislav Kvasz pod záštitou svého projektu „formální epistemologie". Modelem dynamiky vztahů mezi obory na vědeckém poli nabízí Kvasz v otázce střídání paradigmat alternativu ke Kuhnově teorii vědeckých revolucí. Text zkoumá, na jakých základech je mechanismus změn u Kvasze vystavěn a co z toho plyne pro relevanci předpovědí z tohoto modelu vyvozených - především těch o sociálních vědách. K tomu slouží souběžné představení historické metody Michela Foucaulta, (...) který zdůrazňuje potřebu vyvarovat se zavádění falešných kontinuit ve zkoumání trajektorií vědeckých oborů, u kterých dochází ke zlomům v jejich epistemické struktuře. Zvláštní zřetel je kladen na souvislost predikcí s možnostmi odlišit epistemologicky a sociologicky uchopitelné prvky spojené s chodem vědy. Jako klíčový moment se tedy ukáže možnost práce se sociálně vědními obory pomocí jemných nástrojů, které Kvasz vyvinul na vědách exaktních. (shrink)

In "On Social Facts" (1989) and subsequent works, Margaret Gilbert has suggested a plural subject account of the semantics of ‘we’ that claims that a central or standard use of ‘we’ is to refer to an existing or anticipated plural subject. This contrasts with the more general approach to treat plural pronouns as expressions referring to certain pluralities. I argue that (i) the plural subject approach cannot account for certain syntactic phenomena and that (ii) the sense of intimacy, which Gilbert (...) cites as evidence for her plural subject account, has a different source than the existence of joint commitments constituting a respective plural subject. Moreover, (iii) there is a wide varie-ty of phenomena in the linguistic record, which, while not constituting conclusive evidence against the plural subject account, nevertheless, are dealt with better by the plurality account. ‘We’ thus refers to pluralities, which may or may not be plural subjects. The precise analysis of ‘we’ thus reveals a multi-layered ontology of groups. (shrink)

Đại dịch Covid-19 đã gây ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường lao động Việt Nam, hàng triệu lao động giảm giờ làm, giảm thu nhập, thậm chí mất việc làm. Đây là lần đầu tiên trong 10 năm qua, nền kinh tế Việt Nam bị sụt giảm nghiêm trọng về số lượng người tham gia thị trường lao động và việc làm. Thu nhập bình quân của người lao động cũng bị thâm hụt. Tỷ lệ thất nghiệp, thiếu việc (...) làm và tỷ lệ lao động làm việc phi chính thức tăng mạnh so với xu hướng giảm của những năm gần đây. Vì vậy, bài viết này nghiên cứu về những ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 đến tình hình lao động: thực trạng và giải pháp. (shrink)

Artykuł w głównej mierze poświęcony jest analizie późnego eseju Norberta Eliasa Über die Einsamkeit der Sterbenden in unseren Tagen (1982). W pierwszej części autorka rozpatruje socjologiczne refleksje Eliasa nad zmianami we współczesnej percepcji umierania – choroby, starości, śmierci. Zdaniem Eliasa fenomen śmierci podlega systematycznemu wykluczeniu z centrum życia społecznego – z codzienności -, co stanowi o nowej wersji jego „zaczarowania”. W części drugiej przedstawiona jest jedna z najważniejszych tez niniejszego artykułu, tj. idea rozumu anamnetycznego. Autorka skupia się tu na Eliasowskich (...) pojęciach komunikacji, zaangażowania i balansu w strukturze ja-my (resp. ja-ty). Elisowska formuła Ich-Wir-Balance, jako proces uczenia się, ma stanowić o zrównoważeniu i przedefiniowaniu rozumu anamnetycznego / pamięci kolektywnej. W ostatniej, trzeciej części autorka ilustruje krótko pewne podobieństwa między Eliasowską kategorią śmierci a nihilizmem w ujęciu T. Różewicza oraz koncepcją biopolityki G. Agambena. (shrink)

Debata o tzv. „Novém Humovi“ byla v posledních desetiletích dominantním tématem humovské interpretace. James Hill ve svém příspěvku v tomto časopise podporuje hlavní požadavek „novohumovců“, který vymezuje Huma jako epistemologického skeptika a ontologického realistu. Vůči tomuto pojetí máme několik výhrad. Některé se týkají nejasností v definici realismu a celkově i smysluplnosti projektu „Nový Hume“. Některé se týkají konkrétních Hillových argumentů zaměřených na Humovy Dialogy a především jeho tvrzení, že v tomto díle lze nalézt další důkaz Humova realismu.

In contemporary discussions on identity, difference and subjectivity, the thinking of Judith Butler has played a significant role, viewing identity as a problematic question of how the subject is constituted by historical structures of power that deprives it of original ownness and substantiality. As this situation for Butler stems neither from a historical occurrence, nor is clearly ontological, the question of the origin of this problem of identity and power remains. Through the thinking of Martin Heidegger, the present study develops (...) the argument that this problem indicates the completion of subject metaphysics, not its overcoming. When identity is thought and lived in terms of subjectivity, power will be its condition. This argument is first developed through a comparison of Butler’s and Heidegger’s respective appropriations of He-gel’s philosophy, together with an independent account of Hegel’s thinking. For Hegel, identi-ty involves a strive for being as a mediation of subjectivity and objectivity, where conscious-ness incorporates both beyond their split. According to Butler, this is impossible, as subjectivi-ty and objectivity are multiple, temporal and shared. For Heidegger however, the problem lies in the very thought of being as a connection of subjectivity and objectivity, and the under-standing of the human as the ground of this reconciliation. I will thereafter examine Heidegger’s “The Principle of Identity” (1957) as a response to this metaphysical comprehen-sion of identity. Here, Heidegger develops his notion of a belonging-together of man and be-ing, as a Sameness grounded in an enduring of the ontological difference between being and beings. In holding out this difference, man discovers that his primary belonging is that to the very being of his existence as such, rather than beings of subjective or objective kind. The no-tion of belonging-together is closely connected to the notion of the event (Ereignis), signify-ing Sameness as occurrence. The study covers Butler’s central writings up to 2006, Hegel’s Encyclopedia Logic, Science of Logic and Phenomenology of Spirit, as well as the whole of Heidegger’s late thought on this topic from the 30’s and onward together with a selection of his earlier works, among them Being and Time. (shrink)

Cuộc khủng hoảng 2007-2008 nổ ra ở Hoa Kỳ kéo theo sự lao dốc của các thị trường chứng khoán các nước cho thấy tồn tại tác động lan truyền từ thị trường này sang thị trường khác. Mục tiêu của bài nghiên cứu nhằm kiểm tra mức độ lan truyền trong tỷ suất lợi nhuận và độ biến động tỷ suất lợi nhuận từ các thị trường chứng khoán phát triển (Hoa Kỳ và Nhật Bản) đến tám thị trường (...) các nước mới nổi (Ấn Độ, Trung Quốc, Indonesia, Hàn Quốc, Malaysia, Philippines, Đài Loan, Thái Lan) và Việt Nam. Nghiên cứu sử dụng các biến ngoại sinh là cú sốc từ thị trường Mỹ và Nhật Bản và hiệu ứng ngày trong mô hình ARMA(1,1)-GARCH(1,1) trên dữ liệu của các nước mới nổi khu vực châu Á và Việt Nam nhằm đánh giá tác động lan truyền. Nghiên cứu đưa ra một số kết quả như sau. Thứ nhất, hiệu ứng ngày tồn tại trên sáu trong số chín thị trường chứng khoán được nghiên cứu, ngoại trừ Ấn Độ, Đài Loan và Philippines. Thứ hai, tồn tại tác động lan truyền trong tỷ suất lợi nhuận giữa các thị trường với mức độ khác nhau, trong đó, Hoa Kỳ có tác động mạnh hơn đến thị trường Malaysia, Philippines và Việt Nam; ngược lại, Nhật Bản có hiệu ứng lan truyền cao hơn đến thị trường Trung Quốc, Ấn Độ, Hàn Quốc và Thái Lan; đối với thị trường Indonesia, hiệu ứng lan truyền từ Hoa Kỳ và Nhật Bản là tương đương. Cuối cùng, nghiên cứu không tìm thấy bằng chứng về hiệu ứng lan truyền trong độ biến động từ thị trường Hoa Kỳ và Nhật Bản đến các thị trường mới nổi khu vực châu Á và Việt Nam... (shrink)

Myšlenkové experimenty jsou populárním argumentačním nástrojem ve vědě i filosofii. Jejich kritika ze strany naturalistických a experimentálních filosofů vedla k vytvoření deflačních a minimalistických koncepcí, které oslabují epistemickou sílu myšlenkových experimentů a smiřují je s empirismem. Cílem článku je ukázat, že tyto pokusy nepřekonávají hlavní problémy, se kterými se myšlenkové experimenty ve filosofii střetávají. Omezená lidská racionalita a představivost znemožňují experimentátorům řešit nereálné scénáře spolehlivým způsobem. Myšlenkové experimenty se ve filosofii používají jinak než ve vědě, protože ty pravé jsou obvykle (...) neuskutečnitelné a uzavřené vůči možnosti empirické falsifikace. Navíc jsou založeny na vadných analogiích a neoprávněně přenášejí důkazní břemeno. Persvazivní úspěšnost myšlenkových experimentů je velmi nízká, a proto nedokáží přispět k řešení filosofických problémů. Závěrem článku je, že nejběžnější druhy myšlenkových experimentů by měly být odstraněny ze souboru filosofických metod. (shrink)

Vzrůstající využívání digitálních technologií ve vědecké práci a komunikaci vyvolává otázku, jaká je epistemologická povaha takto vytvořeného vědění. V tomto eseji využívám pojmový aparát, který vyvinuli Steven Shapin a Simon Schaffer k analýze historického sporu mezi Robertem Boylem a Thomasem Hobbesem o způsob vytváření vědění v přírodní filosofii, a aplikuji jej na problematiku digitálního výzkumu. Jejich koncepty tří technologií vytvářejících vědění – materiální, literární a sociální – se ukazují jako heuristicky užitečné koncepty i pro reflexi digitálních technologií. Ty jsou v (...) eseji představeny nikoliv jako samostatné technologie vytváření faktů, nýbrž jako prvky, kolem nichž se dosavadní vědecké technologie radikálně rekonfigurují. Zvláštní pozornost esej věnuje představě kódu jako literární technologie a roli digitálních technologií v humanitních vědách. (shrink)

Člověk se od jiných živočišných druhů odlišuje mnoha způsoby, k nejpodstatnějším z nichž patří rozum, jazyk a také schopnost řídit se pravidly. V tomto textu argumentuji, že je to především ta poslední schopnost, která je klíčová a bez které jsou ty další nepředstavitelné. Člověk je společenská bytost nejenom v tom smyslu, že žije ve společenstvích, ale i v tom, že tato společenství jsou strukturována složitým pletivem pravidel, která zásadním způsobem determinují modus vivendi lidí, kteří je tvoří, a v důsledku toho (...) determinují i člověka jako takového. Soustava pravidel může vytvořit jistý „vnitřní prostor" - to jest tato pravidla můžeme přijímat a tím vstoupit do tohoto prostoru, nebo je můžeme jenom zaznamenávat. Dialektika těchto dvou postojů nám umožňuje nahlédnout, že ač je normativní rozměr pro člověka jakožto společenskou bytost naprosto klíčový a těžko postižitelný běžnými vědeckými metodami „nezúčastněného pozorování", není tento normativní rozměr ničím esoterickým, něčím, co by bylo z hlediska vědy pochybné. (shrink)

Our starting point is the question ‘What is mass’, what in particular enables mass to constitute duration: so that mass can be regarded as moving as well as at rest (the kinematic principle of relativity). In a thought experiment, this question is attacked here not from the perspective of mass itself, but from that of a standing light wave. In this model, mass-analogous structures can be re- constructed that can be in relative motion to each other. The (empirically known) constancy (...) of the speed of light in every reference system is not as- sumed here. However, it can be shown that the speed of light is identical in all systems constituted by mass-analogous structures that move uniformly relative to each other and that the speed of light moreover is the limiting speed of mo- tions. This indepence of the motion of light from the system of reference, this character of absoluteness, and the relativity of mass motions thus prove to be contrary but inextricably linked moments of the kinematic principle of relativi- ty: an interesting perspective concerning a philosophy of relativity theory. - The mathematical relationships are explained in more detail in the appendix. (shrink)

Bài viết nghiên cứu tác động của lạm phát đến thị trường chứng khoán Việt Nam bằng mô hình GARCH. Kết quả cho thấy, các chỉ số chứng khoán thường đồng biến với chỉ số lạm phát. Tỷ lệ lạm phát càng cao, kéo theo chỉ số thị trường chứng khoán càng lớn. Bên cạnh đó, nhà đầu tư chứng khoán Việt Nam thường đầu tư bằng các khoản vay tín dụng ngắn hạn và sử dụng đòn bẩy tài chính, (...) dẫn đến nguy cơ thị trường và toàn bộ nền kinh tế thiếu ổn định. (shrink)

Một ước lượng gần đây cho rằng, thị trường thức ăn côn trùng toàn cầu sẽ đạt giá trị 9,6 tỷ USD vào năm 2030, một con số lớn khó tưởng tượng. (Kinh tế & Dự báo; ngày 23-9-2023).

Bài luận tóm lược ngắn các thông tin liên quan tới quan điểm kinh doanh, chính trị và môi trường xung quanh công nghiệp xe điện (EV) Mỹ, tỷ phú công nghệ số 1 thế giới Elon Musk, tổng thống Mỹ Joe Biden và yếu tố lợi ích chính trị, văn hóa doanh nghiệp.

Cuối tháng 8-2023, Exxon Mobil, một trong những hãng kinh doanh dầu mỏ lớn nhất thế giới, tổ hợp lớn nhất của nhóm tách ra từ đế chế dầu mỏ Standard Oil của John D. Rockefeller đã công bố một báo cáo buồn về mục tiêu cứu Trái Đất trước hiểm họa biến đổi khí hậu. Báo cáo này đưa ra 2 kết luận tối quan trọng: a) Dầu mỏ và khí đốt vẫn chiếm tới 54% tổng nguồn cung năng (...) lượng của thế giới vào năm 2050; b) Phát thải CO2 vẫn cao gấp 2 lần kịch bản cần thiết mà IPCC đặt ra. Điều này cũng đồng nghĩa với việc thế giới sẽ thất bại trước mục tiêu kìm giữ nhiệt độ tăng thấp hơn 2⁰C. Đánh giá này dựa trên ước lượng thế giới sẽ sản sinh ra 25 tỷ tấn CO2 vào 2050. (shrink)

Trung Quốc là nền kinh tế lớn hàng đầu thế giới, vận hành với hiệu suất cao để đáp ứng nhu cầu sinh kế của hơn 1,4 tỷ người dân, và cung cấp một lượng hàng hóa công nghệ, tiêu dùng và cả nông phẩm tới thế giới. Hệ quả tất yếu của quá trình tăng trưởng liên tục hơn 4 thập niên là việc sử dụng tài nguyên, và trong quá trình sản xuất, chế tạo, chế biến cũng sản (...) sinh ra một lượng khí nhà kính (GHG) tích lũy khổng lồ phát thải vào khí quyển. (shrink)

Hôm nay, ngày cận kề cuối năm, Tổng cục Thống kê đã công bố số liệu kinh tế ước tính cả năm 2023. Đây là những con số rất nhiều người trông ngóng, bao gồm cả nhà đầu tư, giới kinh doanh, thị trường chứng khoán, và lẽ tự nhiên rất nhiều hộ gia đình ở Việt Nam.

Filozofia subiektywności dotarła w XX wieku do granic swoich możliwości. Jako odpowiedź na jej ograniczenia rozmaici filozofowie podjęli próby nowego rodzaju myślenia. Takie próby to m.in. myśl dialogiczna, która pierwszy wyraz znalazła w pismach takich filozofów, jak Franz Rosenzweig, Martin Buber czy Eberhard Grisebach. Innym przykładem jest postulat powrotu do pytania o bycie Martina Heideggera. W niniejszym artykule staram się pokazać, że obie próby mają ze sobą wiele wspólnego, choć ich przedstawiciele odnosili się do siebie nawzajem raczej krytycznie, o ile (...) w ogóle to czynili. Okazuje się jednak, że myśl Martina Bubera oraz Martina Heideggera ujmują człowieka jako byt dynamiczny, który staje w obliczu nachodzącego go wezwana. Dlatego też analizuję najpierw koncepcję Martina Heideggera z okresu Bycia i czasu, następnie przedstawiam myślenie Martina Bubera, głównie w oparciu o jego traktat Ja i Ty. Na koniec dokonuję zestawienia i porównania wątków wspólnych obu filozofom, jak również zaznaczam różnice, które dzielą obie próby przekroczenia filozofii podmiotowości. (shrink)

Hiện tại, dữ liệu ước lượng một tỷ trọng còn khá nhỏ, khoảng 0,01% lá cây đang chịu nhiệt độ vượt quá ngưỡng này mỗi năm. Tuy nhiên, nếu nhiệt độ không khí tăng thêm 4⁰C, thì sự biến đổi sẽ đẩy tình trạng trở thành phổ biến, gây ra tình trạng cây xanh chết ở quy mô lớn. (Kinh tế & Dự báo; ngày 1-10-2023).

Hiện nay, chế độ sở hữu ở Việt Nam đã có những đổi mới cơ bản, nhưng vẫn còn những khác biệt rất lớn so với chế độ sở hữu ở các nền kinh tế thị trường hiện đại. Trong cơ cấu của chế độ sở hữu ở Việt Nam, tỷ trọng của sở hữu nhà nước còn quá lớn; kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo… Chính những khác biệt này đã làm cho nền kinh tế thị (...) trường Việt Nam bị méo mó và giảm lợi thế cạnh tranh quốc gia. Do vậy, công cuộc đổi mới và hoàn thiện chế độ sở hữu ở Việt Nam phải hướng tới việc khắc phục những hạn chế trên và đạt tới sức cạnh tranh ngang hàng với các nền kinh tế thị trường hiện đại khác. (shrink)

Hàng năm, việc công bố danh sách các nhà nghiên cứu thuộc tốp 100 ngàn các nhà nghiên cứu có trích dẫn khoa học hàng đầu thế giới theo Cơ sở dữ liệu Scopus là vấn đề rất được cộng đồng khoa học quan tâm. -/- Năm 2021, kết quả này đã tiếp tục được công bố bởi nhóm tác giả gồm TS. John P. A. Ioannidis (giáo sư thực thụ về y khoa, nghiên cứu sức khỏe và chính sách, (...) khoa học dữ liệu y sinh và thống kê học thuộc Đại học Stanford, Mỹ), Jeroen Baas (giám đốc dữ liệu của Nhà xuất bản Elsevier, Hà Lan) và TS. Kevin Boyack (giám đốc điều hành của Công ty SciTech Strategies, Mỹ; chuyên về trắc lượng khoa học). -/- Việc sử dụng Cơ sở dữ liệu Scopus thuộc Nhà xuất bản Elsevier của Hà Lan làm cho kết quả của nhóm tác giả trở nên tin cậy và có ảnh hưởng sâu rộng trong cộng đồng khoa học thế giới bởi lẽ Scopus là một trong hai cơ sở dữ liệu khoa học uy tín nhất trên thế giới hiện nay, bên cạnh Cơ sở dữ liệu Web of Science của Mỹ. -/- Trong năm nay, nhóm tác giả trên công bố các danh sách các nhà nghiên cứu có trích dẫn khoa học cao thuộc tốp 100.000 hoặc tốp 2% trên toàn thế giới gồm xét theo thành tựu trọn đời, thành tựu năm gần nhất và thành tựu theo chuyên ngành. (shrink)

Dựa trên dữ liệu thu thập là giá đóng cửa của cổ phiếu Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (VNM) theo ngày, từ ngày 31/8/2016 đến ngày 14/9/2020, bao gồm 989 quan sát được sử dụng đo lường sự biến động của giá cổ phiếu và lợi suất ngày. Từ đó sử dụng mô hình ARCH-GARCH để dự báo lợi suất của cổ phiếu VNM. Chuỗi lợi suất theo ngày của VNM tuân theo quy luật phân phối chuẩn và (...) có tính dừng. Kết quả nghiên cứu cho thấy mô hình GARCH(1,1) phù hợp để tiến hành dự báo tỷ suất của cổ phiếu VNM. Những biến động trong quá khứ của thị trường có thể được lặp lại trong hiện tại và nghiên cứu dự báo những biến động của thị trường góp phần cung cấp dữ liệu quan trọng trong việc quyết định phân bổ tài sản, quản lý rủi ro và quản lý các danh mục đầu tư cho các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam. (shrink)

Hiện nay, chế độ sở hữu ở Việt Nam đã có những đổi mới cơ bản, nhưng vẫn còn những khác biệt rất lớn so với chế độ sở hữu ở các nền kinh tế thị trường hiện đại. Trong cơ cấu của chế độ sở hữu ở Việt Nam, tỷ trọng của sở hữu nhà nước còn quá lớn; kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo… Chính những khác biệt này đã làm cho nền kinh tế thị (...) trường Việt Nam bị méo mó và giảm lợi thế cạnh tranh quốc gia. Do vậy, công cuộc đổi mới và hoàn thiện chế độ sở hữu ở Việt Nam phải hướng tới việc khắc phục những hạn chế trên và đạt tới sức cạnh tranh ngang hàng với các nền kinh tế thị trường hiện đại khác. (shrink)

COVID-19 bùng phát lần 2 đang gây lo lắng ở Việt Nam. Ảnh hưởng tiêu cực của dịch bệnh có thể cảm nhận được rất rõ trong công việc. Ngoài cản trở và đình trệ với sản xuất, công việc biên tập bình duyệt cũng bị tồn đọng, dẫn đến chờ đợi kéo dài. Tỷ lệ từ chối cũng có khuynh hướng tăng vọt.

Idea integracji europejskiej nie jest wymysłem naszych czasów. Jest to proces złożony, który dojrzewał na przestrzeni kilku wieków i który w naszym stuleciu zaczął nabierać wyrazistych kształtów. Społeczeństwa europejskie znużone bezsensem wzajemnie wyniszczających wojen, zaczęły poszukiwać takiej formy koegzystencji, która umożliwiłaby im wspólne decydowanie o polityce, gospodarce czy kulturze. W roku 1950 francuski minister spraw zagranicznych Robert Schuman zadeklarował gotowość rządu francuskiego do współpracy z rządem niemieckim w sektorze węgla i stali, w celu zagwarantowania pokoju na kontynencie. Plan Schumana urzeczywistnił (...) się z chwilą podpisania w Paryżu 18 kwietnia 1951 r. przez sześć państw zachodnioeuropejskich: Niemcy, Francję, Włochy, Luksemburg, Belgię i Holandię, układu o Europejskiej Wspólnocie Węgla i Stali (EWWiS). Kolejne dwa traktaty o utworzeniu Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (EWG) oraz Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (Euratom) podpisane w Rzymie 25 marca 1957 r. miały na celu rozszerzenie współpracy gospodarczej na inne sektory, takie jak rolnictwo, rybołówstwo, komunikacja, handel zagraniczny oraz utworzenie wspólnego rynku gospodarczego. Aby cel ten został osiągnięty, państwa członkowskie zdecydowały się na kolejne kroki integracyjne, jakimi były unia gospodarcza i walutowa. Drogę do tego procesu otworzył podpisany 7 lutego 1992 r. w Maastricht Traktat o Unii Europejskiej. Ratyfikacja Układu z Maastricht stała się okazją dokonania pewnych zmian w niemieckiej konstytucji, do której wprowadzono nowy zapis w art. 23 o Unii Europejskiej. Unia stała się celem nadrzędnym państwa niemieckiego, a Bundestag i Bundesrat otrzymały jasne cele i zadania w sprawach dotyczących Unii Europejskiej. Fakt ten świadczy o ogromnym znaczeniu Unii dla Niemiec. Niemcy są jednym z najbogatszych państw piętnastki. Ich PKB przekracza 20 tys. ECU i jest jednym z najwyższych w Unii. Motorem niemieckiej gospodarki jest przemysł, a zwłaszcza prężnie rozwijający się przemysł samochodowy. Unia Europejska jest dla Niemiec ważnym rynkiem zbytu - 60% eksportu w ramach Unii Europejskiej zajmuje eksport niemiecki. Poziom, który Niemcy osiągnęli w przeciągu 50 lat od zakończenia drugiej wojny światowej, nie byłby możliwy bez ścisłej współpracy pozostałych państw europejskich. Zniesienie ceł oraz wszelkich barier gospodarczych stworzyło ogromne możliwości handlowe i nie tylko. Ważnym krokiem w intensyfikacji wzajemnych stosunków było utworzenie unii gospodarczej i monetarnej, mającej na celu wprowadzenie do 2002 wspólnej waluty EURO. Wraz z postępującą integracją wewnątrz Unii Europejskiej pod koniec lat osiemdziesiątych dokonały się w Europie ważne zmiany historyczne. Europa Środkowa i Wschodnia uwalnia się, w wyniku reform przeprowadzanych w Związku Radzieckim przez Michaiła Gorbaczowa, spod totalitarnych rządów komunistycznych. W roku 1991 wybucha w Moskwie pucz, który wykorzystują republiki radzieckie, ogłaszając swoją niepodległość. W Polsce i na Węgrzech odbywają się obrady okrągłego stołu, w wyniku których komuniści oddają władzę opozycji. Do ostrych konfliktów dochodzi natomiast w Czechosłowacji i Rumunii, gdzie oddanie władzy nie odbywa się bez przelewu krwi. Zmiany polityczne nie ominęły również NRD. W nocy z 9 na 10 listopada 1989 r. runął mur berliński, a 3 października 1990 r. dokonuje się zjednoczenie obu państw niemieckich. Wraz ze zjednoczeniem NRD staje się członkiem Unii Europejskiej. Proces ten odbywa się jednak na innych zasadach, niż przewidują to unijne procedury mówiące o przyjęciu nowych członków w swoje szeregi. W dniu zjednoczenia Wschodnie Niemcy przejmują prawo pierwotne oraz 80% prawa wtórnego Unii. Poza tym otrzymują znaczną pomoc w ramach funduszy strukturalnych. Wiele państw Europy Środkowo- Wschodniej chętnie podzieliłoby los NRD i szybko zintegrowałoby się z zachodnioeuropejskimi strukturami. Dlatego też od początku lat dziewięćdziesiątych zauważamy intensywne starania tych państw o przyjęcie w struktury Unii Europejskiej. W roku 1991 Polska i Węgry podpisały jako pierwsze państwa byłego Bloku Wschodniego Układy Europejskie. W ślad za nimi poszły Bułgaria, Litwa, Łotwa, Estonia, Rumunia, Słowenia, Słowacja i Czechy. Od 1994 r. kraje te wystąpiły oficjalnie o członkostwo w Unii Europejskiej. Przystąpienie do Unii spotyka się w społeczeństwie z wieloma negatywnymi reakcjami. Polacy coraz bardziej sceptycznie odnoszą się do spraw Unii Europejskiej i do przyszłego w niej członkostwa, choć z pewnością można by liczyć na wiele. Chociażby na ustabilizowanie gospodarki, młodej demokracji oraz stosunków polsko-niemieckich. Przeszkodą i problemem na drodze do integracji jest sytuacja polskiego rolnictwa, kwestia wykupu ziem polskich przez Niemców oraz utraty tożsamości narodowej. Również Niemcy obawiają się rozszerzenia. Politycy natomiast wydają się być motorem integracji europejskiej. Helmut Kohl, były kanclerz Niemiec, postawił sobie nawet za cel zintegrowanie krajów środkowoeuropejskich ze strukturami zachodnimi do 2002 r., podając za powód swej decyzji utrzymanie stabilności gospodarki i pokoju w tym regionie. Jego następca Gerhard Schröder nie jest już takim optymistą. Podczas niemieckiego przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej ma zamiar zająć się w pierwszej kolejności interesami niemieckimi oraz sprawami dotyczącymi wewnętrznych problemów Unii Europejskiej. Kwestia rozszerzenia zeszła na plan dalszy. Czy jest to słuszna koncepcja - pokaże czas. (shrink)